Kasi Muŵaliskenge Ucindami wa Ciuta?
Kasi Muŵaliskenge Ucindami wa Ciuta?
“Tikuwezga [kuŵaliska] nga ndi kayilore ucindami wa Fumu.”—2 ŴAKORINTE 3:18.
1. Kasi Mozesi wakawona vici, ndipo cikacitika nchivici?
YIKAŴA yimoza mwa mboniwoni zakuzizwiska comene izo ŵanthu ŵali kuwonapo. Mozesi wakaŵa yekha pa Phiri la Sinayi, ndipo Ciuta wakamuzgora pempho lacilendo comene. Wakazomerezgeka kuwona cinthu ico palije munyake uyo wali kuciwonapo, ucindami wa Yehova. Mozesi wakawona Yehova maso na maso yayi. Ucindami wa Ciuta ngukuru comene, nakuti munthu wangapona yayi usange wangamuwona. Ntheura Yehova wakasikizga Mozesi na woko lake mwakuti wamuvikilire mupaka wajumphe, ndipo mungelo ndiyo wakwenera kuti wakimira Yehova. Yehova wakazomerezga Mozesi kuti wawone waka mzgetu wa ucindami wake. Kweniso Yehova wakayowoya na Mozesi mwa mungelo. Baibolo likulongosora ivyo vikacitika. “Wakati wakhira mu lupiri lwa Sinayi . . . cikumba ca cisko cake cikagadima cifukwa wakayowoyanga na Ciuta.”—Exodus 33:18–34:7, 29.
2. Kasi mpositole Paulosi wakalemba vici za ucindami uwo Ŵakhristu ŵakuŵaliska?
2 Yezgelerani kuti muli pa phiri lira na Mozesi. Cingaŵa cakukondweska kuwona kutowa kwa Wankhongono Zose na kupulika mazgu ghake! Ungaŵa mwaŵi ukuru kukhira mu Phiri la Sinayi pamoza na Mozesi, nkhoswe ya Dango la phangano. Kweni kasi mukumanya kuti Ŵakhristu ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta mu nthowa zapadera comene kuluska Mozesi? Fundo iyi yikusangika mu kalata iyo wakalemba mpositole Paulosi. Wakati Ŵakhristu ŵakuphakazgika na mzimu “[ŵakuŵaliska] nga ndi kayilore ucindami wa Fumu.” (2 Ŵakorinte 3:7, 8, 18) Ipo Ŵakhristu awo ŵakulindilira kuzakahara caru capasi nawo ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta.
Umo Ŵakhristu Ŵakuŵaliskira Ucindami wa Ciuta
3. Kasi tamumanya wuli Yehova mu nthowa izo Mozesi wakazimanyanga yayi?
3 Kasi tingaŵaliska wuli ucindami wa Ciuta? Tindamuwonepo Yehova, panji kupulika mazgu ghake nga ni Mozesi. Kweni ise tamanya Yehova mu nthowa izo Mozesi wakazimanyanga yayi. Kufuma apo Mozesi wakafwira, pakajumpha vilimika 1,500 kuti Yesu, Mesiya wawoneke. Ntheura Mozesi wakamanya yayi umo Dango lifiskikirenge mwa Yesu, uyo wakafwa mwakuti wathaske ŵanthu ku kwananga na nyifwa. (Ŵaroma 5:20, 21; Ŵagalatiya 3:19) Nakuti Mozesi wakamanyanga pacoko waka uwemi wa khumbo la Yehova lakukhwaskana na Ufumu wa Mesiya na Paradiso uyo wizenge pa caru. Ntheura ise tikuwona ucindami wa Yehova, na maso ghithu ghanadi yayi, kweni maso gha cipulikano cifukwa ca ivyo tikusambira mu Baibolo. Kweniso tapulika mazgu gha Yehova, kufuma kwa mungelo yayi kweni kufuma mu Baibolo, comene mu makani ghawemi agho ghakulongosora makora visambizgo vya Yesu na uteŵeti wake.
4. (a) Kasi Ŵakhristu ŵakuphakazgika ŵakuŵaliska wuli ucindami wa Ciuta? (b) Kasi awo ŵazamukhala pa caru capasi ŵangaŵaliska wuli ucindami wa Ciuta?
