Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Nkhatemwananga na Ŵacekuru Ŵavinjeru

Nkhatemwananga na Ŵacekuru Ŵavinjeru

Nkhani Yakulongosora Umoyo wa Munthu

Nkhatemwananga na Ŵacekuru Ŵavinjeru

Nga umo Yikayowoyekera na Elva Gjerde

Mulendo uyo wakiza ku nyumba yakwithu vilimika 70 ivyo vyajumpha, wakayowoya sacizgo ilo likawovwira comene kuti umoyo wane usinthe. Kweniso, kufuma waka pa zuŵa ili, ŵanthu ŵanyake ŵanandi ŵawovwira kuti umoyo wane usinthe. Mu vilimika vyose ivi, nasanga ubwezi uwo nkhuwuzirwiska comene kuluska cinthu cinyake cilicose. Lekani nilongosore.

NKHABABIKIRA ku Sydney, ku Astralia mu cilimika ca 1932. Ŵapapi ŵane ŵakagomezganga mwa Ciuta kweni ŵakalutangako yayi ku chalichi. Amama ŵakanisambizga kuti Ciuta wakuwona vyose, ndipo wanilangenge usange nkhucita viheni. Pa cifukwa ici, nkhamba kucita nayo wofi Ciuta. Kweni nkhakondwa comene na ivyo Baibolo likuyowoya. Amama ŵalara ŵakaniphaliranga nkhani zinandi zakukondweska za mu Baibolo para ŵiza kuzakatiwona pa Cisulo panji pa Sabata. Nyengo zose nkhaŵalindiliranga mwakunweka.

Apo nkhaŵa muwukirano, adada ŵakaŵazganga mabuku agho amama ŵakatora kwa mwanakazi munyake mucekuru uyo wakaŵa yumoza wa Ŵakaboni ŵa Yehova. Ŵakacontheka comene na ivyo ŵakaŵazga mu mabuku agha mwakuti ŵakazomera kusambira Baibolo na Ŵakaboni ŵa Yehova. Zuŵa linyake usiku apo ŵakacitanga sambiro la Baibolo, adada ŵakanisanga kuti nkhutegherezgako mwakubisilizga. Ŵakakhala pacoko kuniphalira kuti nkhagonenge apo mulendo wakayowoya kuti: “Mwalekeraci kumuzomerezga Elva kuti nayo waŵepo pa sambiro?” Sacizgo ili likawovwira kuti umoyo wane wambe kusintha ndiposo kuti niŵe paubwezi na Yehova, Ciuta waunenesko.

Nyengo yicoko waka yikati yajumphapo, ine na adada tikamba kuluta ku maungano. Ivyo ŵakasambira vikawovwira kuti ŵasinthe umoyo wawo. Ŵakaleka kukwiya luŵiro. Ivi vikaciska amama na mudumbu wane mulara, Frank, kuti ŵambe kuluta ku maungano. a Tose taŵanayi tikakura mwauzimu, ndipo tikabapatizika kuŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Kufuma waka pa nyengo iyi, ŵacekuru ŵanandi ŵanovwira mu nthowa zinandi comene mu umoyo wane.

APO NKHASANKHANGA NCHITO

Apo nkhaŵa muwukirano nkhatemwananga na ŵacekuru mu mpingo withu. Yumoza wawo wakaŵa Alice Place, mudumbu uyo wakaŵa wakwamba kupharazgira mbumba yakwithu. Wakaŵa nga ni buya wane. Alice wakanisambizga umo ningapharazgira ndipo wakaniciska kuti nibapatizike. Apo nkhaŵa na vilimika 15, nkhabapatizika.

