Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Mbumba Izo Ŵanthu Mbakupambana Cisopa Zingaŵa Zacimwemwe

Mbumba Izo Ŵanthu Mbakupambana Cisopa Zingaŵa Zacimwemwe

Mbumba Izo Ŵanthu Mbakupambana Cisopa Zingaŵa Zacimwemwe

“Wamanya wuli, panji ungaponoska [munyako wa mu nthengwa]?”—1 KOR. 7:16.

KASI MUNGAGHASANGA MAZGORO?

Kasi Ŵakhristu ŵangacitaci kuti ŵaŵe pa mtende na ŵamumbumba yawo awo ŵali mu cisopa cinyake?

Kasi Mkhristu wangawovwira wuli ŵamumbumba yake kuti ŵambe kusopa kwaunenesko?

Kasi ŵanji ŵangacita vici kuti ŵawovwire Ŵakhristu ŵanyawo awo ŵali mu mbumba iyo ŵanthu mbakupambana cisopa?

1. Kasi uyo wazomera unenesko wakwenera kukhazga vici ku ŵamumbumba yake?

 PA NYENGO yinyake apo Yesu wakatumanga ŵapositole ŵake kukapharazga, wakati: “Uku mukuluta, pharazgani, mutenge, ‘Ufumu wa kucanya waneng’enera.’” (Mat. 10:1, 7) Awo ŵakapokeleranga makani ghawemi agha, ŵakaŵanga na mtende kweniso cimwemwe. Ndipouli, Yesu wakacenjezga ŵapositole ŵake kuti ŵanandi ŵasuskenge mulimo wawo wa kupharazga Ufumu. (Mat. 10:16-23) Cikuŵinya comene para ŵamumbumba ŵakususka na kukana uthenga wa Ufumu.—Ŵazgani Mateyu 10:34-36.

2. Cifukwa wuli Ŵakhristu awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa ŵangaŵa ŵacimwemwe?

2 Kasi fundo iyi yikung’anamura kuti Ŵakhristu awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa ŵangaŵa ŵacimwemwe yayi? Cara. Nangauli nyengo zinyake nthambuzgo yingaŵa yikuru, kweni ndimo nyengo zose vikuŵira yayi. Kweniso ni nyengo zose yayi apo ŵamumbumba ŵakulutilira kususka. Vinandi vikuthemba pa umo Mkhristu uyo wakususkika wakucitira. Nakuti Yehova wakutumbika awo mbakugomezgeka kwa iyo, wakuŵawovwira kuŵa ŵacimwemwe nangauli ŵangaŵa na suzgo. Cimwemwe ca Ŵakhristu cingasazgikira para (1) ŵakufwilirapo kuti nyengo zose pa nyumba paŵenge mtende kweniso (2) para na mtima wose ŵakuyezgayezga kovwira ŵanji mu mbumba kuti ŵamanye unenesko.

ŴANI ŴAMTENDE PA NYUMBA

3. Cifukwa wuli Mkhristu uyo wali mu mbumba iyo ŵanthu mbakupambana cisopa wakwenera kuŵa wamtende?

3 Mtende ngwakuzirwa comene kuti mbuto yaurunji yipambike cipambi mu mbumba. (Ŵazgani Yakobe 3:18.) Nanga ni para ŵamumbumba yake ŵakukolerana nayo yayi pa kusopa kwaunenesko, uyo ni Mkhristu wakwenera kufwilirapo kuŵa wamtende. Kasi wangacita wuli nthena?

4. Kasi Ŵakhristu ŵangacita wuli kuti ŵalutilire kuŵa na mtende wa mu mtima?

4 Ŵakhristu ŵakwenera kulutilira kuŵa na mtende wa mu mtima. Lurombo lwakufumira pasi pa mtima lungatovwira kuti tiŵe na “mtende wa Ciuta” uwo ukuluska cilicose. (Fil. 4:6, 7) Munthu wakuŵa wacimwemwe ndiposo wamtende para wakusambira vya Yehova na kulondezga fundo za mu Malemba. (Yes. 54:13) Tingasangaso mtende na cimwemwe usange tikusangika pa maungano na kuzgorapo kweniso usange tikupharazga mwamwamphu. Ŵakhristu awo ŵali mu mbumba iyo ŵanthu mbakupambana cisopa nawo ŵangacitako milimo ya mpingo. Mwaciyelezgero, Enza, a mfumu wake wakumucitira nkhaza. Kweni wakucita mulimo wa kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri para wamara milimo ya pa nyumba. Enza wakati: “Yehova wakunitumbika comene nyengo yiliyose apo nkhufwilirapo kupharazga makani ghawemi.” Mudumbu uyu wakuŵa wamtende, wacimwemwe, kweniso wakukhorwa cifukwa ca kupharazga.

