‘Rondezgani Ine’
‘Rondezgani Ine’
“Mukacemekera ceneici: pakuti Kristu nayo wakakomwera imwe, na kumusidirani bambiro, mwakuti murondezge marwayo ghake.”—1 PETROS 2:21.
1, 2. Cifukwa wuli ncinonono yayi kwa ise kurondezga ciyerezgero ca Yesu nga ni musambizgi?
YESU KRISTU wakaŵa Musambizgi mukuru kuruska wose. Kweniso, wakaŵa wambura kwananga, ndipo wakacita uheni yayi mu umoyo wake wose apo wakaŵa pano pasi. (1 Petros 2:22) Kasi ici cikung’anamura kuti ise, taŵantu ŵakwananga, tingatondeka kurondezga ciyerezgero ca Yesu nga ni musambizgi? Yayi.
2 Nga ni umo tikawonera mu nkani yakwamba, kasambizgiro ka Yesu kakajinta pa citemwa. Ndipo citemwa ni mukhaliro uwo waliyose wa ise wangaŵa nawo. Mazgu gha Ciuta ghakuticiska kaŵiri-kaŵiri kuti citemwa cithu cikulirenge-kulirenge. (Ŵafilipi 1:9; Ŵakolose 3:14) Yehova wakukhumba yayi kuti timucitire vintu ivyo tingatondeka. Pakuti “Ciuta nkutemwa” ndiposo kuti walikutilenga mu cikozgo cake, ipo tingayowoya kuti walikutilenga kuti tiŵe na citemwa. (1 Yohane 4:8; Genesis 1:27) Sono para tikuŵazga mazgu gha mpostole Petros agho ghali pa lemba ilo pajinta nkani iyi, tingasimikizga kuti tingagharondezga makoraghene. Tingarondezga ndendende ciyerezgero ca Kristu. Nakuti ncipusu kupulikira mazgu gha Yesu ghakuti: ‘Rondezgani ine.’ (Luka 9:23) Tiyeni tiwone umo tingarondezgera Kristu, cakwamba umo wakatemwera unenesko uwo wakasambizganga, ndipo caciŵiri ŵantu awo wakasambizganga.
Kutemwa Unenesko Uwo Tikusambira
3. Cifukwa wuli ŵanyake cikuŵaŵira cinonono kuŵazga, kweni kasi pa Zintharika 2:1-5 tikuphalirika kucitaci?
3 Kuti titemwe unenesko uwo tikusambizga ŵantu, ise taŵene tikwenera kutemwa kusambira. Mu caru ici lero, ncipusu yayi kutemwa kusambira unenesko. Kuleka kusambira mwakukwana ku sukulu, ndiposo mikhaliro yiheni iyo ŵana ŵakucita, ndivyo vikupangiska ŵanandi kuleka kutemwa kuŵazga. Ndipouli, ncakuzirwa nkanira kuti tisambire kwa Yehova. Pa Zintharika 2:1-5 pakuti: ‘Mwana wane, usange ukupokerera mazgu ghane na kusunga marango ghane, mwakuti utegherezge khutu lako ku vinjeru, na kurazga mtima wako ku umanyi; enya, usange ukulirira mahara na kutumpuska mazgu ghako kuti uŵenge na umanyi, usange ukughapenja nga ndi siliva na kupenjisiska nga mbusambazi wakubisika; nteura utimanye kumopa Yehova na kusanga mahara ghakumanyira Ciuta.’
4. Kasi “kurazga mtima . . . ku umanyi” kukung’anamuraci, ndipo ncivici cingatovwira kucita ici?
4 Awonani Zintharika 2:1-4, tikuphalirika kuti tifwilirepo ‘kupokerera’ na ‘kusunga’ pera yayi, kweniso ‘kupenja’ na “kupenjisiska.” Ncivici cingatipangiska kucita vyose ivi? Wonani mazgu ghakuti ‘razga mtima wako ku umanyi.’ Buku linyake likuti mazgu agha “ghakutiphalira waka kuti tipulikizge yayi. Kweni ghakutipempa kuti tiŵe na kaghanaghaniro kaweme: kuŵa ŵakunweka kupokera visambizgo.” Ncivici cingatovwira kuŵa ŵakunweka kusambira na kupokera ivyo Yehova wakutisambizga? Kaghanaghaniro kithu. Tikwenera kuwona “mahara ghakumanyira Ciuta” kuŵa “siliva” na ‘usambazi wakubisika.’
