Wovwirani Ŵanthu Kuti ‘Ŵawuke mu Tulo’
Wovwirani Ŵanthu Kuti ‘Ŵawuke mu Tulo’
“Imwe mwaŵanthu mukumanya nyengo iyi, kuti ora lakuti muwuke mu tulo liza kale.”—ROM. 13:11.
KASI MUNGALONGOSORA?
Cifukwa wuli nchakuzirwa kuti Ŵakhristu ŵaŵenge maso mwauzimu?
Cifukwa wuli ŵapharazgi awo ŵali maso ŵakwenera kutegherezga na kuwoneseska?
Kasi lusungu na kuzika vikovwira wuli pa mulimo withu?
1, 2. Kasi ŵanthu ŵanandi ŵakukhumbikwira kuwuskika mu tulo wuli?
CILIMIKA cilicose, ŵanthu ŵanandi ŵakufwa cifukwa ca kusiwa panji kugona uku ŵakwendeska galimoto. Ŵanji ŵakucedwa ku nchito cifukwa ca kugonerezga ndipo nchito zikuŵamalira. Ŵanji nchito zikuŵamalira cifukwa cakuti ŵakugona pa nyengo ya nchito. Kweni tulo twauzimu ndito nthwakofya comene. Pa nkhani iyi, Baibolo likuti: “Wakukondwa ni uyo wakuŵa maso.”—Uvu. 16:14-16.
2 Apo zuŵa likuru la Yehova likuneng’enera, ŵanthu ŵanandi ŵakugona mwauzimu. Nanga mbalongozgi ŵanji ŵa machalichi ŵakuti miskambo yawo yili mu ‘tulo tuzito.’ Kasi tulo twauzimu ni vici? Cifukwa wuli nchakuzirwa kuti Ŵakhristu ŵaunenesko ŵalutilire kuŵa maso? Kasi tingawovwira wuli ŵanji kuti ŵawuke mu tulo utu?
KASI TULO TWAUZIMU NI VICI?
3. Kasi mungamulongosora wuli munthu uyo wali mu tulo twauzimu?
3 Kanandi awo ŵakugona ŵakucita kalikose yayi. Ndipouli, awo ŵakugona mwauzimu ŵangaŵa kuti ŵakutokatoka, kweni pa vinthu vyauzimu yayi. Ŵangaŵa kuti ŵakutangwanika comene na vyenjezgo vya umoyo panji kupenja vyakusanguluska, kumanyikwa, panji usambazi. Cifukwa ca vinthu ivi, ŵakuluwako vinthu vyauzimu. Kweni ŵanthu awo ŵali maso mwauzimu ŵakumanya kuti tili “mu mazuŵa gha umaliro,” ntheura ŵakutokatoka comene pakucita khumbo la Ciuta.—2 Pet. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Cifukwa wuli ulongozgi wakuti: “Tingagonanga tulo cara umo ŵakucitira ŵanji wose” ngwakuzirwa?
4 Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:4-8. Apa mpositole Paulosi wakucenjezga Taŵakhristu kuti: “Tingagonanga tulo cara umo ŵakucitira ŵanji wose.” Kasi wakang’anamurangaci? Nthowa yimoza iyo tingalongolera kuti ‘tikugona tulo’ nkhusulako malango gha Yehova. Nthowa yinyake iyo tingalongolera kuti ‘tikugona tulo’ nkhusulako fundo yakuti Yehova wali pafupi kuparanya ŵanthu ŵaheni. Tikwenera kuwoneseska kuti tileke kutolera nkharo za ŵanthu ŵaheni aŵa.
5. Kasi ŵanthu awo ŵali mu tulo twauzimu ŵakughanaghana vici?
5 Ŵanthu ŵanyake ŵakughanaghana kuti kulije Ciuta ndipo wazamuŵeruzga yayi pa ivyo ŵakucita. (Sal. 53:1) Ŵanji ŵakughanaghana kuti Ciuta walije nase nchito, ntheura palije cifukwa ca kutangwanikira nayo. Kweniso, ŵanji ŵakughanaghana kuti cikuru ŵali mu chalichi ŵangaŵa paubwezi na Ciuta. Ŵanthu wose aŵa ŵali mu tulo twauzimu. Ŵakwenera kuwuka. Kasi tingaŵawovwira wuli?