Nkhatemwanangaso na mbumba ya Percy na Madge [Margaret] Dunham awo nawo ŵakaŵa ŵacekuru. Cifukwa ca kucezga na ŵanthu aŵa nkhawovwirika kuti nisankhe makora ivyo nicitenge munthazi. Nkhatemwanga masamu ndipo cilato cane cikaŵa cakuti nizakaŵe msambizgi wa masamu. Percy na Madge ŵakateŵeterapo nga mbamishonale ku Latvia m’ma 1930. Nkhondo Yaciŵiri ya Caru Cose yikati yamba mu Europe, ŵakacemeka kuti ŵakateŵeterenge pa Beteli ya ku Australia, iyo yili ku Sydney. Percy na Madge ŵakanitemwanga comene. Ŵakalongosora vyakucitika vinandi vyakukondweska ivyo ŵakasangwanga navyo mu uteŵeti wa umishonale. Nkhawona kuti ningakondwa comene para ningasambizga ŵanthu Baibolo kuluska kusambizga masamu. Ntheura nkhasankha kuŵa mishonale.

Kuti ninozgekere umishonale, mbumba iyi yikaniciska kuti nicite upayiniya. Ntheura, mu 1948, apo nkhaŵa na vilimika 16, nkhamba kucita upayiniya pamoza na ŵawukirano ŵanji khumi awo ŵakacitanga upayiniya mwakukondwa mu mpingo withu ku Hurstville, ku Sydney.

Vilimika vinayi vyakulondezgapo, nkhacita upayiniya mu misumba yinayi, ndipo misumba yose iyi yili mu New South Wales na Queensland. Munthu wakwamba kusambira nayo wakaŵa Betty Law (sono wakucemeka Remnant). Betty, uyo wakaŵa msungwana walusungu, wakaŵa mulara kwa ine na vilimika viŵiri. Pamanyuma tikacitiranga lumoza upayiniya mu tawuni ya Cowra, iyo yili pa mtunda wa makilomita 230 ku manjiliro gha dazi kwa msumba wa Sydney. Nangauli tikacitira lumoza upayiniya kwa nyengo yicoko waka, Betty wacali munyane mpaka sono.

Nkhati nimikika kuŵa mupayiniya wapadera, nkhasamukira ku Narrandera, tawuni iyo yili pa mtunda wa makilomita 220 kumwera ca kumanjiliro gha dazi kwa Cowra. Uyo nkhacitanga nayo upayiniya ku malo agha wakaŵa Joy Lennox (sono wakucemeka Hunter). Mupayiniya uyu wakaŵa wamwamphu, ndipo nayo wakaŵa mulara kwa ine na vilimika viŵiri. Mu tawuni iyi Taŵakaboni tikaŵamo tekha. Ine na Joy tikakhalanga mu nyumba ya mbumba ya Ray na Esther Irons. Iwo pamoza na mwana wawo munyamata ndiposo ŵana ŵawo ŵatatu ŵasungwana ŵakanweka comene na unenesko. Ray na mwana wake munyamata, mukati mwa sabata ŵakagwiranga nchito ya kupwelelera mberere ndiposo kulima tirigu kuwaro kwa tawuni. Esther na ŵasungwana ŵakacitanga bizinesi ya nyumba yakufikiramo ŵalendo. Zuŵa la Sabata lililose, ine na Joy tikaphikanga cakurya cinandi ca mbumba ya kwa Irons na ca ŵanthu ŵanyake 12 awo ŵakakhalanga mu nyumba ya ŵalendo. Ŵanthu 12 aŵa, ŵeneawo ŵakagwiranga nchito ku kampani ya sitima zapamtunda ŵakaziyanga comene. Mulimo wa kuphika uwu cikaŵa cigaŵa ca kulipira ndalama ya lenti. Para tamara kusuka mbale tikasambiranga Gongwe la Mulinda na mbumba ya kwa Irons. Ray, Esther na ŵana ŵawo ŵanayi ŵakazomera unenesko, ndipo apo Mpingo wa Narrandera ukambanga, ukamba na ŵanthu aŵa.