5, 6. (a) Ncivici cingacitika para nyengo yitali yajumpapo, ndipo tingacita wuli kuti cileke kucitika? (b) Ncifukwa wuli tikwenera kusazgirako usambazi uwo tasanga mu Baibolo?
5 Ncinonono yayi kuŵa na kaghanaghaniro aka. Mwaciyerezgero, “mahara ghakumanyira Ciuta” agho muli nagho ghakusazgapo unenesko uwo Yehova walayizga ŵantu awo mbakugomezgeka kuti ŵazamukhala pa caru capasi ca Paradiso kwamuyirayira. (Salmo 37:28, 29) Apo mukati mwamanya unenesko uwu, mukayamba kuwuwona kuŵa usambazi nadi, ndipo maghanoghano na mtima winu ukazura na cilindizga na cimwemwe. Wuli nyengo yasono? Virimika vyati vyajumpapo, kasi kuzirwiska usambazi uwu kwawelera nyuma panji kwamara? Usange ndimo viliri, yezgani kucita vintu viŵiri ivi. Cakwamba, yambaniso kuzirwiska uko mukacitanga pakwamba, ndiko kuti, nyengo zose ghanaghanani cifukwa ico mukuzirwiskira unenesko uwo Yehova wamusambizgani, nanga ni uwo mukasambira virimika vinandi ivyo vyajumpa.
6 Caciŵiri, rutilirani kusazgirako usambazi winu. Nakwenenako, usange mukujima malibwe ghakuzirwa comene, kasi para mwasanga libwe limoza mukuŵika mu thumba mbwenu mukuruta? Panji kasi mukujima kuti muwone usange ghalipo ghanandi? Mazgu gha Ciuta ghali na unenesko wakuzirwa uwo wuli nga ni siliva na usambazi wakubisika. Kwali unenesko mwausanga unandi wuli, kweni mungasangaso unyake unandi. (Ŵaroma 11:33) Para mwasambira vigaŵa vipya vya unenesko, jifumbani kuti: ‘Ncivici cikupangiska unenesko uwu kuŵa usambazi? Kasi ukunipa mahara ghakumanyira makora mukhaliro wa Yehova na khumbo lake? Kasi ukunipa urongozgi wakukhumbikwa uwo unganovwira kurondezga ciyerezgero ca Yesu?’ Kughanaghana pa mafumbo agha kumovwiraninge kuti mutemwe unenesko uwo Yehova wamusambizgani.
Kutemwa Unenesko Uwo Tikusambizga
7, 8. Ni ntowa wuli zinyake izo tingarongorera ŵantu kuti tikutemwa unenesko uwo tasambira mu Baibolo? Yowoyanipo ciyerezgero.
7 Para tikusambizga ŵantu, kasi tingarongora wuli kuti tikutemwa unenesko uwo tasambira mu Mazgu gha Ciuta? Kuyana na ciyerezgero ca Yesu, tikuthemba comene Baibolo para tikupharazga na kusambizga. Mazuŵa ghano ŵantu ŵa Ciuta pa caru cose ŵaŵa ŵakuphalirika kuti ŵagwiriskirenge ncito Baibolo mu uteŵeti wawo. Penepapo mukurondezga fundo iyi, rongorani mweneko-nyumba kumanya kuti imwe mwaŵene mukuzirwiska ivyo mukuyowoya kufuma mu Baibolo.—Mateyu 13:52.