TIKWENERA KUŴA MASO
6. Cifukwa wuli Ŵakhristu ŵakwenera kuyezgayezga kuŵa maso mwauzimu?
6 Kuti tiwuske ŵanyithu mu tulo, ise taŵene tikukhumbikwira kuŵa maso. Kasi tingacita wuli kuti tilutilire kuŵa maso? Mazgu gha Ciuta ghakuyaniska tulo twauzimu na “milimo ya cisi,” iyo nkhupoma vyongo mu viphikiro, kugubulizga, mauzaghali, ukwakwa, zawe, na sanji. (Ŵazgani Ŵaroma 13:11-14.) Nchipusu yayi kugega nkharo izi. Kuŵa maso nkhwakuzirwa. Dilayivala uyo wakuleka kumanya kofya kwa kugona uku wakwendeska galimoto, wangaŵika umoyo wake pangozi. Ipo nchakuzirwa comene kuti Mkhristu wamanyenge kuti kugona mwauzimu kungamukomeska.
7. Kasi tingakhwaskika wuli para tikuwona ŵanthu mwambura kwenelera?
7 Mwaciyelezgero, Mkhristu wangaghanaghana kuti ŵanthu wose mu cigaŵa cake ŵakukana ciŵenjuŵenju makani ghawemi. (Zinth. 6:10, 11) Mkhristu wanthena wangaghanaghana kuti, ‘Nitangwanikireci uku palije uyo wamutegherezga?’ Nangauli, ŵanthu ŵanandi ŵangaŵa kuti wakusiwa mwauzimu, kweni vinthu vingasintha pa umoyo wawo. Ŵanji ŵakuwuka na kupulikira. Ndipo tingaŵawovwira usange taŵeneko tili maso. Tingalongora kuti tili maso mwa kuyezga nthowa ziphya zakupharazgira uthenga wa Ufumu mwakucontha mtima. Para nyengo zose tikukumbuka kuzirwa kwa uteŵeti withu, tilutilirenge kuŵa maso mwauzimu.
CIFUKWA WULI UTEŴETI WITHU NGWAKUZIRWA?
8. Cifukwa wuli mulimo withu wa kupharazga ngwakuzirwa comene?
8 Mulimose umo ŵanthu ŵangacitira na uthenga withu, tileke kuluwa kuti mulimo wa kupharazga ukucindika Yehova ndipo ukovwira kuti khumbo lake lifiskike. Sonosono apa, wose awo ŵakukana makani ghawemi ŵaparanyikenge. Ŵanthu ŵazamweruzgika mwakuyana na umo ŵakucitira na uthenga uwo tikupharazga. (2 Tes. 1:8, 9) Nakuti kungaŵa kupuvya comene usange Mkhristu wakughanaghana kuti palije cifukwa cakupharazgira mwamwamphu cifukwa “kuzamuŵa ciwuka ca ŵarunji na ŵambura urunji wuwo.” (Mil. 24:15) Tikumanya kuti Mazgu gha Ciuta ghakuti awo ŵazamuŵa ku cigaŵa ca “mbuzi,” ‘ŵazamudumulika kwamuyirayira.’ Para tikupharazga tikulongora lusungu lwa Ciuta, kuŵapa mwaŵi ŵanthu kuti ŵasinthe na kusanga “umoyo wamuyirayira.” (Mat. 25:32, 41, 46; Rom. 10:13-15) Usange tikupharazga yayi, kasi ŵanthu ŵapulikenge wuli uthenga uwo ungaŵaponoska?
9. Kasi mulimo wa kupharazga wamovwirani wuli imwe na awo mukuŵapharazgira?
9 Nase tikusanga candulo cifukwa ca kupharazga makani ghawemi. (Ŵazgani 1 Timote 4:16.) Kasi mukuzomerezga yayi kuti cipulikano na citemwa cinu pa Yehova vikukhora para mukuyowoya vya iyo ndiposo vya Ufumu wake? Asi mbuteŵeti uwo wamovwirani kuti muŵe na mikhaliro Yacikhristu! Kweniso mukuŵa ŵakukondwa para mukulongora kuti muli kujipeleka kwa Ciuta mu upharazgi. Ŵanandi awo ŵakusambizga ŵanji unenesko ŵakukondwa para ŵakuwona umo mzimu wa Ciuta ukovwilira ŵanthu kuŵa na umoyo uwemi.
