Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi
Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi
Kasi mpingo Wacikhristu ukuwuwona wuli unkharye?
Mazgu gha Ciuta ghakukana uloŵevu na unkharye. Ni nkharo iyo yikukolerana yayi na kusopa Ciuta. Ntheura mpingo Wacikhristu ukuwona kuti uyo wali kuzgoŵera kurya mwakujumphizga wakuyana waka na muloŵevu. Muloŵevu na nkharye mbakwenelera yayi mu mpingo Wacikhristu.
Lemba la Zintharika 23:20, 21 likuti: ‘Ungakhalanga nawo ŵakumwakumwa vinyo, na awo ŵakuryakurya nyama; cifukwa muloŵevu na mutomi ŵakavukenge, ndipo kusiwa kumuvwarikenge munthu vizwazwa.’ Pa Duteronome 21:20, tikuŵazga za munthu ‘wamtafu na mugaruki’ uyo Dango la Mozesi likati wakenera kukomeka. Mu vesi ili, tikuwona kuti munthu uyu wakaŵa wamtafu na mugaruki cifukwa ca mikhaliro yiŵiri; wakaŵa ‘wakurya comene na muloŵevu.’ Kale mu Israyeli, unkharye ukaŵa wambura kuzomerezgeka pakati pa awo ŵakakhumbanga kuteŵetera Ciuta.
Kweni, kasi unkharye ni vici, ndipo Malemba ghakuti wuli mu Cipangano Ciphya pa nkhani iyi? Nkharye ni munthu uyo “wali kuzgoŵera kurya na kumwa kwambura kujikora.” Ntheura, fundo yimoza njakuti unkharye ni mtundu wa uryezi, ndipo Mazgu gha Ciuta ghakutiphalira kuti [“ŵaryezi,” NW] mbanthu awo ŵazamuhara yayi Ufumu wa Ciuta. (1 Ŵakorinte 6:9, 10; Ŵafilipi 3:18, 19; 1 Petros 4:3) Kweniso apo mpositole Paulosi wakacenjezga Ŵakhristu kuti ŵaleke kucita “milimo ya thupi,” wakazunurapo “uloŵevu, vilere, na vyose vyantheura.” (Ŵagalatiya 5:19-21) Kanandi kurya comene vikwendezgana na uloŵevu ndiposo vilere. Kweniso unkharye ukwenera kuti ngumoza wa milimo iyo Paulosi wakati “na vyose vyantheura.” Nga umo vikuŵira kwa awo ŵakucita “milimo [yinyake] ya thupi,” Mkhristu uyo wakumanyikwa kuti ni nkharye, ndipo wakukana kusintha nkharo iyi, wakwenera kufumiskika mu mpingo.—1 Ŵakorinte 5:11, 13. a
Nangauli Mazgu gha Ciuta ghakulongora kuti muloŵevu wakuyana waka na nkharye, kweni muloŵevu wakumanyikwa luŵiro kuluska nkharye. Vimanyikwiro vya uloŵevu vikusoŵa yayi. Ndipouli, nchakusuzga kumanya kuti munthu wazgoka nkharye mwa kulaŵiska umo wakuwonekera. Ntheura, para ŵalara ŵakweruzga nkhani yanthena iyi ŵakwenera kucenjera comene, ndipo ŵakwenera kucita mwamahara.
Mwaciyelezgero, para munthu ngwakututuŵa mwakujumphizga, cingaŵa cimanyikwiro cakuti ni nkharye, kweni ndimo vikuŵira yayi nyengo zose. Munthu munyake wangatutuŵa comene cifukwa ca matenda. Nyengo zinyake cikuŵa cifukwa cakuti wali kukozga ŵapapi. Kweniso tikwenera kumanya kuti kututuŵa nchithu ico cikucitika mu thupi, kweni unkharye yikuŵa nkharo ya munthu. Kututuŵa mwakujumphizga ni para munthu wali na mafuta ghanandi comene mu thupi, kweni unkharye mburyezi panji kujumphizga mweso. Ntheura, munthu uyo ni nkharye wakumanyikwa na ukuru wa thupi yayi, kweni umo wakucitira na cakurya. Munthu wangaŵa na thupi liwemi panji wangaŵa wakughanda, kweni wangaŵa nkharye. Kweniso, munthu uyo kunyake ŵangawona ngati wali na thupi liwemi, kunyake ŵangawona ngati ngwakututuŵa comene.
Kasi vimanyikwiro vya unkharye ni vici? Uyo ni nkharye wakulongora kuti wakujikora yayi pakurya nyengo zose, nakuti wakurya mwakujumphizga mupaka watondeke kuthuta makora, nanga nkhulwara. Cifukwa cakuti wakutondeka kujikora, wakulongora kuti walije navyo nchito kuti wakutukiska zina la Yehova, na kunangiska mbiri yiwemi ya ŵanthu Ŵake. (1 Ŵakorinte 10:31) Ndipouli, munthu uyo nyengo zinyake wakurya mwakujumphizga tingati ni “muryezi” yayi. (Ŵaefeso 5:5) Nangauli vili nthena, mwakuyana na Ŵagalatiya 6:1, Mkhristu wantheura wangakhumbikwira kovwirika. Paulosi wakuti: ‘Mwaŵabali, usange panji munthu wakusangika wakupuluka, imwe muli ŵa mzimu muwezgani wakuŵa ntheura mu mzimu wa kuzika.’
Cifukwa wuli ulongozgi wa Baibolo wakuti tileke kurya mwakujumphizga ngwakuzirwa comene lero? Nchifukwa cakuti Yesu wakacenjezganga ise lero apo wakati: ‘Mujicenjelere, mzire panji mitima yinu yizotope na kudindiŵara [“kurya comene,” NW], na kuloŵera, na vyenjezgo vya umoyo uno, ndipo zuŵa lira limwizirani na kucilukizga nga ndi nkhoka.’ (Luka 21:34, 35) Kuleka kurya mwakujumphizga ni nthowa yinyake yakuzirwa comene iyo tingacheŵera umoyo wakupwetekeska mwauzimu.
Kujikora ni mukhaliro Wacikhristu. (1 Timote 3:2, 11) Ntheura, Yehova waŵawovwirenge nadi wose awo ŵakulimbikira kulondezga ulongozgi wa Baibolo wa kujikora pa kurya na kumwa.—Ŵahebere 4:16.
[Mazgu ghamusi]
a Wonani “Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi” mu Gongwe la Mulinda la Cingelezi la Meyi 1, 1986.