8 Mwaciyerezgero, panyengo iyo vigeŵenga vikataka msumba wa New York cirimika camara, mudumbu Wacikristu wakaŵazga lemba la Salmo 46:1, 11 ku ŵantu awo wakakumana nawo mu uteŵeti. Cakwamba wakafumba umo ŵantu ŵakaŵira pamanyuma pakuti ngozi yacitika. Mudumbu uyu wakapulikizga mazgoro ghawo, wakaŵaphepiska, ndipo wakati: “Kasi ningamuŵazgiraniko lemba ilo lanipembuzga mu nyengo yacitima iyi?” Mbantu ŵacoko waka awo ŵakakana, ndipo wakayamba kudumbirana na ŵantu ŵanandi. Pakuyowoya na ŵawukirano, mudumbu mweneyuyo pera kanandi wakuti: “Nasambizga Baibolo virimika 50 sono. Nawona kuti palije cakumara-mahara ico buku ili likuleka kovwirapo.” Kuyowoya na ŵantu mwaunenesko na mwaubwezi, kukurongora kuti tikuzirwiska ndiposo kutemwa ivyo tasambira mu Mazgu gha Ciuta.—Salmo 119:97, 105.
9, 10. Cifukwa wuli ncakukhumbikwa kugwiriskira ncito Baibolo para tikuzgora mafumbo gha ivyo tikugomezga?
9 Para ŵantu ŵakutifumba mafumbo gha ivyo tikugomezga, uwu ni mwaŵi withu wakuti tiŵawoneske kuti tikutemwa Mazgu gha Ciuta. Mwa kurondezga ciyerezgero ca Yesu, kuti tikuzgora ivyo taŵene tikumanya yayi. (Zintharika 3:5, 6) Kweni tikugomezga Baibolo para tikuzgora. Kasi mukopa kuti muntu munyake wamufumbaninge fumbo ilo mungatondeka kuzgora? Wonani vintu viŵiri ivyo mungacita.
10 Citani umo mungamanyira kuti muŵe ŵakunozgeka. Mpostole Petros wakalemba kuti: “Tuŵiskani mu mitima yinu Kristu nga ndi Fumu: uku muli mcanya kale mazuŵa ghose kumuzgora yose uyo wakumufumbani kafukwa ka cigomezgo ico muli naco, kweni na kuzika na wofi.” (1 Petros 3:15) Kasi muli ŵakunozgeka kuzgora muntu uyo wamufumbani ivyo mukugomezga? Mwaciyerezgero, usange muntu wakukhumba kumanya cifukwa ico mukulekera kucita mitheto iyo yikususkana na malemba, lekani kumuzgora waka kuti, “Cisopo cane cikukana.” Kuzgora ntena kungang’anamura kuti ŵanyinu ndiwo ŵakumusankirani ivyo mungacita ndipo ŵangamuwonani nga kuti muli yumoza wa kagulu ka cigaruka. Cingaŵa ciweme kuyowoya kuti, “Baibolo likukana” panji, “Kucita ntena kungakwiyiska Ciuta wane.” Pamanyuma pake rongosorani cifukwa cake.—Ŵaroma 12:1.
11. Ni buku wuli lingatovwira kucita kafukufuku mwakuti tiŵe ŵakunozgeka kuzgora mafumbo gha unenesko wa mu Mazgu gha Ciuta?
11 Usange mukuwona kuti muli ŵakunozgeka yayi, mwalekeraci kusanga nyengo ya kusambira buku la Kukambitsirana za m’Malemb? a Sankani mitu yicoko waka iyo mukuwona kuti ŵantu ŵangafumba, ndipo sungani mu mutu fundo zinyake za mu Malemba. Nyengo zose muŵenge nalo buku la Kukambitsirana na Baibolo. Lekani kucita soni kugwiriskira ncito buku ili na Baibolo, muphalirani muntu uyo kuti muli na buku lakucitira kafukufuku ilo mukukhumba kuti musangire mazgoro.
12. Kasi tingazgora wuli usange tafumbika fumbo la mu Baibolo ilo tikumanya yayi zgoro lake?
12 Lekani kufipa mtima comene. Palije muntu wakwananga uyo wakumanya vyose. Usange mwafumbika fumbo la mu Baibolo ilo mungazgora yayi, nyengo zose mungazgora kuti: “Mwacita makora kunifumba fumbo ili. Kweni unenesko ngwakuti zgoro nkulimanya yayi, kweni nkugomezga kuti Baibolo lingazgora. Nkutemwa kupenja mazgoro mu Baibolo, ipo nkapenje danka zgoro ndipo nizenge kuzakamuzgorani.” Kuzgora mwaunenesko ndiposo mwakujiyuyura kwa nga ni uku kungajura ntowa yakuti murutilire kudumbirana vinandi.—Zintharika 11:2.
