Kasi Candulo ca Umoyo Nchivici?
Kasi Candulo ca Umoyo Nchivici?
“KASI candulo ca umoyo nchivici?” Ŵanandi ŵali kufumbapo fumbo ili. Dokotala munyake wa ku Austria zina lake Viktor E. Frankl wakati ŵanthu ŵanyake ŵakuwona kuti umoyo “ngwambura candulo,” ndipo cacitima nchakuti ŵanandi ndimo ŵakuwonera.
Cifukwa wuli ŵanandi ŵakuwona nthena? Cifukwa cimoza nchakuti ŵanthu ŵanandi pa caru cose ŵakukhala mwakusuzgikira comene. Zuŵa lililose ŵakulimbana na masuzgo agho ghakumara yayi nga ni ukavu, matenda, nkhaza, ndiposo kuyuzgika. Umoyo wawo ‘ngwakuzura na visuzgo’ nadi nga umo Yobu uyo wakaŵako mu nyengo yakale wakayowoyera. (Job 14:1) Ŵakukhalira kuti cikuru ŵajurako zuŵa ilo.
Paliso ŵanthu ŵanandi awo ŵali na ndalama zinandi ndiposo mbakuvikilirika. Ŵakuwoneka kuti ŵali na vyose vyakukhumbikwira kuti ŵaŵe na umoyo wakukhorweska. Kweni ŵanandi ŵa iwo ŵakukhorwa yayi. Cifukwa wuli? Cifukwa nchakuti nyengo na nyengo ivyo ŵakhumbanga kucita vikutimbanizgika na ‘masuzgo’ ghamabuci nga nkhukhira kwa ndalama panji vinthu vinyake vyakucitiska citima, nga ni nyifwa ya mwana wawo.—Salmo 90:10.
Paliso cinthu cinyake ico cikupangiska kuti ŵanthu ŵawonenge kuti umoyo “ngwambura candulo.” Kasi nchivici? Nchakuti tikukhala umoyo ufupi comene. Ŵanandi ŵakuwona kuti nchakupulikikwa yayi kuti taŵanthu, ise tingacita vinthu vikuru tikukhala umoyo ufupi. Ŵakupulikiska yayi kuti tikufwa nipera nanga ni para tikusuzgika yayi.—Mupharazgi 3:19, 20.
Kasi Umoyo Nyengo Zose Uŵenge Wambura Candulo?
Solomoni, Themba la Israyeli, wakayowoya makora umo vinthu vikuŵira pa umoyo. Wakawona umo ŵanthu ŵa mu nyengo yake ŵakalimbikiliranga kugwira nchito, nga nkhupanda mbuto, kulima, kuzenga, ndiposo kupwelelera mbumba zawo, nga umo tikucitira mazuŵa ghano. Mupharazgi 2:17.
Wakafumba kuti, ‘Kasi paumaliro candulo cikuŵa vici?’ Wakawona kuti vyose ivyo ŵanthu ŵakucita ni “vyawaka na suzgo la mtima.”—Kweni kasi Themba Solomoni likang’anamuranga kuti vyose ivyo ŵanthu ŵakucita nyengo zose viŵenge “vyawaka na suzgo la mtima”? Yayi. Themba ili likalongosoranga waka kuti timanye ivyo vikucitika mu umoyo. Ndipouli, Mazgu gha Ciuta, agho ngakupelekeka na mzimu, ghakutipa cigomezgo cakuti vinthu vikhalilirenge nthena yayi.
Kasi mungacisanga wuli cigomezgo ici? Ŵazgani nkhani ziŵiri zakulondezgapo. Zimovwiraninge kumanya cifukwa ico umoyo ukuwonekera kuŵa wambura candulo, umo suzgo ili lizamumalira, ndiposo umo mungaŵira na umoyo wacandulo nanga ni sono.