1, 2. Kasi Yehova wakuyowoya nawo wuli ŵateŵeti ŵake?

MU MDAUKO wose, Yehova wakulongozga ŵanthu ŵake. Mu nyengo yakale, wakaphaliranga ŵanthu vinthu vyamunthazi panji kuŵapa mauteŵeti kwizira mu ŵangelo, mboniwoni, na maloto. (Maŵa. 7:89; Ezek. 1:1; Dan. 2:19) Ŵanji ŵakapokera ulongozgi kwizira mu ŵanthu awo ŵakaŵa ŵimiliri ŵa Yehova. Ŵimiliri aŵa ŵakaŵa mu cigaŵa ca pa caru capasi ca gulu lake. Vilije kanthu kuti ŵanthu ŵa Yehova ŵakapokera wuli mazgu ghake, kweni awo ŵakapulikira ŵakatumbikika.

² Mazuŵa ghano, Yehova wakulongozga ŵanthu ŵake kwizira mu Baibolo, mzimu wake utuŵa, na mpingo. (Mil. 9:31; 15:28; 2 Tim. 3:16, 17) Ulongozgi uwo tikupokera kufuma kwa iyo ngwakupulikikwa makora comene, mwakuti vili nga ni para ‘makutu ghithu ghakupulika lizgu kunyuma kwithu, likuti, “Iyi ndiyo nthowa, endaninge mwa iyi.”’ (Yes. 30:21) Kweniso apo Yesu wakulongozga mpingo kwizira mwa “muzga wakugomezgeka na wakucenjera,” wakutiphalira mazgu gha Yehova. (Mat. 24:45) Tikwenera kupulikira ulongozgi uwu, cifukwa kuti tizakasange umoyo wamuyirayira vikuthemba pa kupulikira.—Heb. 5:9.

3. Kasi ni vinthu wuli ivyo vingatitondeska kupulikira ulongozgi wa Yehova? (Wonani cithuzithuzi cakwamba.)

³ Cilato ca Satana Dyabulosi nchakuti watitondeske kupulikira  ulongozgi wakuponoska umoyo uwo tikupokera kwa Yehova. Kweniso ‘mtima withu wakupusika’ ungatitondeska kupulikira ulongozgi wakufuma kwa Yehova. (Yer. 17:9) Ntheura, tiyeni tidumbiskane ivyo tingacita kuti tithereske vinthu ivyo vingatitondeska kupulika mazgu gha Ciuta. Nchakovwira comene kudumbiskana na Yehova nyengo zose. Tiyeni tiwone umo ici cingatovwilira kukhozga ubwezi withu na Yehova nanga ni para vinthu vyasuzga.

4. Kasi Satana wakuyezga wuli kunanga maghanoghano gha ŵanthu?

⁴ Satana wakuyezga kunanga maghanoghano gha ŵanthu kwizira mu fundo na nkhani zautesi. (Ŵazgani 1 Yohane 5:19.) Padera pa mabuku, manyuzipepara, na magazini, ŵanthu ŵakupulika nkhani pa mawayilesi, ma TV na Intaneti kulikose pa caru capasi, nanga kungaŵa ku mizi. Nangauli vinthu ivi vingaŵa na nkhani zakovwira, kweni kanandi vikuthandazga nkharo na mikhaliro iyo yikupambana na malango gha Yehova. (Yer. 2:13) Mwaciyelezgero, vikuti nthengwa za ŵanalume panji ŵanakazi pera ni ziwemi waka, ndipo ŵanthu ŵanandi ŵakughanaghana kuti ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani iyi ni vyakutalulira.—1 Kor. 6:9, 10.