Kutemwa Ŵantu Awo Tikuŵasambizga
13. Ncifukwa wuli nyengo zose tikwenera cara kusura ŵantu awo tikuŵapharazgira?
13 Yesu wakarongora kuti wakatemwanga ŵantu awo wakaŵasambizganga. Kasi tingamurondezga wuli pa nkani iyi? Tileke kusura ŵantu awo tiri nawo mu cikaya cithu. Mbunenesko kuti “nkondo ya zuŵa likuru la Ciuta, Mwene-nkongono-zose” yikusenderera-senderera, ndipo ŵantu ŵanandi ŵazamufwa. (Civumbuzi 16:14; Yeremiya 25:33) Kweni tikumanya yayi awo ŵazamupona na awo ŵazamufwa. Ceruzgo ici cizenge muntazi umu ndipo cizamucitika na Yesu Kristu uyo Yehova wamwimika. Panyengo yasono pambere ceruzgo cindajumpe, tikuwona muntu waliyose kuti wangaŵa muteŵeti wa Yehova.—Mateyu 19:24-26; 25:31-33; Milimo 17:31.
14. (a) Kasi tingajisanda wuli kuti tiwone usange tikulengera lusungu ŵantu? (b) Ni ntowa zini izo tingarongorera lusungu na kughanaghanira ŵantu?
14 Ipo nga ni umo Yesu wakacitira, tikwenera kuyezgayezga kulengera lusungu ŵantu. Tingajifumba kuti: ‘Kasi nkuŵalengera lusungu ŵantu awo ŵapuruskika na utesi wa ŵavisopo, ŵandyari na ŵamaronda ŵa caru ici? Usange ŵantu ŵakuwoneka kuti ŵakukhumba yayi kupulika uthenga uwo tikuŵaphalira, kasi nkumanya cifukwa ico ŵakucitira ntena? Kasi nkumanya kuti ŵanyake, awo sono ŵakuteŵetera Yehova, nawo ŵakacitanga ntena pakwamba? Kasi nasinta kapharazgiro kane kuti kayane na ŵantu ŵa mu cigaŵa? Panji kasi nkughanaghana kuti ŵantu aŵa ŵangasinta cara?’ (Civumbuzi 12:9) Ŵantu ŵangazomera uthenga withu para ŵawona kuti tikuŵalengera lusungu. (1 Petros 3:8) Lusungu lungatipangiskaso kughanaghanira ŵantu awo tikukumana nawo mu uteŵeti. Tingalemba mafumbo ghawo na ivyo vikuŵafipiska mtima. Para tawelerako, tingaŵaphalira kuti takumbukanga ivyo ŵakayowoya pa ulendo wakwamba. Ndipo usange ŵali na suzgo, tingaŵawovwira usange tingakwaniska.
15. Cifukwa wuli tikwenera kuwona mikhaliro yiweme mu ŵantu, ndipo kasi tingacita wuli ici?
15 Nga ni umo Yesu wakacitiranga, nase tikuwona mikhaliro yiweme mu ŵantu. Panyake mupapi uyo wali yekha wakucita milimo yiweme kuti walere ŵana ŵake. Panyake mwanarumi wakulimbikira kuti wapwererere mbumba yake. Panyake pali muntu mucekuru uyo wakutemwa vintu vyauzimu. Kasi tikuwona mikhaliro iyi mu ŵantu awo tikukumana nawo na kuŵarumba cifukwa ca ivyo ŵakucita? Para ticitenge ntena tizengenge lufura ulo tose, iwo na ise, tingakolerana na kujura ntowa ya kuŵapharazgira za Ufumu.—Milimo 26:2, 3.
