Ucindami wa Yehova Ukuŵalira Ŵantu Ŵake
Ucindami wa Yehova Ukuŵalira Ŵantu Ŵake
“Yehova ndiye tiwaŵenge kungweruka muyaya.”—YESAYA 60:20.
1. Kasi Yehova wakutumbika wuli ŵantu ŵake ŵakugomezgeka?
“YEHOVA wakuca naŵo ŵantu ŵake; wakutoweska ŵakuzika na utozi wa ciponosko.” (Salmo 149:4) Ndimo wakayowoyera wamasalmo mu nyengo yakale, ndipo mdauko wakhozgera unenesko wa mazgu agha. Para ŵantu ŵa Yehova ŵakurongora kugomezgeka, iye wakuŵapwererera, kuŵandaniska, na kuŵavikilira. Mu nyengo yakale, Ciuta wakathereska ŵarwani ŵawo. Lero, wakuŵasunga kuti ŵakhore mwauzimu na kuŵalayizga ciponosko pasi pa sembe ya Yesu. (Ŵaroma 5:9) Wakucita ici cifukwa cakuti mbantu ŵakutowa pamaso pake.
2. Kasi ŵantu ŵa Yehova ŵali na cigomezgo wuli nangauli ŵarwani ŵawo ŵakuŵatinka?
2 Kuyowoya unenesko, mu caru ici mdima wabenekerera ŵantu, kweni awo “ŵakukhumba kuŵa ŵasopi-Ciuta” ŵatinkikenge. (2 Timote 3:12) Nanga viŵe ntena, Yehova wakuwona ŵarwani aŵa, ndipo wakuŵacenjezga kuti: ‘Mtundu panji fuko la ŵantu ilo likukana kumuteŵeterani, tilimarenge, enya, mitundu ya nteura tiyipasukenge nkanira.’ (Yesaya 60:12) Lero, ŵarwani ŵithu ŵakutiŵendelera mu ntowa zinandi. Mu vyaru vinyake, ŵarwani aŵa ŵakukanizga Ŵakristu ŵaunenesko kusopa Yehova. Mu vyaru vinyakeso, ŵakutimba ŵasopi ŵa Yehova na kotcha katundu wawo. Nanga viŵe ntena, manyani kuti Yehova wakumanya ivyo wacitenge nawo mwakuti wakwaniriske khumbo lake. Awo ŵakulimbana na iye ŵatondekenge. Awo ŵakwimikana na Ziyoni, uyo wakwimilirika na ŵana ŵake pano pasi, ŵatondenge yayi napacoko-pose. Kasi nkongono zikukwera yayi kupulika layizgo ili kufuma kwa Ciuta wankongono, Yehova?
Kutumbikika Kwakuruska
3. Kasi kutowa na kupasa vipasi kwa ŵasopi ŵa Yehova kwayerezgereka na vici?
3 Unenesko ngwakuti, mukati mu mazuŵa ghaumaliro agha Yehova watumbika comene ŵantu ŵake. Watoweska malo ghake ghakusoperapo pamoza na ŵantu awo ŵali na zina lake. Kuyana na ucimi wa Yesaya, iye wakuti kwa Ziyoni: ‘Ucindami wa Lebanon tiwizenge kwa iwe, mlombwa, na mlanje, na mkuyu, kutozga malo ghane ghatuŵa; ndipo tindighabuske malo gha marundi ghane.’ (Yesaya 60:13) Mapiri agho ghali na lusukuti lwakutikitira ghakuŵa malo ghakutowa comene. Mwanteura, makuni ghakutowa agha ni vimanyikwiro vyakuti ŵasopi ŵa Yehova mbakutowa ndiposo ŵakupasa vipasi.—Yesaya 41:19; 55:13.
