1. Se a te mea e ‵tau o fai ne tatou katoa?

E MATA, ka manako koe o tele i te fakatau‵telega telā e iloa ne koe me e faigata, maise loa māfai koe e masaki io me fi‵ta? Ailoga loa. Kae ne fai mai te apositolo ko Paulo me i Kelisiano ‵tonu katoa e aofia i se fakatau‵telega. (Epe. 12:1) Kae ko tatou katoa, faitalia me ne tama‵liki io me ne tino ma‵tua, e ma‵losi io me vāi‵vai, e ‵tau mo tatou katoa o kufaki ke oko ki te gataga, māfai e ma‵nako tatou ke maua te failoga telā e tuku mai ne Ieova.—Mata. 24:13.

2. E pelā mo te mea ne fakamau i te 2 Timoteo 4:7, 8, kaia ne maua ei ne Paulo a te saolotoga ke faipati atu?

² Ne maua ne Paulo te saolotoga ke faipati atu, me ne manumalo a ia i te “fakatau‵telega ki te fakaotiga.” (Faitau te 2 Timoteo 4:7, 8.) Kae se a tonu loa te fakatau‵telega telā ne faipati ki ei a Paulo?

3. Se a te fakatau‵telega ne faipati ki ei a Paulo?

³ Ne fakaaoga ne Paulo i nisi taimi a mea ne masani o aofia i se tafaoga i Eleni mua, ke akoako mai ei ki a tatou a akoakoga tāua. (1 Koli. 9:25-27; 2 Timo. 2:5) I nisi taimi, ne fakatusa ne ia a te fakatau‵telega tonu ki te olaga o se Kelisiano. (1 Koli. 9:24; Kala. 2:2; Fili. 2:16) A te tino e kamata o tele i te “fakatau‵telega” tenei, māfai ko tuku atu tena ola ki a Ieova kae papatiso. (1 Pe. 3:21) A te oko atu o ia ki te fakaotiga, e fakauiga i ei, me ka tuku atu ne Ieova ki a ia a te failoga o te ola se-gata-mai.—Mata. 25:31-34, 46; 2 Timo. 4:8.

4. Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

⁴ Ne a nisi mea e ‵pau i ei a te ‵tele i se fakatau‵telega loa mo te ola i se olaga Kelisiano? E isi ne mea e tai ‵pau i ei a lāua konei. Ke sau‵tala nei tatou ki mea e tolu. Muamua la, e ‵tau mo tatou o tau‵tali atu i te auala tonu, te lua, e ‵tau o ‵saga tonu atu  tatou ki te fakaotiga; kae ko te tolu, e ‵tau o kufaki tatou i mea kolā e mafai o fakalavelave mai ki ‵tou auala.

5. Se a te auala e ‵tau o tau‵tali tatou i ei, kae kaia?

⁵ Ke maua te failoga i te fakatau‵telega tonu, e ‵tau mo tino ‵tele o tau‵tali i laina kolā ko oti ne fakatoka ne tino kolā e fai ne latou te tafaoga. I se auala tai ‵pau, kafai e ma‵nako tatou ke maua te failoga ko te ola se-gata-mai, e ‵tau mo tatou o tau‵tali i te auala e ‵tau ei o ola se Kelisiano. (Galu. 20:24; 1 Pe. 2:21) Kae ko Satani, fakatasi mo tino kolā e tau‵tali i tena fakaakoakoga, e se ma‵nako ke tau‵tali tatou i te auala e ola ei se Kelisiano; e ma‵nako latou ko tatou ke tumau i te “‵tele fakatasi mo latou.” (1 Pe. 4:4) E fakatauemu ne latou a te auala e ola ei tatou kae fai mai latou me e ‵lei fakafia atu te auala e ola ei latou, me e maua mai ei te saolotoga. Kae e ‵se fua latou.—2 Pe. 2:19.

