1. Kasi ni gulu ndini leneilo likanjira m’malo mwa mtundu wakugaluka wa Israyeli? (Wonani cithuzithuzi cakwamba.)

YEHOVA ndiyo wakambiska mpingo Wacikhristu wa mu nyengo yakale kweniso ndiyo wawovwira kuti kusopa kwaunenesko kuwelerepo mu nyengo yithu yino. Nga umo tawonera mu nkhani iyo yajumpha, ŵalondezgi ŵa Khristu ŵakwambilira ndiwo ŵakanjira m’malo mwa mtundu wakugaluka wa Israyeli na kuŵa ŵanthu ŵa zina la Yehova. Gulu liphya ili, leneilo likatemwekanga comene na Ciuta, likapona apo Yerusalemu wakaparanyika mu 70 C.E. (Luka 21:20, 21) Ivyo vikacitikira Ŵakhristu ŵakwambilira, nchilongolero ca ivyo vicitikirenge ŵateŵeti ŵa Yehova mazuŵa ghano. Mgonezi wa Satana umarenge sonosono apa, kweni gulu la Ciuta liponenge mu mazuŵa ghaumaliro agha. (2 Tim. 3:1) Cifukwa wuli fundo iyi njaunenesko?

2. Kasi Yesu wakati vici pa nkhani ya “suzgo yikuru,” ndipo yizamwamba wuli?

² Pakuyowoya za kuŵapo kwake na umaliro wa mgonezi, Yesu wakati: “Kuzamuŵa suzgo yikuru, iyo yindacitikepo  yantheura kufuma ku mtendeko wa caru mpaka sono, cara nadi, nesi yizamucitikaso cara.” (Mat. 24:3, 21) Suzgo yikuru iyi, yizamwamba para Yehova wazakatuma maboma gha ndyali kuti ghaparanye “Babuloni Mukuru,” uyo mbufumu wa pa caru cose wa cisopa cautesi. (Uvu. 17:3-5, 16) Kasi nchivici ico cizamulondezgapo?

3. Para cisopa cautesi cazakaparanyika, kasi Satana wazamucita vici?

³ Para cisopa cautesi cazakaparanyika, Satana na caru cake, ŵazamuwukira ŵateŵeti ŵa Yehova. Pakuyowoya za “Gogi, wa caru ca Magogi,” Malemba ghakucima kuti: ‘Wizenge ngati cimphupulu, ukozgane na bingu lakubenekelera caru, iwe na mawumba ghako ghose, na ŵanthu ŵanandi pamoza nawe.’ Pakuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵalije vilwero vya nkhondo kweniso mbanthu ŵamtende, ŵazamuwoneka nga mbambura kuvikilirika. Kweni kuŵawukira kuzamuŵa kupuvya kukuru comene.—Ezek. 38:1, 2, 9-12.

4, 5. Kasi Yehova wazamucita vici para ŵateŵeti ŵake ŵazakawukilika na Satana?

⁴ Kasi Ciuta wazamucita vici kuti wathaske ŵanthu ŵake para ŵazakawukilika na Satana? Yehova wazamunjilirapo na kulongora kuti iyo ni Fumu ya Cilengiwa Cose. Para ŵateŵeti ŵake ŵazakawukilika, Yehova wazamuwona kuti wawukilika ndiyo. (Ŵazgani Zekariya 2:8.) Ntheura, Adada ŵithu ŵa kucanya ŵazamucitapo kanthu mwaluŵiro kuti ŵatithaske. Ivi vizamufika peneko apo Yehova wazamuparanyira caru ca Satana pa Haramagedoni, iyo ni “nkhondo ya zuŵa likuru la Ciuta Wankhongonozose.”—Uvu. 16:14, 16.

