Baibolo likuti: ‘Yehova Chiuta wakatora munthu na kumuŵika mu munda wa Edeni kuti walimenge na kuwusungilira. Yehova Chiuta wakaphalira munthu, wakati, ‘Vya makuni ghose gha mu munda uryenge kwawanangwa; kweni vya khuni la kumanyiska uwemi na uheni ungaryanga chara, chifukwa mu zuŵa leneilo ulyerenge, ufwenge nadi.’’—Genesis 2:15-17.

Chiuta wakaŵika Adamu mu munda wakutowa wa Edeni. Munda uwu ukaŵa paradiso ndipo mukaŵa vinyama vinandi. Mukaŵa vipambi vinandi ivyo Adamu wakaryanga umo wakhumbira. Kweni pakaŵa khuni limoza ilo Yehova wakamukanizga kurya. Wakamuchenjezga kuti para walyenge wafwenge.

Kasi Adamu wakalipulikiska dango ili? Enya, wakalipulikiska. Ndipo nyifwa wakayimanyanga makora chifukwa wakawonanga vinyama vikufwa. Usange Adamu wakalengeka kuti paumaliro wafwenge, mphanyi chenjezgo ilo Chiuta wakamuphalira likaŵa lambura kupulikikwa. Kweni Adamu wakamanyanga kuti para wapulikirenge Chiuta, wakhalenge kwamuyirayira.

Ŵanthu ŵanyake ŵakughanaghana kuti ŵakarya chipambi chanadi yayi, kweni kuti ŵakagonana. Kweni uwu mbutesi. Chifukwa Yehova wakaphalira Adamu na muwoli wake Eva kuti: “Babanani, mwandane, muzuzge charu, muchithereske.” (Genesis 1:28) Chiuta wakaŵakanizga khuni lanadi. Yehova wakati ni “khuni la kumanyiska uwemi na uheni,” chifukwa likimiranga mazaza ghake kupambaniska chiwemi na chiheni. Adamu walekenge kurya chipambi cha khuni lakukanizgika, mphanyi wakalongora kuti ngwakupulikira, kweniso kuwonga uyo wakamulenga.

Baibolo likuti: ‘Kwa Adamu, Chiuta wakati, ‘Chifukwa . . . warya vya khuni ilo nkhakuphalira kuti, ungaryanga chara, . . . usuzgikenge kuti usange chakurya, ufumenge vuchi pa chisko chako m’paka uwelere ku fuvu, chifukwa ukatoleka mwenemumo; ndiwe fuvu, ndipo ku fuvu uwelerengeko.’’—Genesis 3:17, 19.

Adamu wakarya chipambi cha khuni ilo wakakanizgika. Apa wakabuda chomene. Wakagaluka, na kusulako viwemi ivyo Yehova wakamuchitira. Chifukwa chakuti Adamu wakamukana Yehova na kwamba kujiyimira payekha, wakajichemera masuzgo ghakofya.

Adamu wakafwa nadi nga umo Yehova wakayowoyera. Chiuta wakapanga Adamu kufuma ku dongo ndipo wakamuphalira kuti ‘wawelerenge ku dongo.’ Wati wafwa, Adamu wakaŵaso wamoyo ku malo ghanyake yayi. Wakazgoka dongo ilo wakatolekako.—Genesis 2:7; Mupharazgi 9:5, 10.

Baibolo likuti: “Kwizira mwa munthu yumoza kwananga kukanjira mu charu ndipo nyifwa kwizira mu kwananga, ntheura nyifwa yikathandazgikira ku ŵanthu wose chifukwa wose ŵakananga.”—Ŵaroma 5:12.

Tikukumana na masuzgo chifukwa chakuti Adamu wakananga. Adamu wakataya mwaŵi wakukhala kwamuyirayira. Kweniso wakataya umoyo waurunji ndipo wakathandazga kwananga ku ŵana wose awo wakababa.

Tose tili kufuma kwa Adamu. Ntheura tili kuhara kwananga ndipo tikufwa. Palije uyo wangagwentha ivi. Paulosi wakalongosora makora masuzgo agha. Iyo wakati: “Ine nili wathupi, wakuguliskika ku kwananga. Wakusokwa ine! Ni njani wanithaskenge ku thupi ilo likunilongozgera ku nyifwa iyi?” Paulosi wakajizgora yekha fumbo ili. Wakati: “Nkhuwonga Chiuta kwizira mwa Yesu Khristu Fumu yithu!”—Ŵaroma 7:14, 24, 25.

Baibolo likuti: “Ŵadada ŵakatuma Mwana wawo kuŵa Mponoski wa charu.”—1 Yohane 4:14.

Yehova wali kunozga nthowa yakumazgira masuzgo agho ghali kwiza chifukwa cha kwananga na kutiponoska ku nyifwa. Wakatuma mwana wake kuti wababike murunji nga umo wakaŵira Adamu. Yesu “wakachitapo kwananga chara.” (1 Petrosi 2:22) Iyo wakafwa chifukwa chakuti wakaŵa wakwananga yayi. Walekenge kufwa mphanyi wakalutilira kuŵa na umoyo kwamuyirayira pa charu chapasi.