6. Se a te mea e tauloto ne koe mai te tala o Brian?

⁶ So se tino e ola pelā mo tino kolā e fakamalosigina ne te lalolagi a Satani, ko pili o iloa ne latou me i te auala telā ne filifili ne latou e se iku atu ki te saolotoga; kae ki te ‵nofo pologa. (Loma 6:16) Mafau‵fau ki a Brian. Ne fakamalosi atu ana mātua ke tautali a ia i te olaga Kelisiano. Kae i te taimi ko tamataene ei a ia, ne fakafesili ne ia me e mata, e maua ne ia te fiafia mai i ei io me ikai. Ne fakaiku aka ne Brian ke ola fakatasi a ia mo tino kolā e ola e ‵tusa mo tulaga o Satani. “Ne seiloa eiloa ne au me i te saolotoga telā ne manako au ki ei, ka iku atu ki mea fakama‵taku,” ko ana pati. “E se leva, kae ne fakaaoga ne au a vailakau tapu mo meainu ma‵losi kae ola i se olaga fai valevale. I se fia tausaga mai tua ifo, ne gasolo o umiti malosi au ki ei, kae ko pologa loa ki te ukega o mea konā. . . . ne kamata o ‵togi ne au ki tua a vailakau tapu ke ‵lago mai ki te vaegā olaga e ola ei au.” Fakamuli loa, ne fakaiku aka ne Brian ke ola e ‵tusa mo tulafono a Ieova. Ne ‵fuli tena olaga, kae ne papatiso a ia i te 2001. Ko maua nei ne ia te fiafia tonu, me ko tautali eiloa a ia i te olaga e ola ei se Kelisiano. *

7. E ‵tusa mo te Mataio 7:13, 14, ne a auala e lua e ta‵kato mai i ‵tou mua?

⁷ Ko oko loa i te tāua ke filifili ne tatou a te auala tonu ke tau‵tali i ei! E manako a Satani ko tatou katoa ke mo a ma ‵tele i te auala sai‵tia telā e “tau atu ki te ola,” kae ke olo tatou i te auala telā e saosao kae tau‵tali atu i ei a te tokoukega o tino i te lalolagi tenei. A te auala tenā e lauiloa kae faigofie foki o olo i loto i ei. Kae ko te auala tenā e “tau atu ki te fakaseaiga.” (Faitau te Mataio 7:13, 14.) Ko te mea ke tumau i te auala tonu kae e se ko te auala ‵se, e ‵tau mo tatou o tali‵tonu ki a Ieova kae faka‵logo ki a ia.

8. Kafai e siga se tino tele, ne a ana mea e ‵tau o fai?

⁸ A tino kolā e ‵tele i fakatau‵telega ‵loa, e ‵saga tonu atu loa ki te auala i olotou mua, ko te mea ke mo a latou ma ‵siga. Kae e mafai foki loa o sele latou ne se tino tele io me ‵siga i se poko i te auala. Kafai e ‵siga latou, e toe ‵tu aka latou ki luga kae faka‵soko o ‵tele. E se ‵saga latou ki mea kolā ne fai ei ke ‵siga latou, kae e ‵saga tonu loa latou ki te fakaotiga o te laina, ke maua ne latou a te failoga.

9. Kafai tatou e ‵siga, ne a mea e ‵tau o fai ne tatou?

⁹ I te ‵tou fakatau‵telega, e mafai tatou o ‵siga i taimi e uke, kae fai ne tatou a mea ‵se e auala i ‵tou pati mo faiga. Io me e mafai ne tino kolā e ‵tele tasi mo tatou o fai a mea ‵se kolā e fakalogo‵mae mai ki a tatou. E se ‵tau o ‵poi tatou i te feitu tenā. A tatou e se ‵lei katoatoa, kae e ‵tele katoa i te auala sai‵tia telā e tau atu ki te ola. Tela la, e masani o “fe‵paki” tatou ki luga i nisi tino i nisi taimi. Ne iloa ne Paulo me i nisi taimi, e masani o “isi se pogai e fameo” ei tatou ki nisi tino. (Kolose 3:13) Kae i lō te ‵saga atu fua ki mea kolā e fai ei ke ‵siga tatou, ke ‵saga tonu fua tatou ki te failoga i ‵tou mua. Kafai tatou e ‵siga, taumafai ke toe ‵tu aka ki luga kae tumau i ‵tele atu. Kafai tatou e kaitaua io me ita fakamoemoe kae sē ma‵nako o toe ‵tu ki luga, ka se mafai eiloa o oko atu tatou ki te fakaotiga ke maua te failoga. E se gata i ei, ka fai tatou mo mea e ‵siga ei a nisi tino kolā e taumafai o ‵tele atu i te auala sai‵tia telā e tau atu ki te ola.