MUWONESESKENGE
10, 11. (a) Kasi Yesu na Paulosi ŵakalongora wuli kuti ŵakaŵa maso ndiposo kuti ŵakawoneseskanga pakupharazga? (b) Longosorani umo kuŵa maso na kuwoneseska kungatovwilira pakupharazga.
10 Pali nthowa zinandi izo tingawovwilira ŵanthu kuti ŵanweke na makani ghawemi. Ntheura, Taŵakhristu tikwenera kuwoneseska. Yesu nchakuwonerapo cithu. Pakuŵa wakufikapo, Yesu wakamanya umo Mufarisi yunji wakatukutwira mu mtima, umo mwanakazi wakwananga wakapelera kufumira pasi pa mtima, ndiposo mzimu wakujipata wa cokoro. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu cikamuŵiranga cipusu kovwira munthu waliyose mwauzimu kuyana na umo waliri. Ndipouli, muteŵeti wa Ciuta wakukhumbikwira kuŵa dankha wakufikapo yayi kuti wawoneseskenge. Ivyo mpositole Paulosi wakacitanga vikukolerana na fundo iyi. Paulosi wakasinthanga upharazgi wake mwakuti wovwire ŵanthu ŵakupambanapambana.—Mil. 17:22, 23, 34; 1 Kor. 9:19-23.
11 Para tikuyezgayezga kuŵa maso na kuwoneseska nga ni Yesu na Paulosi, tisangenge nthowa ziwemi zakuŵawovwilira kuti ŵanweke na makani ghawemi. Mwaciyelezgero, para mwafika pa nyumba ya munthu, laŵiskani vinthu ivyo vikulongora mitheto yake, ivyo wakutemwa, panji ukhaliro wa mbumba yake. Panyake mungawona ivyo ŵakucita pa nyengo iyo, ndipo pakwamba cidumbirano mungayowoyapo mwanchindi ivyo mwawona.
12. Cifukwa wuli tikwenera kuŵa maso na ivyo tikudumbirana na uyo tenda nayo mu uteŵeti?
12 Munthu uyo wakuŵa maso wakugega vinthu ivyo vingamutimbanizga. Mu uteŵeti, tikukhozgana para tikudumbiskana na munyithu uyo tenda nayo. Ndipouli, tikwenera kukumbuka kuti cilato cithu nchakuti tipharazgire ŵanji. (Muph. 3:1, 7) Ntheura, tikwenera kuŵa maso mwakuti ivyo tikudumbiskana vileke kutimbanizga upharazgi. Usange tikudumbiskana fundo izo tingakaphalirako ŵakunweka, mbwenu tilutilirenge kudodoliska pa mulimo withu. Kweniso, nangauli nyengo zinyake selufoni yingatovwira pakucita uteŵeti, kweni tikwenera kuŵa maso kuti yileke kutitimbanizga apo tikudumbirana na mweneko wa nyumba.
LONGORANI KUTI MUKUŴATEMWA
13, 14. (a) Kasi tingamanya wuli ivyo munthu wakunweka navyo? (b) Kasi ni nkhani wuli izo zingawovwira kuti ŵanthu ŵambe kunweka na vinthu vyauzimu?
13 Ŵapharazgi awo ŵali maso, ŵakutegherezga comene para awo ŵakuŵapharazgira ŵakuyowoya. Kasi ni mafumbo wuli agho mungamufumba munthu kuti wayowoye maghanoghano ghake? Kasi wakwenjerwa na unandi wa visopa, vivulupi, panji kutondeka kwa maboma? Kasi mungawovwira ŵanthu kuti ŵanweke na vinthu vyauzimu mwa kuŵalongosolera umo cilengiwa ciliri panji umo ulongozgi wa mu Baibolo ukovwilira? Ŵanthu ŵanandi ŵakunweka na nkhani ya lurombo, nanga ŵangaŵa ŵanji awo ŵakugomezga kuti kulije Ciuta. Ŵanji ŵakukayikira usange walipo uyo wakupulika malurombo. Ŵanji ŵanganweka na mafumbo agha: Kasi Ciuta wakupulika malurombo ghose? Usange yayi, kasi tikwenera kucitaci kuti Ciuta wapulike malurombo ghithu?
