Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Ŵapapi, Kasi Mukukhumba Kuti Ŵana Ŵinu Ŵazakaciteci Munthazi?

Ŵapapi, Kasi Mukukhumba Kuti Ŵana Ŵinu Ŵazakaciteci Munthazi?

Ŵapapi, Kasi Mukukhumba Kuti Ŵana Ŵinu Ŵazakaciteci Munthazi?

“Ŵapungwe nawo na ŵamwali wose pamoza . . . ŵalumbenge zina la Yehova.”—Salmo 148:12, 13.

1. Kasi ŵapapi ŵakufipira mtima ŵana ŵawo pa vici?

 NI MUPAPI nju uyo wakuleka kufipa mtima na umoyo wa munthazi wa ŵana ŵake? Ŵapapi ŵakwamba kufipira mtima umoyo wa mwana wawo para wababika waka panji pambere wandababike. Kasi waŵenge makora? Kasi waŵenge mwana wanadi nthena? Para mwana wakukura, ŵapapi ŵakwenjerwaso na vinyake. Titi waka ŵapapi ŵakukhumbira ŵana ŵawo viwemi pera.—1 Samuel 1:11, 27, 28; Salmo 127:3-5.

2. Cifukwa wuli ŵapapi ŵanandi lero ŵakukhumbisiska kuti para ŵana ŵawo ŵakura ŵazakaŵe na umoyo uwemi?

2 Kweni lero mphakusuzga kuti ŵapapi ŵapeleke ivyo ni viwemi comene kwa ŵana ŵawo. Ŵapapi ŵanandi ŵasuzgika na nkhondo, vivulupi ivyo vikucitika cifukwa ca ndyali, ukavu, kukweŵeka mtima, na vinyake. Ntheura, ŵakukhumbisiska kuti ŵana ŵawo ŵaleke kuzakasuzgika nga ndiwo. Mu vyaru visambazi, ŵapapi ŵangawona kuti ŵana ŵa ŵanyawo panji ŵabali ŵawo ŵakucita makora pa masambiro ndipo ŵakuwoneka kuti ŵakukhala umoyo uwemi. Ntheura nawo ŵakucicizgika kuti ŵawovwire ŵana ŵawo mwakuti para ŵakura ŵazakaŵe na umoyo uwemiko.—Mupharazgi 3:13.

Kusankha Umoyo Uwemi

3. Kasi Ŵakhristu ŵali kusankha vici?

3 Pakuŵa ŵalondezgi ŵa Yesu Khristu, Ŵakhristu ŵali kusankha kupeleka umoyo wawo kwa Yehova. Ŵakupulikira mazgu gha Yesu ghakuti: “Usange munthu wakukhumba kundilondezga, wajipate, wanyamule [“khuni lake lakusuzgikirapo,” NW] zuŵa na zuŵa, ndipo wandilondezge.” (Luka 9:23; 14:27) Nadi, Mkhristu wakukhala umoyo wa kujipata. Ndipouli, kuti mbumoyo wakukavuska na kucitiska citima yayi. Kweni ni umoyo wacimwemwe na wakukhorweska; ni umoyo uwemi, cifukwa ukukhumbikwira kupa, ndipo nga umo Yesu wakayowoyera, “muli cimwemwe cikuru mu kupa kuluska kupokera.”—Milimo 20:35, NW.