10. E mafai pefea o ‵kalo kea‵tea tatou mai te fai pelā me ne “fatu faka‵siga tino”?

¹⁰ A te suā auala e mafai o ‵kalo kea‵tea tatou mai te fai pelā me se “fatu faka‵siga tino” ki ‵tou taina mo tuagane, ko te talia ne tatou a mea e ma‵nako latou ki ei i lō te ‵futi mai ne tatou ki ‵tou manakoga. (Loma 14:13, 19-21; 1 Koli. 8:9, 13) I te auala tāua tenei, e se fai tatou pelā mo tino ‵tele i se fakatau‵telega tonu. E fakatau‵fai eiloa te suā tino ki te suā tino, kae e taumafai eiloa a tino ‵tele taki tokotasi ke maua te failoga mō ia eiloa. A tino ‵tele konā e mafau‵fau loa ki a latou. Tela la, e taumafai o ‵tue kea‵tea ne latou a nisi tino ‵tele, ko te mea ke mua latou. E ‵kese mai i ei, a tatou e se fakatau‵fai te suā tino ki te suā tino. (Kala. 5:26; 6:4) A te ‵tou fakamoemoega ko te fesoasoani ki tino e tokouke ki te mea e mafai, ke oko fakatasi tatou ki te fakaotiga kae ke maua te failoga o te ola. Tela  la, e taumafai tatou o fakagalue aka a pati fakatonutonu a Paulo ke “se onoono fua ki mea e ‵lei ei [tatou], kae ki mea foki e ‵lei ei a nisi tino.”—Fili. 2:4.

11. Se a te mea e saga tonu atu ki ei a te tino tele, kae kaia?

¹¹ E pelā me ne tino e ‵tele i se fakatau‵telega tonu, e se ‵saga tonu fua latou ki te auala i olotou mua, kae e ma‵nako foki ke oko atu latou ki te fakaotiga. Kafai foki e se lavea faka‵lei ne latou te laina, kae e mafai o fakaataata ne latou a latou eiloa e oko atu ki te fakaotiga kae maua ne latou te failoga. E fakamalosigina latou ke mafau‵fau faeloa ki te failoga ka maua ne latou.

12. Se a te mea ko oti ne tuku mai ne Ieova mo te atafai ki a tatou?

¹² I te fakatau‵telega tenei e ‵tele i ei tatou, ne tuku mai ne Ieova mo te atafai ki ana tino a te taui mautinoa māfai e fakaoti ne latou a te fakatau‵telega—ko te ola se-gata-mai i te lagi io me ko te lalolagi palataiso. E fakamatala mai i te Tusi Tapu se ata foliki e uiga ki te taui tenei, ko te mea ke mafai o mafau‵fau tatou ki te olaga gali tenā. Kafai e fakatumau faeloa ne tatou te fakamoemoega tenā i ‵tou loto mo ‵tou mafaufau, ka faigata foki o talia ne tatou so se mea telā e fai ei ke ‵siga tatou.

13. Kaia e ‵lei fakafia atu ei tatou i tino ‵tele i te fakatau‵telega tonu?

¹³ A tino ‵tele i tafaoga a te kau Eleni, ne ‵tau o kufaki i mea faiga‵ta, pelā mo te fi‵ta mo te logo‵mae. Kae e ‵tau o fakalago‵lago latou ki olotou fakaakoakoga mo olotou malosi totino. E fai tatou penei mo tino ‵tele konei, me e maua foki ne tatou a fakaakoakoga ke iloa o ‵tele i te fakatau‵telega tenei e aofia i ei tatou. Kae e ‵lei fakafia atu tatou i lō a tino ‵tele i se fakatau‵telega tonu. E mafai o maua ne tatou te malosi mai i a Ieova, kae e seai se tapula ki tena fesoasoani. Kafai e fakalago‵lago tatou ki a Ieova, e tauto mai a ia me ka sē akoako fua ne ia tatou, kae e fai foki ne ia tatou ke ma‵losi!—1 Pe. 5:10.

14. E fesoasoani mai pefea te 2 Kolinito 12:9, 10 ke fakafesagai atu tatou ki mea faiga‵ta?

¹⁴ Ne ‵tau mo Paulo o fakafesagai atu ki mea faiga‵ta e uke. E se gata fua i te taku fakamasei kae fakasaua a ia ne nisi tino, ne loto vāivāi a ia i nisi taimi kae ne ‵tau o kufaki a ia i se mea telā ne taku ne ia e pelā me se “mea makaikai o te foitino.” (2 Koli. 12:7) Kae i lō te kilo atu ki mea faiga‵ta konā e pelā me se auala ke ‵fiu vave a ia, ne kilo atu a ia ki ei e pelā me se avanoaga ke fakalagolago ki a Ieova. (Faitau te 2 Kolinito 12:9, 10.) Ona ko te mea ne maua ne Paulo te kilokiloga tenā, ne fesoasoani atu a Ieova ki a ia i ana fakalavelave katoa.