4. Kasi malo “ghatuŵa” na “malo gha marundi [gha Yehova]” agho ghakuyowoyeka ni vici, ndipo ghatowa mwauli?
4 Kasi malo “ghatuŵa” na “malo gha marundi [gha Yehova]” agho ghazunurika pa Yesaya 60:13 ni vici? Ni luŵaza lwa tempele likuru lauzimu la Yehova, leneilo ni manozgero gha kumusopa iye kwizira mwa Yesu Kristu. (Ŵahebere 8:1-5; 9:2-10, 23) Yehova wayowoya za khumbo lake la kucindamiska tempele ili lauzimu mwa kucema ŵantu kufuma mu mitundu yose kwiza kuzakasopa pa luŵaza ulu. (Hagai 2:7) Pakwambilira Yesaya wakawona mizinda kufuma ku mitundu yose yikuthilimukira ku phiri lakukwezeka la Yehova kuti ŵakamusope. (Yesaya 2:1-4) Virimika vinandi vikati vyajumpapo, mpostole Yohane wakawona mu mboniwoni “mzinda ukuru, uwo pakaŵavye muntu wakamanya kupenda, kufuma ku mtundu wose, na ku mafuko na ku ŵantu na ku malulimi.” Ŵantu aŵa ŵakwimilira “pantazi pa cizumbe [ca Ciuta] . . . , ŵakumuteŵetera muhanya na usiku mu tempele lake.” (Civumbuzi 7:9, 15) Apo ucimi uwu ukukwaniriskika mu nyengo yithu iyi, tikuwona na maso ghithu kuti nyumba ya Yehova yatowa nadi.
5. Nkusinta wuli uko ŵana ŵa Ziyoni ŵawona?
5 Mwee, nako nkusinta uko kwacitikira Ziyoni! Yehova wakuti: ‘Nanga ukasidika na kutinkika, nteura kuti muntu nta wakendamo mwa iwe, tindicite kuti uŵe utozi wakuruska kwa muyirayira, cakusekereska migonezi yinandi.’ (Yesaya 60:15) Yati yamara nkondo yakwamba ya caru cose, “Ŵaisrayeli ŵa Ciuta” ŵakawona nadi nyengo ya pharaniko. (Ŵagalatiya 6:16) Ŵakawoneka nga kuti ‘ŵasidika,’ cifukwa ŵana ŵake pano pasi ŵakamanya makora yayi khumbo la Ciuta pa iwo. Kweni mu 1919, Yehova wakaŵapaso nkongono ŵateŵeti ŵake, ndipo kufuma penepapo Ciuta waŵatumbika comene na usambazi wauzimu. Kasi ucimi wa vesi ili ngwakukondweska yayi? Yehova wawonenge Ziyoni nga ni “utozi.” Ŵana ŵa Ziyoni, na Yehova iyo mweneko, ŵasekererenge para ŵakuwona Ziyoni. Ziyoni waŵenge “cakusekereska,” enya, waperekenge cimwemwe cikuru. Cimwemwe ici ciŵenge ca nyengo yifupi yayi. Citemwa ca Ciuta pa Ziyoni, uyo wakwimilirika na ŵana ŵake pano pasi, cikhalirirenge “migonezi yinandi.” Enya, cimarenge yayi.
6. Kasi Ŵakristu ŵaunenesko ŵakugwiriskira wuli ncito cuma cakufuma ku ŵamitundu?
6 Pulikizgani layizgo linyake la Ciuta. Yehova wakuti kwa Ziyoni: ‘Iwe tiwonkenge suru la ŵamitundu, na konka mabere gha mathemba; ndipo tiwumanyenge kuti ine Yehova ndine Muponoski wako, na Muwomboli wako, ndine Wankongono wa Jacob.’ (Yesaya 60:16) Kasi Ziyoni ‘wawonka wuli suru la ŵamitundu’ na “konka mabere gha mathemba”? Mu ntowa yakuti Ŵakristu ŵakuphakazgika pamoza na “mberere zinyake” ŵakugwiriskira ncito cuma cakuzirwa kufuma ku ŵamitundu kuti ŵarutiske pantazi kusopa kutuŵa. (Yohane 10:16) Ŵakupika mwawanangwa ndarama za kovwira ncito ya kupharazga pa caru cose. Ŵakugwiriskira ncito mwamahara maluso ghapya gha sayansi kusindikizgira Mabaibolo na mabuku mu viyowoyero vinandi. Lero, ŵantu ŵanandi ŵakumanya unenesko wa mu Baibolo kuruska kunyuma kose uku. Ŵantu mu vyaru vinandi ŵakusambira kuti Yehova, uyo wakawuskako ŵateŵeti ŵake ŵakuphakazgika ku wuzga wauzimu, ni Muwomboli nadi.
