Yendaninge Umo Wakenderanga Yesu Khristu
Yendaninge Umo Wakenderanga Yesu Khristu
“Uyo wakuti, Nkhukhala mwa [Ciuta], mweneuyo nayo wakwenera kwendaso nga ndi umo wakenderanga [Khristu].”—1 YOHANE 2:6.
1, 2. Kasi tikwenera kucitaci apo tikudodoliska kwa Yesu?
MPOSITOLE Paulosi wakalemba kuti: “Ticimbire mu uzizipizgo cipharizgano ico caŵikika panthazi zithu, uku tikumudodoliska Yesu, Cata na Mfiski wa cipulikano cithu.” (Ŵahebere 12:1, 2) Kuti tiŵe ŵakugomezgeka, tikwenera kudodoliska Yesu Khristu.
2 Lizgu ilo kuli kufuma mazgu ghakuti “kudodoliska” umo ghali kulembekera mu Cipangano ciphya, likung’anamura “kulaŵiska kwambura kutimbanizgika,” “kuleka kulaŵiska cinthu cinyake.” Buku linyake likuti: “Kale ku Girisi para uyo wakucimbira mu cipharizgano wazgokera waka kumphepete na kulaŵiska ŵanthu, nyengo yeneyiyo wakagowozganga pakucimbira. Ndivyo vikucitikira Mkhristu.” Vyakutimbanizga vingatiwezgera kunyuma mu umoyo wauzimu. Tikwenera kudodoliska kwa Yesu Khristu. Kasi tikukhumba kuwona vici kwa Cata? Lizgu la Cigiriki ilo lalembeka kuti “cata” likung’anamura “mulongozgi mulara, uyo wakudangilira pa vyose, ndipo wakulongora ŵanyake umo ŵangacitira.” Apo tikudodoliska kwa Yesu, tikwenera kulondezga umo wakacitiranga.
3, 4. (a) Kasi tikwenera kucitaci kuti tiyende umo wakenderanga Yesu Khristu? (b) Kasi ni mafumbo wuli agho tikwenera kujifumba?
3 Baibolo likuti: “Uyo wakuti, Nkhukhala mwa [Ciuta], mweneuyo nayo wakwenera kwendaso nga ndi umo wakenderanga [Yesu].” (1 Yohane 2:6) Tikwenera kukhalilira mwa Ciuta mwa kulondezga malango gha Yesu, umo iyo wakalondezgeranga malango gha Ŵawiske.—Yohane 15:10.
4 Ntheura kwenda umo wakenderanga Yesu cikung’anamura kulaŵiska kwa iyo pakuŵa Mulongozgi Mulara na kulondezga mendero ghake. Mafumbo ghakuzirwa agho tikwenera kughanaghanira pa nkhani iyi ni agha: Kasi Khristu wakutilongozga wuli lero? Kasi tikwenera kukhwaskika wuli pakuyezga mendero ghake? Kasi uwemi wa kulondezga bambiro la Yesu Khristu ngwakuti wuli?
Umo Khristu Wakulongozgera Awo Ŵakumulondezga
5. Kasi Yesu wakaŵalayizga vici ŵalondezgi ŵake pambere wandakwere kucanya?
5 Yesu Khristu wakati wawuka, pambere wandakwere kucanya wakawonekera ku ŵasambiri ŵake na kuŵatuma nchito yakuzirwa comene. Wakati: “Lutaninge mukasambizge mitundu yose.” Nyengo iyo, Mulongozgi Mulara uyu wakalayizga kuti waŵenge nawo pakucita nchito iyi, wakaŵaphalira kuti: “Wonani, ine ndili namwe mazuŵa ghose mupaka ku umaliro wa mgonezi.” (Mateyu 28:19, 20) Kasi Yesu Khristu wali nawo wuli awo ŵakumulondezga mu nyengo ya umaliro wa mgonezi iyi?
6, 7. Kasi Yesu wakutilongozga wuli na mzimu utuŵa?
