Sungilirani Mzimu Uwemi wa Mpingo
Sungilirani Mzimu Uwemi wa Mpingo
“Lusungu lukuru lwa Fumu Yesu Khristu luŵe na mzimu uwo mukulongora.”—FIL. 4:23.
KASI TINGACITA WULI KUTI TISUNGILIRE MZIMU UWEMI MU MPINGO . . .
para tikuwungana na ŵabali?
para tikupharazga mwamwamphu?
para tikuphalira ŵalara kwananga kukuru?
1. Cifukwa wuli mipingo mu Filipi na Tiyatira yikalumbika?
ŴAKHRISTU ŵakwambilira ŵa mu mpingo wa Filipi ŵakaŵa ŵakavu mwakuthupi. Ndipouli, ŵakaŵa na mzimu wa kupa ndipo ŵakaŵa cakuwonerapo pa nkhani ya kutemwa Ŵakhristu ŵanyawo. (Fil. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Ntheura, paumaliro wa kalata iyo mpositole Paulosi wakaŵalembera, wakati: “Lusungu lukuru lwa Fumu Yesu Khristu luŵe na mzimu uwo mukulongora.” (Fil. 4:23) Pakuti Ŵakhristu ŵa mu Tiyatira nawo ŵakalongora mzimu wakuyana waka, Yesu Khristu wakaŵaphalira kuti: “Nkhumanya milimo yako, citemwa cako na cipulikano, uteŵeti ndiposo cizizipizgo, kweniso kuti milimo yako yasono njinandi kuluska ya pakwamba.”—Uvu. 2:19.
2. Kasi ise tikucita cigaŵa wuli kuti mpingo withu ulutilire kuŵa na mzimu uwemi?
2 Mwakuyana waka mpingo uliwose wa Ŵakaboni ŵa Yehova uli na mzimu uwo ukumanyikwa nawo. Mipingo yinyake yikumanyikwa na mzimu wa citemwa. Yinyake yikumanyikwa comene cifukwa ca mwamphu pa mulimo wa kupharazga Ufumu kweniso kuzirwiska uteŵeti wanyengozose. Para waliyose wakulongora mzimu uwemi, mpingo ukuŵa wakukolerana ndipo ukulutilira kukura mwauzimu. (1 Kor. 1:10) Kweni usange tikulongora mzimu uheni, mpingo ukusiwa mwauzimu, ukuzizima cara nesi kocha, ndipo ungafika nanga mpha kulekelera viheni. (1 Kor. 5:1; Uvu. 3:15, 16) Kasi mpingo winu uli na mzimu wuli? Kasi imwe pamwekha mungawovwira wuli mpingo kuti uŵe na mzimu uwemi?
KHUŴILIZGANI MZIMU UWEMI
3, 4. Kasi ‘tingamuwonga wuli Yehova mu ungano ukuru’?
3 Wamasalmo munyake wakimba kuti: “Tindimuwongeni [Yehova] mu ungano ukuru; mu wumba ukuru wa ŵanthu tindimucindikeni.” (Sal. 35:18) Wamasalmo uyu wakakhalanga cete yayi para wali pamoza na ŵateŵeti ŵanyake awo nawo ŵakalumbanga Yehova. Maungano gha mpingo gha sabata yiliyose, kusazgapo Sambiro la Gongwe la Mulinda, ghakutipa mpata uwemi wakulongolera mzimu wa mwamphu para tikuzgorapo. Tose tingacita makora kujifumba kuti: ‘Kasi nkhuzgorapo mwakukwana pa maungano? Kasi nkhunozgekera makora na kuzgora mazgoro ghakukhozga? Pakuŵa mutu wa mbumba, kasi nkhovwira ŵana ŵane kuti ŵanozgekerengethu kweniso kuti ŵazgorenge mu mazgu ghawo na ghawo?’
4 Davide wakati mtima ukukhozgeka para tikwimba. Wakimba kuti: “Mtima wane wakhozgeka, A Ciuta mtima wane wakhozgeka! Tindimbenge, na kulizgaso!” (Sal. 57:7) Sumu izo zikwimbika pa maungano ghithu zikutipa mwaŵi wa ‘kwimbira’ Yehova na kukhozga mtima withu. Usange sumu zinyake tindazizgoŵere, talekeraci kuyezgelera pa Nyengo Yakusopera ya Mbumba? Tiyeni tiŵikepo mtima ‘kwimbira Yehova apo ticali ŵamoyo na kumwimbira malumbo’ umoyo withu wose.—Sal. 104:33.
5, 6. Kasi tingalongora wuli mzimu wa kupokelera ŵalendo na wa kupa, ndipo mpingo ukwandula wuli?
