E mata, a te mea tenā e sē se manakoga masani? Kaia e se ma‵nako ei a tino ke ola ki te se-gata-mai? E fai mai te Tusi Tapu me ko oti ne faulu ne te Atua te manakoga tenā i loto i a tatou. (Failauga 3:11) E fai mai foki me i te “Atua ko te alofa.” (1 Ioane 4:8) E mata, se mea ‵lei ke iloa atu me ne ‵toki ne te Atua alofa i ‵tou loto se manakoga ke ola ki te se-gata-mai kae oti aka ko se fakataunu ne ia te manakoga tenā?

A te ‵tonuga loa, a te mate e sē se taugasoa. E tonu, e fakamatala mai i te Tusi Tapu me se “fili” telā e ‵tau o ‵teke atu ki ei. (1 Kolinito 15:26) Nisi tino e ‵mate vave; kae ko nisi tino e ola leva. Kae ko te mate e oko ki tino katoa. E tokouke a tino e ma‵taku māfai e mafau‵fau ki ei. E mata, ka fakatakavale a te fili tenei? E mata, e mafai o tupu te mea tenā?

E mata, ka poi koe ke iloa aka me e se ko te fuafuaga a te Atua ke ‵mate a tino? E fakamatala mai i te tusi o Kenese a fakamaoniga me ko te fuafuaga eiloa a te Atua ke ola a tino ki te se-gata-mai i te lalolagi nei. Ne tausi faka‵lei ne Ieova te Atua a te lalolagi ke ola kae ‵nofo i ei a tino. Oti aka, faite ei ne ia te tagata muamua ko Atamu, kae tuku atu ne ia ki se palataiso, telā ko te fatoaga o Etena. I te otiga o te mea tenā, “lavea ei ne te Atua ana mea katoa ne faite, kae kiloke! ko oko eiloa i te ‵lei.”—Kenese 1:26, 31.

Ne faite ne Atua a Atamu ki tena fakatusa ‵lei katoatoa. (Teutelonome 32:4) Ne faite foki a Eva ke mo a e isi sena pona, kae ke maua ne ia se foitino mo se mafaufau  ‵lei katoatoa. Ne fai atu a Ieova ki a lāua: “Ke fanafanau kae ke fakatokouke, faka‵fonu te lalolagi kae pule atu ki ei, kae ke pule atu ki ika o te tai mo manu eva o te lagi mo mea ola katoa kolā e gasue‵sue i te laukele.”—Kenese 1:28.

Ke faka‵fonu te lalolagi ki lā fanau se galuega ka fai i se taimi leva. Ka fanau a Eva, kae ka fanafanau foki a tamaliki konā ke oko ki te taimi e ‵fonu katoatoa ei te lalolagi i tino e pelā mo te mea ne manako ki ei te Atua. (Isaia 45:18) E mata, se mea ‵lei ke mafau‵fau me ka tuku atu ne Ieova ki a Atamu mo Eva a te fakamoemoega moi ne mafau‵fau lāua ke ola mō se taimi leva ke lavea ne lāua a lā tama‵liki mo lā mokopuna, kae se iloa lele ne lāua a te ikuga?

Mafaufau foki ki te fakatonuga ke pule atu ki luga i manu. Ne fakatonu atu ki a Atamu ke fakaigoa a manu, kae ka manakogina a taimi e uke ke fai te galuega tenā. (Kenese 2:19) Kae ke pule atu ki luga i manu, e ‵tau eiloa mo ia o tauloto ki mea e uiga ki a latou kae ke malamalama i te auala ke tausi atu ki ei. E uke ‵ki a mea e manakogina ke fai i lō te fakaigoa fua o latou.

Tela la a fakatonuga a te Atua ke faka‵fonu te lalolagi kae ke pule atu ki luga i manu e fakaasi mai i ei me ne faite a te tauavaga muamua ke ola ki te se-gata-mai. E tonu, ne ola a Atamu mō se taimi leva.

E fakaasi mai te Tusi Tapu me ne tai leva atu te taimi ne ola ei a tino i aso mua i lō tatou i aso nei. E fai mai: “E ‵tusa mo te 930 tausaga o te olaga kātoa o Atamu.” Kae ne faka‵sae mai i ei a igoa o tāgata e tokoono kolā ne ola mō tausaga e silia atu mo te 900! Ko Setu, Enosa, Kenani, Ialeto, Metusela mo Noa. Ne ola a latou katoa mai mua o te Lolo i aso o Noa—ne ola a Noa mō se 600 tausaga a koi tuai o poko te Lolo. (Kenese 5:5-27; 7:6; 9:29) Ne mafai pefea o ola latou mō se taimi leva?

A tāgata katoa konā ne ola i se taimi e pilipili atu ki te vaitaimi koi ‵lei katoatoa ei a tino. Tenā te pogai ne ola ei latou mō se taimi leva. Kae e pokotia pefea a te tulaga ‵lei katoatoa i te auala e ola ei koe mō se taimi leva? Kae e mafai pefea o fakatakavale a te mate? Ke maua a tali ki ei, muamua la e ‵tau o malamalama tatou i te pogai e ga‵solo aka ei tatou o ma‵tua kae ‵mate atu.