4. Kasi Yesu wakaciska ŵalondezgi ŵake kuti ŵacite vici?

4 Mu nyengo ya Yesu, ŵanthu ŵakasuzgikanga comene. Padera pa kupenja vyakukhumbikwa pa umoyo, ŵakasuzgika na muwuso wankhaza wa Ŵaroma kweniso katundu mzitu wa ŵalongozgi ŵapusikizgi ŵa cisopo mu nyengo yira. (Mateyu 23:2-4) Kweni ŵanandi awo ŵakapulika za Yesu, ŵakakondwa kuleka ivyo ŵakacitanga, ndipo ŵakamulondezga. (Mateyu 4:18-22; 9:9; Ŵakolose 4:14) Kasi ŵasambiri ŵara ŵakajiziyamo na kunangiska umoyo wawo wa munthazi? Wonani mazgu gha Yesu ghakuti: “Yose uyo wali kusida nyumba, panji ŵabali, panji ŵadumbu, panji wiske, panji nyina, panji ŵana, panji minda, cifukwa ca zina lane, wati wapokerenge vya mphapikira makhumi pera khumi, ndipo wati waharenge umoyo wamuyirayira.” (Mateyu 19:29) Yesu wakapanikizgira ŵalondezgi ŵake kuti Dada wawo wa kucanya wakumanya ivyo ŵakusoŵerwa. Ntheura wakaŵaciska kuti: “Penjani nanga Ufumu wake, na urunji wake; ndipo vyose vyeneivi viti visazgikirengeko kwa imwe.”—Mateyu 6:31-33.

5. Kasi ŵapapi ŵanyake ŵakuyiwona wuli fundo ya Yesu yakuti Ciuta wapwelelerenge ŵateŵeti ŵake?

5 Ndimo viliri na lero wuwo. Yehova wakumanya ivyo tikusoŵerwa, ndipo wakupanikizgira awo ŵakudangizga vya Ufumu mu umoyo wawo, comene awo ŵakucita uteŵeti wa nyengo zose, kuti waŵapwelelerenge. (Malaki 3:6, 16; 1 Petros 5:7) Ndipouli, ŵapapi ŵanyake ŵakuhangayika nayo nkhani iyi. Ŵakukhumba nadi kuti ŵana ŵawo ŵalutilire kuteŵetera Yehova, panyake na kwamba uteŵeti wa nyengo zose wuwo. Kweni para ŵakuwona ukavu na umo nchito zikusoŵera lero, ŵakughanaghana kuti nchiwemi kuti ŵana ŵawo ŵasambire dankha mwakuti ŵazakasange nchito yiwemi. Ŵapapi aŵa kanandi ŵakughanaghana kuti nchakukhumbikwa kuti ŵana ŵawo ŵasambire comene.

Kunozgekera vya Munthazi

6. Kasi para tikuti “kusambira comene” mu nkhani iyi tikunena vici?

6 Ndondomeko ya masambiro yikupambana mu vyaru. Mwaciyelezgero, ku United States, munthu wakwamba kusambira ku pulayimare na sekondare. Para wamalizga sekondare, wakusankha kuluta ku yunivesite panji ku koleji kukasambira vilimika vinayi panji kujumphirapo. Paumaliro wakupoka digiri yapacanya comene panji madigiri gha udokotala, uloya, nchito za luso, na ghanyake ghantheura. Mu nkhani yino para tikuti “kusambira comene” tikunena masambiro gha ku yunivesite agha. Kweniso pali masukulu ghakusambizga nchito nyengo yicoko waka ndipo munthu wakutora satifiketi panji dipuloma ya maluso panji nchito zinyake.

7. Kasi ŵasambiri ku sekondare ŵakucicizgika kucita vici?

7 Lero mu masukulu gha sekondare ŵakusambizga ŵana kuti ŵazakaŵe ŵakusambira comene. Ntheura masukulu ghanandi gha sekondare ghakusambizga comene visambizgo ivyo vingawovwira ŵana kuluta ku yunivesite, m’malo mwa makosi agho ghangaŵawovwira kusanga nchito. Ŵana mu masekondare ŵakucicizgika na ŵasambizgi, ŵalara ŵa boma, kweniso ŵasambiri ŵanyawo kuti ŵalimbikirenge mwakuti ŵalute ku mayunivesite ghakumanyikwa comene. Ŵakuti para ŵaluta ku mayunivesite agha ndikuti ŵamutora madigiri agho ghangaŵawovwira kusanga nchito ziwemi na kupoka ndarama zinandi.