14 Tingasambira vinandi ku ŵapharazgi ŵaluso para tikulaŵisiska umo ŵakwambira cidumbirano. Wonani umo ŵakugegera kufumba mafumbo ghambura kwenelera agho ghangapangiska mwene nyumba kuleka kufwatuka. Kasi mazgu ghawo ghakupulikikwa wuli, ndipo kawonekero ka cisko cawo kakuŵa wuli?—Zinth. 15:13.
LUSUNGU NA LUSO
15. Para tikupharazga, cifukwa wuli tikweneraso kulongora lusungu?
15 Para mwagona tulo twakufwa nato, kasi mungatemwa kuti munthu wamuwuskani? Ŵanandi ŵakukwiya para munthu waŵawuska mwakuculuska. Ŵanandi ŵakukhumba kuti ŵawuskikenge makoramakora. Ndimo tingacitiraso pakuwuska awo ŵali mu tulo twauzimu. Mwaciyelezgero, kasi mungacita wuli usange yunji wakwiya cifukwa cakuti mukukhumba kumupharazgira? Muwongani cifukwa cakuti wamuphalirani umo wakujipulikira, ndipo wukanipo mwamtende. (Zinth. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) Para mungayowoya nayo mwalusungu vingawovwira kuti wazakaŵapokelere makora Ŵakaboni ŵanyake awo ŵangizako nyengo yinyake.
16, 17. Kasi tingacita wuli vinthu mwamahara para tili mu upharazgi?
16 Nyengo zinyake mungalutilira kudumbiskana na ŵanthu awo ŵakukana kuŵapharazgira. Yunji wangayowoya kuti, “Nakana, nili kale na cisopa cane,” panji “Nkhumukhumbani cara,” na cilato cakuti wadumulizge waka cidumbirano. Kweni luso na citatata vingawovwira kuti mumufumbe fumbo lakucontha mtima ilo lingamovwira kuti wanweke na Mazgu gha Ciuta.—Ŵazgani Ŵakolose 4:6.
17 Nyengo zinyake para tasangana na ŵanthu awo ŵakuti mbakutangwanika comene, tingacita makora kuŵapulikiska na kufumapo. Ndipouli, nyengo zinyake mungawona kuti cingaŵa cakwenelera kumuphalirako fundo yakuzirwa mwakudumura. Mu miniti yimoza pera, ŵabali ŵanji ŵakukwaniska kuŵazga lemba lakuti munthu wanweke nalo na kumulekera fumbo. Kucita nthena kwawovwirapo ŵanji kuti ŵanwekenge comene na vinthu vyauzimu cifukwa ŵakuwona kuti nyengo yakudumbiskirana mwakudumura yilipo. Namwe mwalekeraci kuyezga kuti mucitenge nthena?
18. Kasi tingacita wuli kuti ticite makora upharazgi wamwamwaŵi?
18 Usange tikunozgekera kupharazga mwamwaŵi, tingawovwiraso ŵanji awo tikukumana nawo pakucita milimo yithu ya zuŵa na zuŵa kuti ŵanweke na makani ghawemi. Ŵabali na ŵadumbu ŵanandi ŵakunyamura mabuku mu thumba panji mu cikwama. Kweniso ŵangasunga pa mtima lemba lakuti ŵaphalirenge ŵanthu para mpata wasangika. Mungafumba mulaŵiliri wa uteŵeti panji ŵapayiniya mu mpingo winu kuti ŵamovwirani umo mungacitira nthena.
TIŴAWUSKE MAKORAMAKORA ŴABALI ŴITHU ŴAKUTHUPI
19. Cifukwa wuli tikwenera cara kuleka kovwira ŵabali ŵithu?
19 Mwakawiro, waliyose wakukhumba kovwira ŵabali ŵake kuti ŵazomere makani ghawemi. (Josh. 2:13; Mil. 10:24, 48; 16:31, 32) Usange ŵabali ŵithu ŵakakana kutegherezga pakwamba, tingaŵavya nkhongono kuti tiŵapharazgireso. Tingaghanaghana kuti palije ico tingacita panji kuyowoya kuti ŵasinthe. Ndipouli, vinthu vinyake vingasintha umoyo wawo panji umo ŵakuwonera vinthu. Panji imwe mungaŵa kuti pasono muli na nthowa yinyake iyo mungayowoyera kuti ŵapulikiske unenesko.