⁵ Pakuyowoya za Haramagedoni, ucimi wa mu Baibolo ukuti: “‘Yehova wakupindana na ŵamitundu; wati wasuskane na ŵanthu wose, ŵaheni wati wapeleke ku lupanga,’ wakuti Yehova. ‘Ntheura wakuti Yehova wa mipingo: Wonani, uheni ukufuma ku mtundu kuya ku mtundu, ndipo kavuluvulu mukuru wakuwuka kufumira mphaka za caru! Ndipo ŵakukomeka ŵa Yehova pa zuŵa ilo ŵati ŵaŵepo kufumira ku mphelerekezgo kuyakafika ku mphelerekezgo ya caru capasi. Kuti ŵati ŵaŵatengelere cara, panji kuwunjikika, panji kusungika; ŵati ŵaŵe ngati ulongwe pasi.’” (Yer. 25:31-33) Haramagedoni yizamuparanya mgonezi uheni uwu. Caru ca Satana kuzamuŵavya, kweni cigaŵa ca pa caru capasi ca gulu la Yehova cizamupona.

6, 7. (a) Kasi awo ŵakupanga “mzinda ukuru” ŵakufuma nkhu? (b) Kasi gulu la Ciuta lasazgikirako wuli mu vyaka vyasonosono apa?

⁶ Cigaŵa ca pa caru capasi ca gulu la Ciuta cicalipo ndipo cikukura cifukwa cakuti Ciuta wakuŵatemwa ŵanthu awo ŵali mu gulu ili. Baibolo likuti: “Maso gha Yehova ghali pa ŵarunji, ndipo makutu ghake ghakupulikizga maŵeyelero ghawo.” (1 Pet. 3:12) Ŵanyake mwa ŵarunji awo ŵakuyowoyeka apa ni “mzinda ukuru” uwo wafuma “mu suzgo yikuru.” (Uvu. 7:9, 14) Baibolo likuti “mzinda” ucoko yayi. Kweni likuti “mzinda ukuru,” kung’anamura kuti mbanthu ŵanandi comene. Kasi imwe mukuwona kuti muzamuŵa mu gulu la ŵanthu aŵa, ŵeneawo ŵazamupona “suzgo yikuru”?

⁷ Ŵanthu awo ŵakupanga mzinda ukuru ŵakufuma mu mitundu yose. Ŵakuwunganyika pamoza cifukwa ca mulimo wa kupharazga, weneuwo nchimanyikwiro ca kuŵapo kwa Yesu. Iyo wakacima kuti: “Makani ghawemi agha gha ufumu, ghazamupharazgika mu caru cose kuti uŵe ukaboni ku mitundu yose; penepapo ndipo umaliro wizenge.”  (Mat. 24:14) Lekani mu mazuŵa ghaumaliro agha, mulimo ukuru comene wa gulu la Ciuta nkhupharazga makani ghawemi gha Ufumu. Cifukwa ca mulimo uwu, ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵamba kusopa Ciuta “mu mzimu na unenesko.” (Yoh. 4:23, 24) Mwaciyelezgero, mu vyaka 10 pera, kwambira caka ca uteŵeti ca 2003 mpaka ca 2012, ŵanthu ŵakujumpha 2,707,000 ŵali kubapatizika, kulongora kuti ŵali kujipatulira kwa Ciuta. Pa caru cose capasi, sono pali Ŵakaboni ŵakujumpha 7,900,000 ndipo ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵakuwungana nawo, comenecomene pa Cikumbusko. Tikujilumba tekha yayi cifukwa ca kukura uku, pakuti ‘Ciuta ndiyo wakukuzga.’ (1 Kor. 3:5-7) Ndipouli, mbukaboni wakuti mzinda ukuru ukusazgikirako caka cilicose.

