“Ŵakupanjwa” Ŵakukolerana pa Kusopa Kwaunenesko

“Ŵayeni tiŵaŵenge ŵalimi ŵinu ŵa minda na ŵa mpheska; kweni imwe timucemeke, kuti, ŵapristi [ŵasofi] ŵa Yehova.”—YES. 61:5, 6.

KASI MUNGAZGORA WULI?

Kasi ŵanthu ŵanyake ŵakuŵawona wuli ŵalendo, kweni ivyo Baibolo likuyowoya vikupambana wuli na maghanoghano gha ŵanthu aŵa?

Kasi ni nchemo wuli iyo yikupelekeka ku ŵanthu ŵa mitundu yose?

Kasi pa nyengo yasono tikukhala wuli nga ni para tikukhala mu caru cambura ŵalendo?

1. Kasi ŵanthu ŵanyake ŵakuŵawona wuli ŵalendo, kweni cifukwa wuli ici nchambura kwenelera?

 NGA umo tikawonera mu nkhani iyo yajumpha, ŵanthu ŵakuyowoya lizgu lakuti “mulendo” mwakunyoza munthu, panji kumuyuyura. Kuwona ŵanthu ŵa mu caru cinyake kuti mbambura kuzirwa nkhuŵavya nchindi. Kweniso nchilongolero ca uburutu. Buku linyake likuti: “Mitundu ya ŵanthu mphaubali nga umo Baibolo likuyowoyera.” (The Races of Mankind) Kanandi ŵanthu awo mphaubali ŵakuŵa ŵakupambana kweni mphaubali nipera.

2, 3. Kasi Yehova wakuŵawona wuli ŵalendo?

² Mbunenesko kuti kulikose uko tikukhala kuli ŵalendo. Ndimo vikaŵiraso nanga nkhu Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo yakale, awo kwizira mu phangano la Dango ŵakaŵa paubwezi wapadera na Yehova Ciuta. Wanangwa wa awo ŵakaŵa Ŵaisrayeli yayi ukaŵako ucoko, kweni Ŵaisrayeli ŵakakhumbikwiranga kuŵacitira vinthu mwanchindi kweniso mwalusungu. Ici nchakuwonerapo ciwemi kwa ise. Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakwenera cara kutemwera panji kusankhana mitundu. Cifukwa wuli? Mpositole Petrosi wakati: “Nadi, nkhuwona kuti Ciuta wakutemwera cara, kweni mu mtundu uliwose munthu uyo wakumopa na kucita urunji ngwakuzomerezgeka kwa iyo.”—Mil. 10:34, 35.

³ Mu nyengo ya Ŵaisrayeli, ŵalendo ŵakasanganga candulo cifukwa ca kukhalira lumoza na Ŵaisrayeli. Ici cikalongoranga maghanoghano gha Yehova pa nkhani iyi nga umo vikazakayowoyekera na mpositole Paulosi apo wakafumba za Yehova kuti: “Kasi iyo ni Ciuta wa Ŵayuda pera? Asi ŵanthu ŵa mitundu nawo ni Ciuta wawo? Enya, wa ŵanthu ŵa mitundu.”—Rom. 3:29; Joel 2:32.

4. Cifukwa wuli tingayowoya kuti mu “Israyeli wa Ciuta” mulije ŵalendo?

⁴ Kwizira mu phangano liphya, mpingo wa Ŵakhristu ŵakuphakazgika ukanjira mu malo gha mtundu wa Israyeli  wakuthupi uwo Ciuta wakaŵa nawo paubwezi wapadera. Ntheura Ŵakhristu aŵa ŵakucemeka “Israyeli wa Ciuta.” (Gal. 6:16) Ndipo nga umo Paulosi wakalongosolera, mu mtundu uphya uwu, “mulije Mugiriki panji Muyuda, ukotoli nesi kuwura ukotoli, mulendo, Musikuti, muzga nesi mwanangwa, kweni Khristu ni vinthu vyose ndiposo mu vyose.” (Kol. 3:11) Ntheura, mwakuyana na fundo iyi, mu mpingo waunenesko mukwenera kuŵa ŵalendo yayi.