5. Kasi nchivici ico cingatovwira kuti tileke kuyegheka na visambizgo vya Satana?

⁵ Kasi awo ŵakutemwa urunji wa Ciuta ŵangacita wuli kuti ŵaleke kuyegheka na visambizgo vya Satana ivyo vyazara comene mazuŵa ghano? Kasi ŵangapambaniska wuli pakati pa ciwemi na ciheni? ‘Ŵakwenera kupwelelera [mendero ghawo] kwakuyana na mazgu [gha Ciuta].’ (Sal. 119:9) Mazgu gha Ciuta ghali na ulongozgi wakuzirwa comene weneuwo ukutovwira kuti tipambaniskenge pakati pa nkhani zaunenesko na zautesi. (Zinth. 23:23) Yesu wakati: “Munthu wakwenera kuŵa wamoyo . . . na lizgu lililose lakufuma mu mulomo wa Yehova.” (Mat. 4:4) Tikwenera kumanya umo tingalondezgera fundo za mu Baibolo pa umoyo withu. Mwaciyelezgero, pambere Mozesi wandalembe dango la Yehova lakukanizga uleŵi, Yosefe wakamanya kuti uleŵi nkhwananga. Wakaghanaghanapo yayi napacoko kuti wanangire Yehova apo muwoli wa Potifara wakayezga kumunyengelera kuti wacite kwananga. (Ŵazgani Genesis 39:7-9.) Nangauli muwoli wa Potifara wakacita ivi kwa nyengo yitali, Yosefe wakasankha kupulikira mazgu gha Yehova m’malo mwa mazgu gha mwanakazi uyu. Ivyo vingatovwira kuti tipambaniskenge pakati pa ciwemi na ciheni, nkhutegherezga mazgu gha Yehova na kukana kutegherezga visambizgo vya Satana.

6, 7. Kasi tikwenera kucita vici kuti tigege ulongozgi wakufuma kwa Satana?

⁶ Caru cazura na visambizgo vya cisopa ivyo vikususkana, ntheura ŵanthu ŵanandi ŵakuwona kuti nchawaka kupenja cisopa caunenesko. Ndipouli, Yehova wapeleka ulongozgi wake wakupulikikwa makora ku ŵanthu awo ŵakukhumba kuwulondezga. Tikwenera kusankha tekha uyo timupulikirenge. Pakuti nchambura macitiko kutegherezga mazgu gha  ŵanthu ŵaŵiri pa nyengo yimoza, tikwenera ‘kumanya mazgu’ gha Yesu na kupulikizga kwa iyo. Ndiyo Yehova wali kwimika kuti waŵe muliska wa mberere zake.—Ŵazgani Yohane 10:3-5.

⁷ Yesu wakati: “Ŵikaniko mahara ku ivyo mukupulika.” (Mrk. 4:24) Ulongozgi wa Yehova ngwakupulikikwa makora kweniso ngwaunenesko. Kweni kuti tipulikire ulongozgi uwu tikwenera kunozga mitima yithu. Para tingapusa tingapulikira ulongozgi uheni wakufuma kwa Satana m’malo mwa ulongozgi wacitemwa wakufuma kwa Ciuta. Tingazomerezganga yayi kupuluskika na sumu za ku caru, mavidiyo, mapulogiramu gha pa TV, mabuku, ŵanyithu, ŵasambizgi, panji awo ŵanji ŵakuŵacema kuti ni nkhwantha.—Kol. 2:8.

8. (a) Kasi mtima withu ungapangiska wuli kuti tithere ku maucenjezi gha Satana? (b) Kasi nchivici ico cingaticitikira usange tikusulako vinthu ivyo vingalongozgera ku ngozi?

