Gulu la Nambara 132 la Awo Ŵamalizga Masambiro gha Giliyadi

Ŵamwamphu Pakukhozgera Unenesko

PA MALICI 10, 2012 likaŵa zuŵa lapadera ku likuru la masambiro, ku Patterson mu msumba wa New York. Kukiza ŵanthu masauzandi ghanandi ndipo ŵanji ŵakafuma mu vyaru vinyake kuti ŵaŵepo pa ungano wa nambara 132 wa awo ŵamalizga masambiro gha Giliyadi. Malo agho ŵakacitira ungano uwu ku Patterson ghakazura na ŵanthu ndipo ŵanji ŵakalaŵiliranga pa TV mu malo ghanyake gha Beteli. Ŵanthu awo ŵakawungana mu malo ghose agha ŵakaŵa 9,042.

Ŵanthu ŵakanweka comene. Mwakupambanako na awo ŵakacitapo sukulu ya Giliyadi kumasinda, awo ŵakamalizga masambiro agha ŵakaŵa kuti ŵali kale mu uteŵeti wapadera wanyengozose. Ŵanji ŵakateŵetapo pa Beteli, ŵakaŵapo ŵapayiniya ŵapadera, ŵalaŵiliri ŵakwendakwenda panji ŵamishonale nangauli ŵakaŵa kuti ŵandasambirepo sukulu ya Giliyadi. Panji ŵategherezgi ŵakajifumbanga kuti, kasi ŵanthu ŵaluso aŵa ŵaŵaphalirenge vici?

Pakajumpha nyengo yitali yayi kuti ŵasange zgoro. Gerrit Lösch, wa mu wupu wakulongozga wa Ŵakaboni ŵa Yehova ndiyo wakaŵa ceyamani ndipo wakayowoya nkhani yakujulira ungano uwu. Wakafumba fumbo lakuti waliyose waghanaghanirepo wakati, “Kasi Mukukhozgera mwamwamphu?” Wakalongosora kuti Ŵakhristu ŵakukhozgera unenesko panji kuti visambizgo vyose vya Cikhristu. Kukhozgera unenesko kukung’anamura kusambizga ŵanthu unenesko na kuŵawovwira kuti ŵawutemwenge.

Mbali Lösch wakafumba kuti “Kasi tikumanya wuli kuti tili na unenesko?” Wakati tikumanya cifukwa ca unandi wa ŵanthu awo ŵakuzomera unenesko yayi. Nangauli sono ŵanthu mamiliyoni ghanandi ŵazomera kusopa kutuŵa, kweni pa Pentekoste wa 33 C.E. pakaŵa ŵanthu ŵacoko waka. Wakazunura vinthu vinkhondi ivyo tikumanyira kuti tili na unenesko. Vinthu ivi ni: (1)Tikukhalilira mu visambizgo vya Yesu, (2) tikutemwana, (3) tikudemelera ku fundo za Yehova, (4) tikunjilirapo yayi pa vyakucitika vyacaru, na (5) Ciuta watisankha kuti timanyikwe na zina lake.

“Londezgani Ulongozgi Mungapatukanga Cara”

Ŵategherezgi ŵakamanya makora yayi ico cikaŵa pafupi kucitika apo ŵakawona Geoffrey Jackson, uyoso ngwa mu wupu wakulongozga, wakwiza pacokopacoko ku pulatifomu uku wayegha sutikesi. Nkhani yake yikaŵa ya mutu wakuti “Londezgani Ulongozgi Mungapatukanga Cara,” ndipo yikajintha pa Yesaya 50:5. Lemba ili ni ucimi wakuyowoya za Yesu Khristu ndipo likuti: “Ndagaruka cara, nanga nkhuwelera nyuma.”

Mubali Jackson wakaciska awo ŵakamalizga sukulu iyi kuti ŵapulikirenge luŵiro ulongozgi uwo Yehova wakupeleka kwizira mu mzimu utuŵa, Baibolo, na gulu lake. Mu ntharika ya matalente iyo yili pa Mateyu 25:14-30, tingati ŵazga wose ŵakapokera matalente ghakuyana mu fundo yakuti waliyose wakapika mwakuyana na luso lwake. Iwo ŵakeneranga kucita ivyo ŵangafiska. Ŵazga ŵaŵiri ŵakalumbika ndipo ŵakacemeka kuti ‘mbazga ŵawemi na ŵakugomezgeka.’ Kugomezgeka kukuthemba pa vinthu ivyo munthu wacita pera yayi, kweni pakupulikira ulongozgi.