6 Yesu wakati: ‘Msanguluski [movwiri], mzimu utuŵa, uwo Ŵadada ŵatumenge mu zina lane, uzamkumusambizgani vyose, na kumukumbuskani vyose ivyo ndayowoya namwe.’ (Yohane 14:26) Mzimu utuŵa, uwo ukatumika mu zina la Yesu ukutilongozga na kutikhwimiska mazuŵa ghano. Ukutingweruska pa vinthu vyauzimu na kutovwira kupulikiska ‘vya ndimba vya Ciuta.’ (1 Ŵakorinte 2:10) Kweniso “kutemwa, cimwemwe, mtende, kuzizipizga, wezi, uwemi, magomezgeko, kuzika, [na] kujikora” ni vipambi vya mzimu. (Ŵagalatiya 5:22, 23) Mzimu ungatovwira kuti tiŵe na vipambi ivi.
7 Para tikusambira Malemba na kuyezga comene kulondezga ivyo tikusambira, mzimu wa Yehova ukutovwira kuŵa na vinjeru, umanyi na mahara. (Zintharika 2:1-11) Kweniso mzimu utuŵa ukutovwira kuzizipizga para tikuyezgeka. (1 Ŵakorinte 10:13; 2 Ŵakorinte 4:7; Ŵafilipi 4:13) Ŵakhristu ŵakuphalirika kuti ‘ŵajitozge ku ukazuzi wose wa thupi na wa mzimu, ndipo ŵafiske utuŵa.’ (2 Ŵakorinte 7:1) Kasi tingakwaniska kucita ivyo Ciuta wakukhumba mu utuŵa kwambura mzimu utuŵa? Nthowa yimoza iyo Yesu wakutilongozgera ni mzimu utuŵa, uwo Yehova Ciuta wapeleka kwa Mwana wake.—Mateyu 28:18.
8, 9. Kasi Khristu wakulongozga wuli na “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru”?
8 Tiyeni tiwone nthowa yinyake iyo Khristu wakulongozgera mpingo lero. Apo Yesu wakayowoyanga za kuŵapo kwake na umaliro wa mgonezi, wakati: “Ndi njani muzga wa magomezgeko na wa vinjeru, uyo fumu yake yamwimika pa ŵa mu nyumba yake, kuŵapa vyakurya mu nyengo yakwenelera? Ngwamwaŵi muzga mweneuyo, uyo fumu yake para yikwiza yizamkumusanga wakucita ntheura. Inya nadi nkhumunenerani, yizamkumwimika pa vyose ivyo yili navyo.”—Mateyu 24:3, 45-47.
9 “Fumu” ni Yesu Khristu, ndipo “muzga” ni gulu la Ŵakhristu ŵakuphakazgika na mzimu awo ŵali pa caru capasi. Gulu la muzga lapika nchito ya kupwelelera vinthu vya Yesu pa caru capasi, na kupeleka cakurya cauzimu mu nyengo yakwenelera. Ŵalaŵiliri ŵacoko waka ŵakwimikika pa gulu la “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” ndiwo ŵali mu Wupu Wakulongozga, ndipo ŵakwimira gulu la muzga. Ndiwo ŵakulongozga nchito ya kupharazga Ufumu pa caru cose capasi na kupeleka cakurya cauzimu mu nyengo yakwenelera. Ntheura Khristu wakulongozga mpingo kwendera mwa “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru” ndiposo Wupu Wakulongozga.
10. Kasi tikwenera kuŵawona wuli ŵalara, ndipo cifukwa?
10 Kweniso Khristu wakulongozga na “vyawanangwa ku ŵanthu,” awo ni ŵalara panji ŵalaŵiliri. Iwo ŵimikika “kuti ŵatuŵa ŵanozgekere mulimo wa uteŵeti, ndiwo kazengero ka thupi la Khristu.” (Ŵaefeso 4:8, 11, 12) Pa Ŵahebere 13:7, Baibolo likulongosora za iwo kuti: “Kumbukani . . . ŵacilongozi ŵinu, ŵeneawo ŵakamuyowoyerani mazgu gha Ciuta; ndipo para mwaghanaghana . . . [za] umoyo wawo, londezgani cipulikano cawo.” Ŵalara ŵakulongozga mu mpingo. Pakuti ŵakuyezga Khristu Yesu, nchakuzirwa kulondezga cipulikano cawo. (1 Ŵakorinte 11:1) Usange tikuŵapulikira na kujilambika kwa iwo, pakuti ni “vyawanangwa ku ŵanthu,” tikulongora kuti tikuwonga pakuti tili na ŵalara.—Ŵahebere 13:17.