5. Kasi Ŵakhristu awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa kanandi ŵakusangana na masuzgo wuli, ndipo ni nkhu uko ŵangasanga wovwiri?

5 Tikwenera kufwilirapo kuti tiŵe pa mtende na ŵamumbumba yithu awo tikupambana nawo cisopa. Ici nchipusu yayi, cifukwa nyengo zinyake ŵangakhumba kuti ticite vinthu vyakususkana na fundo za mu Baibolo. Ŵanji mu mbumba ŵangakwiya cifukwa cakuti tikudemelera ku fundo zaurunji, kweni para tikucita nthena paumaliro ŵakuwona kuti tikucita makora ndipo pakuŵa mtende. Ndipouli, kuleka kujiyuyura pa vinthu ivyo vikususkana yayi na fundo za mu Baibolo, kungawuska waka mphindano zambura kwenelera. (Ŵazgani Zintharika 16:7.) Para takumana na suzgo, nchakuzirwa kupenja ulongozgi wa mu Malemba kufuma mu mabuku gha muzga wakugomezgeka na wakucenjera na ku ŵalara.—Zinth. 11:14.

6, 7. (a) Cifukwa wuli ŵanji ŵakususka ŵamumbumba yawo awo ŵamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova? (b) Kasi uyo wakusambira Baibolo wakwenera kucita wuli para ŵamumbumba ŵakumususka?

6 Kuti tiŵe pa mtende na ŵamumbumba yithu awo tikupambana cisopa, tikukhumbikwira kugomezga Yehova kweniso kumanya umo ŵakujipulikira. (Zinth. 16:20) Awo ŵamba waka kusambira Baibolo nawo ŵangacita mwavinjeru pa nkhani iyi. Ŵafumu panji ŵawoli ŵanji ŵambura kupulikana, ŵangazomerezga kuti munyawo wa mu nthengwa wasambirenge Baibolo. Ŵangazomerezga kuti Baibolo lingawovwira mbumba yawo. Ndipouli, ŵanji ŵangatemwa yayi. Esitere uyo sono ni Kaboni, wakayowoya kuti wakakwiya comene mfumu wake wati wamba kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Iyo wakati: “Nyengo zinyake nkhatayanga panji kocha mabuku ghake.” Howard, uyo wakasuskanga apo muwoli wake wakamba kusambira Baibolo, wakati: “Ŵafumu ŵanandi ŵakopa kuti ŵawoli ŵawo ŵakupusikika kuti ŵanjire mu cisopa ca cigaluka. Cifukwa ca kuleka kumanya unenesko, mfumu wangasoŵa cakucita ndipo wangamba waka kususka.”

7 Msambiri wa Baibolo uyo munyake wa mu nthengwa wakususka wakukhumbikwira kovwirika kuti walutilire kusambira. Para pawuka suzgo, kanandi wangalimazga mwa kulongora mzimu wa kuzika na kucindika munyake wa mu nthengwa uyo wakususka. (1 Pet. 3:15) Howard wakati: “Nkhuwonga comene kuti muwoli wane wakaŵanga wakuzika ndipo wakacitanga mwamahara.” Muwoli wake wakati: “Howard wakakhumbanga kuti nileke kusambira Baibolo. Wakatenge nkhuyegheka waka. M’malo mwa kugazgana nayo, nkhamuphalira kuti panji ukuneneska, kweni ine nkhuwona nthena yayi. Ntheura, nkhamupempha kuti waŵazge buku ilo nkhasambiranga. Wakaŵazga ndipo wakasuska yayi ivyo buku ili likayowoyanga. Wakacontheka comene na ivyo wakaŵazga.” Nchiwemi kukumbuka kuti munyithu wamumbumba wakuwona nga tamujowora para tikucita milimo yauzimu, kweni wangapulikiska para tingamusimikizgira kuti tikumutemwa.