Muzga wacitatu wakacemeka kuŵa “muheni na mukata” kweniso ‘wawakawaka.’ Kasi suzgo likaŵa vici? Wakawundira pasi talente ilo wakapika. Talente likaŵa njawara yayi kweni likayananga na madinari 6,000 agho ghangayana na uzito wa makilogiramu 20. Uwu mbuzito wa vinthu ivyo munthu wakuzomerezgeka kunyamura mu sutikesi para wakuluta ku vyaru vinyake. Kanchito kangaŵapo kuti munthu wawundire  cinthu cakuyana na sutikesi ya uzito uwu. Ntheura, muzga uyu wakakhalirathu waka yayi, wakawundira talente. Kweni ivi ndivyo wakaphalirika kuti wacite yayi. Mwakuyana waka mumishonale wangatangwanika comene na vinthu vinyake ivyo vingamuvuska. Vinthu wuli? Vinthu nga nkhulemba makalata ku ŵabwezi, kupenjerezga vinthu pa intaneti, kucezga panji kuseŵera magemu nanga kungaŵa kucita malonda. Mbali Jackson wakamalizga nkhani yake mwa kuyowoya kuti “Nyengo zose londezgani ulongozgi!”

“Mungakayikiranga Cara”

Uwu ndiwo ukaŵa mutu wa nkhani iyo Anthony Morris wa mu wupu wakulongozga wakayowoya. Iyo wakati: “Baibolo likulongora kuti cipulikano na kukayika vikwendera lumoza yayi. Para munthu wali na cipulikano wakukayika yayi.” Satana wakapangiska kuti mwanakazi wakufikapo Eva wambe kukayikira. Mubali Morris wakati: “Ryeskani cipulikano cinu ndipo mukayikenge yayi.” Wakayowoya za nkhani ya Petrosi uyo “wakenda pa maji” kweni “pakuwona cimphepo,” wakacita wofi, ndipo wakamba kubira. Yesu wakati wamukora wakamufumba kuti: “Cifukwa wuli wangukayika?” (Mateyu 14:29-31) Iyo wakati: “Para mukutangwanika na uteŵeti wanyengozose nga mbumishonale ŵanji ŵangamba kumulumbani pa ivyo mukucita, nga nipara mukwenda pa maji. Kweni usange mphepo yankhongono yamba kuputa, mungakayikanga yayi.”

Mubali Morris wakati nangauli munthu wangaŵa mu nyengo ya nga nchimphepo, kweni paumaliro yikumara. Mbali Morris wakaciska ŵasambiri kuti pa nyengo zinonono tikwenera kughanaghanira ivyo Paulosi na Sila ŵakacita apo ŵakajalirika mu Jele ku Filipi. Lemba la Milimo 16:25 likuti: “Mu usiku pakati, Paulosi na Sila ŵakalombanga na kulumba Ciuta na sumu; enya, ŵakayidi ŵakaŵapulikanga.” Wonani kuti iwo ŵakalombanga waka yayi kweni wakimbanga mwakuti ŵakayidi ŵanyawo ŵakaŵapulikanga. Mbali Morris wakati nangauli ŵanandi ŵa ise tilije luso lwa kwimba kweni tingacitanga soni yayi kwimba, comene para tasangana na masuzgo. Ndipo Mbali Morris wakamalizga nkhani yake mwa kuŵazga mazgu mu buku la sumu lakuti, Yimbirani Yehova pa mutu wakuti “Kuzizipizga Mpaka Umaliro.”

Nkhani Zinyake Zakukhozga

Robert Luccioni wakadumba nkhani ya mutu wakuti: ‘Kasi Mukukhumbisiska Kuŵa na Mazuŵa Ghanandi?’ Mutu uwu ukatoleka pa mazgu agho Themba Davide likayowoya agho ghali pa Salmo 34:12. Nkhani ya mbali uyu yikawovwira pa umo tingacitira pa nyengo zakusuzga na kulutilira kuŵa paubwezi na Yehova. Vinandi tingasambira kufuma pa lemba la 1 Samuel cipaturo 30. Apo Davide pamoza na ŵanalume ŵake na mbumba zawo ŵakacimbira Themba Sauli, ŵakakhala ku Zikilagi caru cacilendo. Apo mbumba zawo zikatolekera ku wuzga na Ŵaamaleki, ŵanalume aŵa ŵakadandaulira Davide ndipo ŵakakhumbanga kumuswa na mawe. Kasi Davide wakacita wuli? Wakagongowa cara kweni “wakajikhomezga mwa Yehova Ciuta wake.” (1 Samuel 30:6) Wakapempha ulongozgi kwa Yehova na kucita mwakukolerana na ulongozgi ndipo wakathaska awo ŵakakoreka wuzga. Muyowoyi wakasimikizgira awo ŵamalizga sukulu iyi kuti usange ŵangaŵa na cigomezgo cakuyana waka mwa Yehova na kulondezga ulongozgi wake, ŵamukondwa kuŵa na mazuŵa ghakusazgikira kuti ŵawone candulo. Ŵazamusangwa pa mulimo uwo ŵapika.