Kunyolorera Kendero ka Gulu
7. Nkuruta pantazi wuli uko ŵana ŵa Ziyoni ŵawona?
7 Yehova wacindamiskaso ŵantu ŵake mu ntowa yinyakeso. Waŵatumbika na gulu ilo likuya pantazi. Pa Yesaya 60:17 tikuŵazga kuti: ‘Mu malo gha mkuŵa tindizenge na golide, mu malo gha cisulo tindizenge na siliva; mu malo gha kuni, mkuŵa, na mu malo gha mawe, cisulo. [“Ndimike,” NW] ŵakuru ŵinu ŵacimango na ŵakapitao ŵinu ŵaurunji.’ Kuwuskapo mkuŵa na kuŵikapo golide kukurongora kunyolorera kendero ka gulu, ndimo viliriso na vintu vinyake ivyo vyazunurika. Mwakukolerana na lemba ili, Ŵaisrayeli ŵa Ciuta ŵawona kusinta kwa kendero ka gulu mu mazuŵa ghose agha ghaumaliro. Tiyeni tiwone viyerezgero vicoko waka.
8-10. Rongosorani kusinta uko kwacitika mu gulu la Ciuta kwamba mu 1919.
8 Pambere cindafike cirimika ca 1919, mipingo ya ŵantu ŵa Ciuta yikarongozgekanga na ŵarara na ŵadikoni, wose aŵa ŵakasorekanga na mpingo mwakucita kuvota. Kwamba mu cirimika ici, “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” wakimika murongozgi wa uteŵeti mu mpingo wuliwose kuti walaŵilirenge uteŵeti wa m’munda. (Mateyu 24:45-47) Nangauli vikaŵa ntena, mu mipingo yinandi vintu vikendanga makora cara cifukwa ŵarara ŵanyake awo ŵakasoreka ŵakalimbikiranga yayi ncito ya kupharazga. Pa cifukwa ici, mu 1932 mipingo yikalekeskeka kusora ŵarara na ŵadikoni. M’malo mwake, mipingo yikamba kusora ŵanarumi awo ŵangapanga komiti ya uteŵeti pamoza na murongozgi wa uteŵeti. Kusinta kukuru uku kukaŵa nga nkuwuskapo ‘kuni’ na kuŵikapo “mkuŵa”!
9 Mu 1938, mipingo pa caru cose yikakolerana na kacitiro kaweme, ako nkakukolerana na Malemba. Urongozgi wa mpingo ukaŵa mu mawoko gha murara wa mpingo na ŵateŵeti ŵanyake, ndipo wose aŵa ŵakasankika na muzga wa magomezgeko na wa vinjeru. Kuvota kukamara! Mwanteura, kusanka ŵateŵeti mu mpingo kukacitikanga mu ndondomeko yiweme. Kacitiro aka kakaŵa nga nkuwuskapo “mawe” na kuŵikapo “cisulo” panji kuwuskapo “mkuŵa” na kuŵikapo “golide.”
10 Kufuma panyengo iyo, vintu vinandi vikusintira-sintira nipera. Mwaciyerezgero, mu 1972 kukawoneka kuti nciweme kuti mipingo yirongozgekenge na wupu wa ŵarara ŵakusankika mwamalemba, m’malo mwa kupereka mazaza ku muntu yumoza pera. Kacitiro aka kakaŵa kakukolerana na ivyo Ŵakristu ŵakwambilira ŵakacitanga. Mwakusazgirapo, virimika viŵiri ivyo vyajumpa, tikawona kusinta kunyakeso. Tikawona kusinta pa kendero ka mawupu ghanyake gha Sosaite, kupereka mwaŵi ku Wupu Wakurongozga kuleka kutangwanika na nkani za zuŵa na zuŵa zakukhwaskana na marango gha caru, kweni kuti uŵe na nyengo yinandi yakunozgera cakurya cauzimu ca ŵantu ŵa Ciuta.