5, 6. (a) Kasi ni fumbo wuli ilo lingaŵapo pa lemba la Yesaya 61:5, 6? (b) Kasi “ŵapristi ŵa Yehova” na “ŵayeni” panji ŵalendo awo ŵakuzunulika na Yesaya mbanjani? (c) Kasi ni mulimo wuli wakuyana uwo magulu ghose ghaŵiri agha ghakucita?

⁵ Ndipouli, munyake wangayowoya ivyo vili mu cipaturo 61 ca buku la Yesaya, ico cili na ucimi uwo ukufiskika pa mpingo wa Ŵakhristu ŵaunenesko. Vesi 6 la cipaturo ici likuyowoya za awo ŵazamuteŵetera nga ‘mbapristi ŵa Yehova.’ Kweni vesi 5 likuyowoya za “ŵayeni” panji ŵalendo awo ŵazamugwiranga nchito mwakukolerana na “ŵapristi” panji ŵasofi aŵa. Kasi tikwenera kuyipulikiska wuli fundo iyi?

⁶ Tikumanya kuti “ŵapristi ŵa Yehova” aŵa Mbakhristu ŵakuphakazgika ŵeneawo ŵali na cigaŵa “mu ciwuka cakwamba” ndiposo awo “ŵazamuŵa ŵasofi ŵa Ciuta na ŵa Khristu, ndipo ŵazamuwusa nga ni mathemba pamoza na iyo vilimika cikwi.” (Uvu. 20:6) Padera pa aŵa, paliso Ŵakhristu ŵanandi ŵakugomezgeka awo ŵali na cigomezgo ca kuzakakhala pa caru capasi. Nangauli Ŵakhristu aŵa ŵakuteŵetera lumoza na awo ŵamuteŵetera kucanya, kweni iwo mwakuyelezgera mbalendo. Ŵakovwira na kuteŵetera lumoza na “ŵapristi ŵa Yehova” mwakukondwa. Ŵakuteŵetera mwakuyelezgera nga ‘mbalimi ŵawo ŵa minda’ na “ŵa mpheska.” Enya, ŵakovwira kuti paŵe cipambi cauzimu kuti Ciuta wapike ucindami, ŵakulimilira na kuvuna ŵanthu. Nadi, wose, ŵakuphakazgika na ŵa “mberere zinyake,” ŵakusanga na kuliska ŵanthu awo ŵakutemwa unenesko, ŵeneawo ŵakukhumba nadi kuteŵetera Ciuta kwamuyirayira.—Yoh. 10:16.

“ŴAKUPANJWA” NGA NI ABRAHAMU

7. Kasi mazuŵa ghano Ŵakhristu ŵali nga ni Abrahamu na ŵanalume ŵanyake ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale pa fundo wuli?

⁷ Nga umo nkhani iyo yajumpha yikayowoyera, Ŵakhristu ŵaunenesko ŵali nga mbalendo na ŵakupanjwa mu caru ciheni ca Satana. Pa nkhani iyi ŵakuyana waka na  ŵanalume ŵakugomezgeka ŵa mu nyengo yakale, nga ni Abrahamu, awo vikuyowoyeka kuti “ŵakaŵa ŵalendo na ŵakupanjwa mu caru.” (Heb. 11:13) Vilije kanthu kuti tili na cigomezgo wuli ca munthazi, kweni tili na mwaŵi wa kuŵa paubwezi na Yehova nga umo wakaŵira Abrahamu. Yakobe wakalongosora kuti “‘Abrahamu wakapulikana mwa Yehova, ndipo kwa iyo kukapimika kuti mburunji,’ ntheura wakacemeka ‘mubwezi wa Yehova.’”—Yak. 2:23.

8. Kasi ni layizgo wuli ilo likapelekeka kwa Abrahamu ndipo wakaliwona wuli?

⁸ Ciuta wakalayizga kuti kwizira mwa Abrahamu na mphapu yake, mbumba zose za pa caru capasi, mtundu umoza pera yayi, zikeneranga kutumbikika. (Ŵazgani Genesis 22:15-18.) Nangauli pakeneranga kujumpha nyengo yitali kuti layizgo ili la Ciuta lizakafiskike, kweni Abrahamu wakagomezga kuti lizamufiskika. Kwa vyaka vinandi comene, iyo na mbumba yake ŵakendendeka mu malo ghakupambanapambana. Nyengo yose iyi Abrahamu wakalutilira kuŵa paubwezi na Yehova.