8. Kasi ni vinthu wuli ivyo ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kughanaghanira?

8 Ipo kasi ŵapapi awo Mbakhristu ŵangacita wuli? Mbunenesko kuti ŵakukhumba kuti ŵana ŵawo ŵacitenge makora ku sukulu na kusambira maluso ghakukhumbikwa agho ghangazakaŵawovwira kunthazi. (Zintharika 22:29) Kweni kasi ŵakwenera kulekelera ŵana ŵawo kuyegheka na mzimu wa kuphalizgana pa vinthu vya thupi na kusanga makora? Kasi ivyo iwo ŵakuyowoya na kucita vikulongora kuti ŵakukhumba kuti ŵana ŵawo ŵazakaciteci munthazi? Ŵapapi ŵanyake ŵakutokatoka comene na kusunga ndarama mwakuti ŵazakatumizge ŵana ŵawo ku yunivesite panji ku koleji. Ŵanyake ŵakucita kukongora ndarama za fizi. Kweni pali vinandi ivyo tikwenera kughanaghanira kuluska fizi. Kasi mtengo wa kusambira comene ni vici lero?—Luka 14:28-33.

Mtengo wa Kusambira Comene

9. Kasi tingalongosora wuli mtengo wa masambiro gha ku yunivesite lero?

9 Kanandi para tikuyowoya za mtengo, tikughanaghana vya ndarama. Mu vyaru vinyake, boma ndilo likulipira masambiro gha ku yunivesite, ndipo ŵana awo ŵasankhika ŵakulipira yayi fizi. Kweni mu vigaŵa vinandi, masambiro gha ku yunivesite ngakukwera mtengo comene. Nkhani yinyake mu New York Times Op-Ed yikati: “Kale masambiro gha ku yunivesite yikaŵa nthowa yakuti munthu wasangire mwaŵi. Kweni lero ghakupambaniska pakati pa ŵanthu ŵakusanga makora na ŵakusanga pacoko.” Panyake titi, ŵanthu ŵasambazi na ŵakumanyikwa ndiwo ŵakutuma ŵana ŵawo ku yunivesite mwakuti nawo ŵazakaŵe ŵasambazi na kumanyikwa mu caru. Kasi ndivyo ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kusankhira ŵana ŵawo?—Ŵafilipi 3:7, 8; Yakobe 4:4.

10. Kasi kusambira comene vikukolerana wuli na kutukura mgonezi uwu?

10 Nanga mungaŵa mu vyaru ivyo masambiro gha ku yunivesite ngambura kulipira, pakuŵaso vinthu vinyake vyakukhumbikwira kughanaghanirapo. Mwaciyelezgero, The Wall Street Journal yikuti mu caru cinyake ku Asia, boma “likusora ŵana ŵamahara comene.” Ndipo boma likuŵatumizga ku mayunivesite gha lumbiri nga ni Oxford na Cambridge ku England, na Ivy League ku United States, na ghanyakeso. Cifukwa wuli boma likucita ivi? Lipoti likuti: “Mwakuti ŵana ŵara ŵazakatukure caru.” Masambiro ghangaŵa gha waka nadi, kweni mtengo ngwakuti ŵakujivuska kuti ŵazakatukure mgonezi uwu. Nangauli ŵanthu ŵanandi ŵakuwupenja umoyo uwu, kweni kasi ndivyo ŵapapi Ŵacikhristu ŵakukhumbira ŵana ŵawo?—Yohane 15:19; 1 Yohane 2:15-17.

