Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi

Mafumbo Ghakufumira ku Ŵaŵazgi

Kasi pakukoma ŵanthu awo ŵaswa malango, Ŵaisrayeli ŵakacitanga kuŵapayika pa khuni?

Mitundu yinandi mu nyengo yakale yikakomanga ŵanthu ŵanji awo ŵaswa malango mwakucita kuŵapayika pa khuni panji pa mzati. Ŵaroma ŵakakakiliranga panji kukhoma na mizumali munthu wanthena uyu pa khuni, apo wakakhalangapo kwa mazuŵa ghanandiko pambere wandafwe. Wakafwanga cifukwa ca vyakuŵinya, nyota, njara, kocha, panji mphepo. Ŵaroma ŵakawonanga kuti kupayika munthu pa khuni nchilango cakukhozga soni comene ico cikeneranga ŵanthu awo ŵali na milandu yikuru.

Wuli pakuyowoya za mtundu wakale wa Israyeli? Kasi pakukoma ŵanthu awo ŵaswa malango, Ŵaisrayeli ŵakacitanga kuŵapayika pa khuni? Dango la Mozesi likayowoya kuti: “Usange munthu wananga uheni wakwenera nyifwa, ndipo wakomeka na kumupayika pa khuni, thupi lake lingakhalanga pa khuni usiku wose kweni mumujimire ndipera zuŵa leneilo.” (Dute. 21:22, 23) Ntheura, vikulongora kuti mu nyengo iyo Malemba gha Cihebere ghakalembekeranga, munthu uyo wakaŵa wakwenelera cilango ca nyifwa ŵakamukomanga dankha pambere ŵandamupayike pa khuni.

Pa nkhani iyi, lemba la Leviticus 20:2 likuti: “Yose wa Ŵaisrayeli, manyi ngwakuŵa uli, panji ngwa ŵalendo awo ŵakukhala mwa Israyeli, uyo wakupeleka yumo wa ŵana ŵake ku Moleki, wakomeke nadi; ŵanthu ŵa caru ŵamubwanye na mawe.” Waliyose “uyo wakuwukwa panji uyo ndi fwiti” nayo wakeneranga kukomeka. Kasi ŵakaŵakomanga wuli ŵanthu aŵa? ‘Ŵakaŵabwanyanga na malibwe.’—Lev. 20:27.

Pa Duteronome 22:23, 24 pakuti: “Usange mwali uyo walije kumanya mwanalume wajarilwa ubwezi na mwanalume, ndipo wamusanga mwanalume mu muzi wagone naye, muŵafumye ŵaŵiri wuwo ku cipata ca muzi, muŵaponye na mawe, ŵafwe; mwali, cifukwa wakaleka kulira apo wakaŵa mu muzi; na mwanalume, cifukwa wacefya muwoli wa mzengezgani wake; ntheura timufumyemo uheni mukati mwinu.” Ipo pakati pa Ŵaisrayeli ŵa mu nyengo yakale, kubwanya na malibwe ndiyo yikaŵa nthowa yikuru yakukomera awo ŵaswa malango. a

Vikulongora kuti mu nyengo iyo Malemba gha Cihebere ghakalembekeranga, munthu uyo wakaŵa wakwenelera cilango ca nyifwa ŵakamukomanga dankha pambere ŵandamupayike pa khuni

Lemba la Duteronome 21:23 likuti “wakupayikika ngwakutembeka na Ciuta.” Kupayika pa wumba citanda ca munthu wawakawaka ‘wakutembeka na Ciuta’ kukenera kuŵakhwaska comene Ŵaisrayeli. Nadi, kupayika thupi la munthu wakukomeka pa khuni kukaŵanga cenjezgo ku ŵanji.

a Nkhwantha zinandi zikukolerana kuti mwakuyana na Dango, munthu uyo waswa malango wakakomekanga dankha pambere ŵandamupayike pa khuni. Ndipouli, pali ukaboni wakuti mu nyengo ya Ŵakhristu ŵakwambilira, Ŵayuda ŵakapayikanga pa khuni ŵanji awo ŵaswa malango uku ŵacali ŵamoyo ndipo ŵakafwiranga pa khuni penepapo.