11. Kasi Khristu wakuŵalongozga wuli awo ŵakumulondezga, ndipo tikwenera kucitaci kuti tendenge nga ndiyo?
11 Lero Yesu Khristu wakuŵalongozga na mzimu utuŵa awo ŵakumulondezga, kweniso na “muzga wa magomezgeko na wa vinjeru,” na ŵalara ŵa mpingo. Kuti tiyende umo Khristu wakenderanga, tikwenera kumanya nthowa iyo wakulongozgera na kupulikira. Ndiposo tikwenera kulondezga mendero ghake. Mpositole Paulosi wakalemba kuti: “Mukacemekera ceneici: pakuti Khristu nayo wakakomwera imwe, na kumusidirani bambiro, mwakuti mulondezge malwayo ghake.” (1 Petros 2:21) Kasi tingapindura wuli para tingalondezga bambiro la Yesu?
Citani Mwakwenelera na Mazaza
12. Kasi ŵalara mu mpingo ŵakwenera kulondezga bambiro wuli la Khristu?
12 Yesu wakapika mazaza ghanandi na Ŵawiske, kweni wakacitanga nagho mwakwenelera. “Kuzika kwinu kumanyikwe na ŵanthu wose,” ndipo comene ŵalaŵiliri ŵa mpingo ŵakwenera kumanyikwa kuti mbakuzika. (Ŵafilipi 4:5; 1 Timote 3:2, 3) Pakuti ŵalara ŵali na mazaza mu mpingo, nchakuzirwa kuti ŵacitenge nga ni Yesu.
13, 14. Kasi ŵalara ŵangamuyezga wuli Khristu pakuciska ŵanyawo kuti ŵateŵetere Ciuta?
13 Yesu wakamanyanga kuti ŵasambiri ŵake ŵakaŵa ŵakutondeka pa vinyake. Wakakhumbanga kuti ŵacite vyakujumpha nkhongono zawo yayi. (Yohane 16:12) Iyo wakaŵacicizganga yayi, kweni wakaŵakhwimiskanga kuti ‘ŵalimbelimbe’ kucita khumbo la Ciuta. (Luka 13:24) Wakaŵalongora umo ŵangacitira na kuŵaciska kuti ŵacitepo kanthu kufumira pasi pa mtima. Lero napo ŵalara ŵakofya ŵanthu yayi, nesi kuŵakhozga soni mwakuti ŵacicizgike kuteŵetera Ciuta. Kweni ŵakuŵaciska kuti ŵateŵetere Yehova cifukwa cakuti ŵakumutemwa, ndiposo cifukwa cakuti ŵakutemwa Yesu na ŵanthu ŵanyawo.—Mateyu 22:37-39.
14 Yesu wakacicizganga ŵanthu yayi na mazaza agho wakapika. Wakapeleka malango ghanonono yayi nesi ghanandinandi. Iyo wakaciskanga ŵanthu na fundo izo pakagona Dango la Mozesi, ndipo zikaŵanjiranga mu mitima. (Mateyu 5:27, 28) Ŵalara nawo ŵakuyezga Yesu Khristu, ndipo ŵakusambizga malango ghawo yayi, panji maghanoghano ghawo. Pa nkhani ya kavwaliro na vyakusanguluska, ŵalara ŵakusambizga fundo za Ciuta nga ni izo zili pa Mika 6:8; 1 Ŵakorinte 10:31-33; na 1 Timote 2:9, 10.
Muŵe Ŵalusungu Ndiposo Ŵakugowokera
15. Kasi Yesu wakacitanga wuli na ŵasambiri ŵake para ŵatondeka kucita makora?
15 Tikwenera kulondezga umo Khristu wakacitiranga na ŵasambiri ŵake para ŵatondeka kucita makora. Wonani vinthu viŵiri ivyo vikacitika mu usiku wake waumaliro pa caru. Wakati wafika pa Getsemane, Yesu “wakatora . . . Petrosi na Yakobe na Yohane,” wakaŵaphalira kuti ‘ŵaŵe maso.’ Ndipo “wakasezgekapo pacoko waka, wakawa pasi, wakalomba.” Wakiza kwa iwo “na kuŵasanga ŵali mu tulo.” Kasi Yesu wakacita wuli? Iyo wakati: “Mzimu ndiwo ngwaphamphu, kweni thupi ndilo ndakutomboroka.” (Marko 14:32-38) Wakaŵanena yayi ŵina Petrosi, Yakobe na Yohane, kweni wakaŵalengera lusungu. Usiku wenewura, Petrosi wakakana Yesu katatu. (Marko 14:66-72) Kasi Yesu wakamucitira wuli Petrosi pamanyuma pa ivi? ‘Fumu [yikati] yawuka yikamuwonekera Simoni [Petrosi].’ (Luka 24:34) Baibolo likuti: “Wakawoneka kwa Kefase [Petrosi]; pamanyuma ku khumi na ŵaŵiri.” (1 Ŵakorinte 15:5) Yesu wakasunga vyakusingo yayi, kweni wakamugowokera mpositole uyu pakuti wakalapa, ndipo wakamukhozga. Nyengo yikati yalutapo, Yesu wakamupa milimo yikuru Petrosi.—Milimo 2:14; 8:14-17; 10:44, 45.
