Kasi Mukukondwa na “Dango la Yehova”?

“[Ngwacimwemwe] munthu . . . [uyo] mu dango la Yehova muli cimwemwe cake.”—SALMO 1:1, 2.

1. Nchifukwa wuli taŵateŵeti ŵa Yehova tili ŵacimwemwe?

 YEHOVA wakutovwira na kutitumbika taŵateŵeti ŵake ŵakugomezgeka. Mbunenesko nadi kuti tikukumana na viyezgo vinandi. Ndipouli, tiliso na cimwemwe ceneco. Ici nchakuzizwiska yayi cifukwa tikuteŵetera “Ciuta wacimwemwe,” ndipo mzimu wake utuŵa ukutipa cimwemwe mu mitima yithu. (1 Timote 1:11, NW; Ŵagalatiya 5:22) Munthu wakuŵa wakukondwa para wakulindilira panji wali na cinthu cinyake ciwemi. Ndipo Dada withu wakucanya wakutipa nadi vinthu viwemi. (Yakobe 1:17) Ntheura nchakuzizwiska yayi kuti tili ŵacimwemwe!

2. Kasi ni masalmo nga agho tidumbiskanenge?

² Lizgu lakuti cimwemwe likusangika mu malo ghanandi comene mu buku la Masalmo. Mwaciyelezgero, pa Salmo 1 na 2. Ŵasambiri ŵakwambilira ŵa Yesu Khristu ŵakati salmo laciŵiri likalembeka na Davide, Themba la Israyeli. (Milimo 4:25, 26) Munthu wambura kumanyikwa uyo wakalemba salmo lakwamba wakamba sumu yake na mazgu agha: ‘Ngwacimwemwe munthu uyo kuti wakwenda mu fundo ya ŵaheni cara.’ (Salmo 1:1, NW) Mu nkhani iyi na yakulondezgapo, tiwonenge umo pa Salmo 1 na 2 pakutipira vifukwa vyakuŵira ŵacimwemwe.

Cisisi ca Cimwemwe

3. Mwakuyana na Salmo 1:1, kasi nchifukwa wuli munthu uyo wakusunga malango gha Ciuta ngwacimwemwe?

³ Pa Salmo 1 pakutipa vifukwa ivyo munthu uyo wakusunga malango gha Ciuta wakuŵira na cimwemwe. Kuti wapeleke vifukwa vyake, wamasalmo wakwimba kuti: ‘Ngwacimwemwe munthu uyo kuti wakwenda mu fundo ya ŵaheni cara, nanga nkhwimamo mu nthowa ya ŵakwananga, nesi kukhala mu mphara ya ŵakuconjora [ŵakunyoza].’—Salmo 1:1.

4. Kasi mbumoyo waciyelezgero ciwemi wuli uwo Zekariya na Elizabeti ŵakalondezga?

⁴ Kuti tiŵe nadi ŵacimwemwe, tikwenera kulondezga ivyo Yehova wakukhumba. Zekariya na Elizabeti, awo ŵakaŵa na mwaŵi wa kuŵa ŵapapi ŵa Yohane Mbapatizi, ‘ŵakaŵa ŵarunji pamaso pa Ciuta, ŵakendanga ŵambura kalema mu malango ghose na mu vilanguro vya Fumu [Yehova].’ (Luka 1:5, 6) Naseso tingaŵa ŵacimwemwe usange ticitenge umo iwo ŵakacitira na kukana ‘kwenda mu fundo ya ŵaheni’ panji kulondezga ulongozgi wawo uheni.