9, 10. (a) Kasi tingamuyezga wuli Abrahamu? (b) Kasi ni nchemo wuli iyo nase tikwenera kupelekako?

⁹ Nangauli wakamanyanga yayi kuti wakeneranga kulindilira kwa utali wuli kuti cigomezgo cake cifiskike, kweni Abrahamu wakalekapo yayi kutemwa Yehova na kujipeleka kwa iyo. Wakalutilira kulaŵiska pa cigomezgo cake, wakakhumba yayi kukhalirathu na mtundu unyake. (Heb. 11:14, 15) Tingacita cinthu ca mahara comene usange tingayezga Abrahamu pakuŵa na umoyo wambura kukhumba vinandi. Ndipo tileke kuzomerezga kuti tifipenge mtima comene na vinthu vyakuthupi, maudindo gha mu caru, panji cilato cakuti tizakaŵe pa nchito yapacanya. Palije cifukwa ca kufwilirapo kuti tisange umoyo wakunyonyofoka mu mgonezi uwu weneuwo umarenge sonosono apa. Kweniso palije cifukwa cakutemwera comene vinthu ivyo ni vyakanyengo kacoko waka. Nga ni umo vikaŵira na Abrahamu, nase tikulindilira cinthu ciwemi comene. Tili ŵakunozgeka kuzikira na kulindilira mpaka cigomezgo cithu cifiskike.—Ŵazgani Ŵaroma 8:25.

¹⁰ Yehova wacali kucema ŵanthu ŵa mitundu yose kuti ŵatumbikike kwizira mu mphapu ya Abrahamu. Ndipo ŵakuphakazgika awo ‘mbapristi ŵa Yehova,’ kweniso ŵa mberere zinyake awo ‘mbayeni,’ panji ŵalendo ŵakupeleka nchemo pa caru cose mu viyowoyero vyakujumpha 600.

TEMWANI ŴANTHU ŴA MITUNDU YOSE

11. Kasi ni fundo wuli iyo Solomoni wakayowoya yakukhwaskana na ŵanthu awo ŵakaŵa Ŵaisrayeli yayi?

¹¹ Mu caka ca 1026 B.C.E., apo wakapatuliranga tempile, Solomoni wakawona kuti ŵanthu ŵa mitundu yose ŵangalumba Yehova, ndipo ivi vikukolerana na layizgo la Yehova kwa Abrahamu. Mu lurombo lwake lwakufumira pasi pa mtima wakati: “Ndiposo, kunena mulendo, mweneuyo kuti njumo na ŵanthu ŵinu Ŵaisrayeli cara, kweni wakufumira ku caru ca kutali cifukwa ca zina linu (cifukwa tiŵapulike na zina linu likuru, na woko linu la nkhongono, na mkono winu wakunyoloskeka), para watiwize na kulomba kulazga ku nyumba yino, mupulike Imwe kucanya malo ghinu ghakukhalamo, na kucita kwakuyana na vyose ivyo mulendo wakulomba kwa Imwe; mwakuti ŵanthu wose ŵa mu caru ŵamanye zina linu na kumuwopani Imwe, umo ŵanthu ŵinu Ŵaisrayeli ŵakucitira.”—1 Mathe. 8:41-43.

12. Cifukwa wuli ŵanthu ŵanji ŵangawona Ŵakaboni ŵa Yehova nga “mbalendo”?

¹² Mulendo ni munthu uyo wiza mu caru ico nchakwake yayi panji ni munthu uyo wiza mu cikaya ndipo wafuma kunyake. Fundo iyi yikulongosora makora umo Ŵakaboni ŵa Yehova ŵaliri. Iwo ŵakujilambika comene ku boma la kucanya, Ufumu wa Ciuta wakuwusika na Khristu. Ntheura, ŵakulutilira kuleka kunjilirapo pa ndyali, nanga ni para ŵanthu ŵanyake ŵangaŵawona kuti  ŵakucita vinthu nga mbalendo mu cikaya.

13. (a) Kasi kuwona munthu kuti ni “mulendo” ni maghanoghano waka pa fundo wuli? (b) Kasi pakudankha, Yehova wakakhumbanga kuti paŵenge ŵalendo? Longosorani.