16. Kasi tingenda wuli umo Yesu wakenderanga para ŵabali ŵithu ŵatinangira?
16 Para ŵabali ŵithu ŵatinangira pakuti mbakupeleŵera, asi tikwenera kuŵalengera lusungu na kuŵagowokera umo wakacitira Yesu? Petrosi wakaciska Ŵakhristu ŵanyake kuti: “Mose muŵe ŵakuyana mu mtima, ŵakulengerana lusungu, ŵakutemwa ŵabali, ŵakupwelelerana, ŵakujiyuyura mu mtima: ŵakuwezgera uheni pa uheni cara, nesi kutuka pa kutuka; kweni ŵakuwezgera citumbiko ndico; pakuti ceneici ndico mukacemekera cakuti muhalire citumbiko.” (1 Petros 3:8, 9) Kasi tikwenera kucita wuli para munyithu watondeka kuticitira umo wakacitiranga Yesu na kukana kutilengera lusungu panji kutigowokera? Nanga vingaŵa nthena, tikwenera kuyezga Yesu na kucita umo iyo watenge wacitirenge.—1 Yohane 3:16.
Mucitenge Dankha vya Ufumu
17. Nchivici cikulongora kuti Yesu wakacitanga dankha khumbo la Ciuta mu umoyo wake?
17 Pali nthowa yinyake iyo tikwenera kucita kuti tiyende nga ni Yesu Khristu. Yesu wakatangwanika comene na nchito ya kupharazga Ufumu wa Ciuta. Wakati wapharazgira mwanakazi Musamariya pafupi na msumba wa Sukare ku Samariya, wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Vyakurya vyane nvyakuti ndicitenge khumbo la uyo wakandituma, na kufiska mulimo wake.” (Yohane 4:34) Ico cikamukhozganga Yesu nkhucita khumbo la Ŵawiske; cikaŵa ngati nchakurya cakukhorweska ndiposo cakupeleka nkhongono. Kasi tingatondeka kukondwa na kukhorwa na umoyo cifukwa cakuti tikulimbikira kuyezga Yesu pakucita khumbo la Ciuta?
18. Kasi pakuŵa vitumbiko wuli usange ŵana ŵakuciskika kucita uteŵeti wa nyengo zose?
18 Para ŵapapi ŵakukhuŵirizga ŵana ŵawo kuti ŵayambe uteŵeti wa nyengo zose, iwo na ŵana ŵawo ŵakutumbikika comene. Dada munyake wakaciskanga ŵanyamata ŵake ŵamuleza kuti ŵazakacite upayiniya kwambira apo ŵakaŵa ŵacoko. Ŵana aŵa ŵakati ŵamalizga sukulu, ŵakayamba nadi upayiniya. Pakughanaghanira vitumbiko ivyo dada uyu wawona, wakalemba kuti: “Ŵana ŵithu ŵandatikhuŵazgepo. Tikukondwa kuyowoya kuti, ‘ŵana nchiharo [cakufuma] kwa Yehova.’” (Salmo 127:3) Kasi ŵana ŵakupindura wuli na uteŵeti wa nyengo zose? Mama munyake uyo wali na ŵana ŵankhondi wakuti: “Upayiniya wawovwira ŵana ŵane wose kuti ŵaŵe pafupi na Yehova, waŵawovwira kuti ŵazgoŵere kusambira paŵekha na kugaŵa makora nyengo, ndiposo kuti ŵacitenge dankha vyauzimu mu umoyo wawo. Nangauli wose ŵaleka vinandi comene, palije uyo wakudandaura cifukwa ca nthowa iyo ŵasankha.”