⁸ Satana wakumanya kuti tili ŵakwananga, ndipo wakuyezga kuticiska kuti tikhorweske makhumbiro ghaheni. Para Satana watiwukira mu nthowa iyi, likuŵa suzgo likuru comene kuti tilutilire kugomezgeka. (Yoh. 8:44-47) Kasi tingacita wuli kuti tilutilire kuŵa ŵakugomezgeka? Ghanaghanirani vya munthu uyo cifukwa ca kuthera ku makhumbiro ghake, wacita cinthu ciheni ico wakaghanaghananga kuti wangacita yayi napacoko. (Rom. 7:15) Nchivici ico capangiska kuti wacite nthena? Pacoko na pacoko munthu uyu wakwenera kuti wakaleka kupulika mazgu gha Yehova. Panji wakatondeka kumanya ivyo vikacitikanga mu mtima wake vyeneivyo vyalongozgera ku ngozi, panyake wakavisulako waka. Mwaciyelezgero, panji wakaleka kulomba, kupharazga mwamwamphu, panji kuluta ku maungano mwakukhazikika. Nyengo yati yajumphapo wakathera ku makhumbiro ghake na kucita cinthu ico wakamanyanga kuti nchiheni. Usange tikuŵa maso na vinthu ivyo vingalongozgera ku ngozi na kucitapo kanthu mwaluŵiro, tingagega kwananga. Kweniso usange tikupulika mazgu gha Yehova, tikanenge fundo za ŵakugaluka.—Zinth. 11:9.

9. Cifukwa wuli nchakuzirwa comene kumanya mwakutendekera usange tili na makhumbiro ghaheni?

⁹ Usange nthenda yamanyikwa luŵiro, mulwari wangathaskika. Ntheura pera, usange tingamanya luŵiro kuti tili na makhumbiro ghaheni tingagega suzgo. Para tamanya waka kuti tili na makhumbiro agha, cingaŵa camahara kuti ticitepo kanthu mwaluŵiro. Tikwenera kucita nthena pambere Satana ‘wandatikore ŵamoyo kuti ticite khumbo lake.’ (2 Tim. 2:26) Kasi tikwenera kucita vici para tamanya kuti tili na maghanoghano ndiposo makhumbiro agho ghakususkana na khumbo la Yehova?  Tijiyuyure mwaluŵiro na kuwelera kwa iyo. Tipenje na kupulikira ulongozgi wake na mtima withu wose. (Yes. 44:22) Tikwenera kumanya kuti para tasankha uheni vinthu tipwetekekenge comene ndipo tingasangana na masuzgo ghakuru mu mgonezi uwu. Ipo nchiwemi comene kuti ticitengepo kanthu mwaluŵiro kuti tileke kupuluka ndiposo kuti tigege masuzgo.

10, 11. (a) Kasi munthu wakujikuzga wakucita wuli? (b) Kasi pa nkhani ya Kora, Datani, na Abiramu, tikusambirapo vici?

¹⁰ Tikwenera kumanya kuti mtima withu ungatipuluska. Mwaciyelezgero, wonani umo kujikuzga ndiposo udokezi vingatitondeskera kupulika mazgu gha Yehova na kutinjizga mu suzgo. Munthu wakujikuzga wakujiwona kuti ngwapacanya. Wakughanaghana kuti wangacita cilicose ico wakukhumba kweniso kuti palije uyo wangamuphalira cakucita. Ntheura wakuwona kuti wangapokera yayi ulongozgi kufuma ku Ŵakhristu ŵanyake, ku ŵalara, panji ku gulu la Ciuta. Munthu wanthena, wakupulika yayi mazgu gha Yehova.

¹¹ Apo Ŵaisrayeli ŵakendanga mu mapopa, Kora, Datani, na Abiramu ŵakagalukira Mozesi na Aroni, ŵeneawo ŵakimikika na Yehova. Cifukwa ca kujikuzga, iwo ŵakapanga ndondomeko yawo na yawo yakusopera Yehova. Kasi Yehova wakacita nawo wuli? Wakaŵaparanya. (Maŵa. 26:8-10) Pa nkhani iyi tikutorapo sambiro lakuzirwa comene. Para munthu wagalukira Yehova wakuwona kawemi cara. Kweniso tikumbuke kuti “kujikuzga kukudangilira pharanyiko.”—Zinth. 16:18; Yes. 13:11.

12, 13. (a) Yowoyani ciyelezgero ico cikulongora umo udokezi ungalongozgera munthu ku suzgo. (b) Longosorani umo udokezi ungakulira usange tingawulekelera.