11. Ninjani wakupangiska gulu la ŵantu ŵa Yehova kusinta, ndipo kasi kusinta uku kwacitiska vici?
11 Ninjani wakupangiska gulu kuti lisinte ntena? Palije muntu munyake, kweni Yehova Ciuta yekha. Iyo yekha ndiyo wakuti: “Tindizenge na golide.” Ndipo ndiyo yekha wakuti: ‘Ndimike ŵakuru ŵinu ŵacimango na ŵakapitao ŵinu ŵaurunji.’ Enya, Yehova ndiyo wakulaŵilira ŵantu ŵake. Kusinta kwa gulu uko kukayowoyekerathu ni ntowa yinyake iyo Yehova wacindamiskira ŵantu ŵake. Ndipo ici capangiska kuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵatumbikike mu ntowa zinandi. Pa Yesaya 60:18 tikuŵazga kuti: “Nkaza kuti zipulikikweso cara mu caru cinu, panji kusampanya na kuparanya mkati mwa mpaka zinu; mucemenge malinga ghinu, kuti, Cimango, na vipata vinu, Marumbo.” Mwee, nawo mbuweme wa mazgu agha! Kweni kasi ghakwaniriskika wuli?
12. Cifukwa wuli mtende wawusa pakati pa Ŵakristu ŵaunenesko?
12 Ŵakristu ŵaunenesko ŵakulaŵiska kwa Yehova yekha kuti waŵasambizge na kuŵarongozga, ndipo cakufumapo cake ni ico Yesaya wakayowoyerathu kuti: “Wose ŵana ŵako tiŵasambizgike na Yehova, kusakata kwa ŵanaŵanarumi tikuŵenge kukuru.” (Yesaya 54:13) Mwakusazgirapo, mzimu wa Yehova ukugwira ncito pa ŵantu ŵake ndipo cimoza mwa vipambi vya mzimu ni mtende. (Ŵagalatiya 5:22, 23) Pakuti ŵantu ŵa Yehova ŵakutemwa mtende, iwo ni malo ghakubisamapo mu caru ici ca nkaza. Mtende wawo, uwo ukujinta pa citemwa ico Ŵakristu ŵaunenesko ŵali naco pa yumoza na munyake, ncithuzithuzi ca umo ŵazamukhalira mu caru cipya. (Yohane 15:17; Ŵakolose 3:14) Inya nadi, waliyose wa ise ngwakukondwa kurutiska pantazi mtende uwu, uwo ukupereka ncindi na marumbo kwa Ciuta withu ndiposo uwo ncigaŵa cikuru ca paradiso withu wauzimu!—Yesaya 11:9.
Ungweru wa Yehova Urutilirenge Kuŵala
13. Cifukwa wuli tikugomezga kuti ungweru wa Yehova urutilirenge kuŵalira ŵantu ŵake?
13 Kasi ungweru wa Yehova urutilirenge kuŵala pa ŵantu ŵake? Enya! Pa Yesaya 60:19, 20 tikuŵazga kuti: “Dazi nta liŵengeso kungweruka kwinu na mhanya, nanga ndi mwezi nta uŵalenge pa imwe na usiku; kweni Yehova tiwaŵenge kungweruka kwinu muyaya, Ciuta winu tiwaŵenge ucindami winu. Dazi linu kuti linjirengeso cara, nanga ndi mwezi winu ufipenge cara; cifukwa Yehova ndiye tiwaŵenge kungweruka muyaya, ndipo mazuŵa gha kutengera kwinu tighamare.” Apo “kutengera” kwa Ŵakristu awo ŵakaŵa mu wuzga wauzimu mu 1919 kukamara, ungweru wa Yehova ukamba kuŵala pa iwo. Sono, virimika vyakujumpa 80, ungweru wa Yehova ukurutilira nipera kuŵaŵalira. Ndipo ulekenge cara. Kuyana na ŵasopi ŵake, Ciuta withu ‘wanjirenge’ cara nga ni zuŵa nesi ‘kufipa’ nga ni mwezi. Kweni waŵalenge pa ŵantu ŵake muyirayira swii. Mwee, naco ncisimikizgo kwa ise, taŵene ise tikukhala mu mazuŵa ghaumaliro gha caru ca mdima ici!