19. Kasi ni vinthu wuli ivyo ŵawukirano ŵangaghanaghana kuzakacita munthazi?
19 Ŵawukirano, kasi mukukhumba kuzakacita vici munthazi? Kasi mukukhumba kuzakacita nchito yapacanya? Panji kasi mukunozgekera kuti muzakacite uteŵeti wa nyengo zose? Paulosi wakacenjezga kuti: “Cenjerani comene umo mukwendera, nga mbambura mahara cara, kweni nga mbamahara; ŵakujiwombolera nyengo, pakuti mazuŵa ghano ngaheni.” Kweniso wakati: “Cifukwa ceneici mungaŵanga vindere [yayi], kweni manyiskani ico ndi khumbo la Fumu.”—Ŵaefeso 5:15-17.
Muŵe Ŵakugomezgeka
20, 21. Kasi Yesu wakaŵa wakugomezgeka mu nthowa wuli, ndipo ise tingamuyezga wuli?
20 Kuti tiyende umo Yesu wakenderanga, tikwenera kuŵa ŵakugomezgeka nga ndiyo. Baibolo likulongosora za kugomezgeka kwa Yesu kuti: “Pakuŵa mu kaŵiro ka Ciuta kuti wakapima cara kuti kulingana na Ciuta nkhanthu kakuti kakwapulike, kweni wakavura ucindami wake, wakajitolera kaŵiro ka muzga, wakaŵa na cikozgo ca ŵanthu; ndipo apo wakawoneka kuti ngwakulingana na munthu, wakajiyuyura, pakuŵa wakupulikira kuya kafika na ku nyifwa, inya, nyifwa [“pa khuni lakusuzgikirapo,” NW].” Yesu wakagomezgeka pakukhozgera muwuso wa Yehova mwa kujilambika ku khumbo la Ciuta. Wakapulikira mupaka wakakomeka pa khuni. Nase tikwenera kuŵa “na mtima uwu” na kujilambika pakucita khumbo la Ciuta mwakugomezgeka.—Ŵafilipi 2:5-8.
21 Kweniso Yesu wakagomezgeka ku ŵapositole ŵake ŵakugomezgeka. Nangauli iwo ŵakatondekanga pa vinyake, Yesu “wakaŵatemwa kufikira na ku umaliro.” (Yohane 13:1) Nase tileke kuŵa na nkharo ya kupenja vifukwa ŵanyithu cifukwa ca ivyo ŵakutondeka.
Koleskani Bambiro la Yesu
22, 23. Kasi uwemi wa kukoreska bambiro la Yesu ngwakuti wuli?
22 Pakuti tili ŵanthu ŵakupeleŵera, tingafiska yayi kulondezga mendero gha Cata withu kwambura kubudiska. Ndipouli, tingayezga kulondezga mendero ghake. Kuti ticite nthena, tikwenera kumanya nthowa iyo Khristu wakutilongozgera na kukoreska bambiro lake.
23 Para tayamba kulondezga Khristu, tikutumbikika comene. Tikuŵa ŵakukondwa na umoyo ndipo tikukhorwa cifukwa cakuti mtima withu wose ukuŵa pa kucita khumbo la Ciuta m’malo mwa khumbo lithu. (Yohane 5:30; 6:38) Tili na njuŵi yiwemi. Mendero ghithu ghakuŵa ghawemi nga nchakuwonerapo. Yesu wakacema awo ŵakalemerwa na kuzotopa kuti ŵize kwa iyo mwakuti ŵapumuzgike. (Mateyu 11:28-30) Usange tikucita nga ni Yesu, nase tingapembuzga ŵanyithu para tikucezga nawo. Ipo tiyeni tendenge umo Yesu wakenderanga.
Kasi Mukukumbuka?
• Kasi Khristu wakuŵalongozga wuli awo ŵakumulondezga lero?
• Kasi ŵalara ŵangamuyezga wuli Khristu pakucita vinthu na mazaza agho Ciuta waŵapa?
• Kasi tingamulondezga wuli Yesu usange ŵanyithu ŵatinangira?
• Kasi ŵawukirano ŵangapenja dankha Ufumu mwauli?
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 15]
Ŵalara ŵakutovwira kulondezga Khristu
[Vithuzithuzi pa peji 16, 17]
Ŵawukirano, kasi mukunozgekera kuzakacitaci kuti muzakapindure na umoyo Wacikhristu?