8. Kasi nchivici ico cawovwira kuti ciŵelengero ca ŵateŵeti ŵa Yehova mazuŵa ghano cikure?

⁸ Ciŵelengero ca ŵateŵeti ŵa Ciuta cakura comene. Vili nthena cifukwa cakuti Yehova wali na Ŵakaboni ŵake. (Ŵazgani Yesaya 43:10-12.) Ivi vikayowoyekerathu mu ucimi uwu wakuti: “Mucoko kwakuluska tiwaŵenge fuko, enya, mucoko uzgokenge mtundu wa nkhongono; Ndine Yehova; tindicipusumphiske mu nyengo yake.” (Yes. 60:22) Pa nyengo yinyake, ŵakukhalira ŵakuphakazgika ŵakaŵa nga ni “mucoko,” kweni ciŵelengero cawo cikakura apo Ŵaisrayeli ŵanyake ŵauzimu ŵakizanga mu gulu la Ciuta. (Gal. 6:16) Cifukwa ca thumbiko la Yehova mu vyaka vyose ivi, ciŵelengero ca ŵanthu ŵa Ciuta cikulutilira kukura na kuwunganyika kwa mzinda ukuru.

9. Kasi tikwenera kucita vici kuti tizakasange vitumbiko vyamunthazi?

⁹ Kwali tili Ŵakhristu ŵakuphakazgika kwali ŵa mzinda ukuru, tose tingazakasanga vitumbiko vyamunthazi ivyo vikuyowoyeka mu Mazgu gha Ciuta. Ndipouli, kuti tizakasange vitumbiko ivi, tikwenera kulondezga malango gha Yehova. (Yes. 48:17, 18) Mwaciyelezgero, Yehova wakakhumbanga kuti Ŵaisrayeli ŵalondezgenge Dango lake. Dango ili likaŵavikiliranga cifukwa likaŵa na malango pa nkhani ya kugonana, bizinesi, kulera ŵana, kukhala makora na ŵanji, na zinyake zantheura. (Ex. 20:14; Lev. 19:18, 35-36; Dute. 6:6-9) Para tikulondezga malango gha Ciuta nase tikusanga vyandulo, ndipo nchinonono yayi kucita khumbo la Ciuta. (Ŵazgani 1 Yohane 5:3.) Nakuti nga Mbaisrayeli, para tikupulikira malango na fundo za Yehova Ciuta, tikuvikilirika kweniso tikuŵa “ŵakukhora mu cipulikano.”—Tito 1:13.

10. Cifukwa wuli tikwenera kupatura nyengo yakusambilira Baibolo kweniso Nyengo Yakusopera ya Mbumba sabata yiliyose?

¹⁰ Pali vinthu vinandi ivyo vyasintha mu cigaŵa ca pa caru capasi ca gulu la Yehova. Mwaciyelezgero, tikulutilira kupulikiska makora unenesko wa mu Baibolo. Mphake cifukwa cakuti “nthowa ya ŵarunji yikuŵa nga ndi kungweluka kwa matandakuca, uko kukuŵaliraŵalira mpaka muhanya pakati.” (Zinth. 4:18) Kweni tikwenera kujifumba kuti: ‘Kasi nkhukolerana na kusintha uko kulipo pa umo tikupulikiskira unenesko wa mu Malemba? Kasi nkhuŵazga Baibolo zuŵa lililose? Kasi nkhuŵikapo mtima pakuŵazga mabuku ghithu? Kasi ine na mbumba yane, tikuŵa na Nyengo Yakusopera ya Mbumba sabata yiliyose?’ Taŵanandi tingazomerezga kuti nchakusuzga yayi kucita vinthu ivi. Ico cikukhumbikwa nkhupatura nyengo. Nakuti nchakuzirwa comene kuti tisambirenge Malemba, kughalondezga, na kukura mwauzimu, comenecomene sono apo suzgo yikuru yili pafupi comene.