Mu 1951, nkhaluta ku ungano wa cigaŵa wa Ŵakaboni ŵa Yehova ku Sydney. Pa ungano uwu, pakaŵa ungano wapadera wa ŵapayiniya awo ŵakakhumbanga kucita uteŵeti wa umishonale, ndipo nane nkhaŵapo. Ungano wapadera uwu ukacitikira mu cihema cikuru, ndipo pakaŵa ŵanthu ŵakujumpha 300. Mubali Nathan Knorr wakufuma ku Beteli ya ku Brooklyn ndiyo wakalongozga ungano uwu ndipo wakadidimizga comene kukhumbikwa kwa kupharazga makani ghawemi pa caru cose. Tikasungilira vyose ivyo wakayowoya. Ŵapayiniya ŵanandi awo ŵakaŵapo pa ungano uwu ŵakamba kupharazga mu vyaru vya ku South Pacific na vigaŵa vinyake. Nkhakondwa comene kuti nane nkhaŵa yumoza wa ŵanthu 17 ŵakufuma ku Australia awo ŵakacemeka kuti ŵakasambire mu kilasi la nambara 19 la Sukulu ya Giliyadi mu 1952. Apo nkhaŵa na vilimika 20 khumbo lane la kucita uteŵeti wa umishonale likafiskika.

APO NKHAKHUMBIKWIRANGA KUSINTHA

Ivyo nkhasambira ku Sukulu ya Giliyadi ndiposo kucezga na ŵabali na ŵadumbu, vikanovwira kuti nilimanye makora Baibolo, kuti nikhozge cipulikano cane, kweniso kuti nisinthe vinthu vinyake. Nkhaŵa muwukirano ndipo vinandi ivyo nkhaghanaghananga vikaŵa vyakuti vingacitika yayi. Nkhakhumbanga kucita vinthu mwakufikapo kweniso kuti ŵanji nawo ŵacitenge nthena. Kanandi nkhakhwimiskanga comene vinthu. Mwaciyelezgero, nkhazizwa comene apo nkhawona Mubali Knorr wakuseŵera bola na ŵawukirano pa Beteli.

Awo ŵakanisambizganga ku sukulu iyi ŵakwenera kuti ŵakawona kuti vinthu vinyake vikunisuzga. Ŵakanovwira kuti nisinthe maghanoghano ghane. Mwapacokopacoko, nkhamba kumanya kuti Yehova ni Ciuta wacitemwa na wakuwonga, ndipo wakukhwimiska vinthu yayi. Ŵanyane awo tikaŵira lumoza mu kilasi nawo ŵakanovwira. Yumoza wakaniphalira kuti: “Elva, Yehova ni munonono yayi. Leka kujisuzga.” Mazgu agho mudumbu uyu wakayowoya ghakanicontha mtima.

Tikati tamalizga Sukulu ya Giliyadi, ine na ŵanyane ŵanayi awo nkhasambiranga nawo, ŵakatituma ku Namibia, ku Africa. Mwambura kucedwa tikamba kusambira Baibolo na ŵanthu 80. Nkhatemwako ku Namibia ndiposo nkhawutemwa uteŵeti wa umishonale, kweni nkhaŵa pa cibwezi na mubali uyo nkhaŵa nayo kilasi limoza ku Sukulu ya Giliyadi, uyo ŵakamutumizga ku Switzerland. Nati nakhalako cilimika cimoza ku Namibia, nkhamba kuteŵetera ku Switzerland uko kukaŵa cibwezi cane. Tikati tatorana, nkhendanga na mfumu wane mu mulimo wake wa kwendera dera.

APO NKHAKUMANA NA SUZGO LIKURU

Tikati tateŵetera kwa vilimika vinkhondi mu mulimo wa kwendera dera, tikacemeka kuti tikateŵeterenge pa Beteli ya ku Switzerland. Apo nkhaŵa pa Beteli nkhakondwa comene kuteŵetera lumoza na ŵabali ndiposo ŵadumbu ŵakukhwima mwauzimu.

Nyengo yicoko waka yikati yajumphapo, pakacitika cinthu cakucitiska citima comene. Nkhabowozga kuti mfumu wane wakaŵa wambura kugomezgeka kwa ine na kwa Yehova. Pamanyuma wakanipata. Nkhasuzgika comene maghanoghano. Nkhumanya yayi umo nkhatenge nizizipizgirenge suzgo ili kwambura wovwiri wa ŵabwezi ŵane ŵacekuru ŵa pa Beteli. Ŵakanitegherezganga para nkhuyowoya ndipo para nkhukhumba kupumura, ŵakanizomerezganga kupumura. Mazgu ghawo ghakupembuzga na wovwiri wawo vikanovwira panyengo ya suzgo ili kweniso vikanovwira kuti nisendelere comene kwa Yehova.