¹³ Ŵalendo ŵakumanyikwa cifukwa cakuti ŵakucita vinthu ivyo mbanthu ŵanandi yayi awo ŵakuvicita. Cingaŵa ciyowoyero ico ŵakuyowoya, mitheto panji kakhaliro kawo, umo ŵakuwonekera, panji kavwaliro kawo. Ndipouli, vinthu vinyake ivyo ŵali navyo ivyo munthu waliyose wakuŵa navyo nanga wangaŵa wa mtundu wuli, vikuwoneka comene kuluska vinyake ivi. Ntheura, mulendo ni munthu uyo ŵanji ŵakumuwona kuti ni mulendo cifukwa cakuti wakupambana na iwo pa vinthu vinyake. Para tikusambira kusulako vinthu ivyo tikupambana panji ivyo tikughanaghana waka kuti tikupambana, mbwenu lizgu lakuti “mulendo” liŵavyenge nchito. Usange ŵanthu pa caru cose capasi ŵaŵenge mu cipani cimoza panji boma limoza, mphanyi palije nanga njumoza uyo wanguŵa mulendo panji kuti mwiza. Nakuti pakwamba Yehova wakakhumbanga kuti ŵanthu wose ŵaŵe ŵakukolerana mu mbumba yimoza, mu muwuso umoza, enya, muwuso wake. Kasi ici cingaŵa camacitiko sono, kuti ŵanthu ŵa mu mitundu yose pa caru capasi ŵaŵe ŵakukolerana?

14, 15. Kasi gulu la Ŵakaboni ŵa Yehova likucita wuli?

¹⁴ Mu caru ici, umo muli ŵanthu awo ŵakujighanaghanira ŵekha ndiposo awo ŵakutemwera mtundu wawo, nchakukhozga kusanga ŵanthu ŵanji awo ŵakuwona kuti mphaka za vyaru zilije nchito. Mbunenesko kuti nchakusuzga kumazga sankho. Ted Turner, uyo wakambiska TV ya CNN wakayowoyapo vya nchito yake iyo wakagwira na ŵanthu ŵaluso ŵakufuma mu vyaru vyakupambanapambana, wakati: “Cikaŵa cakukondweska comene kugwira nchito na ŵanthu aŵa. Nkhaleka kuwona ŵanthu ŵa mu vyaru vinyake kuŵa ‘ŵalendo,’ kweni nkhamba kuŵawona kuti mbenekaya ŵanyane ŵa pa caru capasi. Nkhamba kuwona lizgu lakuti ‘mulendo’ panji mwiza kuti ndambura kwenelera ndipo nkhapanga dango lakuti ku CNN, ŵanthu ŵaleke kuyowoya lizgu ili kwali mpha TV kwali ŵakudumbiskana mu maofesi.”

¹⁵ Mu vyaru vyose pa caru cose, ni gulu la Ŵakaboni ŵa Yehova pera ilo likutolera maghanoghano gha Ciuta pa nkhani iyi. Cifukwa ca kusambira kuwona vinthu umo Yehova wakuviwonera, ŵakutemwa ŵanthu ŵa mu vyaru vyose. M’malo mwa kukayikira ŵanthu ŵa mitundu yinyake, kuŵatinkha, panji nanga nkhuleka kuŵagomezga, iwo ŵakukondwa na mphambano ndiposo maluso gha magulu agha. Kasi imwe muli kughanaghanirapo pa fundo iyi na kuwona umo mwasangira candulo pakucita vinthu na ŵanji?

 CARU CAMBURA ŴALENDO

16, 17. Kasi ni vinthu wuli ivyo vizamucitika para lemba la Uvumbuzi 16:16 na la Daniel 2:44 ghazakafiskika?

¹⁶ Sonosono apa, mitundu yose iyo yilipo sono yizamukumana na Yesu Khristu na ŵankhondo ŵake ŵa kucanya pa nkhondo yaumaliro ya kumalana na awo ŵakulimbana na muwuso wa Ciuta, iyo ‘mu Cihebere yikucemeka Haramagedoni.’ (Uvu. 16:14, 16; 19:11-16) Vyaka 2,500 ivyo vyajumpha, nchimi Daniyeli yikaphalirika kuti yilembe umo maboma gha ŵanthu agho ghakususkana na khumbo la Ciuta ghazamumalira. Yikalemba kuti: “Mu mazuŵa gha mathemba agha Ciuta wa kucanya wati wimike uthemba, uwo kuti wamkuparanyika cara muyirayira, panji mazaza ghake ghasidike ku fuko linyake cara. Wamkuteketa mauthemba ghose agha na kughamara kweni uwu tiwimilire muyirayira.”—Dan. 2:44.

