Kasi Yehova Wakuwona Ivyo Mukucita?

KASI mungazgora wuli fumbo ili? Ŵanyake ŵangayowoya kuti: ‘Nkugomezga kuti Ciuta wakawona ivyo Moses, Gidiyoni na Davide ŵakacita, kweni nkukayika usange wakuŵikako mahara ku cilicose ico ningacita. Nadi pano, ine ningayana yayi na Moses, Gidiyoni panji Davide.’

Mbunenesko kuti ŵantu ŵanyake ŵakugomezgeka mu nyengo yakale ŵakacita vintu vikuru comene. ‘Ŵakathereska maufumu, ŵakajara milomo ya nkaramu, ŵakazimya nkongono za moto na kuphokwa ku uyi wa lupanga.’ (Ŵahebere 11:33, 34) Kweni ŵanyake ŵakarongora cipulikano cawo na milimo yicoko, ndipo Baibolo likutisimikizgira kuti Ciuta wakawona milimo yawo ya cipulikano. Wonani viyerezgero vya mu Malemba vya muliska, mprofeti na cokoro.

Muliska Wakupereka Sembe

Ni vintu wuli ivyo mukukumbuka pakuyowoya za Abelu, mwana waciŵiri wa Adamu na Heva? Mungakumbuka kuti wakafwa mwakucita kukomeka, cintu ico panji cingacitikira ŵacoko waka ŵa ise. Kweni pali cintu cinyake ico Ciuta wakawona mwa Abelu.

Zuŵa linyake, Abelu wakatorapo viŵeto viweme comene pa mskambo wake na kupereka sembe kwa Ciuta. Kuyana na umo viliri lero, tingawona nga sembe yake yikaŵa yicoko, kweni Yehova wakayiwona na kuyipokelera. Kweni wakalekera papo yayi. Pakati pajumpa virimika pafupifupi 4,000, Yehova wakafunyilira mpostole Paulos kulemba cakucitika cira mu buku la Ŵahebere. Virimika vinandi vikajumpapo, kweni Ciuta wakaruwa yayi sembe yicoko waka yira!—Ŵahebere 6:10; 11:4.

Kasi Abelu wakamanya wuli mtundu wa sembe yakuti wapereke? Baibolo likuyowoyapo yayi, kweni wakwenera kuti wakaghanaghanirapo danka. Wakaŵa muliska, ndipo ncakuwonekerathu kuti wakenera kupereka sembe ya viŵeto. Kweni wonani kuti wakapereka cigaŵa ciweme comene ca nyama—“mafuta ghake.” (Genesis 4:4) Wakweneraso kuti wakaranguruka pa mazgu gha Yehova ku njoka mu munda wa Edeni, ghakuti: “Tindiŵike cimpindikwa pakati pa iwe na mwanakazi, na pakati pa mpapu yako na mpapu yake. Tiyibwanyenge mutu wako, iwe tiurumenge citende cake.” (Genesis 3:15; Civumbuzi 12:9) Nangauli wakamanya yayi uyo wakwimira “mwanakazi” na “mpapu” yake, kweni Abelu wakwenera kuti wakamanya kuti ndopa zikwenera kuthika pa ‘kuruma citende’ ca mpapu ya mwanakazi. Wakawona kuti palije cilicose ico cingaŵa cakuzirwa kuruska cilengiwa camoyo. Kweni cakuzirwa comene kuruska vyose ivi ncakuti sembe iyo wakapereka yikaŵa yakwenelera.

Lero Ŵakristu ŵakupereka sembe kwa Ciuta nga ni Abelu. Ŵakupereka viŵeto vyawo vyakwamba yayi, kweni “sembe ya marumbo, . . . uko ndiko kuti cipambi ca milomo iyo yikuzomera zina la [Ciuta].” (Ŵahebere 13:15) Milomo yithu yikuzomera zina la Ciuta para tikuphalira ŵantu cigomezgo cithu.

Kasi mungatemwa kunozga sembe yinu kuti yiŵe yiweme? Usange ni ntena, ghanaghanirani vyakukhumba vya ŵantu uko mukupharazga. Kasi ŵakufipa mtima na vici? Ivyo ŵakutemwa ke? Ni uthenga wuli wa Baibolo uwo ungaŵatora mtima? Nyengo yiliyose para mukupharazga, woneseskani kuti khumbo linu ndakuti munyolorere upharazgi, kuti uthenga winu uŵenge waphindu.  Ndipo usange mukuyowoya za Yehova, mukwenera kuyowoya mwakusimikizga, kufumira pasi pa mtima. Pangani sembe yinu kuŵa yanadi, inya, “sembe ya marumbo.”