ŴAWOVWIRANI KUTI ŴAMBE KUSOPA KWAUNENESKO

8. Kasi ni ulongozgi wuli uwo mpositole Paulosi wakapeleka ku Ŵakhristu awo ŵakupambana cisopa na munyawo wa mu nthengwa?

8 Mpositole Paulosi wakaciska Ŵakhristu kuti ŵaleke kupatana na munyawo wa mu nthengwa cifukwa cakuti ŵakupambana cisopa. b (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 7:12-16.) Para uyo ni Mkhristu wakukumbuka fundo yakuti munyake wa mu nthengwa zuŵa linyake nayo wangazakaŵa Mkhristu, cimovwirenge kuti walutilire kuŵa wakukondwa nangauli pasono ŵakupambana cisopa. Ndipouli, apo Mkhristu wakuyezga kumupharazgira munyake, wakwenera kukumbuka fundo yinyake iyo tiwonenge mu vyakucitika vyakulondezgapo ivi.

9. Kasi tikwenera kukumbuka vici para tikupharazgira ŵamumbumba yithu awo ŵali mu cisopa cinyake?

9 Pakukumbukira umo wakacitira wati wamba waka kusambira Baibolo, Jason wakati: “Nkhakhumbanga kuphalira waliyose.” Usange msambiri wa Baibolo wamanya kuti ivyo wakusambira kufuma mu Malemba ni vyaunenesko, wangaŵa wakukondwa comene mwakuti nyengo zose wangaphalirako ŵanji. Wangakhazga kuti ŵamumbumba yake ŵazomerenge luŵiro uthenga wa Ufumu, kweni nyengo zinyake ndimo vingaŵira yayi. Kasi ivyo Jason wakacitanga vikakhwaska wuli muwoli wake? Muwoli wake wakati: “Nkhazukuma comene.” Mwanakazi munyake uyo wakazomera unenesko pati pajumpha vilimika 18 kufuma apo mfumu wake wakazomelera unenesko wakati: “Ine nkhakhumbanga kusambira pacokopacoko.” Usange mukusambira Baibolo na munthu uyo munyake wa mu nthengwa wakukhumba yayi kusambira, cingaŵa ciwemi kuti mudumbiskane nayo umo wangalongosolera unenesko kwa munyake kwambura kumukhuŵazga. Mozesi wakati: “Cisambizgo cane cinthonyenge nga ndi vula, kayowoyero kane kaŵenge nga ndi jumi, nga ndi mswera pa ntheta.” (Dute. 32:2) Kanandi fundo zicoko waka za mu Malemba izo zayowoyeka makora zikovwira comene kuluska kuyowoya fundo zinandi.

10-12. (a) Kasi mpositole Petrosi wakapeleka ulongozgi wuli ku Ŵakhristu awo ŵanyawo ŵa mu nthengwa ŵakaŵa ŵambura kupulikana? (b) Kasi msambiri munyake wa Baibolo, wakawovwirika wuli kuti walondezge ulongozgi wa pa 1 Petrosi 3:1, 2?

10 Mpositole Petrosi wakaphalira ŵawoli Ŵacikhristu awo ŵakaŵa mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa. Wakalemba kuti: “Muŵe ŵakujilambika ku ŵafumu ŵinu, mwakuti usange ŵanyake mbambura kupulikira mazgu, ŵawojeke kwambura mazgu kwizira mu makhaliro gha ŵawoli ŵawo, cifukwa ca kuŵa ŵakaboni ŵakuwona na maso makhaliro ghinu ghatuŵa pamoza na nchindi zikuru.” (1 Pet. 3:1, 2) Mwanakazi uyo ni Mkhristu wangawoja mfumu wake kuti wazomere kusopa kwaunenesko usange wakujilambika na kumucindika comene, nanga ni para wangaŵa wakusuzga. Mfumu nayo wangawoja muwoli wake para wakucita vinthu mwakukolerana na malango gha Ciuta na kuŵa mutu wacitemwa nanga muwoli wake wangaŵa kuti wakumususka.—1 Pet. 3:7-9.

