Lutani apo pali nkhani

Lutani apo pali mitu ya nkhani

Ninjani Wakwenera Kusambizga Ŵana vya Ciuta?

Ninjani Wakwenera Kusambizga Ŵana vya Ciuta?

Ninjani Wakwenera Kusambizga Ŵana vya Ciuta?

“Msambiri wali pacanya pa msambizgi wake cara, kweni waliyose uyo wakusambizgika fikepo waŵenge nga ni msambizgi wake.”—LUKA 6:40.

ŴAPAPI ŵanyake ŵakuwona kuti mbakwenelera yayi kusambizga ŵana ŵawo vya Ciuta. Ŵakughanaghana kuti ŵangasambizga makora yayi ŵana ŵawo cifukwa cakuti ŵandasambire comene panji ŵakumanya vinandi yayi vyakukhwaskana na cisopa. Lekani ŵakuwona kuti nchiwemi kuti ŵacibali panji ŵaliska ndiwo ŵaŵasambizgirenge.

Kweni kasi ninjani uyo wakwenera kusambizga ŵana nkharo yiwemi na vinthu vyakukhwaskana na cisopa? Wonani ivyo Baibolo likuyowoya pa nkhani iyi, ndipo yaniskani na ivyo ŵakusanda ŵasanga pa nkhani iyi.

Kasi Dada Wali na Mulimo Wuli?

Ivyo Baibolo likusambizga: “Ŵawiskewo, mungakwiyiskanga ŵana ŵinu cara, kweni lutilirani kuŵalera mu kulanga na kuŵasambizga maghanoghano gha Yehova.”—Ŵaefeso 6:4.

Ivyo ŵakusanda ŵasanga: Kasi ŵadada ŵakusanga candulo wuli, usange ŵali na vigomezgo vyankhongono vyakukhwaskana na cisopa? Nkhani ya mutu wakuti Fathers’ Religious Involvement and Early Childhood Behavior, iyo yikalembeka mu 2009, yikati: “Para ŵanalume ŵali mu gulu linyake ilo likusopa, vikovwira kuti ŵaŵe ŵadada ŵawemi. Cisopa cikovwira ŵanthu kuti ŵakhalenge makora mu cikaya, kweniso cikusambizga na kulongozga umo munthu wangaŵira na umoyo uwemi.”

Baibolo likudidimizga comene mulimo uwo dada wali nawo pakulera na kusambizga ŵana. (Zintharika 4:1; Ŵakolose 3:21; Ŵahebere 12:9) Kweni kasi ulongozgi uwu ngwacandulo mazuŵa ghano? Mu 2009, Yunivesite ya ku Florida yikalemba nkhani iyo yikalongosoranga umo nkharo ya ŵadada yikukhwaskira ŵana. Ŵakusanda ŵakasanga kuti ŵana awo ŵawiskewo ŵakafwilirapo kuŵalera na kuŵasambizga ŵakaŵa ŵalusungu ndiposo ŵakujicindika. Ŵana ŵasepuka ŵakaŵa ŵakusuzga viŵi yayi, ndipo ŵasungwana ŵakasuzgikanga viŵi yayi maghanoghano. Nchakuwonekerathu kuti ulongozgi wa mu Baibolo ucali wakovwira.

Kasi Mulimo wa Mama Ngwakuzirwa Wuli?

Ivyo Baibolo likusambizga: “Ungasidanga dango la ŵanyoko.”—Zintharika 1:8.

Ivyo ŵakusanda ŵasanga: Mu 2006, buku la Handbook of Child Psychology likati: “Pa avireji, ŵamama ŵakumalira nyengo yinandi kuyowoyeskana na ŵana kuluska ŵadada. Ndipo ivi vikucitika mu vyaru vinandi.” Cifukwa cakuti ŵamama ŵakukhala nyengo yitali na ŵana, apo ŵana ŵakukura ŵakutolera comene ivyo mama wakuyowoya, kucita, ndiposo umo wakuwonera vinthu.

Para mama na dada ŵakusambizgira lumoza ŵana ŵawo unenesko wakukhwaskana na Ciuta, ŵakuŵapa vyawanangwa viŵiri. Cakwamba, ŵana ŵakuŵa na mwaŵi wa kuŵa paubwezi na Adada ŵawo ŵakucanya, ndipo ŵangasanga candulo na ubwezi uwu kwa umoyo wawo wose. Caciŵiri ŵana ŵakusambira umo mfumu na muwoli ŵakwenera kucitira vinthu mwakukolerana mwakuti ŵafiske makora ivyo ŵakukhumba kucita. (Ŵakolose 3:18-20) Nangauli ŵanji ŵangawovwira dada ndiposo mama, kweni ŵapapi ndiwo ŵali na mulimo wa kusambizga ŵana ŵawo vyakukhwaskana na Ciuta ndiposo umo Ciuta wakukhumbira kuti mbumba yikhalirenge.

Kweni kasi, ŵapapi ŵangasambizga wuli ŵana ŵawo? Kasi ni nthowa wuli izo zingawovwira comene?