15. Kafai e fakaakoako tatou ki a Paulo, ne a mea ka maua ne tatou?

¹⁵ A tatou foki e mafai o taku fakamasei io me fakasauagina ona ko ‵tou fakatuanaki. E mafai foki o fa‵ki tatou i te sē ‵lei o ‵tou ola ‵lei io me ko te fi‵ta. Kae kafai e fakaakoako tatou ki a Paulo, e mafai eiloa o fai a mea faiga‵ta konā e pelā me se avanoaga ke maua ne tatou a te fesoasoani alofa o Ieova.

16. Kafai foki koe e fakamasakisaki, ne a mea e mafai ne koe o fai?

¹⁶ E mata, a koe e takato i se moega me masaki io me takitaki atu i se nofoga fakatekateka? E mata, a koe ko vāi‵vai ou tuli io me e se ‵kite ‵lei ou mata? Kafai e penā loa, e mata, e mafai o ‵tele fakatasi koe mo latou kolā koi fo‵liki kae ma‵losi? E mautinoa eiloa me e mafai ne koe! E tokouke a tino ma‵tua mo tino fakamasaki‵saki e ‵tele atu i te auala ki te ola. E se mafai o fai ne latou te galuega tenei i olotou malosi totino. Kae e fakalago‵lago eiloa latou ki te malosi o Ieova mai te fakalogo‵logo ki fakatasiga Kelisiano i se telefoni io me onoono ki fakatasiga e auala i se vitio. Kae e ‵kau latou ki te galuega ko te faiga o soko mai te talai atu ki tokita, nēsi, mo kāiga.

17. E pefea a lagonaga o Ieova e uiga ki a latou kolā e ma‵saki?

 ¹⁷ Kafai e se mafai ne koe o fai a mea katoa e manako koe ke fai mō Ieova, sa loto vāivāi kae mafaufau me e se mafai ne koe o kufaki ke oko ki te gataga. A Ieova e alofa ki a koe ona ko tou fakatuanaki ki a ia, penā foki mo tou kufaki i se fia o tausaga. Ko oko loa i te manakogina ne koe a tena fesoasoani i te taimi nei, kae ka se tuku tiaki ne ia koe. (Sala. 9:10) Kae ka fakapilipili malosi atu a ia ki a koe. Mafaufau ki manatu o se tuagane telā ne fakafesagai mo masaki: “Ona ko te uke o oku masaki, ne mafaufau au me ko se lasi te avanoaga o oku ke faipati atu ki nisi tino e uiga ki te munatonu. Kae e iloa ne au, me i aku mū taumafaiga fua konei, e fiafia ki ei a Ieova, kae fai foki ei ko au ke fiafia.” Kafai koe ko loto vāivāi, masaua me e se ko koe fua e loto vāivāi. Mafaufau ki te fakaakoakoga ne tuku mai ne Paulo, kae masaua ana pati fakamalosi loto: “Ka fiafia au i oku vāivāiga, . . . me ko te taimi e vāivāi ei au, ko te taimi foki tenā e malosi ‵ki ei au.”—2 Koli. 12:10.

18. Se a te ‵toe mea faigata e fe‵paki mo nisi tino?

¹⁸ A nisi o latou kolā e ‵tele i te auala ki te ola e fakafesagai mo te suā mea faigata. E fakafesagai latou mo fakalavelave totino kolā e se lavea kae e se malamalama i ei a nisi tino. E pelā me se fakaakoakoga, e ‵tau o kufaki latou i te loto mafatia io me ko te manavase. Kaia e fe‵paki ei a tavini pele konei a Ieova mo se fakalavelave faigata? Me kafai se tino e fati tena lima io me e masaki kae fakaaoga te nofoga fakatekateka, e mafai o lavea ne tino katoa a tena fakalavelave kae e mafai o gasue‵sue latou o fesoasoani atu. Kae ko latou kolā e fakafesagai mo se fakalavelave i mea tau lagonaga io me ko te mafaufau, kāti e se mafai o lavea faka‵lei atu ne tatou a te lotou logo‵mae. E ‵pau eiloa te lotou loto mafatia mo te tigaina mo se tino telā e fati tena lima. Kae ona ko te mea e se lavea ne nisi tino a te lotou logo‵mae, e se fia ‵saga atu foki a tino konā o fakaasi atu te alofa mo te atafai ki a latou.

