Lutani apo pali nkhani

Mudumbu Hermine Schmidt

APRIL 18, 2024
GERMANY

Hermine Schmidt, Kaboni wa Yehova Waumaliro Uyo Wakatambuzgika na Chipani cha Nazi, Wali Kufwa na Vyaka 98

Hermine Schmidt, Kaboni wa Yehova Waumaliro Uyo Wakatambuzgika na Chipani cha Nazi, Wali Kufwa na Vyaka 98

Hermine pambere wandatumizgike ku msasa wakuyuzgirako ŵanthu wa Stutthof

Mudumbu Hermine Schmidt wakatayika pa March 31, 2024, wakaŵa na vyaka 98. Mudumbu uyu ŵakamanyikwanga kuti ni Kaboni wa Yehova waumaliro uyo wakakhalapo, pa Ŵakaboni awo wakatambuzgika chomene na chipani cha Nazi chifukwa cha chipulikano chawo.

Mudumbu Hermine wakababika pa November 13, 1925, mu msumba wa Gdańsk, uwo pasono ntchigaŵa cha charu cha Poland. Ŵapapi ŵake, a Oskar na Frieda Koschmieder, ŵakaŵa Ŵakaboni ŵa Yehova. Ndipo ŵakamovwira mwana wawo kuti waŵe na chipulikano na kugomezga chomene Yehova. Mu 1939, ŵasilikari ŵa chipani cha Nazi ŵakafika mu msumba wa Gdańsk. Ivi vikapangiska kuti Ŵakaboni ŵa Yehova ŵanandi ŵatambuzgike chomene. Panyengo iyo, Hermine wakajipeleka kwa Yehova ndipo wakabatizika pa May 2, 1942, apo wakaŵa na vyaka 16.

Chaka chakulondezgapo, mu June 1943, mudumbu uyu wakakakika apo wakaŵa na vyaka 17. Wakakakikaso mu April 1944, ndipo apa wakatumizgika ku msasa wakuyuzgirako ŵanthu wa Stutthof. Pakughanaghanira vya nyengo yakusuzga iyi, mudumbu Hermine wakayowoya kuti: “Ntchakusuzga kulongosora ivyo vikachitikanga. Tikakhozgeka soni kweniso kuyuyulika chomene. Ŵapolisi ŵa Gestapo ŵakachita chilichose icho ŵangafiska kuti ŵanipweteke. Nkhaŵa wapadera yayi, nkhayananga waka na ŵasungwana ŵanyake wose. Kweni nkhamanyanga na mtima wane wose kuti ivyo nkhuchita ni vyakwenelera. Nkhaŵikapo mtima kuti nichitenge vinthu mwakukolerana na njuŵi yane. Para wamunthu ukuchita vinthu mwakukolerana na njuŵi yako ukuŵa na mtende wa mu mtima kweniso ukuŵa pa mtende na Chiuta.”

Horst na Hermine mu March 1995

Pati pajumpha chaka chimoza, mu April 1945, ŵasilikari ŵa Russia ŵakasendelera kufupi na msasa wakuyuzgirako ŵanthu wa Stutthof. Ŵapolisi ŵa Hitler (SS) ŵakachichizga ŵakayidi kukwera chibalagaja (chiboti chambura injini) na kuŵaleka pakati pa nyanja m’malo mwakuzomerezga kuti ŵasilikari wa Russia ŵaŵafwature. Mudumbu Hermine na ŵanyake 370 ŵakapona, apo chibalagaja icho ŵakakwera ŵakachiguguzira ku chilwa cha Møn ku Dennmark mu May 1945. Pamanyuma, Mudumbu Hermine, wakasanganaso na ŵapapi ŵake.

Mu 1947, Hermine wakatengwa kwa Horst Schmidt. Horst wakakana kunjira usilikari. Kweniso wakachitapo mulimo wa kunyamura mabuku ghakulongosora Baibolo mwakubisilizga ku Germany, apo mulimo wa Ŵakaboni ŵa Yehova ukaŵa wakukanizgika. Wakeruzgika kuti wakomeke, ndipo wakasungika dankha ku jele la Brandenburg-Görden. Kwati kwakhala pachoko waka kuti wakomeke, ŵanthu awo ŵakaŵa mu jele ili ŵakaŵaponoska pa April 27, 1945. Horst na Hermine ŵakakhala mu nthengwa kwa vyaka 63 m’paka apo Horst wakafwira mu 2010.

Mbumba iyi kwa vyaka vinandi yikaphalirangako ŵanji ivyo ŵakasangana navyo. Apo ŵanyake ŵakachezga nayo mu 1998, Hermine wakayowoya vya umoyo wake pakuŵa muteŵeti wa Chiuta wakujipeleka. Iyo wakati: “Nakhala umoyo upusu yayi, kweni waŵa wakunozga chomene. Ndipo ningawusinthiska na chilichose yayi.”

Ndise ŵakukondwa chifukwa cha chiyelezgero chiwemi icho Hermine wakalongora apo wakatambuzgikanga. Mphanyi taŵikapo mtima kuyezga chipulikano chake mwakulongora chikanga na kukhozga chipulikano chithu, kugomezga kuti Yehova nyengo zose wavikilirenge ŵakugomezgeka ŵake.—Salimo 31:23, 24.