20. Cifukwa wuli luso ndwakuzirwa para tikupharazgira ŵabali ŵithu?
20 Tileke kusulako maghanoghano gha ŵabali ŵithu ŵakuthupi. (Rom. 2:4) Tikwenera kuyowoya nawo mwalusungu nga umo tikuyowoyera na awo tikukumana nawo mu uteŵeti wa m’munda. Tikwenera kuyowoya mwakuzika kweniso mwanchindi. M’malo mwa kulongora kuti mukuŵapharazgira, ŵalongosolerani umo unenesko wamovwilirani imwe. (Efe. 4:23, 24) Ŵalongosolerani makora umo Yehova ‘wakumusambizgirani kuti muwone candulo.’ (Yes. 48:17) Ŵabali ŵinu ŵakwenera kuwona kuti ndimwe Ŵakhristu nadi.
21, 22. Yowoyani cakucitika ico cikulongora kuti citatata cikukhumbikwa pakovwira mwauzimu ŵabali ŵithu ŵakuthupi.
21 Sonosono apa, mudumbu munyake wakalemba kuti: “Nyengo zose kwizira mu vyakuyowoya na vyakucita vyane nkhayezganga kupharazgira ŵana ŵakwithu 13. Palije cilimika ico cikajumphanga waka kwambura kuŵalembera makalata. Ndipouli, kwa vilimika 30, naŵa nekha Kaboni mu mbumba yakwithu.”
22 Mudumbu uyu wakatiso: “Zuŵa linyake nkhayimbira foni mukuru wane uyo wakukhala kutali comene. Wakaniphalira kuti wakapempha mulara wa ku chalichi lake kuti wamusambizgenge Baibolo, kweni palije ico munthu uyu wakacita. Nkhati namuphalira kuti ningakondwa kumovwira, mukuru wane wakati: ‘Nchiwemi, kweni umanye kuti ine nizamuzgokapo Kaboni wa Yehova yayi.’ Nkhati namutumira buku lakuti Kasi Baibolo Likusambizgaci Comenecomene?, nkhamwimbiranga foni pafupipafupi. Kweni wakaŵa kuti wandalijurepo buku ili. Paumaliro, nkhamupempha kuti watore buku ili, ndipo kwa maminiti pafupifupi 15 tikaŵazga na kudumbiskana malemba ghanji pa telefoni. Tati tasambirako kwa tumazuŵa tunandiko, wakanweka kuti wasambirenge nyengo yakujumpha maminiti 15. Pamasinda iyo ndiyo wakamba kuniyimbira foni kuti tisambirenge, mwakuti nyengo zinyake wakimbanga namulenjilenji pambere nindawuke, ndipo nyengo zinyake wakimbanga kaŵiri pa zuŵa. Cilimika cakulondezgapo wakabapatizika, ndipo pakati pajumpha cilimika cimoza wakamba upayiniya.”
23. Cifukwa wuli tikwenera kulutilira kuwuska ŵanthu mu tulo twauzimu?
23 Mulimo wa kuwuska ŵanthu mu tulo twauzimu ukukhumba luso na citatata. Kweni ŵanthu ŵakuzika ŵakuzomera para tikuŵawuska. Pa avireji ŵanthu ŵakujumpha 20,000 ŵakubapatizika mwezi uliwose ndipo ŵakuŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Ntheura, tingaluwanga yayi ulongozgi uwo Paulosi wakaphalira Arikipo wakuti: “Uwoneseske kuti ukufiska uteŵeti uwo ukazomera mwa Fumu.” (Kol. 4:17) Nkhani yakulondezgapo yizamutovwira kupulikiska cifukwa ico tikwenera kupharazgira mwaluŵiro.
[Mafumbo]
[Bokosi pa peji 13]
UMO MUNGAŴIRA MASO
▪ Tangwanikani kucita khumbo la Ciuta
▪ Kanani milimo ya cisi
▪ Manyani kofya kwa tulo twauzimu
▪ Lutilirani kuwona ŵanthu ŵa mu cigaŵa cinu mwakwenelera
▪ Yezgani nthowa ziphya zakupharazgira
▪ Kumbukani kuzirwa kwa upharazgi