11. Kasi malipoti ghakulongoraci za uloŵevu na uzaghali uwo ŵasambiri ŵa ku yunivesite ŵakucita?

11 Fundo yinyake yakukhumbikwira kughanaghanirapo ni uko ŵana ŵakusambira. Ku yunivesite na ku koleji ŵana ŵakutemwa kucita nkharo ziheni; kumwa minkhwara, uloŵevu, uzaghali, kwibira mayeso, kuyuzgana, na vinyake vinandi. Tiyeni tiwone nkhani ya uloŵevu. Pakuyowoyapo za kumwa moŵa mwakujumphizga, magazini ya New Scientist yikuti: “Ŵana ŵanandi [ŵa ku yunivesite ku United States], ŵakuloŵera kamoza mu sabata ziŵiri.” Ivi ndivyo ŵawukirano ŵakucita ku Australia, Britain, Russia, na vyaru vinyake. Pa nkhani ya uzaghali, ŵasambiri lero ŵakutemwa kuyowoya za “cibwezi ca zuŵa limoza.” Ndipo magazini ya Newsweek yikulongosora kuti “ici cikung’anamura kuti ŵanthu ŵakukumana waka zuŵa lenelilo na kwamba kufyofyonthana nyengo zinyake na kugonana wuwo.” Ukaboni ukulongora kuti ŵana ŵa sukulu ŵanandi ndivyo ŵakucita. Mwanakazi munyake wakati: “Msambiri wa pa koleji ndimo wakucitira.”—1 Ŵakorinte 5:11; 6:9, 10.

12. Kasi ŵasambiri ku koleji ŵakuŵa na masuzgo wuli?

12 Padera pa nkharo yiheni iyo yikucitika mu makoleji, ŵasambiri ŵakutangwanika comene na sukulu kweniso kunozgekera mayeso. Kanandi ŵasambiri ŵakwenera kuŵazga na kucita nchito iyo ŵapika mwakuti ŵakwere mayeso. Ŵanyake ŵakugwira ganyu uku ŵakuluta ku sukulu. Vyose ivi vikukhumba nyengo na nkhongono. Kasi nyengo na nkhongono zakucitira vinthu vyauzimu ŵangavisanga nthena? Para vyakucita vyaŵa vinandi, kasi nchivici ico cilekekenge? Kasi vinthu vya Ufumu vilutilirenge kuŵa pakwamba, panji vilekekenge dankha? (Mateyu 6:33) Baibolo likuciska Ŵakhristu kuti: “Cenjerani comene umo mukwendera, nga mbambura mahara cara, kweni nga mba mahara; ŵakujiwombolera nyengo, pakuti mazuŵa ghano ngaheni.” (Ŵaefeso 5:15, 16) Nchacitima kuti ŵanyake ŵali kutaya cipulikano cifukwa ca vinthu vinandi ivyo vikuŵamalira nyengo na nkhongono panji cifukwa ca kupusikika na nkharo ya pa koleji iyo yikukolerana yayi na malemba.

13. Kasi ni mafumbo wuli agho ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kughanaghanirapo?

13 Uzaghali, nkharo yiheni, na masuzgo ghanyake vikucitika ku koleji panji ku yunivesite pera yayi. Ndipouli, ŵawukirano ŵanandi awo ŵakuleka kumanya Ciuta ŵakuwona vyose ivi kuŵa umoyo wa pa sukulu, ndipo ŵakupwelerako yayi. Ntheura kasi ŵapapi awo Mbakhristu ŵatumirenge dara ŵana ŵawo ku malo ghanthena kukakhalako vilimika vinayi panji kujumphirapo? (Zintharika 22:3; 2 Timote 2:22) Kasi ivyo ŵana ŵamusambira ni vyakuzirwa nadi pakughanaghanira ulwani uwo ŵangawamo? Ndipo pa vyose, kasi ŵawukirano ku koleji ŵakusambizgika kuti cakuzirwa nchivici pa umoyo wawo? a (Ŵafilipi 1:10; 1 Ŵatesalonika 5:21) Ŵapapi ŵakwenera kulomba na kughanaghanirapo makora mafumbo agha, na kuwona uheni wa kutumizga ŵana ŵawo kukasambira ku msumba unyake panji ku caru cinyake.

Kasi Pali Cinyake Ico Ŵangacita?

14, 15. (a) Mwakupambana na ivyo ŵanandi ŵakughanaghana, kasi ni ulongozgi wuli wa mu Baibolo uwo ngwakovwira lero? (b) Kasi ŵawukirano ŵangajifumba mafumbo wuli?