11 Ŵakhristu ŵanandi mazuŵa ghano, ŵawona kuti kulondezga ulongozgi wa Petrosi nkhwakuzirwa. Wonani umo Selma wakacitira. Apo Selma wakambiranga kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova, mfumu wake Steve wakakondwa yayi. Steve wakati: “Nkhakalipa, nkhaŵa na sanji, ndipo nkhawonanga kuti najowoleka.” Selma wakati: “Steve wakaŵa wakusuzga nakale, nanga ni apo nkhaŵa kuti nindambe kusambira Baibolo. Wakaŵa na mtima wa ku njoŵe. Nkhati namba kusambira Baibolo, ndipo wakahaŵa comene.” Kasi nchivici cikawovwira msambiri uyu?

12 Selma wakukumbuka ico wakasambira kwa Kaboni uyo wakamusambizganga. Selma wakati: “Zuŵa linyake nkhaŵavya khumbo la kusambira Baibolo. Pambere zuŵa ili lindafike, usiku mfumu wane Steve wakanitimba apo nkhamulongosoleranga fundo yinyake, ndipo nkhaŵa na citima comene. Nati namuphalira mudumbu uyu ivyo vyanicitikira na umo nkhujipulikira, wakati niŵazge 1 Ŵakorinte 13:4-7. Nkhati naŵazga, nkhamba kughanaghana kuti, ‘mfumu wane Steve wandanilongorepo citemwa canthena.’ Kweni mudumbu uyu wakanovwira kuti lemba ili niliwoneso mu nthowa yinyake, wakanifumba kuti, ‘Kasi citemwa ico cikuyowoyeka apa uli kumulongorapo mfumu wako?’ Nkhazgora kuti ‘yayi, cifukwa ni munthu wakusuzga comene.’ Mudumbu uyu wakanifumbaso kuti, ‘Selma, kasi ni njani uyo wakukhumba kuŵa Mkhristu apa? Iwe panji Steve?’ Nkhawamo kuti nkhukhumbikwira kusintha maghanoghano ghane, ntheura nkhalomba Yehova kuti wanovwire kuti nitemwenge comene mfumu wane. Pacoko na pacoko vinthu vikamba kusintha.” Vilimika 17 vikati vyajumphapo, Steve wakazomera unenesko.

UMO ŴANJI ŴANGAWOVWILIRAPO

13, 14. Kasi ŵanji mu mpingo ŵangawovwira wuli awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa?

13 Nga umo vula ya mswera yikunjilira pasi na kovwira mbuto kuti zimere, ŵanandi mu mpingo ŵangawovwira Ŵakhristu awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa kuti ŵaŵe ŵakukondwa. Elvina wa ku Brazil, wakati: “Citemwa ico Ŵabali na ŵadumbu ŵakanilongoranga ndico cikanovwira kuti nikhore mu unenesko.”

14 Munthu wambura kupulikana wangacontheka mtima para Ŵakhristu ŵakutemwana na kulongorana lusungu. Mwanalume munyake wa ku Nigeria uyo wakamba unenesko pamanyuma pa vilimika 13 kufuma apo muwoli wake wakambira, wakati: “Apo nkhaŵa paulendo na Kaboni munyake, galimoto yake yikanangika. Wakapenja Ŵakaboni ŵanyake pafupi na apo yikanangikira, ndipo ŵakatinozgera malo ghakugona. Ŵakatipwelelera makora nga kuti tikamanyananga kale. Apa nkhawona citemwa ico nyengo zose muwoli wane wakayowoyanga.” Mwanakazi munyake wa ku England, uyo wakazomera unenesko pati pajumpha vilimika 18 kufuma apo mfumu wake wakambira, wakati: “Kanandi Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakaticemanga kukarya nawo cakurya. Nyengo zose nkhawonanga kuti napokelereka.” c Mfumu munyake uyo nayo pamasinda wakazgoka Kaboni, wakati: “Ŵabali na ŵadumbu ŵakatiyenderanga, panji kuticemera ku nyumba kwawo, ndipo nkhawonanga kuti ŵali na mzimu wa kupwelelerana. Mzimu uwu nkhawuwona makora apo nkhaŵa mu cipatala cifukwa ŵanandi ŵakizanga kuzakaniwona.” Kasi namwe mungasanga nthowa zakovwilira awo ŵali mu mbumba izo ŵanthu mbakupambana cisopa?