5 Kupokelera ŵabali na ŵadumbu ni nthowa yinyake iyo yikovwira kuti pa mpingo paŵe mzimu wa citemwa. Mu cipaturo caumaliro ca kalata iyo wakalembera Ŵahebere, Paulosi wakaciska kuti: “Citemwa cinu caubali cilutilire. Mungaluwanga cara kupokelera ŵalendo.” (Heb. 13:1, 2) Nthowa yiwemi comene iyo tingalongolera mzimu wa kupokelera ŵalendo nkhucema ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda pamoza na ŵawoli ŵawo panji ŵateŵeti ŵanyengozose awo tili nawo mu mpingo kuti tikarye nawo cakurya ku nyumba kwithu. Tikweneraso kughanaghanira vyokoro, mbumba izo zili na mupapi yumoza, panji ŵanji awo ŵangasanga candulo para tingaŵa nawo pa nyengo ya cakurya panji apo tikusopa na mbumba yithu.
6 Paulosi wakatuma Timote kuti waciske ŵanji kuti “ŵacitenge uwemi, ŵaŵenge ŵasambazi mu milimo yiwemi, ŵapenge mwawanangwa, ŵakunozgeka kugaŵana na ŵanji, kujisungira iwoŵene lufura luwemi lwa munthazi kuŵa usambazi wawo, mwakuti ŵakoleske umoyo wanadi.” (1 Tim. 6:17-19) Paulosi wakakhumbanga kuti Ŵakhristu ŵanyake ŵaŵe na mzimu wa kupa. Tingalongora mzimu wa kupa nanga ni mu nyengo ya masuzgo gha vya cuma. Nthowa yiwemi iyo tingacitira nthena, nkhovwira ŵanji pakuluta mu uteŵeti wa m’munda panji ku maungano, comenecomene awo mbakusuzgika. Kasi awo ŵakulongoreka lusungu lwanthena ŵakwenera kucitaci? Ŵangakhuŵilizga mzimu uwemi mu mpingo para ŵakulongora kuwonga, mutepanji ŵangapeleka cilicose ico ŵangafiska kuti ŵamupepuskeko uyo wakuŵawovwira. Nakuti ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵakuwona kuti tikuŵaghanaghanira ndiposo kuti tikuŵatemwa para tikupatura nyengo yakucezgera nawo. Usange “awo mbamoza na ise mu cipulikano” tikuŵacitira milimo yiwemi, tikuŵa ŵakunozgeka kupatura nyengo yithu cifukwa ca iwo na kugaŵana nawo vyuma vithu, tikukhozga citemwa cithu na iwo kweniso tikovwira kuti mu mpingo muŵe mzimu uwemi.—Gal. 6:10.
7. Kasi para tikusungira ŵanji cisisi tikovwira wuli kuti mu mpingo mulutilire kuŵa mzimu uwemi?
7 Ubwezi na kusunga cisisi ni vinthu vinyake ivyo vikovwira kuti titemwanenge comene na Ŵakhristu ŵanyithu. (Ŵazgani Zintharika 18:24.) Ŵabwezi ŵaunenesko ŵakusungirana cisisi. Para ŵabali ŵithu ŵatiphalira vinthu vyacisisi ŵakuŵa na cigomezgo cose kuti tithandazgenge yayi, ntheura ubwezi ukulutilira kukhora. Tiyeni titemwenge ŵanyithu mu mpingo nga umo tikutemwera ŵamumbumba yithu, ndipo tilutilire kuŵasungira cisisi.—Zinth. 20:19.
ŴANI ŴAMWAMPHU PA NKHANI YA KUPHARAZGA
8. Kasi mpingo wa Lawodikeya ukapika ulongozgi wuli, ndipo cifukwa wuli?
8 Pakuyowoya ku mpingo wa Lawodikeya, Yesu wakati: “Nkhumanya milimo yako, kuti uli wakuzizima cara nesi wakocha. Nakhumbanga kuti mphanyi wanguŵa wakuzizima panji wakocha. Ntheura, cifukwa cakuti uli wakufunda waka ndipo uli wakocha cara nesi wakuzizima, nikuwukurenge mu mulomo wane.” (Uvu. 3:15, 16) Ŵakhristu ŵa ku Lawodikeya ŵakapharazganga mwamwamphu yayi. Mzimu uwu ukakhwaskaso umoza wa mpingo. Lekani Yesu wakaŵapa ulongozgi wakuti: “Wose awo nkhuŵatemwa nkhuŵacenya na kuŵalanga. Ntheura, uŵe wamwamphu ndipo upere.”—Uvu. 3:19.