14 Lero ŵanthu ŵanandi ŵakughanaghana kuti usange muwukirano wakukhumba kuti vinthu vimwendere makora, mbwenu walute ku yunivesite. Kweni m’malo mwa kulondezga ivyo ŵanandi ŵakughanaghana, Ŵakhristu ŵakupulikira ulongozgi wa mu Baibolo wakuti: “Mungalinganizgikanga na caru cino, kweni musanduke mu kuweleramo kuphya kwa mano ghinu, mwakuti mupimiske ico ndi khumbo la Ciuta, ciwemi na cakukondweska, na cakufikapo.” (Ŵaroma 12:2) Kasi khumbo la Ciuta ku ŵanthu ŵake, ŵacoko na ŵalara, ndakuti wuli mu nyengo yino yaumaliro? Paulosi wakaciska Timote kuti: “Uzize mu vinthu vyose, ukunthirepo suzgo, ucite mulimo wa mupharazgi, ufiske uteŵeti wako.” Nadi, mazgu agha ghakuyowoyekera tose lero.—2 Timote 4:5.

15 M’malo mwa kuyegheka na mzimu wa caru wa kutemwa usambazi, tose tikwenera ‘kuŵa ŵakuziza,’ pa vinthu vyauzimu. Usange ndimwe muwukirano, jifumbani kuti: ‘Kasi nkhulimbikira nadi kuti “nifiske uteŵeti wane,” mwakuti niŵe wakwenelera kuŵa muteŵeti wa Mazgu gha Ciuta? Kasi nkhukhumba kucita uteŵeti wane ‘mwakukwana’? Kasi naghanaghanapo za kucita uteŵeti wa nyengo zose?’ Mafumbo agha ngakusuzga, comene para mukuwona ŵawukirano ŵanyinu ŵakucita vyawo, ‘ŵakujipenjera vikuru’ ivyo ŵakughanaghana kuti vizamuŵavwira kunthazi. (Yeremiya 45:5) Ntheura ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kusambizga na kulongozga ŵana pa vinthu vyauzimu kwambira apo ŵacali ŵacoko.—Zintharika 22:6; Mupharazgi 12:1; 2 Timote 3:14, 15.

16. Kasi ŵapapi awo Mbakhristu ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kuti ŵatemwenge vinthu vyauzimu?

16 Mama munyake uyo wacita uteŵeti wa nyengo zose vilimika vinandi wali na ŵana ŵatatu ŵanalume. Ndipo mwana wake mulara wakukumbuka kuti: “Amama ŵakawoneseskanga comene ŵanthu awo tikacezganga nawo. Ŵanyithu ŵa ku sukulu tikacezganga nawo yayi, kweni tikacezganga na ŵanyithu mu mpingo awo ŵatemwanga vinthu vyauzimu. Ndipo nyengo zinandi amama ŵakacemanga ŵamishonale, ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda, ŵateŵeti ŵa pa Beteli, na ŵapayiniya kuzakacezga ku nyumba. Nase tikamba kudokera uteŵeti wa nyengo zose cifukwa ca kupulika ivyo ŵakayowoyanga kweniso kuwona umo ŵakaŵira ŵakukondwa na uteŵeti.” Nchakukondweska nadi kuwona kuti ŵanyamata wose ŵatatu ŵakucita uteŵeti wa nyengo zose, yumoza wali pa Beteli, munyake wakaluta ku Sukulu Yakusambizga Uteŵeti, ndipo munyake ni mupayiniya!