14, 15. (a) Ni mwauli umo ŵantu wose ŵa Ciuta ŵaliri ‘ŵarunji’? (b) Kuyana na Yesaya 60:21, kasi nkukwaniriskika kukuru wuli uko mberere zinyake zikulindirira?
14 Pulikani sono ivyo Yehova wakulayizgaso kwa ŵimiliri ŵa Ziyoni awo ŵali pano pasi—Ŵaisrayeli ŵa Ciuta. Pa Yesaya 60:21 pakuti: “Ŵantu ŵinu tiŵaŵenge ŵarunji ŵose; ŵamkuhara caru muyirayira, msisi uwo nkapanda ine, mlimo wa mawoko ghane, mwakuti ndicindamiskike ine.” Mu 1919 apo Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵakambaso upharazgi, iwo ŵakaŵa ŵantu ŵambura kumanyikwa. Mu caru ici cakuzura na zakwananga, iwo ‘ŵarunjiskika’ cifukwa ca cipulikano cawo cakukhora mu sembe ya Yesu Kristu. (Ŵaroma 3:24; 5:1) Panyengo yira, nga Mbaisrayeli awo ŵakafuma mu wuzga wa Babuloni, ŵakahara “caru”—caru cauzimu, cakuzura na milimo, mwenemumo ŵakakondwa na paradiso wauzimu. (Yesaya 66:8) Kutowa kwa caru ici kutchujukenge cara cifukwa, mwakupambana na Ŵaisrayeli ŵakale, Ŵaisrayeli ŵa Ciuta ŵagarukenge cara. Cifukwa ca cipulikano, mwampu, na kuzizipizga kwawo, ŵalekenge yayi kupereka marumbo pa zina la Ciuta.
15 Wose awo ŵali mu mtundu uwu wauzimu ŵali kunjira mu pangano lipya. Wose ŵali na dango la Yehova lakulembeka mu mitima yawo, ndipo Ciuta waŵagowokera zakwananga zawo cifukwa ca sembe ya Yesu. (Yeremiya 31:31-34) Yehova waŵatuŵiska nga ‘mbana’ ŵake ndipo wakuŵawona kuŵa ŵantu ŵambura kwananga. (Ŵaroma 8:15, 16, 29, 30) Cifukwa ca sembe ya Yesu, ŵa mberere zinyake nawo zakwananga zawo zagowokereka, ndipo nga ni Abrahamu, iwo nawo ŵarunjiskika kuŵa mabwezi gha Ciuta cifukwa ca cipulikano cawo. Iwo ‘ŵasukutura minjirira yawo, ndipo ŵayituŵiska mu ndopa za Mwana-mberere.’ Ndipo mberere zinyake izi zikudodoliska kuntazi kuzakapokera vitumbiko vinyake vikuru. Pamanyuma pakuti ŵafuma mu “cisuzgo cikuru” panji pamanyuma pakuti ŵawuka, ŵazamuwona na maso ghawo kukwaniriskika kweneco kwa Yesaya 60:21 penepapo caru cose cizamuzgoka paradiso. (Civumbuzi 7:14; Ŵaroma 4:1-3) Panyengo iyo, ‘ŵakuzika ŵazamuhara caru, ŵazamukondwa na kusakata comene.’—Salmo 37:11, 29.
Ciŵerengero Cikukulira-kulira
16. Ni layizgo wuli ilo Yehova wakayowoya, ndipo lakwaniriskika wuli?
16 Mu vesi laumaliro la Yesaya 60, tikuŵazgamo layizgo la Yehova laumaliro mu cipaturo ici. Wakuti kwa Ziyoni: ‘Mucoko kwakuruska tiwaŵenge fuko, enya, mucoko wazgokenge mtundu wa nkongono; ndine Yehova; tindicipusumpiske mu nyengo yake.’ (Yesaya 60:22) Mu nyengo yithu iyi, Yehova ndimo wacitira nadi. Panyengo iyo Ŵakristu ŵakuphakazgika ŵakambaso kupharazga mu 1919, iwo ŵakaŵa ŵacoko comene—enya, ŵakaŵa nadi “mucoko.” Ciŵerengero cikakura peneapo Ŵaisrayeli ŵauzimu ŵakasazgikirako. Pamanyuma pake mberere zinyake zikamba kusazgikirako na ciŵerengero cikuru. Mtende uwo ŵantu ŵa Ciuta ŵali nawo, paradiso wauzimu uyo wali mu “caru” cawo, waguza ŵantu ŵanandi ŵaweme mtima mwakuti “mucoko” wazgoka nadi “mtundu wa nkongono.” Panyengo yasono “mtundu” uwu—Ŵaisrayeli ŵa Ciuta na “ŵalendo” awo ŵajipereka ŵakujumpa pa 6 miliyoni, ngukuru comene kuruska mtundu wuliwose pano pa caru. (Yesaya 60:10) Ŵantu wose mu mtundu uwu ŵakurongora ungweru wa Yehova, ndipo ici cikupangiska wose kuwoneka ŵakutowa mu maso ghake.