4 Nangauli Ŵakhristu ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta na kuŵara kwa visko vyawo yayi, kweni visko vyawo vikuŵa vyakukondwa para ŵakuphalira ŵanyawo ucindami wa Yehova na ivyo wacitenge. Mprofeti Yesaya wakacima kuti ŵanthu ŵa Ciuta ‘ŵapharazgenge ucindami [wa Yehova] mukati mwa ŵamitundu.’ (Yesaya 66:19) Ndipo pa 2 Ŵakorinte 4:1, 2, tikuŵazga kuti: “Uku tili na uteŵeti weneuwu, . . . tapata nkhanira vyakubisika vya soni, kuti tikwenda mu ucenjezi cara, nesi kung’anamulanya mazgu gha Ciuta; kweni pakuwoneska unenesko, tikujilumba ku njuŵi za munthu yose pamaso pa Ciuta.” Apa Paulosi wakayowoyeranga Ŵakhristu ŵakuphakazgika na mzimu, pakuŵa “ŵateŵeti ŵa Phangano liphya.” (2 Ŵakorinte 3:6) Kweni uteŵeti wawo wawovwira ŵanthu ŵanandi comene awo ŵakulindilira umoyo wamuyirayira pa caru capasi. Uteŵeti wa magulu ghose ghaŵiri ngwakuti ŵaŵaliske ucindami wa Yehova, na visambizgo vyawo pera yayi, kweniso nkharo yawo. Ni nchito yithu ndipo ni mwaŵi kuŵaliska ucindami wa Ciuta Wapacanya Nkhanira!
5. Kasi kusakata mwauzimu mbukaboni wa vici?
5 Lero makani ghawemi gha ucindami gha Ufumu wa Ciuta ghakupharazgika pa caru cose capasi umo Yesu wakayowoyera. (Mateyu 24:14) Ŵanthu ŵa mitundu yose, mafuko na viyowoyero ŵapulika makani ghawemi na kusintha nkharo zawo mwakuti ŵacite khumbo la Ciuta. (Ŵaroma 12:2; Civumbuzi 7:9) Ŵakucita nga Mbakhristu ŵakale, ŵangaleka yayi kuyowoya vinthu ivyo ŵawona na kupulika. (Milimo 4:20) Ŵanthu ŵakujumpha mamiliyoni ghankhondi na limoza ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta kuluska kale. Kasi muli pakati pa ŵanthu aŵa? Pakuti ŵanthu ŵa Ciuta ŵakusakata mwauzimu, cikulongora kuti Yehova wakuŵatumbika na kuŵavikilira. Tikukhorwa nkhanira kuti mzimu wa Yehova wuli nase, cifukwa ŵalwani ŵanandi ŵakulimbana nase. Tiyeni tiwone ico cikutikhorweska.
Ŵanthu ŵa Ciuta Ŵacetamenge Cara
6. Cifukwa wuli cipulikano na cikanga vikukhumbikwa kuti tiyimire Yehova?
6 Yezgelerani kuti mwacemeka kukayowoya ukaboni mu khoti na kuvumbura munthu wankhaza. Mukumanya kuti munthu uyu wali na gulu lankhongono, ndipo wayezgenge comene kuti wamutondeskani kumuvumbura. Kuti muyowoye ukaboni winu na kumuvumbura munthu wanthena, mukwenera kuŵa ŵacikanga na kukhorwa kuti ŵanthu ŵamazaza ŵamuvikiliraninge. Ndimo viliri na ise. Para tikukhalira ukaboni Yehova kukhozgera ivyo wacitenge, tikwimikana na Satana Dyabulosi. Tikuvumbura kuti ngwakukoma nakuti ni mutesi, ndipo wakupusika caru cose. (Yohane 8:44; Civumbuzi 12:9) Kuti mukhozgere Yehova na kwimikana na Dyabulosi, mukwenera kuŵa na cipulikano ndiposo cikanga.
7. Kasi Satana wali na nkhongono wuli, ndipo wakuyezga kucitaci?
7 Yehova Ngwapacanya pa vyose. Iyo ngwankhongono comene kuluska Satana. Ntheura tingagomezga kuti Yehova watovwirenge, nakuti ngwakunozgeka kutivikilira para tikumuteŵetera mwakugomezgeka. (2 Midauko 16:9) Ndipouli, Satana ndiyo ni fumu ya viŵanda na caru cambura kumanya Ciuta. (Mateyu 12:24, 26; Yohane 14:30) Pakuti Satana wali kujalirika pa caru capasi, wali na “ukali ukuru,” ndipo wakwimikana na ŵateŵeti ŵa Yehova. Wakutuma caru ico wakuwusa kuti ciŵacetamiske wose awo ŵakupharazga makani ghawemi. (Civumbuzi 12:7-9, 12, 17) Kasi wakucita wuli ivi? Mu nthowa zitatu.