Kujiyuyura Nkhwakukhumbikwa Pakurongora Citemwa
16. Cifukwa wuli ncakuzirwa kuŵa ŵakuzika na ŵancindi kwa awo tikuŵapharazgira?
16 Kutemwa ŵantu awo tikuŵasambizga kutipangiskenge kuti tipulikire ivyo Baibolo likucenjezga: “Kumanya kukutukumuska, kweni kutemwa kukuzenga.” (1 Ŵakorinte 8:1) Yesu wakamanya vinandi comene, kweni wakatukumukanga yayi. Mwanteura para mukuphalira ŵantu ivyo mukugomezga, lekani kupindana nawo panji kuyowoya mwakujitemwa. Khumbo lithu ndakuti tikhorweske mitima yawo na kuŵaguzira ku unenesko uwo tikuwutemwa comene. (Ŵakolose 4:6) Apo Petros wakaperekanga urongozgi ku Ŵakristu kuti ŵaŵe ŵakunozgeka kuzgora muntu waliyose, wakasazgirapo kuti ticite ici “na kuzika na wofi.” (1 Petros 3:15) Tiguzirenge ŵantu kwa Ciuta uyo tikumuteŵetera usange tiri ŵakuzika na ŵancindi.
17, 18. (a) Kasi tikwenera kucita wuli na awo ŵakutidelera umo tiliri ŵateŵeti? (b) Cifukwa wuli kumanya viyowoyero vyakale vya Baibolo nkhwakuzirwa yayi kwa ŵasambiri ŵa Baibolo?
17 Palije cifukwa ca kutindikira ŵantu na ivyo tikumanya panji na masambiro ghithu. Lekani kugongowa usange ŵanyake mu cigaŵa cinu ŵakukana kupulikizga kwa waliyose uyo wandayeko ku yunivesite. Yesu wakaŵikako mahara yayi kuti wandasambire mu sukulu zapacanya za cirabi izo zikaŵako mu nyengo yira. Ndipo nga ni umo ŵanandi ŵakacitiranga, iye wakatindikanga ŵantu yayi na vintu vinandi ivyo wakamanyanga.—Yohane 7:15.
18 Kujiyuyura na citemwa ni mikhaliro yakukhumbika comene kwa ŵateŵeti Ŵacikristu kuruska masambiro ghalighose gha kucaru. Musambizgi Murara comene, Yehova, ndiyo wakuticiska kuti tiŵe ŵakukwana kucita uteŵeti uwu. (2 Ŵakorinte 3:5, 6) Nangauli ŵanyake mu visopo vya Cikristu ŵangayowoya ivi na ivi, kweni kuti tikwenera kusambira ciyowoyero ico Baibolo likalembekeramo cara kuti tiŵe ŵasambizgi ŵakukwana ŵa Mazgu gha Ciuta. Yehova wali kuwoneseska kuti Baibolo lalembeka makora na mwakupulikikwa mwakuti waliyose wapulikiske unenesko. Unenesko uwu ukusinta cara nanga ungang’anamulika mu viyowoyero vinandi. Mwanteura, kumanya viyowoyero vyakale, nangauli nyengo zinyake kukovwira, kweni nkhwakuzirwa yayi. Mwakusazgirapo, kujikuzga cifukwa ca kumanya viyowoyero kungacitiska muntu kutaya mukhaliro uwo ngwakuzirwa comene kwa Ŵakristu ŵaunenesko.—1 Timote 6:4.
19. Ni mwauli umo ncito yithu ya Cikristu yiliri uteŵeti wa kovwira ŵantu?
19 Palije kukayika kuti uteŵeti withu Wacikristu ni ncito iyo yikukhumba kujiyuyura. Nyengo na nyengo tikukumana na ŵantu awo ŵakutisuska, kutinena, nanga nkutizikizga. (Yohane 15:20) Ndipouli, tikucita ncito yakuzirwa comene para tikuteŵeta mwakugomezgeka. Usange tikurutilira kuteŵetera ŵanyithu mwakujiyuyura mu ncito iyi, tikurondezga Yesu Kristu umo wakatemwera ŵantu. Tiyerezgere kuti usange tingapharazgira ŵantu 1000 awo ŵakukana uthenga withu, tisangenge muntu yumoza wa nga ni mberere, kasi citatata ca nga ni ici cingaŵa na vyakufumapo viweme yayi? Inya! Mwanteura para tikukosera pa ncito iyi na kuleka kuvuka, ndikuti tikuteŵetera ŵantu ŵa nga ni mberere awo ticali tindaŵasange. Tikugomezga kuti Yehova na Yesu ŵawoneseskenge kuti ŵantu ŵanandi ŵa nga ni aŵa ŵasangike na kovwirika pambere umaliro undize.—Hagai 2:7.