17. Kasi kudumbiskana Yesaya cipaturo 60 kwamukhwaskani wuli imwe?
17 Inya nadi, ncintu cakukhozga cipulikano kusambira fundo zikuru za mu Yesaya cipaturo 60. Ncintu cakusanguruska kuwona kuti Yehova wakamanyirathu vyakuntazi kuti ŵantu ŵake ŵazamuŵa mu wuzga wauzimu, kweni ŵazamufumamo. Tikuzukuma waka pakuwona kuti Yehova wakamanyirathu kuti mu nyengo yithu ciŵerengero ca ŵasopi ŵaunenesko cikurenge. Ndiposo, ncakusanguruska comene kumanya kuti Yehova watisidenge cara! Mwee, nako nkukondweska kumanya kuti vipata vya “msumba” vikhalirirenge vyamwazi kuti ŵanjiremo awo ‘ŵakukhumba umoyo wa muyirayira’! (Milimo 13:48, NW) Yehova warutilirenge kuŵala pa ŵantu ŵake. Ziyoni warutilirenge kuŵa cakusekereska penepapo ŵana ŵake ŵakuŵalira-ŵalira. (Mateyu 5:16) Enya, tasimikizga nkanira kuti tidemelerenge ku Ŵaisrayeli ŵa Ciuta na kuzirwiska mwaŵi wa kurongora ungweru wa Yehova!
Kasi Mungarongosora?
• Nangauli ŵantu ŵangatitinka, kasi tili ŵakusimikizga za vici?
• Kasi ŵana ŵa Ziyoni ‘ŵawonka wuli suru la ŵamitundu’?
• Ni mwauli umo Yehova ‘wizira na mkuŵa mu malo gha khuni’?
• Ni mikhaliro wuli yiŵiri iyo yazunurika pa Yesaya 60:17, 21?
• Ni mwauli umo “mucoko” wazgokera “mtundu wa nkongono”?
[Mafumbo]
[Bokosi pa peji 28]
UCIMI WA YESAYA—Ungweru wa Ŵantu Wose
Fundo zose za mu nkani izi zafuma mu nkani iyo yikayowoyeka pa Ungano wa Cigaŵa wa “Ŵasambizgi ŵa Mazgu gha Ciuta” mu 2001/02. Pa umaliro wa nkani iyo, mu malo ghanandi gha ungano, muyowoyi wakafumiska buku lipya lakuti Ulosi wa Yesaya—Muuni wa Anthu Onse, Gawo 2. Mu 2000/01, Buku la Ulosi wa Yesaya—Muuni wa Anthu Onse, Gawo 1 likafumiskika. Pakuŵa na buku lipya ili, sono pafupifupi vesi lirilose mu buku la Yesaya liri kurongosoreka. Mavoliyumu ghaŵiri agha ngakovwira comene kuti tipulikiske na kuwongera comene buku la ucimi la Yesaya.
[Vithuzithuzi pa peji 25]
Yehova ‘wacindamiska ŵantu ŵake na ciponosko’ nangauli ŵarwani ŵakuŵatinka
[Vithuzithuzi pa peji 26]
Ŵantu ŵa Ciuta ŵakugwiriskira ncito cuma cakuzirwa cakufuma ku ŵamitundu kurutiskira pantazi kusopa kutuŵa
[Cithuzithuzi pa peji 27]
Yehova watumbika ŵantu ŵake mwa kusinta kendeskero ka gulu ndiposo mwa kuŵapa mtende