9. Kasi mzimu wa mpingo ukukhwaskika wuli na umo ise tikuwonera upharazgi?
9 Kuti mu mpingo muŵe mzimu uwemi, tikwenera kupharazga mwamwamphu. Cilato ca mpingo nchakuti upenje ŵanthu ŵa mu cigaŵa cawo awo ŵali nga ni mberere na kuŵawovwira kuti ŵaŵe paubwezi na Ciuta. Ntheura, nga umo Yesu wakacitira, tose tikwenera kucita mwamwamphu mulimo wa kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri. (Mat. 28:19, 20; Luka 4:43) Para tikupharazga mwamwamphu, tiŵenge ŵakukolerana comene pakuŵa “ŵanchito ŵanyake na Ciuta.” (1 Kor. 3:9) Apo tikuwona ŵanyithu ŵakuvikilira cigomezgo cawo mu uteŵeti na umo ŵakuzirwiskira vinthu vyauzimu, tiŵatemwenge na kuŵacindika comene. Kweniso para tikupharazga “na mtima umoza” viwovwirenge kuti tiŵe na mzimu wa kukolerana mu mpingo.—Ŵazgani Zefaniya 3:9.
10. Kasi ŵanji mu mpingo ŵakovwirika wuli usange tikupharazga mwamwamphu?
10 Ŵanji ŵakukhozgeka para ŵakuwona kuti ise tikuyezgayezga kucita makora mu upharazgi. Mwamphu withu ukusazgikira para tikufipira mtima comene ŵanthu awo tikuŵapharazgira, kweniso para tikuyezgayezga kupharazga mwakucontha mtima. (Mat. 9:36, 37) Ŵanyithu awo tikupharazga nawo ŵatolerengeko mwamphu withu. Yesu wakatuma ŵasambiri ŵake ŵaŵiriŵaŵiri kukapharazga, m’malo mwa kuŵatuma yumozayumoza. (Luka 10:1) Ŵasambiri aŵa ŵakakhozgananga na kusambizgana kweniso mwamphu wawo ukasazgikira. Kasi tikukondwa yayi para tikupharazga lumoza na ŵapharazgi ŵamwamphu ŵa Ufumu? Mzimu wawo wa mwamphu ukutikhozga na kutikhuŵilizga pa mulimo wa kupharazga.—Rom. 1:12.
GEGANI KUSINGINIKA NDIPOSO KWANANGA
11. Kasi Ŵaisrayeli ŵanji mu nyengo ya Mozesi ŵakamba mzimu wuli, ndipo cikaŵacitikira nchivici?
11 Masabata ghacoko waka ghakati ghajumphapo kufuma apo Ŵaisrayeli ŵakafumira mu Eguputo, iwo ŵakamba kuŵa na mzimu wa kuleka kukhorwa kweniso wa kusinginika. Ici cikapangiska kuti ŵagalukire Yehova na ŵimiliri ŵake. (Ex. 16:1, 2) Ntheura, Ŵaisrayeli ŵacoko waka awo ŵakafuma ku Eguputo ndiwo ŵakanjira mu Caru ca Layizgano. Nanga ni Mozesi wakanjira yayi mu caru ici cifukwa ca ivyo wakacita pa nyengo iyo Ŵaisrayeli ŵakalongora mzimu uheni uwu. (Dute. 32:48-52) Kasi tingacita wuli kuti tileke kuŵa na mzimu uheni uwu?
12. Kasi tingacita wuli kuti tileke kuŵa na mzimu wa kusinginika?
12 Tikwenera kuŵa maso na mzimu wa kusinginika. Padera pa kujiyuyura na kucindika ŵamazaza, tikukhumbikwiraso kuŵa maso na awo tikucezga nawo. Umoyo withu wauzimu unganangika para tikusankha vyakusanguluska mwambura mahara, kucezga comene na awo tikugwira nawo nchito panji ŵanyithu ŵa ku sukulu awo ŵakulondezga yayi fundo zaurunji. Tikwenera cara kucezga comene na awo ŵakuyuyura fundo zaurunji panji awo ŵali na mzimu wa kujiyimira.—Zinth. 13:20.
13. Kasi mzimu uheni wa kusinginika ungananga vinthu wuli vinyake mu mpingo?
13 Mzimu uheni uwu wa kusinginika ungatimbanizga vinthu vinyake mu mpingo. Mwaciyelezgero, kusinginika kungatimbanizga mtende na umoza wa mpingo. Kweniso, Ŵakhristu ŵanyithu ŵangakwenyelera para tikuphalira ŵanji vinthu ivyo iwo ŵatibudira kweniso tingaŵa ŵakusesa ndiposo ŵatesi. (Lev. 19:16; 1 Kor. 5:11) Ŵanji mu mpingo wa Ŵakhristu ŵakwambilira ‘ŵakayuyuranga ŵakuwusa ndiposo ŵakayowoyeranga uheni ŵakucindikika ŵa Ciuta.’ (Yuda 8, 16) Ciuta wakakondwa nawo yayi ŵanthu aŵa, ŵeneawo ŵakasinginikiranga ŵanalume ŵakwimikika mu mpingo.