11. Cifukwa wuli ŵanthu ŵa Yehova ŵakuluta ku maungano gha mpingo, gha dera, ghapadera, na gha cigaŵa?

¹¹ Gulu la Yehova likutikhumbira viwemi pakuticiska kuti tipulikirenge ulongozgi wa mpositole Paulosi wakuti: “Tiyeni tighanaghanirane  yumoza na munyake na kuciskirana ku citemwa na milimo yiwemi, kusulako cara kuwungana kwithu pamoza, umo kaliri kaluso ka ŵanji, kweni tikhwimiskanenge yumoza na munyake, ndipo comenecomene apo tikuwona zuŵa likuneng’enera.” (Heb. 10:24, 25) Viphikiro ivyo vikacitikanga caka na caka na maungano ghanyake, vikakhozganga Ŵaisrayeli mwauzimu. Nakuti viphikiro ivi, nga Ciphikiro ca Misasa ico cikacitika mu nyengo ya Nehemiya, vikaŵanga vyakukondweska. (Ex. 23:15, 16; Neh. 8:9-18) Nase tili na maungano gha mpingo, gha dera, ghapadera, na gha cigaŵa. Ipo tiyeni tifwilirepo kuti tisangikengepo pa maungano ghose agha kuti tiŵe ŵakukhora mwauzimu kweniso kuti tiŵe ŵacimwemwe.—Tito 2:2.

12. Kasi mulimo wa kupharazga Ufumu tikwenera kuwuwona wuli?

¹² Pakuti tikukolerana na gulu la Ciuta, tikwenera kupharazga makani ghawemi. Nakuti Baibolo likuti mulimo uwu, ni “mulimo utuŵa.” (Rom. 15:16) Para tikucitako “mulimo utuŵa” uwu, tikuŵa “ŵanchito ŵanyake” na Yehova, uyo ni “Mutuŵa.” (1 Kor. 3:9; 1 Pet. 1:15) Zina la Yehova likutuŵiskika para tikupharazga makani ghawemi. Nakuti ni mwaŵi ukuru comene kupharazga “makani ghawemi ghaucindami wa Ciuta wakukondwa.”—1 Tim. 1:11.

13. Kasi tikwenera kucita vici kuti tiŵe ŵakukhora mwauzimu kweniso kuti tiŵe na umoyo?

¹³ Ciuta wakukhumba kuti tilutilire kuŵa ŵakukhora mwauzimu. Lekani wakukhumba kuti tidemelere kwa iyo na gulu lake. Mozesi wakaphalira Ŵaisrayeli kuti: “Nkhucema mtambo na caru capasi kumukhalirani ukaboni muhanya uno, kuti ndaŵika pamaso pinu umoyo na nyifwa, thumbiko na nthembo; ntheura sorani umoyo mwakuti mose, imwe na ŵana ŵinu, mughume, kuti mutemwe Yehova Ciuta winu, na kuti mupulikire mazgu ghake, kudemelera kwa Iye, cifukwa ndiye umoyo winu na unandi wa mazuŵa ghinu; mwakuti mukhale mu caru ico Yehova wakalimbilira ŵasekuru ŵinu Abrahamu, Yisake na Yakobe, kuŵapa.” (Dute. 30:19, 20) Kuti tiŵe na umoyo tikwenera kucita khumbo la Yehova, kumutemwa, kupulikira mazgu ghake, na kudemelera kwa iyo.

14. Kasi mubali munyake wakaliwonanga wuli gulu la Ciuta?

¹⁴ Mubali Pryce Hughes, mweneuyo wakademelera comene kwa Ciuta na kwendera lumoza na gulu lake, wakalemba kuti: “Nkhuwonga comene kuti nkhamanya unenesko pambere caka ca 1914 cindafike ndiposo kuti nalutilira kucita vinthu mwakukolerana na unenesko uwu . . . Cinthu cakuzirwa comene kwa ine, nkhwendera lumoza na gulu la Yehova. Ivyo vikanicitikirapo kumasinda vili kunisambizga kuti nchiwemi yayi kuthemba vinjeru vya ŵanthu. Nkhati namanya fundo iyi, nkhaŵikapo mtima kuti nilutilire kudemelera ku gulu lakugomezgeka ili. Ipo kuti Yehova watitemwe na kutitumbika tikwenera kudemelera ku gulu lake.”

15. Yowoyani ciyelezgero ca mu Malemba ico cikulongora umo tikwenera kucitira para paŵa kusintha pa umo tikupulikiskira fundo za mu Baibolo.