19. Se a te mea e tauloto ne tatou mai te fakaakoakoga a Mefiposeta?

¹⁹ Kafai e isi ne mea kolā e se mafai ne koe o fai ona ko ou fakanofonofoga, e mafai ne koe o maua te malosi mai te fakaakoakoga a Mefiposeta. (2 Samu. 4:4) Ne fakamasakisaki a ia kae ne ‵se a te kilokiloga a te Tupu ko Tavita ki a ia. E se ko Mefiposeta te pogai o mea konei ne ‵tupu. Kae ne seki fai ne te mea tenei ke kaitaua a ia; ne loto fakafetai a ia mō mea ‵gali ne ‵tupu ki tena olaga. Ne fakafetai a ia mō te atafai ne fakaasi atu ne Tavita ki a ia i aso ko ‵teka. (2 Samu. 9:6-10) Tela la, i te taimi ne fakamasino ‵se ei ne Tavita a ia, ne taumafai a Mefiposeta o fakamatala atu a te mea ne tupu. Ne seki talia ne ia te mea ‵se ne fai ne Tavita, ke kaitaua ei a ia. Kae ne seki ‵losi atu ne ia me ko  Ieova ne pogai mai i ei te mea ne fai ne Tavita. Ne saga atu a Mefiposeta ki te mea e mafai ne ia o fai ke ‵lago atu ki te tupu filifilia a Ieova. (2 Samu. 16:1-4; 19:24-30) Ne fakamau ne Ieova a te fakaakoakoga gali tenei a Mefiposeta ki Tena Muna, ke aoga ki a tatou.—Loma 15:4.

20. E pokotia pefea a nisi tino i te manavase kae se a te mea e mafai o loto tali‵tonu latou ki ei?

²⁰ Ona ko te sōna manavase, nisi taina mo tuagane e ‵mā māfai e ‵nofo fakatasi mo nisi tino. E mafai o faigata ki a latou ke aofia i potukau ‵lasi, kae e tumau loa latou i te ‵kau ki fakatasiga a te fakapotopotoga, tamā fono mo fono ‵lasi. Se mea faigata ke fai‵pati atu latou ki tino fakaa‵tea, kae e fai‵pati atu loa latou ki nisi tino i te galuega talai. Kafai e tenā loa te mea e fakafesagai mo koe, ke loto talitonu me e se ko koe fua e fai penā. E tokouke a tino e penā mo koe. Masaua me i a Ieova e fiafia ki au taumafaiga e fai mo te loto kātoa. A te pogai e se ‵fiu vave ei koe, se fakamaoniga me e fakamanuia ne ia koe kae e tuku atu foki ne ia te malosi e manakogina ne koe. * (Fili. 4:6, 7; 1 Pe. 5:7) Kafai e tavini atu koe ki a Ieova faitalia ou tapula i te feitu faka-te-foitino io me i mea tau lagonaga, e mafai eiloa o loto talitonu koe me e fakafiafia ne koe a Ieova.

21. Mai te fesoasoani o Ieova, se a te mea ka mafai ne tatou katoa o fai?

²¹ E tonu, e isi ne mea e ‵kese ei te fakatau‵telega tonu mo te fakatau‵telega telā ne faipati ki ei a Paulo. I te fakatau‵telega tonu i taimi o te Tusi Tapu, e tokotasi fua te tino e maua ne ia te failoga. E ‵kese mai i ei, a tino katoa kolā e kufaki mo te fakamaoni i olotou olaga Kelisiano, e maua ne latou a te failoga o te ola se-gata-mai. (Ioa. 3:16) Kae i te fakatau‵telega tonu, a tino ‵tele katoa e ‵tau o ma‵losi i te feitu faka-te-foitino; kafai e se ma‵losi, ka se mafai lele eiloa latou o ‵sili. I te suā feitu, e tokouke tatou e fakamasaki‵saki, kae e kufaki eiloa tatou. (2 Koli. 4:16) Mai te fesoasoani o Ieova, ka mafai ne tatou katoa o ‵tele atu i te fakatau‵telega ki te fakaotiga!