Mprofeti Wakupharazga ku Ŵantu Ŵambura Kupulika

Sono ghanaghanani za mprofeti Enoki. Wakwenera kuti wakaŵa yekha pera kaboni wa Yehova Ciuta. Kasi mu nyumba yakwinu ndimwe pera mukuteŵetera Yehova mwakugomezgeka nga ni Enoki? Kasi ndimwe pera mu kilasi linu panji pa ncito, imwe mukurondezga ivyo Baibolo likuyowoya? Para ni ntena, mungakumana na masuzgo. Ŵabwezi ŵinu, ŵabali ŵinu, panji awo mukugwira nawo ncito ŵangamucicizgani kuti muswe marango gha Ciuta. Iwo ŵangamuphalirani kuti: “Palije uyo wamanyenge ivyo mwacita. Tiphalirenge muntu waliyose yayi.” Ŵangamuphalirani kuti ncambura mahara kufipa mtima na ivyo Baibolo likukana, cifukwa Ciuta walije navyo ncito ivyo mukucita. Cingaŵapweteka mtima kuti imwe mukuleka kughanaghana na kucita ivyo ŵakucita ndipo ŵangayezga kucita cilicose kuti mupaka mukolerane nawo.

Kuyowoya unenesko, ncipusu yayi kukana ivyo ŵakukhumba, kweni ncamacitiko. Ghanaghanirani za Enoki, muntu wacinkonde na ciŵiri kufuma kwa Adamu. (Yuda 14) Pa nyengo iyo Enoki wakababikira, ŵantu ŵanandi ŵakaŵa ŵambura kupulika. Kayowoyero kawo kakaŵa kakukhozga soni, ndipo nkaro yawo yikaŵa ‘yakulengeska.’ (Yuda 15) Ŵakacitanga nga ni umo ŵantu ŵanandi ŵakucitira mazuŵa ghano.

Kasi Enoki wakacita wuli? Zgoro la fumbo ili ndakukondweska comene kwa ise lero. Nangauli Enoki wakwenera kuti wakaŵa yekha pera uyo wakasopanga Ciuta pa caru cose, kweni wakaŵa yekha yayi. Enoki wakendanga na Ciuta.—Genesis 5:22.

Enoki wakakhumbanga kukondweska Ciuta mu umoyo wake. Wakamanya kuti kwenda na Ciuta kukasazgapo vinandi kuruska kuleka waka kucita uheni. Yehova wakakhumbanga kuti iye wapharazge. (Yuda 14, 15) Ŵantu ŵakenera kucenjezgeka cifukwa ca mikhaliro yawo yiheni iyo Ciuta wakayiwona. Enoki wakarutilira kwenda na Ciuta kwa virimika 300—virimika vinandi comene kuruska ivyo ise takhala mwakuzizipizga. Wakarutilira kwenda na Ciuta mupaka nyifwa yake.—Genesis 5:23, 24.

Nga ni Enoki, nase tatumika kupharazga. (Mateyu 24:14) Padera pa kupharazga nyumba na nyumba, tikuyezga kupharazga makani ghaweme ku ŵabali ŵakuthupi, awo tikucitira lumoza malonda na ŵanyithu mu kilasi. Kweni nyengo zinyake tikucita wofi kupharazga. Kasi namwe mukucita wofi? Lekani kufipa mtima. Rondezgani Ŵakristu ŵakale, ndipo rombani kwa Ciuta kuti muŵe ŵacikanga. (Milimo 4:29) Mungaruwanga yayi kuti malinga mukwenda na Ciuta, muli mwekha yayi.

Cokoro Cikuphika Cakurya

Ghanaghanani, za mwanakazi uyo wakaŵa cokoro mweneuyo zina lake lindazunurike, wakatumbikika mu ntowa ziŵiri cifukwa ca kunozga cakurya cicoko waka. Wakaŵa Muisrayeli yayi, kweni wamtundu uyo wakakhalanga mu muzi wa Zarefati m’ma 900 B.C.E. Apo cilangalanga na njala vikaŵa pafupi kumara, mwanakazi uyu wakaŵa pafupi kukwangula cakurya. Wakakhala na  ufu wakukwana ku woko pera, na tumafuta tucoko twakuphikira cakurya caumaliro ca iye na mwana wake.

Pa nyengo iyi, mulendo wakawodira. Wakaŵa mprofeti wa Ciuta, Eliya, uyo wakaromba kuti warye nawo cakurya cicoko waka cira. Cakurya ico cikaŵapo cikaŵa cakukwanira iye na mwana wake pera, ndipo pakaŵavya cakuti wangapereka kwa mulendo. Kweni Eliya wakasimikizgira mwanakazi yura na mazgu gha Yehova kuti usange ŵaryenge wose, cokoro na mwana wake njara yiŵasangenge yayi. Mwanakazi mulendo wakakhumbikwiranga cipulikano kuti wagomezge kuti Ciuta wa Israyeli wawonenge mulimo wake. Kweni wakamugomezga Eliya, ndipo Yehova wakamutumbika. ‘Ciŵiya ca ufu cikamara yayi, nanga ni supa ya mafuta yikaperera yayi, kwakuyana na mazgu gha Yehova agho wakayowoya [kwizira] mwa Eliya.’ Mwanakazi yura na mwana wake ŵakaŵa na cakurya nyengo zose mupaka njala yikamara.—1 Mathemba 17:8-16.