15, 16. Kasi nchivici cingawovwira Mkhristu kuti walutilire kukondwa para ŵamumbumba yake ŵakulutilira kukana unenesko?

15 Ndipouli, ni wose yayi mu mbumba awo ŵakuzomera unenesko nanga pangajumpha vilimika vinandi uku mukuŵacitira viwemi na kuŵapharazgira mwaluso. Ŵanji ŵakulutilira kususka. (Mat. 10:35-37) Ndipouli, pakuŵa vipambi viwemi para Ŵakhristu ŵakulutilira kulongora nkharo yiwemi. Mfumu munyake uyo wakazgoka Kaboni, wakati: “Para munyako uyo wali mu unenesko wamba kulongora nkharo yiwemi, wakumanya yayi ico cikwenda mu maghanoghano ghako. Ntheura, kuleka yayi kupharazgira munyinu wambura kupulikana.”

16 Nanga ni para ŵamumbumba ŵakulutilira kukana unenesko, uyo ni Mkhristu wangaŵa wakukondwa nipera. Mudumbu munyake uyo wayezgayezga kwa vilimika 21 kupharazgira mfumu wake uthenga wa Ufumu, wakati: “Nkhulutilira kuŵa wakukondwa cifukwa nkhuyezgayezga kucita vinthu ivyo vikukondweska Yehova, nkhugomezgeka kwa iyo, ndiposo nkhufwilirapo kukhozga umoyo wane wauzimu. Nyengo zose nkhucita vinthu vyauzimu nga sambiro la namwene, kuwungana, kupharazga, na kovwira ŵanji mu mpingo. Vinthu ivi vikunovwira kuŵa pafupi comene na Yehova kweniso kuvikilira mtima wane.”—Zinth. 4:23.

KUWELERA NYUMA YAYI

17, 18. Kasi Mkhristu wangacita wuli kuti walutilire kuŵa na cigomezgo nanga wangaŵa mu mbumba iyo ŵanthu mbakupambana cisopa?

17 Kuwelera nyuma yayi para ndimwe Mkhristu uyo wali mu mbumba iyo ŵanthu mbakupambana cisopa. Kumbukani kuti “Yehova ntha tiwasidenge ŵanthu ŵake, cifukwa zina lake ndikuru.” (1 Sam. 12:22) Waŵenge namwe cikuru mukudemelera kwa iyo. (Ŵazgani 2 Midauko 15:2.) Ntheura, ‘jikondweskani mwa Yehova.’ Ndipo ‘kunkhuzgirani nthowa yinu pa Yehova na kumugomezga.’ (Sal. 37:4, 5) “Koserani mu lurombo,” ndipo muŵe na cipulikano kuti Yehova Dada withu wacitemwa wamovwiraninge kuzizipizga masuzgo gha mtundu uliwose.—Rom. 12:12.

18 Ŵeyelerani Yehova kuti wamupani mzimu wake utuŵa uwo umovwiraninge kuti muŵe ŵamtende pa nyumba. (Heb. 12:14) Mungacita vinthu vyamtende ivyo paumaliro vingacontha mitima ya ŵamumbumba yinu awo ŵandambe unenesko. Para mukucita “vinthu vyose kuti Ciuta wapike ucindami,” muŵenge ŵakukondwa kweniso musangenge mtende wa mu mtima. (1 Kor. 10:31) Cakukondweska nchakuti muli na ŵabali na ŵadumbu mu mpingo awo ŵangamovwirani kuti muŵe ŵacimwemwe.

[Mazgu ghamusi]

a Mazina ghasinthika.

b Ulongozgi wa Paulosi ukukanizga kupatukana yayi para vyasuzga comene. Ici nchakusankha ca munthu payekha. Wonani buku la “Jisungilirani mu Citemwa ca Ciuta,” peji 220-221.

c Malemba ghakukana yayi kulyera lumoza cakurya na ŵanthu awo tikupambana nawo cisopa.—1 Kor. 10:27.

[Mafumbo]

[Cithuzithuzi pa peji 28]

Sankhani nyengo yiwemi yakuyowoyera vigomezgo vinu

[Cithuzithuzi pa peji 29]

Longorani kuti mukughanaghanira munyinu wambura kupulikana