5. Kasi nchivici ico cingatovwira kuti ticheŵe “nthowa ya ŵakwananga”?

⁵ Usange tikukana maghanoghano gha ŵaheni, mbwenu ‘tizamuyima mu nthowa ya ŵakwananga yayi.’ Nakuti tizamuluta na kulutako wuwo yayi uko kukusangika ŵanthu  ŵaheni—ku malo agho ŵakucitirako vyakusanguluska viheni. Wuli usange mtima withu ukutinyenga kuti tikolerane na ŵanthu ŵaheni mu vyakucita vyawo? Mbwenu tikwenera kulomba wovwiri kwa Ciuta kuti ticite mwakuyana na ivyo mpositole Paulosi wakayowoya, uyo wakati: ‘Mungakakikanga goliwoli lakupambana pamoza na ŵambura kupulikana. Cifukwa kunyoroka kuli na wenenawene wuli na ucikana malango? Panji kungweruka kukusangana wuli na cisi?’ (2 Ŵakorinte 6:14) Usange tikuthemba Ciuta ndiposo para ndise “ŵakutowa mu mtima,” tizamukana mzimu na umoyo wa ŵakwananga ndipo tizamuŵa na vilato na vyakukhumba viwemi, pamoza na “cipulikano cambura kupusikizga.”—Mateyu 5:8; 1 Timote 1:5.

6. Nchifukwa wuli tikwenera kuŵa maso na ŵakunyoza?

⁶ Kuti tikondweske Yehova, tikwenera “kukhala mu mphara ya [ŵakunyoza]” yayi. Ŵanthu ŵanyake ŵakunyoza para munthu wakulondezga malango gha Ciuta. Kweni mu ‘mazuŵa ghano gha umaliro,’ awo ŵakunyoza comene ni awo kale ŵakaŵa Ŵakhristu ndipo ŵali kuzgoka ŵacigaruka. Mpositole Petrosi wakacenjezga Ŵakhristu ŵanyake kuti: ‘Mwa ŵakutemweka, . . . manyani danga ceneici, kuti mu mazuŵa ghakumalira ŵagoski [ŵakunyoza] ŵati ŵizenge na kugoska [kunyoza], uku ŵakwenda kwakulingana na makhumbiro ghawo, na kunena kuti, cili nkhu cilayizgano ca kwiza kwake? Cifukwa kufuma ku zuŵa ilo ŵasekuru ŵakagonera tulo, vinthu vyose vikukhalilira umo vikaŵira kufuma [pa kwamba pa] cilengiwa.’ (2 Petros 3:1-4) Usange tikanenge kukhala mu mphara ya ŵakunyoza, tizamucheŵa soka ilo lizenge pa iwo kwambura kukayika.—Zintharika 1:22-27.

7. Nchifukwa wuli tikwenera kupulikira mazgu agho ghali pa Salmo 1:1?

⁷ Usange tingaleka kupulikira mazgu gha pa Salmo 1:1, mbwenu umoyo withu wauzimu uwo tawusanga mwa kusambira Malemba umarenge. Nakuti tingaŵa ŵaheni comene kuluska pakwamba. Cinthu cakwamba ico cingatipangiska kuti tiyambe kukhira mwauzimu cingaŵa kulondezga fundo panji ulongozgi wa ŵaheni. Pamanyuma pake tingamba kwenda nawo. Paumaliro pake, nase tingataya cipulikano cithu na kwamba kunyoza. Nadi pano, kuŵa paubwezi na ŵaheni kungapangiska kuti tiŵe na mzimu wakususka malango gha Ciuta ndipo kungananga ubwezi withu na Yehova Ciuta. (1 Ŵakorinte 15:33; Yakobe 4:4) Mphanyi ise takana kuti ici cileke kuticitikira!