¹² Udokezi nawo nguheni. Munthu mudokezi kanandi wakughanaghana kuti ulongozgi wa Yehova ngwakovwira yayi kwa iyo. Wakughanaghana kuti wangatora vinthu vyaŵene kuti viŵe vyake. Namani, mulara wa ŵasilikari ŵa Siriya, wakati wacizgika nthenda ya vyoni, wakakhumba kupeleka vyawanangwa kwa nchimi Elisha, kweni Elisha wakakana. Ndipouli, Gehazi, muteŵeti wa Elisha, wakavidokera vyawanangwa ivi. Mu mtima wake, Gehazi wakati: “Yehova wamoyo, ine tindicimbilire panyuma [pa Namani], nkhapoke kanthu kwa iye.” Kwambura Elisha kumanya, wakacimbilira Namani na kuteta utesi kuti wapike “talente limoza la siliva na minjilira yiŵiri yakutowa.” Kasi nchivici ico cikacitika Gehazi wati wacita nthena na kupusika nchimi ya Yehova? Vyoni vya Namani vikademelera Gehazi, munthu mudokezi.—2 Mathe. 5:20-27.

¹³ Udokezi ukwamba pacokopacoko, kweni usange tingawulekelera, ungakura mwaluŵiro comene na kutipwetekeska. Fundo iyi yikuwoneka makora mu nkhani ya mu Baibolo yakukhwaskana na Akani. Iyo wakati: “Para nkhawona mukati mwa vyakuskogha munjilira uwemi wa ku Babuloni na mashekeli gha siliva makumi-khumi ghaŵiri, na mpimintha wa golide uzito wake mashekeli makumi ghankhondi, nkhavidokera na kuvitora.” M’malo mwa kukana makhumbiro ghaheni, Akani wakadokera na kwiba katundu, na kumubisa mu hema lake. Ivi vikati vyavumbukwa, Joshua wakaphalira Akani kuti Yehova wizenge na suzgo pa iyo. Pa zuŵa leneliro, Akani na mbumba yake ŵakadinyika na malibwe na kufwa. (Josh. 7:11, 21, 24, 25) Waliyose wa ise wangaŵa mudokezi nga ni Akani. Ntheura, tikwenera kucenjera “na mtundu uliwose wa udokezi.” (Luka 12:15) Nyengo zinyake tingaŵa na maghanoghano ghambura kwenelera panji ghakuti ticite viheni. Para vyaŵa nthena, tikwenera kughakanizga, ndipo tileke kuzomerezga kuti makhumbiro ghithu ghakure na kutipangiska kuti tinange.—Ŵazgani Yakobe 1:14, 15.

14. Kasi tikwenera kucita vici usange tamanya kuti tili ŵakujikuzga ndiposo ŵadokezi?

¹⁴ Kujikuzga na udokezi vikulongozgera ku  suzgo. Para tikughanaghanira masuzgo agho ghaŵengepo cifukwa ca makhumbiro ghaheni, tizomerezgenge yayi kuti ghatitondeske kupulika mazgu gha Yehova. (Dute. 32:29) Mu Baibolo, Ciuta withu waunenesko wakutiphalira vyandulo ivyo tikusanga cifukwa ca kucita vinthu viwemi, kweniso wakutiphalira masuzgo agho ghakuŵapo para tacita vinthu viheni. Usange mtima withu ukuticiska kuti ticite vinthu vinyake cifukwa ca kujikuzga panji udokezi, cingaŵa camahara kughanaghanira masuzgo agho ghangaŵapo. Tikwenera kughanaghanira umo vinthu viheni ivyo tingacita vingakhwaskira ise na awo tikuŵatemwa. Cikuru comene nchakuti tikwenera kughanaghanira umo vingakhwaskira ubwezi withu na Yehova.