8, 9. Kasi Satana wakucita wuli kuti titemwe vyawaka, ndipo cifukwa wuli tikwenera kusankha makora ŵabwezi?
8 Nthowa yimoza njakuti Satana wakuyezga kutipuluska na ivyo tikukhumba pa umoyo withu. Mu mazuŵa gha umaliro agha, ŵanthu ŵakutemwa ndarama, ŵakujitemwa ŵekha, na vyakusekereska. Iwo ŵakutemwa Ciuta yayi. (2 Timote 3:1-4) Ŵakutangwanika comene na milimo ya zuŵa na zuŵa, ndipo ŵanandi ŵakuzerezga para tikuŵapharazgira makani ghawemi. Ŵanthu ŵakudokera yayi kusambira unenesko uwo wuli mu Baibolo. (Mateyu 24:37-39) Nkharo iyi yikwambukira, ndipo nase tingayamba kucita mphwayi pa vinthu vyauzimu. Para tingatolera nkharo iyi, tingagona tulo mwauzimu. Usange tingayamba kutemwa cuma na vyakusekereska vya umoyo uno, citemwa cithu kwa Ciuta cingazizima.—Mateyu 24:12.
9 Ntheura Ŵakhristu ŵakusankha makora ŵabwezi. Fumu Solomoni yikalemba kuti: ‘Uyo wakwenda na ŵavinjeru nayo waŵenge wavinjeru, kweni mulongozgani wa vindere wapwetekekenge.’ (Zintharika 13:20) Ipo mphanyi ‘tayenda’ na awo ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta. Nchakukondweska comene kucita nthena. Para tikukumana na ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵauzimu pa maungano kweniso pa nyengo zinyake, tikukhozgeka na citemwa cawo, cipulikano cawo, cimwemwe na vinjeru vyawo. Nchezgo ziwemi izi zikutikhozga kuti tikoreske uteŵeti.
10. Kasi Satana wakuŵagoska wuli awo ŵakuŵaliska ucindami wa Ciuta?
10 Nthowa yaciŵiri iyo Satana wakuyezgera kulekeska Ŵakhristu wose kuŵaliska ucindami wa Ciuta nkhugoska. Ici cikutizizika yayi. Apo Yesu Khristu wakateŵeteranga pano pa caru capasi, ŵanthu ŵakamugoskanga, kumuhoya, kumung’ora, kumuseka, kumunena na kumuthunyira mata wuwo. (Marko 5:40; Luka 16:14; 18:32) Ŵakhristu ŵakale nawo ŵakahoyekanga. (Milimo 2:13; 17:32) Ndivyo vikucitikira ŵateŵeti ŵa Yehova lero. Mpositole Petrosi wakati ŵanthu ŵaŵanenenge kuti mbaprofeti ŵatesi. Wakati: “Mu mazuŵa ghakumalira ŵagoski . . . ŵizenge na kugoska, uku ŵakwenda kwakulingana na makhumbiro ghawo na kunena, Cilinkhu cilayizgano ca kwiza kwake? Cifukwa . . . vinthu vyose vikukhalilira umo vikaŵira kufuma ku jando la ulengi.” (2 Petros 3:3, 4) Iwo ŵakugoska ŵanthu ŵa Ciuta na kuŵawona ngati ŵali mu tulo. Ŵakuti nkharo yiwemi iyo Baibolo likusambizga yilije nchito lero. Ŵanandi ŵakuwona kuti uthenga uwo tikupharazga ngwawakawaka. (1 Ŵakorinte 1:18, 19) Pakuŵa Ŵakhristu, ŵanthu ŵangatihoya ku sukulu, ku nchito ndiposo nyengo zinyake mu mbumba. Kweni tikusunkhunyika yayi, tikuŵaliska ucindami wa Ciuta pakupharazga, uku tikumanya kuti Mazgu gha Ciuta mbunenesko, umo Yesu nayo wakamanyira.—Yohane 17:17.