8. Kasi nchivici ico cingatovwira kuti tiŵike maghanoghano ghithu pa vinthu vyauzimu?

⁸ Lurombo lungatovwira kuti tiŵike maghanoghano ghithu pa vinthu vyauzimu na kucheŵa  kwenda na ŵaheni. Paulosi wakalemba kuti: “Mungenjerwanga na kanthu; kweni mu vinthu vyose, mu kulomba na kuŵeya pamoza na kuwonga mafumbo ghinu ghamanyikwe kwa Ciuta; ndipo mtende wa Ciuta, uwo ukuzungura kuwamo kose, uti usungilirenge mitima yinu na maghanoghano ghinu mwa Khristu Yesu.” Paulosi wakakhuŵirizga kulanguruka pa vinthu ivyo ni vyaunenesko, ivyo ni vya nchindi, vya urunji, vituŵa, vyakutowa, vya lumbiri luwemi, vyakuzirwa, na vyakulumbika. (Ŵafilipi 4:6-8) Tiyeni ticite mwakuyana na ulongozgi wa Paulosi ndipo tileke kujikhizga mupaka kufika pa kuŵa ŵaheni.

9. Nangauli tikukana vinthu viheni, kweni kasi tikuyezgayezga wuli kuti tovwire ŵanthu wose?

⁹ Nangauli tikukana vinthu viheni, kweni tikupharazga mwaluso ku ŵanji, nga ni umo mpositole Paulosi wakayowoyera kwa Felike, kazembe Waciroma, za ‘urunji, kujikora na ceruzgo ico cikwiza.’ (Milimo 24:24, 25; Ŵakolose 4:6) Tikupharazga makani ghawemi gha Ufumu ku ŵanthu wose, ndipo tikucita nawo mwalusungu. Tili na cigomezgo kuti awo ‘mbakwenelera umoyo wamuyirayira’ ŵazamupulikana ndipo ŵazamuŵa ŵakukondwa na dango la Ciuta.—Milimo 13:48.

Wakukondwa na Dango la Yehova

10. Kasi nchivici ico cizamutovwira kuti tileke kuluwa para tikucita sambiro la taŵene?

¹⁰ Pakuyowoya za munthu wacimwemwe, wamasalmo wakulutirizga kuyowoya kuti: “Mu dango la Yehova ndimo muli cimwemwe cake; ndipo mu dango lake [“wakuŵazga mwapasipasi,” NW] muhanya na usiku.” (Salmo 1:2) Ise pakuŵa ŵanthu ŵa Ciuta, tikukondwa na dango la Yehova. Para nchamacitiko, peneapo tikucita sambiro la taŵene na ‘kulanguruka,’ tingaŵazga ‘mwapasipasi,’ kuŵazga mwakuphwepwerezga. Kucita nthena para tikuŵazga Malemba kuzamutovwira kuti tileke kuluwa.

11. Nchifukwa wuli tikwenera kuŵazga Baibolo “muhanya na usiku”?

¹¹ “Muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” wakuticiska kuti tiŵazgenge Baibolo zuŵa lililose. (Mateyu 24:45) Cifukwa ca kukhumbisiska comene kuti tipulikiske uthenga wa Yehova, tikwenera kuŵazga Baibolo “muhanya na usiku,” enya, nanga ni apo tikutondeka kugona pavifukwa vinyake. Petrosi wakuticiska kuti: ‘Nga mbamujedu ŵakubabika sono, pukwani mukaka wa mzimu wambura uryarya, mwakuti mukulire nawo ku ciponosko.’ (1 Petros 2:1, 2) Kasi mukukondwa kuŵazga Baibolo zuŵa lililose na kulanguruka pa Mazgu gha Ciuta na vilato vyake nausiku? Wamasalmo ndimo wakacitiranga.—Salmo 63:6.

12. Kasi ticitenge vici usange tikukondwa nadi na dango la Yehova?

¹² Tingazakaŵa na cimwemwe cambura kumara pekha usange tikukondwa na dango la Ciuta. Ni dango lakufikapo na lakunyoroka, ndipo para tikulisunga tikupokera njombe yikuru comene. (Salmo 19:7-11) Musambiri Yakobe wakalemba kuti: ‘Uyo wakulaŵiska mu dango [lakufikapo] la wanangwa, ndipo wakukhalilira ntheura pera, ndipo kuti ngwakupulika na ciluwa cara, kweni ngwakucita na citatata, munthu mweneuyu wati waŵenge [wacimwemwe] mu kucita kwake.’ (Yakobe 1:25) Usange tikukondwa nadi na dango la Yehova, zuŵa lingajumpha waka yayi kwambura kughanaghanirapo vinthu vyauzimu. Nadi pano, tizamuciskika ‘kusanda vinthu vya ndimba vya Ciuta’ na kuŵika vinthu vya Ufumu pakwamba mu umoyo withu.—1 Ŵakorinte 2:10-13; Mateyu 6:33.