Nkhakumbukaso mazgu agho ŵacekuru ŵavinjeru awo ŵakakumana na viyezgo ŵakayowoya. Yumoza wa ŵanthu aŵa wakaŵa Madge Dunham. Wakaniphalira kuti: “Elva, pa nyengo iyo ukuteŵetera Yehova, ukumanenge na viyezgo vinandi, kweni viyezgo vikuru comene vifumenge ku ŵanthu awo ukuŵatemwa. Panyengo ya viyezgo ivi, sendelera kwa Yehova. Kumbuka kuti ukuteŵetera ŵanthu ŵambura kufikapo yayi kweni ukuteŵetera Ciuta.” Ulongozgi wake ukanovwira comene mu nyengo ya viyezgo. Nkhasimikizga kuti nizomerezgenge yayi kuti ivyo mfumu wane wacita vinipatuske kwa Yehova.

Nyengo yikati yajumphapo, nkhawelera ku Australia kuti nkhacite upayiniya kufupi na mbumba yakwithu. Apo nkhaŵa pa ulendo kuwelera kukaya, nkhakondwa comene kudumbiskana nkhani za mu Baibolo na ŵanthu awo nkhakwera nawo sitima. Pa gulu ili pakaŵa Arne Gjerde, mwanalume wakuzika comene wa ku Norway. Wakakondwa comene na ivyo wakapulika. Pamanyuma Arne wakiza ku Sydney kuzakawona ine na mbumba yakwithu. Wakakura luŵiro mwauzimu ndipo wakabapatizika. Mu 1963, ine na Arne tikatorana, ndipo vilimika viŵiri vikati vyajumphapo nkhaŵa na mwana mwanalume, zina lake Gary.

APO NKHAKUMANA NA SUZGO LINYAKE

Arne, Gary, na ine tikaŵa ŵakukondwa comene mu mbumba yithu. Pamanyuma Arne wakasazgirako nyumba yithu kuti tikhalenge lumoza na ŵapapi ŵane awo ŵakaŵa ŵacekuru. Kweni vilimika vinkhondi na cimoza vikati vyajumphapo tikakumana na suzgo linyake. Mfumu wane, Arne, wakasangika na kansa ya ku wongo. Nkhamupweleleranga zuŵa lililose ku cipatala apo wakapokeranga wovwiri. Wakaŵako makora pa nyengo yicoko waka, kweni pamanyuma vinthu vikasintha uheni comene ndipo wakalwara nthenda yakukoma viŵaro. Ku cipatala ŵakaniphalira kuti wafwenge para pajumpha masabata ghacoko waka. Ndipouli, ivyo ŵakayowoya vikacitika yayi. Pamanyuma ŵakamufumiska mu cipatala ndipo wakawelera ku nyumba, uko nkhamupwelelera mpaka waŵako makora. Nyengo yikati yajumphapo, wakambaso kwenda na kwambaso kuteŵetera nga ni mulara mu mpingo. Cifukwa cakuti wakaŵa munthu wakukondwa ndiposo wakuseka na ŵanthu vikawovwira kuti wacire kweniso kuti ciŵe cipusu kwa ine kumovwira.

Vilimika vikati vyajumphapo, mu 1986, Arne wakalwaraso comene. Pa nyengo iyi, ŵapapi ŵane ŵakaŵa kuti ŵafwa, ntheura tikasamira ku Blue Mountains, kuwaro kwa msumba wa Sydney, uko nkhwakutowa comene, ndipo kukaŵa kufupi na ŵabwezi ŵithu. Pamanyuma, Gary wakatora Karin, mudumbu muwemi, wakutemwa vinthu vyauzimu. Iwo ŵakasacizga kuti tose taŵanayi tikhalenge mu nyumba yimoza. Myezi yicoko waka yikati yajumphapo, tikasamira mu nyumba iyo yikaŵa kufupi na uko ine na Arne tikakhalanga pakwamba.