Mutu wa nkhani iyo yikayowoyeka na Michael Burnett yumoza mwa ŵasambizgi ŵa sukulu ya Giliyadi ukaŵa wakuti: “Ghanaghanirani Ungweru Pamasinda Pakuti Mdima Wamara.” Ŵaisrayeli usiku ŵakawugaŵanga vigaŵa vitatu vya maora ghanayi. Cigaŵa caumaliro cikambanga 2:00 mulenji mpaka 6:00, ndipo ndico nchigaŵa ico kukaŵanga cacisi comene kweniso cakuzizima. Nyengo iyi yikaŵanga yakusuzga kuti munthu waŵe maso. Wamasalmo wakazuzga maghanoghano ghake na vilayizgo vya Yehova kuti waleke kugona panyengo iyi. (Salmo 119:148) Mbali Burnett wakaphalira ŵasambiri aŵa kuti nawo ŵakwenera  kuŵa maso. Iyo wakati: “Namwe musanganenge na masuzgo agho tingati ghaŵenge nga ni mdima, na kuzizima. Mukwenera kunozgekerathu umo mungacitira.” Wakaŵakumbuska kuti ŵakwenera kufwilirapo kuŵazga Baibolo mwakuti ŵaŵenge maso. Mubali Burnett wakalongosora kuti: “Zuŵa lililose mukulomba kwa Yehova kuti waŵe mubwezi winu. Ntheura zomerezgani kuti mubwezi winu Yehova wayowoyenge namwe zuŵa lililose kwizira mu Baibolo. Usiku ukuŵa utali, ntheura nozgekerani umo mungakacitira kuti muwone ungweru uwo uli munthazi.”

Mutu wa nkhani iyo mbali Mark Noumair uyo nayo njumoza wa ŵasambizgi ukajintha pa lemba la 1 Petrosi 5:10 uwo ukaŵa wakuti: “Kusambizgika Cifukwa ca Mulimo wa Kunthazi.” Iyo wakafumba ŵasambiri kuti, “pakuti ndimwe ŵateŵeti awo ŵakumanya vinandi, cifukwa wuli muli kucemeka kuti mwize ku Sukulu ya Giliyadi?” Zgoro: “Cifukwa cakuti muli na luso pa mulimo winu. Ŵanandi awo ŵali na luso pa nchito ŵakutora holide na kuluta ku sukulu kuti ŵakasazgireko luso lwawo. Kwa myezi yinkhondi iyo yajumpha Yehova wamovwirani kuti muŵe “ŵakukhora” na “ŵankhongono” cifukwa mwamanya makora mazgu ghake kweniso gulu lake kuti muŵe ŵakunozgeka kucita milimo yinyake yikuru iyo yingaŵapo. Mathabwa agho ngakukhora ghakubenda yayi na uzito wa vinthu. Ukaboni wa masambiro ghinu wamuwoneka pa umo mwamucitira na ŵabali na ŵadumbu mu mipingo. Kasi masuzgo ghamumucitiskani kupatuka pa fundo za mu malemba panji mwamudemelera ku Mazgu gha Ciuta? Cinthu ico nchankhongono cingayegha vinthu vizito. Kukhora kwa mathabwa kukuthemba pa umo ghalukirana. Namweso kukhora kwinu kukuthemba pa umo imwe mwalukikira mukati mwinu. Yehova wakamucemerani kuno kuti wamovwirani kuŵa ŵakukhora, ŵakugomezgeka kweniso ŵakunozgekera mulimo wakunthazi. Ciuta wacita cigaŵa cake, ntheura, tikulomba kuti namwe mucite cigaŵa cinu ndipo muzomerezge kuti ‘Msambizgi winu Mukuru’ wamalizge kumusambizgani.