Wakuŵa Nga ni Khuni

13-15. Kasi tingaŵa wuli nga ni khuni lakupandika mumphepete mwa maji ghanandi?

¹³ Pakulutilizga kulongosora munthu wakunyoroka,  wamasalmo wakuti: “Tiwakhalenge nga ndi khuni lakupandika ku mironga mumphepete, ilo likupambika vipambi vyake mu nyengo yake, ndipo hamba lake nalo kuti likufota cara; cose ico iye tiwacite cisakatenge.” (Salmo 1:3) Nga ni umo viliri na ŵanthu wose ŵambura urunji, ise tikuteŵetera Yehova nase tikusangana na masuzgo. (Job 14:1) Tingatambuzgika na kukumana na viyezgo vinyake vinandi vya cipulikano cithu. (Mateyu 5:10-12) Ndipouli, na wovwiri wa Ciuta, tikuzizipizga viyezgo ivi, nga ni umo khuni lankhongono likwimilira nganganga ku cimphepo cikuru.

¹⁴ Khuni ilo lapandika mumphepete mwa maji ghambura kukamuka likomira yayi mu cihanya panji para vura yasuzga. Usange tikopa Ciuta, nkhongono zithu zikufuma ku Cisimi cambura kukamuka—Yehova Ciuta. Paulosi wakalaŵiskanga kwa Ciuta kuti wamovwire, ntheura wakati: “Ndingamanya kucita vyose mwa [Yehova] mweneuyo wakundikhomeska.” (Ŵafilipi 4:13) Para tikulongozgeka na kukhozgeka na mzimu utuŵa wa Yehova, tikufota yayi, nesi kuleka kupambika vipambi panji kufwa mwauzimu. Tikupambika vipambi mu uteŵeti wa Ciuta na kulongora vipambi vya mzimu wake.—Yeremiya 17:7, 8; Ŵagalatiya 5:22, 23.

¹⁵ Mwakugwiliskira nchito lizgu la Cihebere ilo likung’anamulika kuti “nga ndi,” wamasalmo wakuyaniska cinthu cinyake na cinyake. Wakuyaniska vinthu viŵiri vyakupambana, nangauli vili na cinthu cinyake cakuyana. Ŵanthu mbakupambana na makuni, kweni khuni ilo lapandika mumphepete mwa maji ghanandi mwambura kukayika likakumbuska wamasalmo za kuluta panthazi mwauzimu kwa awo ŵakukondwa na dango la Yehova. Usange tikukondwa na dango la Ciuta, mazuŵa ghithu ghangaŵa ghanandi nga gha khuni. Nakuti tingakhala kwamuyirayira.—Yohane 17:3.

16. Nchifukwa wuli ndipo ni mwauli umo ‘cose ico tikucita cikusakatira’?

¹⁶ Peneapo tikulondezga nthowa yakunyoroka, Yehova wakutovwira kuzizipizga viyezgo na masuzgo. Tikukondwa cifukwa ca kupambika vipambi mu uteŵeti wa Ciuta. (Mateyu 13:23; Luka 8:15) ‘Cose ico tikucita cikusakata’ cifukwa cakuti cilato cithu cikuru nkhucita khumbo la Yehova. Pakuti vilato vyake nyengo zose vikufiskika ndipo ise tikukondwa na malango ghake, vinthu vikutiyendera makora mwauzimu. (Genesis 39:23; Joshua 1:7, 8; Yesaya 55:11) Ndipo vinthu vikuŵa nthena nanga ni apo tikukumana na masuzgo.—Salmo 112:1-3; 3 Yohane 2.