11. Kasi Satana wayezga wuli kusuzga Ŵakhristu kuti ŵacetame?
11 Nthowa yacitatu iyo Dyabulosi wakucita kuti wayezge kuticetamiska njakuti wakutisuska na kutisuzga. Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti: ‘Ŵamumupelekani ku suzgo, ndipo ŵamumukomani: ndipo mwamutinkhika na mitundu yose cifukwa ca zina lane.’ (Mateyu 24:9) Inya, ise Ŵakaboni ŵa Yehova tasuzgika mu vyaru vinandi. Umo tikumanyira, Yehova wakayowoya kale kuti pakwenera kuŵa thinkho panji ulwani pakati pa awo ŵakusopa Ciuta na awo ŵakuteŵetera Satana Dyabulosi. (Genesis 3:15) Kweniso tikumanya kuti para tikugomezgeka mu viyezgo, tikulongora kuti Yehova ndiyo wakwenera kuwusa. Usange tikumanya fundo iyi, tikhwimenge nanga vinthu vingasuzga. Nanga ŵangatisuzga, ticetamenge yayi usange taŵikapo mtima kuti tiŵaliske ucindami wa Ciuta.
12. Cifukwa wuli tikwenera kukondwa usange tikugomezgeka para Satana wakutisuska?
12 Kasi mukukana kuthera ku caru na kugomezgeka nangauli ŵangamugoskani na kumususkani? Ipo mukwenera kuŵa ŵakukondwa. Yesu wakakhwimiska awo ŵamulondezgenge kuti: ‘Ŵamwaŵi ndimwe para ŵamutombozganinge na kumuzikizgani, na kumuteterani uheni wose, cifukwa ca ine. Kondwani, sekelerani comene; pakuti njombe yinu njikuru kucanya: cifukwa ndimo ŵakazikizgira ŵaprofeti awo ŵakamutendekerani.’ (Mateyu 5:11, 12) Usange mukuzizipizga, mukulongora kuti mzimu wankhongono wa Yehova wuli namwe, ukumovwirani kuŵaliska ucindami wake.—2 Ŵakorinte 12:9.
Yehova Ndiyo Wakutovwira Kuzizipizga
13. Kasi nchifukwa wuli cikuru ico tikuzizipizgira mu uteŵeti?
13 Cifukwa cikuru ico tikuzizipizgira mu uteŵeti nchakuti tikutemwa Yehova, ndipo tikukondwa kuŵaliska ucindami wake. Ŵanthu ŵakutemwa kuyezga ŵabwezi ŵawo awo ŵakuŵacindika, ndipo palije munyake uyo ngwakwenelera kumuyezga wakuluska Yehova Ciuta. Cifukwa cakuti ngwacitemwa comene, wakatuma Mwana wake pa caru capasi kuti wakhozgere unenesko na kuwombora ŵanthu ŵakupulikira. (Yohane 3:16; 18:37) Nase tikuyezga Ciuta, tikukhumba kuti ŵanthu ŵa mitundu yose ŵang’anamuke na kuzakapona; lekani tikuŵapharazgira. (2 Petros 3:9) Khumbo ili, pamoza na mtima wakuti tiyezge Ciuta, vikutituma kuti tilimbikire kuŵaliska ucindami wake mu uteŵeti withu.
14. Kasi Yehova wakutikhozga wuli kuti tizizipizge mu uteŵeti withu?
14 Kweni nkhongono izo zikutovwira kuzizipizga mu uteŵeti zikufuma kwa Yehova. Iyo wakutipa nkhongono na kutikhozga na mzimu wake, gulu lake na Mazgu ghake, Baibolo. Yehova wakuŵapa “cizizipizgo” awo ŵakutemwa kuŵaliska ucindami wake. Wakuzgora malurombo ghithu na kutipa vinjeru kuti timanyenge umo tingacitira para tikuyezgeka. (Ŵaroma 15:5; Yakobe 1:5) Nakuti Yehova wakuzomerezga yayi kuti tisangike mu viyezgo ivyo tingatondeka kuzizipizga. Usange tikuthemba Yehova, iyo wasangenge nthowa kuti tifwatuke na kulutizga kuŵaliska ucindami wake.—1 Ŵakorinte 10:13.