Kweni Yehova wakazomerezga kuti Yesu wakomeke na ŵalwani ŵake kupeleka sembe umoyo wake wambura zakwananga kuti wawombore ŵana ŵa Adamu. Pati pajumpha mazuŵa ghatatu, Yehova wakamuwuska na thupi lauzimu kuti wawelere kuchanya. Ntheura awo ŵali na chipulikano mwa Yesu ŵazamusanga umoyo wamuyirayira.—Ŵaroma 3:23, 24; 1 Yohane 2:2.

Ntheura Yesu wakawezgerapo ivyo Adamu wakataya. Wakatifwira kuti tizakasange umoyo wamuyirayira. Baibolo likuti: ‘Yesu wakasuzgika m’paka nyifwa, mwakuti na lusungu lukuru lwa Chiuta wachete nyifwa chifukwa cha munthu waliyose.’—Ŵahebere 2:9.

Ivi vikutiphalira vinandi vya Yehova. Pakuti fundo zake ni zaurunji, chikaŵa chambura machitiko kuti ŵanthu ŵakwananga ŵajiwombore ŵekha. Kweni pakuti wakutitemwa, iyo wakachitapo kanthu mwakuyana na fundo zake zaurunji. Wakajikomora na kutipa Mwana wake kuti watiwombore.—Ŵaroma 5:6-8.

Baibolo likuti: ‘Khristu wali kuwuskika ku ŵakufwa, chipambi chakwamba cha awo ŵali kugona tulo mu nyifwa. Pakuti nyifwa yikizira mwa munthu, chiwuka cha ŵakufwa nacho chikwizira mwa munthu. Chifukwa kwizira mwa Adamu wose ŵakufwa, ntheuraso mwa Khristu wose ŵazamuzgoka ŵamoyo.’—1 Ŵakorinte 15:20-22.

Waliyose wakumanya kuti Yesu wakaŵa na umoyo pa charu chapasi ndipo pamasinda wakafwa. Kweni kasi pali ukaboni wuli wakuti wakawuskika? Wati wawuka, Yesu wakawonekera ku ŵanthu ŵanandi pa nyengo na malo ghakupambana. Nyengo yinyake wakawonekera ku ŵanthu ŵakujumpha 500. Paulosi wakalemba fundo iyi mu kalata iyo wakalembera Ŵakorinte. Ndipo wakati ŵanyake awo ŵakawona Yesu kuti wawuka ŵakaŵa kuti ŵachali ŵamoyo panyengo iyo wakalembanga kalata iyi. Ntheura munthu wakaŵa mwanangwa kuŵafumba kuti wapulike ivyo ŵakawona.—1 Ŵakorinte 15:3-8.

Apo Paulosi wakati Khristu wakaŵa “chipambi chakwamba” cha awo ŵali kugona tulo mu nyifwa, wakang’anamuranga kuti ŵanji nawo ŵazamuwuskika. Yesu wakayowoya kuti: ‘Wose awo ŵali mu malaro gha chikumbusko ŵazamufumira kuwaro.’—Yohane 5:28, 29.

Baibolo likuti: “Pakuti Chiuta wakachitemwa chomene charu, mwakuti wakapeleka Mwana wake wapadera yekha, ntheura kuti waliyose uyo wakupulikana mwa iyo waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.”—Yohane 3:16.

Mu Baibolo, mapeji ghakwambilira mu buku la Genesis ghakutiphalira umo nyifwa yikambira kweniso chifukwa icho pasono charu chapasi ni Paradiso yayi. Ndipo mapeji ghaumaliro mu buku la Uvumbuzi, ghakutiphalira kuti Yehova wazamumazga nyifwa na kuwezgerapo Paradiso pa charu chapasi. Pa nyengo iyo, ŵanthu ŵazamukhala mwakukondwa kwamuyirayira. Lemba la Uvumbuzi 21:4 likuti: “Nyifwa yizamuŵakoso chara.” Kuti tigomezge kuti ivi vizamuchitika nadi, vesi 5 likuti: “Mazgu agha ngakugomezgeka na ghaunenesko.” Vyose ivyo Yehova walayizga vizamuchitika.

Kasi imwe mukugomezga kuti “mazgu agha ngakugomezgeka na ghaunenesko”? Ipo sambirani vinandi vyakukhwaskana na Yesu na kuŵa na chipulikano mwa iyo. Usange ndimo muchitirenge, Chiuta wamutemwaninge. Mutumbikikenge sono, kweniso muzamusanga umoyo wamuyirayira mu Paradiso pa charu chapasi. Ndipo nyifwa yizamuŵakoso chara “nesi kutengera panji kutampha nesi vyakuŵinya vizamuŵakoso chara.”