Pa caru cose capasi ŵanthu pafupifupi 2 biliyoni ŵakukondwelera Khisimasi pa Disembala 25, apo ŵanji ŵakukwana 200 miliyoni ŵakukondwelera kubabika kwa Yesu Khristu pa Janyuwale 7. Ndipouli, paliso ŵanthu mamiliyoni awo ŵasankha kuleka kukondwelera Khisimasi. Cifukwa wuli?

Cifukwa cimoza cingaŵa cakuti ŵali mu cisopa ico ncha Cikhristu yayi. Ŵangaŵa kuti mba Ciyuda, Cihindu, Cishinto na visopa vinyake. Ndipo ŵanji ŵakuwona kuti Khisimasi nchidokoni waka.

Kweni cakuzizika nchakuti ŵanji awo ŵakumugomezga Yesu, ŵakukana kucitako vinthu ivyo vikucitika pa Khisimasi. Cifukwa wuli? Iwo ŵakupeleka vifukwa vinayi.

Cifukwa cakwamba, iwo ŵakugomezga yayi kuti Yesu wakababika mu Disembala panji Janyuwale. Baibolo likuyowoyapo yayi deti leneco ilo Yesu wakababikira. Ilo likuyowoya waka kuti: “Mu caru cenecira, mukaŵaso ŵaliska awo ŵakakhalanga kuwaro usiku na kulinda miskambo yawo. Ndipo mwamabuci, mungelo wa Yehova wakimilira pafupi na iwo, ndipo . . . mungelo wakati kwa iwo: ‘. . . Kwababika kwa imwe muhanya uno Mponoski, uyo ni Khristu Fumu, mu msumba wa Davide.’”—Luka 2:8-11.

Ukaboni ukulongora kuti Yesu wakababika ca kukwambilira kwa Okutobala apo ŵaliska ŵakakhalanga ku minda usiku kulinda viŵeto vyawo. Ku Betelehemu kukuzizima comene mu myezi ya Disembala na Janyuwale. Ntheura usiku viŵeto ŵakuvijalira mu viŵaya kuti vileke kupima.

Cifukwa caciŵiri: Cinthu cimoza ico Yesu wakaphalira ŵalondezgi ŵake kuti ŵakumbukirenge ni nyifwa yake, kubabika kwake yayi. Ndipo ŵakeneranga kuyikumbukira munthowa yipusu. (Luka 22:19, 20) Nakutiso mabuku gha Makani ghawemi gha Mariko na Yohane ghakuyowoyapo yayi za kubabika kwa Yesu.

Cifukwa cacitatu: Palije ukaboni wakuti Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakakondweleranga kubabika kwa Yesu. Kweni ŵakakumbukiranga nyifwa yake. (1 Ŵakorinte 11:23-26) Apo visopa ivyo vikujicema kuti ni Vyacikhristu vikambanga kukondwelera kubabika kwa Yesu pa Disembala 25, pakaŵa kuti pajumpha vilimika 300 kufuma apo Yesu wakafwira. Cakukondweska nchakuti, ca mukatikati mwa vilimika vya m’ma 1600, ku England mphara ya malango yikakanizga kukondwelera Khisimasi. Ku America nako khoti likuru la Massachusetts likakanizga. Cifukwa wuli? Buku linyake likati: “Mu Baibolo panji mu mdauko, mulije ukaboni uliwose wakulongora kuti Yesu wakababika pa Disembala 25.” (The Battle for Christmas) Likatiso, Ŵakhristu ŵakucemeka Ŵapuritani ŵakawonanga kuti Khisimasi nchikondwelero ca ŵanthu awo ŵakasopanga ŵangoza ndipo ŵanji ŵakayezga kucizgora kuti Ŵakhristu nawo ŵakondwelerengeko.”

Cifukwa cacinayi: Ni umo cikondwelero ici cikambira. Para tingasanda uko Khisimasi yikafuma, tiwonenge kuti yikambira ku Romu uko ŵakasopanga Ciuta yayi, kweniso ŵakacitanga viphikiro vinandi vya kucindika ŵaciuta nga ni ciuta wa vyaulimi na ciuta dazi. Ŵanthu ŵanyake ŵakusanda vya umoyo wa ŵanthu nga ni Rätsch, Claudia na Müller-Ebeling awo ŵakalembera lumoza buku lakuti Pagan Christmas, ŵakati: “Mwakuyana na mitheto kweniso vigomezgo ivyo vikaŵako pambere Cikhristu cindize, ciphikiro ico kale ŵakakondweleranga kamoza pa caka na cilato cakuti dazi liwereko uko likaya, ŵakacizgora kuŵa cikondwelero ca kubabika kwa Yesu.”

Pa ivyo tadumbiskana, kasi mwawona vifukwa ivyo Ŵakhristu ŵaunenesko ŵakulekera kukondwelera Khisimasi?