Vyakucitika mu Uteŵeti na Cigaŵa ca Mafumbo

Nyengo zose cikuŵa cakukondweska kupulika ŵasambiri ŵakuyowoyapo pa ungano wakulayirana nawo para ŵamalizga masambiro gha Giliyadi. Mu cigaŵa cinyake ca pulogiramu ŵasambiri ŵakayezgelera ivyo vikaŵacitikira apo ŵakapharazganga. Mwaciyelezgero, apo mbumba yinyake ya Cifurenci yikalutanga ku sukulu iyi yikalindizga ndege kwa maora 6. Apo ŵakaŵa pa resitiranti ya pa malo ghakukwelera ndege agha, ŵakamba cidumbirano na ŵanalume ŵaŵiri awo nawo ŵakalindiliranga ndege. Mbumba iyi yikati yapulika kuti munyake wakafuma ku Malaŵi, yikamuyowoyiska mu Ciceŵa ico nchiyowoyero ca ku Malaŵi. Munthu uyu wakazizwa ndipo wakafumba umo ŵakacimanyira ciyowoyero ici. Mbumba iyi yikalongosora kuti yikacitanga umishonale mu caru ca Malaŵi. Apo munyake wakati wakafumira ku Kameroon ŵakasintha na kwamba kuyowoya nayo mu Cifurenci, ntheura munthu yura wakazizikika comene. Ŵanalume aŵa ŵakakhumba kumanya vinandi vyakukhwaskana na Ŵakaboni ŵa Yehova ntheura mbumba iyi yikaŵapharazgira.

Nicholas Ahladis, uyo ngwa mu dipatimenti yakung’anamura, wakafumba mbumba ziŵiri. Mbumba yinyake yikafuma ku Australia na kukacita umishonale ku cigaŵa ca East Timor uko kanandi nkhondo zikukata yayi. Apo yinyake yikafuma mu caru ca Korea na kuluta ku Hong Kong. Ndipouli, mbumba zose ziŵiri zikaŵa zakunweka kuweleraso ku milimo yawo kuti zikacite mwakukolerana na ulongozgi uwo zikasambira.

Ŵakati ŵapokera madipuloma, msambiri munyake wakimira gulu lose mwa kuŵazga kalata ya kuwonga cifukwa ca ulongozgi uwo ŵakapokera. Pa umaliro Mbali Lösch wakayowoyapo vigaŵa vinyake vyakukondweska vya mazgu gha ntharika. Zinyake mwa izo zikaŵa zakuti: Unenesko ngwakutowa nga nchiŵingavula, uli nga nchisimi mu cipalamba, kweniso nga nyanguru mu nyengo ya cimphepo. Iyo wakati: “Ni thumbiko likuru comene kumanya unenesko. Ŵani ŵamwamphu pakukhozgera unenesko na kovwira ŵanji kuti nawo ŵaŵe ŵamwamphu.

 [Chart/​Map on page 31]

VYAKUKHWASKANA NA ŴASAMBIRI

Ŵali kufuma mu vyaru: 12

Avireji ya vyaka vyawo: 36

Avireji ya vyaka ivyo ŵaŵira mu unenesko: 36

Avireji ya vyaka ivyo ŵaŵira mu uteŵeti wanyengozose: 15

[Mapu]

(Mu magazini yakusindikizga ndimo vikuwoneka makora)

Ŵatumizgika mu vyaru ivi

VYARU IVYO ŴAMUCITIRAKO MULIMO WAWO

BELIZE

BENIN

CAMBODIA

CAMEROON

CAPE VERDE

CÔTE D’IVOIRE

DOMINICAN REPUBLIC

EAST TIMOR

ECUADOR

GABON

GEORGIA

GUINEA

HONG KONG

LIBERIA

MADAGASCAR

MALAŴI

PERU

SAMOA

SÃO TOMÉ AND PRÍNCIPE

UNITED STATES OF AMERICA

ZIMBABWE

[Cithuzithuzi pa peji 31]

Gulu la Nambara 132 la Awo Ŵamalizga Masambiro gha Giliyadi

Mizere yapendeka kufuma kunthazi kuya kumanyuma, ndipo mazina ghakwambira kumazere kuya kumalyero.

(1) Iap, R.; Iap, J; Ng, T.; Ng, P.; Laurino, F.; Laurino, B.; Won, S.; Won, S.

(2) Morales, N.; Morales, M.; Zanutto, J.; Zanutto, M.; Rumph, I.; Rumph, J.; Germain, D.; Germain, N.

(3) Atchadé, Y.; Atchadé, Y.; Thomas, C.; Thomas, E.; Estigène, C.; Estigène, P.

(4) Ehrman, D.; Ehrman, A.; Bray, J.; Bray, A.; Amorim, M.; Amorim, D.; Seo, Y.; Seo, Y.

(5) Simon, J.; Simon, C.; Seale, C; Seale, D.; Erickson, J.; Erickson, R.

(6) McCluskey, D.; McCluskey, T.; Brown, A.; Brown, V.; Mariano, D.; Mariano, C.; Loyola, Y.; Loyola, C.

(7) Rutgers, P.; Rutgers, N.; Foucault, P.; Foucault, C.; Wunjah, J.; Wunjah, E.