Ŵaheni Ŵakuwoneka Nga Vinthu Vikuŵayendera

17, 18. (a) Kasi wamasalmo wakayaniska ŵaheni na vici? (b) Nanga ŵaheni ŵangaŵa na cuma cinandi, nchifukwa wuli ŵalije civikiliro camuyirayira?

¹⁷ Vinthu vikupambana nadi pakati pa ŵaheni na ŵakunyoroka! Ŵaheni ŵangawoneka nga vinthu vikuŵayendera makora mwakuthupi kwa nyengo yicoko waka, kweni mbakavu mwauzimu. Ukaboni wa fundo iyi ukuwoneka mu mazgu ghakulondezgapo gha wamasalmo uyo wakuti: “Ŵaheni kuti ndimo ŵaliri cara; kweni ŵali nga ndi mwelero uwo mwera ukuputa. Kwa cifukwa ici ntha wamukwima pa kweruzgika, nanga mbakwananga mu mpingo wa ŵarunji.” (Salmo 1:4, 5) Wonani kuti wamasalmo wakuti, “ŵaheni kuti ndimo ŵaliri cara.” Iyo wakung’anamura kuti ŵaheni ŵali nga ni awo ŵakopa Ciuta cara, awo ŵayaniskika na makuni ghakupambika vipambi agho ghakukhala nyengo yitali.

¹⁸ Nanga ŵaheni ŵangaŵa na cuma cinandi, ŵalije civikiliro camuyirayira. (Salmo 37:16; 73:3, 12) Ŵali nga ni mwanalume msambazi wambura mahara uyo Yesu wakazunura mu ntharika iyo wakayowoya apo wakapempheka kuti wadumure nkhani ya ciharo. Yesu wakaphalira awo ŵakaŵapo kuti: ‘Thoŵani [iŵani maso], cenjerani na udokezi wose: pakuti umoyo wa munthu kuti uli mu unandi wa vinthu ivyo wali navyo cara.’ Yesu wakakhozgera fundo iyi mwakuyowoya ntharika ya mwanalume msambazi uyo munda wake ukaŵa na vyakurya vinandi mwakuti wakaghanaghana za kubwangandura nthamba zake na kuzenga zikuru kuti waŵikemo vinthu vyake vyose viwemi. Mwanalume uyu wakanozgekera kurya, kumwa  na kusekelera. Kweni Ciuta wakati: ‘Wa cindere iwe, usiku uno umoyo wako ukhumbikenge; ndipo vyeneivyo ukaŵikanga viti viŵenge vya njani?’ Kuti wadidimizge fundo yake, Yesu wakasazgirapo kuti: “Ndimo waliri uyo wakujiŵikira usambazi, ndipo kuti ndi msambazi kwa Ciuta cara.”—Luka 12:13-21.

19, 20. (a) Longosorani umo kupwantha na kusefa kukacitikiranga mu nyengo zakale. (b) Nchifukwa wuli ŵaheni ŵakuyaniskika na mwelero?

¹⁹ Ŵaheni ‘mbasambazi yayi kwa Ciuta.’ Mwantheura, ŵalije civikiliro ndiposo mbambura kuchintha nga ni mwelero. Para ŵavuna mbuto mu nyengo zakale, ŵakazitoleranga pa malo ghakupwanthira, agho kanandi ghakaŵanga pa malo ghakukwera. Para ŵafika nazo pa malo ghakupwanthira, ng’ombe zikaguzanga cinthu ico cikendanga pacanya pake kuti cipwanthe na kuwuskako mwelero ku mbuto. Pamanyuma pake, ŵakapetanga mwakuwuluska ku mphepo. (Yesaya 30:24) Mbuto zikawanga pasi pa malo ghakupwanthira, kweni mwelero ukaputiranga kutali na mphepo. (Ruth 3:2) Pamanyuma pa kusefa kuti ŵawuskeko tumalibwe na vinthu vinyake vyambura kukhumbikwa, ŵakasunganga panji kupura. (Luka 22:31) Kweni mwelero ukaŵangakoso yayi.