14, 15. (a) Kasi mpingo ungakhwaskika wuli usange uyo wananga ŵakumulekelera waka? (b) Kasi tikwenera kucitaci usange tamanya kuti yunji wacita kwananga ku udesi?
14 Kweni wuli usange tamanya kuti munyake mu mpingo wakucita zakwananga ku udesi, mutepanji wakuloŵera, wakulaŵilira vithuzithuzi vyamuziro, panji wali na nkharo zinyake ziheni? (Efe. 5:11, 12) Para tikulekelera kwananga, mzimu utuŵa wa Yehova ungagwira nchito makora yayi ndipo mtende wa mpingo ungatimbanizgika. (Gal. 5:19-23) Nga umo Ŵakhristu ŵa mu Korinte ŵakakhumbikwiranga kuwuskamo kwananga kose, mazuŵa ghano napo cilicose ico cingatimbanizga mpingo cikwenera kuwuskikamo mwakuti mzimu wake uwemi ulutilire. Kasi imwe mungacita wuli kuti mu mpingo muŵenge mtende?
15 Nga umo tasambilira, nchakuzirwa comene kusunga cisisi pa nkhani zinyake, comenecomene para ŵanji ŵatiphalira vyakusingo kwawo. Yunji vingamuŵinya comene usange tingathandazga nkhani yake yacisisi. Nangauli vili nthena, kweni para yunji wacita kwananga kukuru, ŵalara mu mpingo ŵakwenera kumanyiskika. (Ŵazgani Leviticus 5:1.) Ntheura, usange tamanya kuti mbali panji mudumbu wacita kwananga kukuru, tikwenera kumuciska kuti wakaphalire ŵalara kuti ŵamovwire. (Yak. 5:13-15) Kweni usange iyo watondeka kuphalira ŵalara mu nyengo yakwenelera, ise ndise tikwenera kukayowoya.
16. Kasi para tikuphalira ŵalara kwananga kukuru uko kwacitika tikovwira wuli kuti mpingo uŵe wakuvikilirika?
16 Mpingo ni malo ghacivikiliro cauzimu ndipo tikwenera kovwirapo kuti tiuvikilire mwa kuphalira ŵalara zakwananga zikuru izo zacitika. Mpingo ungavikilirika usange ŵalara ŵamovwira wakwananga kuti wajinyumwe ndiposo usange nayo wazomera nchenyo na wovwiri uwo ŵamupa. Kweni wuli usange uyo wacita kwananga kukuru wakupera yayi ndipo wakukana ulongozgi wacitemwa uwo ŵalara ŵamupa? Para munthu wanthena wasezgeka mu mpingo vikuŵa nga kuti mlosko ‘waparanyika’ panji kuti wawuskikapo, ndipo mpingo ukuŵa wakuvikilirika ku nkharo ziheni. (Ŵazgani 1 Ŵakorinte 5:5.) Kuti tisungilire mzimu uwemi wa mpingo, tose tikukhumbikwira kucitapo kanthu, kukolerana na wupu wa ŵalara, na kughanaghanira Ŵakhristu ŵanyithu.
KHOZGANI “UMOZA WA MZIMU”
17, 18. Kasi nchivici citovwirenge “kusungilira umoza wa mzimu”?
17 Ŵalondezgi ŵakwambilira ŵa Yesu ŵakaŵa ŵakukolerana cifukwa ‘ŵakajipelekanga ku ivyo ŵapositole ŵakasambizganga.’ (Mil. 2:42) Ŵakazirwiskanga ulongozgi wa mu Malemba na uwo ŵakapokeranga ku ŵanalume ŵalara. Pakuti ŵalara mazuŵa ghano ŵakukolerana na muzga wakugomezgeka na wakucenjera, mpingo wose ukukhozgeka ndipo ukulutilira kuŵa wakukolerana. (1 Kor. 1:10) Para tikulondezga ulongozgi wa mu Baibolo uwo gulu la Yehova likutipa na kupulikira ŵalara, tikulongora kuti tikuyezgayezga “kusungilira umoza wa mzimu mu cakukakira ca mtende.”—Efe. 4:3.
18 Ntheura, tiyeni tifwilirepo kusungilira mzimu uwemi mu mpingo. Usange ticitenge nthena, timanye kuti ‘lusungu lukuru lwa Fumu Yesu Khristu luŵenge na mzimu uwo tikulongora.’—Fil. 4:23.
[Mafumbo]
[Cithuzithuzi pa peji 19]
Kasi mukusungilira mzimu uwemi mwa kuzgora mazgoro ghakukhozga?
[Cithuzithuzi pa peji 20]
Zimanyani makora sumu kuti mpingo ulutilire kuŵa na mzimu uwemi
