BAIBOLO likuti: “Wonani, ŵana nchiharo ca Yehova, na cipasi ca nthumbo ndi njombe.” (Sal. 127:3) Ipo nchakuzizika yayi kuti para mwana wababika, ŵapapi awo Mbakhristu ŵakukondwa comene.

Nangauli pakuŵa cimwemwe, kweni para mwana wababika pakuŵaso milimo yikuru iyo ŵapapi ŵakwenera kucita. Kuti mwana wakure makora, wakukhumbikwira cakurya ciwemi nyengo zose. Kuti mwana waŵe wakukhora mu unenesko, wakukhumbikwira cakurya cauzimu na ulongozgi wa ŵapapi awo ŵakukhumba kuti mwana wawo wamanye fundo za Ciuta. (Zinth. 1:8) Kasi mukwenera kwamba pawuli kusambizga mwana winu, ndipo pakumusambizga mukwenera kucita vici?

Wonani ivyo wakacita Manowa, wa fuko la Dani, uyo wakakhalanga mu tawuni ya Zora mu Israyeli kale. Mungelo wa Yehova wakaphalira muwoli wa Manowa, mweneuyo wakaŵa cumba, kuti waŵenge na mwana. (Ŵeru. 13:2, 3) Munthu wakugomezgeka Manowa pamoza na muwoli wake, ŵakwenera kuti ŵakakondwa comene. Ndipouli, ŵakafipangaso mtima. Ntheura Manowa wakalomba kwa Yehova kuti: “E, Fumu yane, munthu uyo mukamutuma wizeso, na kutisambizga umo titicitire naye mwana uyo tiwababike.” (Ŵeru. 13:8) Manowa na muwoli wake ŵakafipanga mtima na umo ŵazamulelera mwana wawo. Ŵakwenera kuti ŵakamusambizga dango la Ciuta mwana wawo, Samusoni, ndipo vikulongora kuti ŵakatumbikika cifukwa ca kufwilirapo. Baibolo likuti: “Mzimu wa Yehova ukamba kumuwuska mtima [Samusoni].” Pa cifukwa ici, Samusoni wakacita milimo yinandi yankhongono apo wakaŵa mweruzgi wa Israyeli.—Ŵeru. 13:25; 14:5, 6; 15:14, 15.

Kasi mukwenera kwamba pawuli kusambizga mwana? Timote wakasambizgika “malemba ghatuŵa” “kufuma pa ubonda” na amama ŵake, a Yunike, na abuya ŵake, a Loyisi. (2 Tim. 1:5; 3:15) Nadi, Timote wakamba kusambizgika Malemba kufuma pa ubonda wake.

Ŵapapi awo Mbakhristu ŵakwenera kulomba ulongozgi kwa Ciuta na kunozgekerathu kuti ŵambe kusambizga mwana wawo “kufuma pa ubonda.” Lemba la Zintharika 21:5 likuti: “Maghanoghano gha ŵaphamphu ghakuya ku uzali nadi.” Pambere mwana wandababike, ŵapapi ŵakwenera kunozgekera comene. Ŵangaŵaso na ndondomeko ya vinthu ivyo mwana wazamukhumbikwira. Kweniso nchakuzirwa kuti ŵanozgerethu vinthu vyauzimu vyakuti ŵazakasambizge mwana wawo. Cilato cawo cikwenera kuŵa cakuti ŵambe kumusambizga vinthu ivi apo wacali bonda.

Buku linyake likuti: “Para mwana wababika waka, myezi yakwambilira njakuzirwa comene kuti wongo wake ukure makora. Pa nyengo iyi, wongo wa mwana ukukura luŵiro comene.” (Early Childhood Counts—A Programming Guide on Early Childhood Care for Development) Nchamahara comene kuti pa nyengo yifupi iyi, ŵapapi ŵambe kusambizga mwana wawo fundo zauzimu.

Pakuyowoya vya mwana wake msungwana, mama uyoso ni mupayiniya wanyengozose wakati: “Nkhamba kuluta nayo mu upharazgi apo wakaŵa na mwezi umoza. Nangauli wakamanyanga yayi ivyo vikacitikanga, nkhugomezga kuti cifukwa cakuti nkhamba luŵiro kuluta nayo mu upharazgi, vyamovwira comene. Wakati waŵa na vyaka viŵiri, wakagaŵiranga mathirakiti kwambura wofi ku ŵanthu awo tikakumananga nawo mu uteŵeti wa m’munda.”