¹⁵ Kuti Yehova watitemwe na kutitumbika waliyose payekha, tikwenera kukhozgera gulu lake na kuzomerezga ivyo lasintha pa umo likupulikiskira Malemba. Ghanaghanirani fundo iyi: Yesu wakati wafwa, Ŵakhristu ŵanandi Ŵaciyuda ŵakaŵa ŵamwamphu pakulondezga Dango ndipo ŵakatondekanga kuti ŵalileke. (Mil. 21:17-20) Ndipouli, cifukwa ca kalata iyo Paulosi wakalembera Ŵahebere, ŵakazomerezga kuti ŵakatuŵiskika cara na sembe zakupelekeka “mwakuyana na Dango,” kweni  ŵakatuŵiskika “kwizira mu kupelekeka kamoza pera kwa thupi la Yesu Khristu.” (Heb. 10:5-10) Tikukayika yayi kuti ŵanandi mwa Ŵakhristu Ŵaciyuda aŵa, ŵakasintha kaghanaghaniro kawo ndipo ŵakalutilira kukura mwauzimu. Nase tikwenera kuŵikapo mtima kuti tisambirenge Mazgu gha Ciuta na kuŵa ŵakunozgeka kusintha para paŵa kusintha pa umo tikupulikiskira Mazgu gha Ciuta panji pa umo tikucitira mulimo withu wa kupharazga.

16. (a) Cifukwa wuli umoyo uzamuŵa wakukondweska mu caru ciphya? (b) Kasi imwe mukukhumba kuti muzakawone vici mu caru ciphya?

¹⁶ Wose awo ŵakulutilira kugomezgeka kwa Yehova na gulu lake ŵatumbikikenge muyirayira. Ŵakuphakazgika awo ŵagomezgeka ŵazamuŵa na mwaŵi ukuru wa kuwusa pamoza na Khristu kucanya. (Rom. 8:16, 17) Usange tili na cigomezgo ca kuzakakhala pa caru capasi, tizamukondwa comene na umoyo mu Paradiso. Pakuŵa cigaŵa ca gulu la Yehova, tili na mwaŵi wapadera comene wa kuphalirako ŵanji vya caru ciphya ico Ciuta walayizga. (2 Pet. 3:13) Lemba la Salmo 37:11 likuti: “Ŵakuzika ndiwo tiŵaharenge caru, tiŵakondwenge na kusakata comene.” Ŵanthu ŵazamuzenga “nyumba na kukhalamo” ndipo ŵazamukondwa na “milimo ya mawoko ghawo.” (Yes. 65:21, 22) Kuzamuŵavya kutambuzgana, ukavu, na njara. (Sal. 72:13-16) Babuloni Mukuru wazamupusikaso ŵanthu yayi, pakuti kuzamuŵavya. (Uvu. 18:8, 21) Ŵakufwa ŵazamuwuskika ndipo ŵazamupika mwaŵi wa kuŵa ŵamoyo kwamuyirayira. (Yes. 25:8; Mil. 24:15) Nadi, ŵanthu mamiliyoni ghanandi awo ŵali kujipatulira kwa Yehova, ŵakulindilira vinthu vyakukondweska comene. Kuti tizakasangwe na vitumbiko ivi, tikwenera kulutilira kukura mwauzimu kweniso kwendera lumoza na gulu la Ciuta.

17. Kasi Yehova tikwenera kumuwona wuli?

¹⁷ Mgonezi wa Satana uli pafupi comene kumara. Kuti tizakapone, tikwenera kulutilira kuŵa ŵakukhora mu cipulikano na kusopa Yehova lumoza na gulu lake mwakugomezgeka. Tiŵe na kaghanaghaniro ka wamasalimo Davide, uyo wakimba kuti: “Kanthu kamoza ndalomba kwa Yehova, kenekako ndiko ndipenjenge; kuti ndikhalilire mu nyumba ya Yehova mazuŵa ghose gha umoyo wane, mwakuti ndidaŵirenge utozi wa Yehova, na kutaŵataŵa vya mu tempele lake.” (Sal. 27:4) Mphanyi waliyose wa ise, walutilira kudemelera kwa Yehova na kwendera lumoza na gulu lake.