17. Kasi ŵapapi ŵangalongozga wuli ŵana ŵawo pakusankha visambizgo na nchito? (Wonani bokosi pa peji 31.)

17 Padera pa kovwira ŵana pa vinthu vyauzimu, ŵapapi ŵakwenera kuwovwiraso ŵana ŵawo pakusankha visambizgo na nchito iyo ŵangasambira. Muwukirano munyake uyo sono wali pa Beteli wakuti: “Ŵapapi ŵane wose ŵakaŵa ŵapayiniya pambere ŵandatorane ndipo ŵakalutizga ŵakati ŵatorana. Ŵakawovwira mbumba yose kuti yiŵe na mzimu wa upayiniya. Pakusankha visambizgo ku sukulu panji kughanaghanira vyakucita pa nkhani zinyake, ŵakaticiskanga kuti tisankhenge vinthu ivyo vingazakatipa mwaŵi wa kusanga ganyu na kucita upayiniya.” M’malo mwa kusankha visambizgo vyakuti viŵawovwire kuluta ku yunivesite, ŵapapi na ŵana ŵakwenera kusankha makosi agho ghangaŵapa mupata kuteŵetera Ciuta. b

18. Kasi ni nchito wuli izo ŵawukirano ŵangaghanaghanira?

18 Ukaboni ukulongora kuti mu vyaru vinandi, ŵakukhumba ŵanthu awo ŵangagwira nchito za mawoko, ŵa ku yunivesite yayi. Nyuzipepara ya USA Today yikuti “mu vilimika vya kunthazi, ŵanandi awo ŵazamulembeka nchito ni awo ŵali na digiri panji satifiketi ya nchito za mawoko kufuma ku koleji yakwendera kuluska awo ŵali na digiri ya vilimika vinayi ya ku yunivesite.” Makoleji ghanandi ghakwendera ghakusambizga makosi gha nyengo yicoko waka gha nchito za mu ofesi, umakanika, kunozga makompyuta, kukakilira na kunozga mapayipi, kunozga sisi, na nchito zinyake zinandi. Kasi nchito izi ni ziwemi? Nkhanira kwali! Ŵanyake ŵangaziwona nga ni nchito zambura kukondweska, kweni zikovwira na kumupa mupata munthu uyo nchito yake yikuru nkhuteŵetera Yehova.—2 Ŵatesalonika 3:8.

19. Kasi nthowa yimoza pera yakusangira cimwemwe na kukhorwa mu umoyo ni nji?

19 Baibolo likuŵeyelera kuti: “Ŵapungwe nawo na ŵamwali wose . . . ŵalumbenge zina la Yehova, cifukwa zina la Iye pera likwenera kukuzgika; ucindami wake uli pacanya pa caru na pa mtambo.” (Salmo 148:12, 13) Kuteŵetera Yehova nyengo zose ndiyo nthowa yekha yakusangira cimwemwe na kukhorwa mu umoyo kuluska maudindo panji njombe izo zili mu caru. Lekani kuluwa mazgu gha mu Baibolo agha: “Thumbiko la Yehova likusambazga, ndipo kuti wakusazgako citima cara.”—Zintharika 10:22.

[Mazgu ghamusi]

a Kuti mupulike za awo ŵakawona kuti masambiro gha Ciuta ngakuzirwa kuluska masambiro gha ku yunivesite, wonani Gongwe la Mulinda la Cingelezi la Meyi, 1982, mapeji 3-6 na Epulo 15, 1979, mapeji 5-10; Galamukani! ya Cingelezi ya Juni 8, 1978, peji 15; na Ogasiti 8, 1974, mapeji 3-7.

b Wonani Galamukani! ya Okutoba 8, 1998, “Kufunafuna Moyo Wotetezereka,” mapeji 4-6, na ya Cingelezi ya Meyi 8, 1989, “What Career Should I Choose?” (Ningasankha Nchito Wuli?) mapeji 12-14.

Kasi Mungalongosora?

• Kasi Ŵakhristu ŵakugomezga vici kuti ŵazakaŵe na umoyo uwemi munthazi?

• Kasi ni vinthu wuli ivyo vikusuzga ŵapapi awo Mbakhristu para ŵakughanaghanira umoyo wa munthazi wa ŵana ŵawo?

• Nchivici ico tikwenera kukumbuka para tikupima uwemi na uheni wa kusambira comene?