Para mwamba luŵiro kusambizga mwana winu, pakuŵa vipambi viwemi. Ndipouli, ŵapapi ŵakuwona kuti pakusambizga ŵana pakuŵa masuzgo.

Ŵana ŵakutemwa comene kuseŵera, ndipo ili lingaŵa suzgo likuru comene ku ŵapapi. Ŵana ŵacoko ŵangamba kucita cinthu cinyake, na kucileka kwamba cinyake. Nakuti ŵakukhumba comene kumanya vinthu ivyo ŵali navyo pafupi. Kasi ŵapapi ŵangacita wuli kuti ŵawovwire mwana wawo kuti waŵikenge mahara pa vinthu ivyo ŵakumusambizga?

Wonani ivyo Mozesi wakayowoya. Lemba la Duteronome 6:6, 7 likuti: “Mazgu agha nkhumuwuzgani muhanya uno ghakhalenge mu mitima yinu; ndipo muŵasambizge makora ŵana ŵinu, na kuyowoyeskana nagho para mukukhala mu nyumba yako, na para mukwenda mu nthowa, na para mwagona pasi, na para mwawukapo.” Mazgu ghakuti “muŵasambizge makora” ghakung’anamura kuŵasambizga mwakuwerezgawerezga. Mwana mucoko wali nga ni khuni licoko ilo likukhumbikwira kuthilira pafupipafupi. Pakuti nanga mbalara ŵakukumbuka fundo yakuzirwa para yawerezgeka, ipo ŵana ŵacoko nawo ŵangawovwirika comene usange mukuwerezgapo pakuŵasambizga.

Kuti ŵapapi ŵasambizge ŵana ŵawo fundo za Ciuta, ŵakwenera kucezga nawo. Mu caru mazuŵa ghano muli nthangwanika zinandi, ndipo cingaŵa cakusuzga kupatura nyengo ya kucezga na ŵana. Kweni mpositole Paulosi wakati ‘tijigulirenge nyengo’ yakucitira vinthu vyakuzirwa ivyo ni vyauzimu. (Efe. 5:15, 16) Kasi tingacita wuli ici? Mulaŵiliri munyake uyo muwoli wake wakaŵa wakutangwanika pakuŵa mupayiniya wanyengozose, wakasuzgika comene kuti wacitenge makora milimo yake, nga  ngwa kusambizga mwana wake, kucita milimo yake yauzimu, na kugwira nchito. Kasi nyengo yakusambizgira mwana wawo ŵakayisanga wuli? Dada wakati: “Zuŵa lililose mulenji pambere nindalute ku nchito, muwoli wane na ine tikuŵazgira mwana withu Buku Lane la Nkhani za mu Baibolo panji kabuku ka Kusanda Malemba Zuŵa na Zuŵa. Mise, tikuwoneseska kuti tamuŵazgira mabuku pambere wandagone, ndipo para tikuluta mu uteŵeti, tikuluta nayo. Tikukhumba yayi kuti vyaka vya pa wanici wake ivi vijumphe waka.”

Tikukhumba kuti ŵana ŵithu ŵazakaŵe ŵanthu ŵamahara. Ndipouli, cilato ico tikuŵasambizgira nchakuti tiŵawovwire kuti ŵatemwenge Ciuta.—Mrk. 12:28-30.

Lemba la Salmo 127:4 likuti: “Nga ndi mivwi mu woko la cinkhara ndimo ŵaliri ŵana ŵa upungwe wako.” Ntheura ŵana ŵakuyaniskika na mivwi iyo tikwenera kuyidinika makora pa cinthu ico tikukhumba kulasa. Ciŵinda wangawuwezga yayi muvwi uwo walasa kale. Ŵapapi ŵali na “mivwi,” iyo mbana ŵawo, kwa nyengo yifupi comene. Nyengo iyi njakuŵikira fundo za Ciuta mu maghanoghano na mitima ya ŵana ŵawo.

Pakuyowoya za ŵana ŵake ŵauzimu, mpositole Yohane wakalemba kuti: “Palije cinyake ico nkhuŵira wakuwonga kuluska vinthu ivi, cakuti nipulikenge kuti ŵana ŵane ŵakulutilira kwenda mu unenesko.” (3 Yoh. 4) Ŵakhristu awo mbapapi nawo ŵangayowoya mazgu ghakuyana na agha para ŵakuwona kuti ŵana ŵawo “ŵakulutilira kwenda mu unenesko.”