15. Kasi nchivici cikutovwira kuzizipizga?
15 Para tikuzizipizga mu uteŵeti, mbukaboni wakuti mzimu wa Ciuta wuli nase. Tiyelezgere kuti munthu wamutumani kuti mupeleke buledi wa mtundu unyake pa nyumba yiliyose kwawanangwa. Ndipo mwaphalirika kuti mucite nchito iyi na ndarama zinu ndiposo pa nyengo yinu. Kweniso mwati mwayambapo, mwasanga kuti ŵanthu ŵacoko waka ndiwo ŵakukhumba buledi uyo; nakuti ŵanyake ŵakuyezga kumulekeskani. Kasi mungacita nchito iyi mwezi na mwezi, cilimika na cilimika? Nchakukayikiska. Kweni panji mwalimbikira comene kupharazga makani ghawemi pa nyengo yinu na ndarama zinu vilimika vinandi, panji vyakukwana makhumi ghanandi. Cifukwa wuli? Asi nchifukwa cakuti mukutemwa Yehova ndipo watumbika mulimo winu na mzimu wake na kumovwirani kuzizipizga? Ni nthena nadi!
Mulimo Wambura Kuluwika
16. Kasi ise na awo ŵakutipulika tingasanga vici para tikuzizipizga mu uteŵeti?
16 Uteŵeti wa phangano liphya nchawanangwa cikuru comene. (2 Ŵakorinte 4:7) Mwakuyana waka, uteŵeti Wacikhristu uwo mberere zinyake zikucita pa caru cose ngwakuzirwa comene. Apo mukuzizipizga mu uteŵeti, mungacita ivyo Paulosi wakalembera Timote kuti: ‘Mungajiponoska mwaŵene na awo ŵakumupulikani.’ (1 Timote 4:16) Ghanaghanani ng’anamuro lake. Makani ghawemi agho mukupharazga ghakuŵapa mwaŵi ŵanthu kuti ŵazakasange umoyo wamuyirayira. Mungakorana ubwezi wanadi na awo mukuŵawovwira mwauzimu. Ghanaghanani waka cimwemwe ico muzamuŵa naco kuzakakhala mu Paradiso muyirayira na awo mwaŵawovwira kumanya Ciuta! Inya, ŵazamuluwa yayi vyose ivyo mukacita kuti muŵawovwire. Ici nchifukwa cakuŵira ŵakukhorwa!
17. Cifukwa wuli ise tikukhala mu nyengo yapadera comene mu mdauko wa ŵanthu?
17 Tikukhala mu nyengo yapadera comene mu mdauko wa ŵanthu. Nchito ya kupharazga makani ghawemi yizamucitikaso yayi pakati pa ŵanthu ŵambura kumanya Ciuta. Nowa wakakhalanga mu caru cakuzura na ŵanthu ŵanthena aŵa, ndipo wakawona umo cikamalira. Wakwenera kuti wakakondwa kumanya kuti wakacita mulimo wa kuzenga cingalaŵa mwakugomezgeka, lekani wakasungika pamoza na mbumba yake! (Ŵahebere 11:7) Namwe mungaŵa naco cimwemwe ici. Ghanaghanani umo muzamujipulikira mu caru ciphya, pakukumbuka mulimo uwo mukucita mu mazuŵa ghaumaliro agha na kumanya kuti mukalimbikira kukhozgera Ufumu.
18. Kasi Yehova wakuŵapanikizgira na kuŵakhozga na mazgu wuli ŵateŵeti ŵake?
18 Ipo tiyeni tilutilire kuŵaliska ucindami wa Ciuta. Uwu ni mulimo wambura kuluwika muyirayira. Yehova nayo wakukumbuka milimo yithu. Baibolo likutikhozga: “Ciuta kuti ngwambura urunji cara, kuti waluwe mulimo winu na kutemwa uko mukalongora ku zina lake, apo mukaŵateŵetera ŵatuŵa, ndipo mucali kuŵateŵetera. Ndipo tikukhumba kuti imwe, munthu na munthu, mulongore mwamphu weneuwo pera wa ku cigomezgo cakufikapo kuya kafika na ku umaliro; kuti muleke kuŵa ŵakudonda, kweni muŵalondezgenge awo ŵakuhalira malayizgano mu cipulikano na cizizipizgo.”—Ŵahebere 6:10-12.
Kasi Mungalongosora?
• Kasi Ŵakhristu ŵakuŵaliska wuli ucindami wa Ciuta?
• Kasi Satana wakuyezga kucetamiska ŵanthu ŵa Ciuta na nthowa wuli?
• Kasi tili na ukaboni wuli kuti mzimu wa Ciuta wuli nase?
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 9]
Cisko ca Mozesi cikaŵara na ucindami
[Vithuzithuzi pa peji 10, 11]
Tikuŵaliska ucindami wa Ciuta mu uteŵeti