15. Kasi tikusambirako vici kwa Yesu pa nkhani ya kuyowoyeskana na Yehova?

¹⁵ Yehova wakutikhumbira viwemi. (Sal. 1:1-3) Wakutipa ulongozgi wakukwana kweniso pa nyengo yakwenelera. (Ŵazgani Ŵahebere 4:16.) Nangauli Yesu wakaŵa wakufikapo, kweni wakalombanga kwa Yehova nyengo zose, ndipo wakacitanga nthena mwakufwilirapo. Yehova wakawovwira na kulongozga Yesu. Wakatuma ŵangelo kuti ŵamuteŵetere, wakamutumira mzimu wake utuŵa, na kumulongozga pakusora ŵapositole 12. Kufumira kucanya, Yehova wakayowoya mazgu agho ghakalongoranga kuti wakutemwa na kovwira Yesu. (Mat. 3:17; 17:5; Mrk. 1:12, 13; Luka 6:12, 13; Yoh. 12:28) Nga ni Yesu, nase tikwenera kupungulira Ciuta mitima yithu mu lurombo. (Sal. 62:7, 8; Heb. 5:7) Lurombo lukutovwira kuti tilutilire kuŵa paubwezi na Yehova ndiposo kuti ticitenge vinthu ivyo vikumucindika.

16. Kasi tingapokera wuli wovwiri wa Yehova mwakuti tipulikenge mazgu ghake?

¹⁶ Nangauli Yehova wakupeleka ulongozgi wake mwawanangwa, kweni wakucicizga munthu yayi kuti wawupulikire. Tikwenera kupempha mzimu wake utuŵa ndipo iyo watipenge mwawanangwa. (Ŵazgani Luka 11:10-13.) Ndipouli, nchakuzirwa comene kuti ‘tipwelelere umo tikupulikira.’ (Luka 8:18) Mwaciyelezgero, ungaŵa upusikizgi usange tikupempha Yehova kuti watovwire kumarana na nkharo yiheni uku tikulutilira kulaŵilira vithuzithuzi vyamuziro panji mafilimu ghaheni. Tikwenera kukhala pa malo agho pali mzimu wa Yehova panji kucita vinthu ivyo vikukolerana na mzimu uwu. Tose tikumanya kuti pa maungano gha mpingo pakuŵa mzimu utuŵa. Ŵateŵeti ŵanandi ŵa Yehova ŵagega masuzgo cifukwa ca kupulikizga kwa Yehova pa maungano ghithu. Ŵakati ŵamanya kuti makhumbiro ghaheni ghamba mu mtima wawo ŵakaghamazga.—Sal. 73:12-17; 143:10.

17. Cifukwa wuli kujithemba nkhuheni?

¹⁷ Wonani ivyo vikacitikira Themba Davide la Israyeli. Apo wakaŵa muwukirano, wakakoma Goliyati, cinkhara ca Ŵafilisiti. Davide wakaŵa msilikari, themba, muvikiliri, ndiposo mulongozgi wa mtundu wa Israyeli. Kweni wakati wajithemba, mtima wake ukamupusika ndipo wakacita zakwananga zikuru na Batisheba. Kweniso wakakomeska Uriya, mfumu wa Batisheba. Davide wakati wapika cilango, wakajiyuyura na kuzomera zakwananga zake ndiposo wakanozga ubwezi wake na Yehova.—Sal. 51:4, 6, 10, 11.

18. Kasi nchivici ico cingatovwira kuti tilutilire kupulika mazgu gha Yehova?

¹⁸ Tiyeni tipulikire ulongozgi uwo uli pa 1 Ŵakorinte 10:12 ndipo tileke kujithemba. Pakuti tikutondeka “kurunjika mendero” ghithu, ipo tikwenera kusankha pakati pa kupulikira mazgu gha Yehova panji gha Satana. (Yer. 10:23) Mphanyi talutilira kulomba, kulongozgeka na mzimu utuŵa, ndiposo kupulika mazgu gha Yehova nyengo zose.