Mu myezi 18 yaumaliro ya umoyo wake, Arne wakawukanga yayi pa bedi ndipo wakakhumbikwiranga phwelelero likuru. Pakuti kanandi nkhatandalanga waka pa nyumba, zuŵa lililose nkhaŵazganga Baibolo na mabuku ghakulongosora Baibolo kwa maora ghaŵiri. Pa nyengo iyi, nkhasanga ulongozgi wavinjeru wa umo ningazizipizgira suzgo lane. Kweniso ŵacekuru ŵavinjeru ŵakizanga kuzakaniwona, ndipo ŵanji ŵa iwo ŵakaŵa kuti ŵazizipizgapo kale viyezgo vyakuyana na ici. Nkhakhozgeka comene cifukwa ca kuniwona. Arne wakafwa mu Epulero 2003, ndipo wakaŵa na cigomezgo cakuti wazamuwuskika.

UYO WANOVWIRA COMENE

Apo nkhaŵa muwukirano, nkhaghanaghananga vinandi. Kweni nkhawona kuti vinthu vikucitika umo wamunthu ukughanaghanira yayi. Nasanga vitumbiko vinandi ndiposo nazizipizga viyezgo vikuru. Mfumu wane wakwamba nthengwa yikamara cifukwa cakuti wakacita uleŵi ndipo waciŵiri wali kufwa. Apo nkhaŵa mu masuzgo agha, ŵanthu ŵanandi ŵakanipa ulongozgi na kunipembuzga. Kweni uyo wanovwira comene ni “Mulara wa Mwaka,” uyo ni Yehova Ciuta. (Dan. 7:9) Ulongozgi wake wanovwira kuti niŵe na nkharo yiwemi, ndiposo ukanovwira kuti nicite mulimo wa umishonale na kusangwa na vitumbiko vya mulimo uwu. Para nakumana na masuzgo, ‘lusungu lukuru lwa Yehova lukunifighilira ndiposo visangulusko vyake vikukondwereska mzimu wane.’ (Sal. 94:18, 19) Kweniso nasangwa comene na citemwa ndiposo wovwiri wa mbumba yakwithu kweniso wa ŵabwezi ŵanadi awo ‘ŵakubabiwira kovwira mu masuzgo.’ (Zinth. 17:17) Ŵanandi pa ŵabwezi aŵa ŵakaŵa ŵacekuru ŵavinjeru.

Yobu wakati: “Ku ŵalara kuli vinjeru, mu unandi wa mazuŵa muli mahara.” (Job 12:12) Para nkhulaŵiska kumanyuma, nkhuwona kuti mazgu agha ngaunenesko nadi. Ulongozgi wa ŵacekuru ŵavinjeru wanovwira ndipo cipembuzgo cawo canikhozga. Kweniso cifukwa ca kuŵa nawo paubwezi nawovwirika kuti umoyo wane uŵe uwemi. Nkhuwonga comene cifukwa cakuti nkhaŵa nawo paubwezi.

Sono nili na vilimika 80, ndipo nane nacekura. Ivyo nakumana navyo vyanovwira kumanya ivyo ŵacekuru ŵanji ŵakusoŵerwa. Nkhutemwa comene kuŵayendera na kuŵawovwira. Kweniso nkhutemwa comene kucezga na ŵawukirano. Nkhongono zawo na mwamphu wawo vikuniciska kuti nane niŵenge wamwamphu. Para ŵawukirano ŵakunipempha ulongozgi panji wovwiri, nkhukondwa comene kuŵawovwira.

[Mazgu ghamusi]

a Mudumbu wa Elva, Frank Lambert, wakaŵa mupayiniya wamwamphu mu vigaŵa vya ku mizi vya ku Australia. Mu 1983 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, peji 110-112, muli nkhani zinandi zakukondweska za umo wakapharazgiranga.

[Cithuzithuzi pa peji 14]

Apo nkhacitanga upayiniya na Joy Lennox ku Narrandera

[Cithuzithuzi pa peji 15]

Elva na ŵateŵeti ŵanyake ŵa pa Beteli ya Switzerland mu 1960

[Cithuzithuzi pa peji 16]

Apo nkhapweleleranga Arne pa nyengo iyo wakalwaranga