Kweni thumbiko linyake likalindiliranga cokoro. Nyengo yikati yarutapo pamanyuma pa muntondwe wura, mwana wake wakarwara na kufwa. Eliya wakacita citima, ndipo wakaromba Yehova kuti wawuske mwana. (1 Mathemba 17:17-24) Apa wakenera kucita muntondwe uwo ukaŵa undacitikepo. Na kale lose, vikaŵa vindapulikikwepo kuti wakufwa wawuka! Kasi Yehova wakamucitira lusungu mwanakazi wamtundu uyu? Enya. Yehova wakapereka nkongono kwa Eliya kuti wawuske mwana. Panyuma pake Yesu wakayowoya za mwanakazi wakutumbikika uyu kuti: “Vikaŵamo vyokoro vinandi mu Israyeli . . . [kweni] Eliya . . . wakatumika . . . ku Sarepeta (Zarefati) mu caru ca Sidoni, ku mwanakazi uyo wakaŵa cokoro.”—Luka 4:25, 26.

Lero mukhaliro wa vyacuma ngwakukhazikika yayi, nanga mungaŵa mu vyaru ivyo viri na mafakitare. Makampani ghanyake ghakuru ghakulekeska ncito ŵantu awo ŵagwira ncito mwakugomezgeka kwa nyengo yitali. Cifukwa ca kopa kuti ncito yingamara, Mkristu wangaghanaghana kuti wasazgireko nyengo pa ncito, kuti kampani yileke kumufumiska ncito. Usange wacita ntena, ndikuti wangaŵa na nyengo yakukwana yayi yakurutira ku maungano gha mpingo, ku uteŵeti wa m’munda panji kupwererera mbumba yake mwakuthupi na mwauzimu. Ndipouli, wakughanaghana kuti wakwenera kusungilira ncito yake nanga visuzge wuli.

Ncakupulikikwa kuti Mkristu uyo wali na suzgo iyi wafipe mtima pa nkani iyi. Ncakusuzga kusanga ncito mazuŵa ghano. Taŵanandi tikulimbana na kusambazga yayi, kweni nga umo cikacitira cokoro ku Zarefati, tikukhumba kusanga vyakukhumbikwira pa umoyo withu. Ndipouli, mpostole Paulos wakutikumbuska ivyo Ciuta wakayowoya, kuti: ‘Ndikutayenge cara, panji nesi kukusida.’ Tingayowoya na cigomezgo cose kuti: ‘[Yehova] ndi movwiri wane, kuti ndopenge cara: muntu wandicitirenge vici?’ (Ŵahebere 13:5, 6) Umoyo wose wa Paulos ukagona pa layizgo ili, ndipo nyengo zose Yehova wakamupwererera. Ndimo Ciuta wazamucitira kwa ise usange taleka kumutaya.

Panji tikughanaghana kuti tingakwaniska yayi kucita milimo yikuru nga ni iyo wakacita Moses, Gidiyoni na Davide, ndipouli, tingarondezga cipulikano cawo. Tingakumbukira milimo ya cipulikano iyo ŵakacita ŵina Abelu, Enoki na cokoro ku Zarefati. Yehova wakuwona milimo yose ya cipulikano—nanga yingaŵa yicoko wuli. Para mwana wa sukulu uyo wakopa Ciuta wakana munkwara wakunanga wongo kufuma ku ŵanyake, para Mkristu wakana kucitako mikhaliro yiheni pa ncito, panji usange Kaboni mucekuru wakwiza pa maungano gha mpingo nyengo zose nanga wangavuka panji wakujipulika makora yayi mu thupi, Yehova wakuwona ndipo wakukondwa!—Zintharika 27:11.

Kasi Mukuwona Ivyo Ŵanyinu Ŵakucita?

Enya, Yehova wakuwona ivyo tikucita. Pakuti tikurondezga Ciuta, ipo tikwenera kuŵa maso kuti tiwone umo ŵanyithu ŵakucitira. (Ŵaefeso 5:1) Mwalekeraci kuwoneseska suzgo iyo Ŵakristu ŵanyinu ŵakukumana nayo kuti ŵize ku maungano gha mpingo, kuruta mu uteŵeti wa m’munda, nanga ni masuzgo gha mu umoyo wawo zuŵa na zuŵa?

Panyuma pake, ŵamanyiskani ŵasopi ŵanyinu kuti mukuwonga cifukwa ca kulimbikira kwawo. Ŵazamukondwa kumanya kuti mukuwona ivyo ŵakucita, nakuti uwu ungaŵa ukaboni kwa iwo kuti Yehova nayo wakuwona ivyo ŵakucita.