• Kasi ŵapapi ŵangawovwira wuli ŵana ŵawo kuti ŵateŵeterenge Yehova?

[Mafumbo]

[Bokosi pa peji 31]

Kasi Kuzirwa kwa Kusambira Comene Kuli Mpha?

Ŵanthu ŵanandi awo ŵakuluta ku yunivesite ŵakunweka kuzakatora digiri iyo yingazakawovwira kusanga nchito ya ndarama zinandi na yakugomezgeka. Kweni malipoti gha boma ghakulongora kuti 25 peresenti pera ndiwo ŵakutora digiri mu vilimika vinkhondi na cimoza, aŵa mbanthu ŵacoko comene. Nangauli vili nthena, kasi para munthu watora digiri iyi mbwenu ndikuti wasangenge nchito yiwemi? Pulikani ivyo ŵakusanda vya nchito ŵakuyowoya.

“Para munthu waluta ku [yunivesite] ya Harvard panji Duke cikung’anamura kuti mbwenu wayisanga kale nchito yiwemi panji kuti wapokerenge ndarama zinandi yayi. Makampani ghakuŵamanya makora yayi ŵawukirano awo ŵafuma waka ku sukulu. Digiri yiwemi (ya ku yunivesite ya Ivy League) yingaŵa yakukondweska nadi. Kweni cakuzirwa kwa awo ŵakulemba nchito ndi ivyo munthu wangacita.”—Newsweek, Novemba 1, 1999.

“Nangauli nchito zinandi lero zikukhumba maluso ghapacanya kuluska kale . . . , kweni maluso agho ghakukhumbikwira pa nchito izi ni ivyo munthu wakusambira ku sekondare; samuzi, kuŵazga, na kulemba . . . , maluso gha ku koleji ngakuzirwa viŵi yayi. . . . Kuti ŵasambiri ŵazakasange nchito yiwemi ŵakwenera kuluta ku koleji pera yayi, kweni ŵakwenera kulimbikira kusambira maluso para ŵali ku sekondare.”—American Educator, Spring 2004.

“Makoleji ghanandi ghakutondeka kovwira ŵasambiri kunozgekera umo ŵangakagwilira nchito para ŵamalizga masambiro ghawo. Masukulu ghakusambizga nchito . . . ndigho ŵanandi ŵakughatemwa. Ŵanthu awo ŵakusambira ku sukulu izi ŵasazgikira comene kufuma mu 1996 kufika mu 2000. . . . Kweni madipuloma agho munthu wakutora nyengo yitali kuti wapoke ku koleji ghakukhira nkhongono kuluska umo ghakaŵira kale.”—Time, Janyuwale 24, 2005.

“Dipatimenti yakuwona vya nchito ku U.S. yikati mu cilimika cose ca 2005 vinthu vizamwenda makora yayi. Munthu yumoza pa ŵatatu awo ŵamara vilimika vinayi pa koleji, ŵazamuyisanga yayi nchito yakuyana na madigiri ghawo.”—The Futurist, Julayi/Ogasiti 2000.

Pakuwona vyose ivi, ŵasambizgi ŵanandi ŵakukayika usange kusambira comene nkhwakuzirwa nadi. Ŵasambizgi ŵanyake ŵakadandaura mu magazini ya Futurist kuti: “Tikusambizga ŵanthu vinthu vyambura phindu.” Sono pambaniskani na ivyo Baibolo likuyowoya za Ciuta: “Ine ndine Yehova, Ciuta winu uyo wakumusambizgani kuti muwone canduro, uyo wakumulongozgani mu nthowa iyo mukwenera kwendamo. A! mupulikirenge malango ghane mphanyi cimango cinu canguŵa nga ndi mronga, na urunji winu nga ndi majigha gha nyanja.”—Yesaya 48:17, 18.

[Cithuzithuzi pa peji 28]

Ŵakaleka ivyo ŵakacitanga ndipo ŵakalondezga Yesu