²⁰ Nga ni umo mbuto zikawiranga pasi na kusungika peneapo mwelero ukaputanga na mphepo, ndimoso ŵarunji ŵazamukhalilira ndipo ŵaheni ŵazamufumiskikirapo. Ndipouli, ise tikukondwa comene kuti sonosono apa ŵaheni ŵazamuŵakoso yayi. Para ŵaheni ŵafumiskikapo, awo ŵakukondwa na dango la Yehova ŵazamutumbikika comene. Enya nadi, ŵanthu ŵakupulikira paumaliro pake ŵazamupokera cawanangwa ca umoyo wamuyirayira kwa Ciuta.—Mateyu 25:34-46; Ŵaroma 6:23.

Kutumbikika kwa “Nthowa ya Ŵarunji”

21. Kasi Yehova ‘wakumanya wuli nthowa ya ŵarunji’?

²¹ Salmo lakwamba likumarizga na mazgu agha: “Yehova wakumanya nthowa ya ŵarunji, kweni nthowa ya ŵaheni tiyisoŵenge.” (Salmo 1:6) Kasi Ciuta ‘wakumanya wuli nthowa ya ŵarunji’? Usange ise tikucita vinthu vyakunyoroka, tingaŵa na cisimikizgo cose kuti Dada withu wakucanya wakuwona ndipo wakutiwona nga mbateŵeti ŵake. Ndipo ise tingamuthulira kwenjerwa kwithu kose na cisimikizgo cakuti wakutipwelelera.—Ezekiel 34:11; 1 Petros 5:6, 7.

22, 23. Kasi nchivici ico cizamucitikira ŵaheni na ŵarunji?

²² “Nthowa ya ŵarunji” yikhalilirenge kwamuyirayira, kweni ŵaheni awo ŵakukana kunyoloreka ŵazamumara pa ceruzgo cakofya ca Yehova. Ndipo “nthowa” yawo, panji milimo yawo yizamumara nawo pamoza. Tingaŵa ŵakusimikizga kuti mazgu gha Davide ghazamufiskika, uyo wakati: “Kwakhala kanyengo, ndipo muheni kuti tiwaŵepo cara; tiuŵanike malo ghake kweni iye ntha waŵengemo. Ŵakuzika ndiwo tiŵaharenge caru, tiŵakondwenge na kusakata comene. Ŵakunyoroka ŵamukuhara caru na kukhala mwenemumo kwandanda.”—Salmo 37:10, 11, 29.

²³ Naco nchimwemwe ico tizamuŵa naco usange tizamuŵa na mwaŵi wa kukhala mu paradiso pa caru capasi para ŵaheni ŵafumapo! Ŵakuzika na ŵarunji ŵazamusangwa na mtende weneco cifukwa nyengo zose ŵazamukondwa na “dango la Yehova.” Ndipouli, pambere ivi vindacitike, ico Yehova walangura cikwenera kucitika dankha. (Salmo 2:7a) Nkhani yakulondezgapo yizamutovwira kuti timanye ico Yehova walangura na ivyo languro ili likung’anamura kwa ise na ku ŵanthu wose.

Kasi Mungazgora Wuli?

• Nchifukwa wuli munthu uyo wakusunga malango gha Ciuta ngwacimwemwe?

• Nchivici ico cikulongora kuti tikukondwa na dango la Yehova?

• Ni mwauli mu munthu wangaŵira nga ni khuni lakupandika mumphepete mwa maji?

• Kasi nthowa ya ŵarunji yikupambana wuli na ya ŵaheni?

[Mafumbo]

[Cithuzithuzi pa peji 9]

Lurombo luzamutovwira kuti ticheŵe kwenda na ŵaheni