¹⁷ Kasi mukumanya ivyo vizamucitika para ivi vyazakafiskika? Mphaka za vyaru izo pa nyengo yasono zikupangiska kuti ŵanthu ŵaŵe ŵalendo, zizamuŵakoso yayi. Mphambano yiliyose iyo yingaŵa kuti yilipo, kwali mpha kawonekero kithu, kwali mpha kacitiro kithu, yizamulongora waka mphambano zakuzizwiska mu cilengiwa ca Ciuta. Cilindizga cakukondweska ici cikwenera kuciska tose kuti tilutilire kulumba na kucindika Mlengi withu, Yehova Ciuta, na mtima withu wose.

18. Kasi ni vinthu wuli ivyo vyacitika sonosono apa ivyo vikulongora kuti fundo ya kuwona munyake kuti ni “mulendo” yimarenge?

¹⁸ Kasi nchambura mahara kugomezga kuti vinthu vingasintha nthena pa caru cose? Napacoko pose. M’malo mwake nchamahara comene kugomezga kuti ivi vizamucitika. Fundo ya kuwona munthu munyake kuŵa “mulendo” panji mwiza yamba kale kumara pakati pa Ŵakaboni ŵa Yehova, ŵeneawo ŵakulaŵiska mtundu wa munthu yayi. Mwaciyelezgero, sonosono apa, maofesi ghawo ghacokoghacoko ghanandi gha munthavi ghasazgika pamoza kuti mulimo wa kulaŵilira uŵeko upusu ndiposo kuti mulimo wa kupharazga makani ghawemi gha Ufumu wendenge makora. (Mat. 24:14) Pakucita ivi ŵakalaŵiskanga mphaka za vyaru yayi ndipo ŵakacita nthena mwakuyana na malango. Ici nchilongolero cinyake cakuti Yesu Khristu, Themba lakwimikika na Yehova, wakuwuskapo vyakujandizga vyakwimikika na ŵanthu, ndipo sonosono apa ‘wamalizgenge kutonda kwake.’—Uvu. 6:2.

19. Kasi ciyowoyero cituŵa ca unenesko cawovwira kuti pacitike vici?

¹⁹ Ŵakaboni ŵa Yehova, ŵeneawo ŵakufuma mu mitundu yinandi ndiposo ŵakuyowoya viyowoyero vyakupambanapambana, ŵakuyezgayezga kuyowoya ciyowoyero cituŵa ca unenesko. Ici cikupangiska kuti ŵaŵe ŵakukolerana comene mwakuti nchambura macitiko kuŵapatura. (Ŵazgani Zefaniya 3:9.) Iyi ni mbumba ya pa caru cose iyo yikukhala pakati pa mgonezi uheni uwu kweni kwambura kuŵa cigaŵa ca mgonezi uwu. Pa nyengo yasono mbumba iyi ni muzgezge wa caru ico cikwiza, enya caru cambura ŵalendo. Pa nyengo iyo, waliyose uyo wazamuŵa wamoyo, wazamuzomerezga mazgu agho ghali mu buku ilo talizunura kale ghakuti: “Mitundu ya ŵanthu mphaubali nga umo Baibolo likuyowoyera.”—The Races of Mankind.

[Mafumbo]

[Cithuzithuzi pa peji 24]

[Cithuzithuzi pa peji 25]

Kasi mulaŵiskenge dodoli pa kufiskika kwa malayizgo gha Ciuta nga ni umo wakacitira Abrahamu?

[Cithuzithuzi pa peji 27]

Pa ŵanthu aŵa palije awo Yehova wakuŵawona kuti mbalendo

[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 28]

Kasi mukulindilira mwakunweka nyengo apo kuzamuŵavya mphaka zakupangika na ŵanthu, apo kunena munthu kuti ni “mulendo” panji mwiza yizamuŵa nkhani yakale?