20. Ni ntowa wuli zinyake izo tingasambizgira ŵantu kwizira mu ciyerezgero?
20 Kusambizga kwizira mu ciyerezgero ni ntowa yinyake ya kurongolera kuti tikukhumba kovwira ŵantu. Mwaciyerezgero, tikukhumba kusambizga ŵantu kuti ŵamanye kuti kuteŵetera Yehova, “Ciuta wacimwemwe,” (NW) ni ntowa yiweme na yakukondweska. (1 Timote 1:11) Para ŵakuwona nkaro yithu na umo tikucitira na ŵazengezgani ŵithu, awo tikusambira nawo sukulu, na awo tikugwira nawo ncito, kasi ŵakuwona kuti tiri ŵantu ŵacimwemwe na ŵakukhorwa? Mwakuyana waka, tikuphalira awo tikusambira nawo Baibolo kuti mpingo Wacikristu ni malo gha citemwa mu caru cankaza na cakofya ici. Kasi awo tikusambira nawo Baibolo ŵakuwona kuti tikutemwa wose mu mpingo na kufwilirapo kusunga mtende pa yumoza na munyake?—1 Petros 4:8.
21, 22. (a) Kasi kujisanda kuyana na uteŵeti withu kungatipangiska kucitaci? (b) Kasi nkani zakurondezgapo zizamurongosora vici?
21 Kunweka na uteŵeti withu nyengo zinyake kungatipangiska kuti tijisande. Kucita ici kufuma pasi pa mtima, kwapangiska ŵanandi kusazgirako uteŵeti wawo nga ni kucita uteŵeti wanyengo zose panji kusamira ku malo uko kulije panji kuli ŵapharazgi ŵacoko. Ŵanyake ŵaghanaghana za kusambira ciyowoyero cinyake mwakuti ŵapharazgire awo ŵakwiza mu cigaŵa cawo. Usange mwaŵi uwu muli nawo, ipo ghanaghaniranipo na kuŵika nkani iyi mu pempero. Umoyo wa kutokatoka ukupereka cimwemwe ndiposo mtende wa maghanoghano.—Mupharazgi 5:12.
22 Mu milimo yithu yose, tiyeni tirutilire kurondezga Yesu Kristu, mwakutemwa unenesko uwo tikusambizga ndiposo ŵantu awo tikusambizga. Kuŵa na citemwa mu vigaŵa viŵiri ivi kukuzenga lufura luweme lwa kuŵa musambizgi nga ni umo Kristu wakaŵira. Kasi tingazenga wuli pera pa lufura ulu? Nkani zakurondezgapo zizamurongosora ntowa zinyake izo Yesu wakasambizgiranga.
[Mazgu ghamusi]
a Lakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.
Kasi Muzgorenge Wuli?
• Kasi tikugomezga wuli kuti ncinonono yayi kwa ise kurondezga ciyerezgero ca Yesu nga ni musambizgi?
• Kasi tingarongora wuli kuti tikutemwa unenesko uwo tasambira mu Baibolo?
• Cifukwa wuli kujiyuyura nkhwakuzirwa nangauli tingamanya vinandi?
• Ni ntowa wuli zinyake izo tingarongorera kuti tikutemwa ŵantu awo tikuŵasambizga?
[Mafumbo]
[Vithuzithuzi pa peji 12]
Citani umo mungamanyira kuti muŵe ŵakunozgeka
[Vithuzithuzi pa peji 13]
Usange mukuzirwiska “mahara ghakumanyira Ciuta,” mungagwiriskira ncito makora Baibolo
[Cithuzithuzi pa peji 14]
Tikurongora kuti tikutemwa ŵantu para tikuŵapharazgira makani ghaweme