1. Kaia e fai i ei a tino tapuaki o Ieova e pelā me ne tino fia‵fia? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

A MOLIMAU a Ieova ne tino fia‵fia. A taimi o olotou fakatasiga, fono o fenua, mo fakafiafiaga ne taimi e gali me kata‵kata kae sau‵tala fia‵fia faeloa latou i ei. Kaia e fia‵fia ei latou? A te pogai tāua ona ko mea ko iloa ne latou, te lotou taviniga mo taumafaiga ke fakaakoako atu ki a Ieova, “te Atua fiafia.” (1 Timo. 1:11; Sala. 16:11) Ona ko ia ko te Mafuaga o te fiafia, e manako a te Atua ko tatou ke fia‵fia, kae e tuku mai foki ne ia ne pogai e uke ke fia‵fia ei tatou.—Teu. 12:7; Fai. 3:12, 13.

2, 3. (a) Se a te fiafia? (e) Kaia e mafai ei o faigata ke fia‵fia?

² Kae e a koe? E a, e fiafia koe? E a, e mafai ne koe o momea aka tou fiafia? E mafai o fakauiga a te fiafia ki “se tulaga gali kae fakafiafia telā e tumau, maua te lagonaga lotomalie ki tou olaga, kae olo tasi mo se manakoga ke tumau eiloa te lagonaga fiafia tenā.” E fakaasi mai i te Tusi Tapu me i te fiafia tonu e maua fua ne latou kolā e fakamanuia ne Ieova. I te lalolagi i aso nei, e mafai eiloa o faigata ke fiafia koe. Kaia?

³ E faigata ke fiafia koe ona ko te mafatia i te mate io me māfai ko fakatea sou tino pele io me ko te ‵tala o te avaga io me ko te galo atu o tau galuega. E mafai foki ne fakalavelave mo te seai  o se filemu i te kāiga o fakamasei mai foki ki ‵tou fia‵fia. A pati fakatauemu mai tino e ga‵lue io me a‵koga tasi tatou, teke‵maiga ona ko te lotu, te ‵pei atu ki te falepuipui e fakavāivāi mai foki ki a tatou. Kae e penā foki a masaki fakalogo‵mae, masaki tumau mo te loto mafatia. Kae ko Iesu Keliso, “te Pule fua e tokotasi kae fiafia,” ne fiafia i te tukumaiga ne ia o fakamafanafanaga mo te fiafia ki tino. (1 Timo. 6:15; Mata. 11:28-30) I tena Lāuga i luga i te Mauga, ne fakaasi mai ne Iesu a uiga kolā e mafai o maua mai i ei te fiafia faitalia a fakalavelave faiga‵ta i te lalolagi a Satani.

4, 5. E mafai pefea o maua kae fakatumau ne tatou a te fiafia?

⁴ A te mea muamua telā ne saga malosi a Iesu ki ei e tāua ‵ki eiloa: “E fia‵fia a latou kolā e iloa ‵lei ne latou olotou manakoga faka-te-agaga, me ka fai mō latou te Malo o te lagi.” (Mata. 5:3) E fakaasi atu pefea ne tatou me iloa ne tatou a te manakoga tenā? Mai te ‵kai ki mea‵kai faka-te-agaga, te tau‵tali i fakatonuga a te Atua, mo te fakamuamua o te taviniga ki te Atua fiafia. Kafai e fai ne tatou a mea konā, ka momea aka eiloa a te ‵tou fia‵fia. Ka fakamalosi eiloa ne tatou a ‵tou fakatuanaki mō te fakataunuga o tautoga a te Atua mō aso mai mua. Kae ka fakamalosi mai eiloa ki a tatou a “te fakamoemoega fakafiafia” telā ne fakaasi mai i te Muna a te Atua mō tino tapuaki ‵tonu.—Tito 2:13.

⁵ A te fakamalosi aka o ‵tou fesokotakiga mo Ieova e tāua ki te mauaga o te fiafia tonu. Ne fakaosofia eiloa a te apositolo ko Paulo ke tusi mai: “Ke fia‵fia faeloa koutou i te Aliki. E toe fai atu au, Ke fia‵fia!” (Fili. 4:4) Ke fai tatou mo taugasoa ‵pili o Ieova, e manakogina ke maua ne tatou a te poto mai te Atua. E fai mai te Muna a te Atua: “E fiafia a te tagata telā e maua ne ia te poto mo te tagata e maua ne ia te atamai i te faiga o faka‵tauga ‵lei; A te mea tenā se lakau o te ola ki a latou kolā e puke ‵mau ki ei, kae ko latou kolā e taofi ‵mau ki ei ka taku me e fia‵fia.”—Faata. 3:13, 18.

6. Se a te mea e faka‵na ki ei a ‵tou fia‵fia tumau?

⁶ Kae ke tumau ‵tou fia‵fia, e tāua ke fai‵tau tatou ki te Muna a te Atua kae fakagalue aka a pati i ei. Ke fakamautinoa mai te tāua o te fakagalue o mea ne tauloto ne tatou, ne fai mai a Iesu: “Kafai e iloa ne koutou a mea konei, ka fia‵fia eiloa koutou māfai e fai ne koutou.” (Ioa. 13:17; faitau te Iakopo 1:25.) Tenei eiloa te kī ke fakamalie ki ei ou manakoga faka-te-agaga kae maua te fiafia tonu. Kae e mafai pefea o fia‵fia tatou māfai e uke a mea kolā e fai ei ke galo a te fiafia? Ke iloilo aka ne tatou a pati a Iesu ne toe fai mai i tena Lāuga i luga i te Mauga.

7. E mafai pefea o fia‵fia a latou kolā e fanoa‵noa?

⁷ “E fia‵fia a latou kolā e fanoa‵noa, me ka fakamafanafanagina latou.” (Mata. 5:4) E mafai o mafau‵fau a nisi tino, penei, ‘E mafai pefea o fia‵fia a latou kolā e fanoa‵noa?’ Ne seki faipati a Iesu e uiga ki tino katoa kolā e fanoa‵noa. Ke oko ki tino amio ma‵sei e fanoa‵noa ona ko tulaga faiga‵ta “i aso fakaoti konei.” (2 Timo. 3:1) Kae ona ko latou e mafau‵fau eiloa ki a latou i lō a Ieova; tela la, e se mafai eiloa o maua ne latou a te fiafia. Tela la, ne mafaufau a Iesu ki tino kolā e iloa ne latou olotou manakoga faka-te-agaga kae fanoa‵noa ona ko te gasolo aka o masei te tulaga faka-te-agaga. Kāti e lavea ne latou olotou tulaga agasala mo tulaga fakafanoanoa kolā ne iku mai ona ko te agasala a te tagata. E lavea ne Ieova a tino kolā e fanoa‵noa tonu; e fakamafanafana ne ia latou i te feitu faka-te-agaga  kae fakamanuia ne ia latou ki te fiafia mo te ola.—Faitau te Esekielu 5:11; 9:4.

8. Fakamatala mai te auala e fesoasoani mai ei a te loto maulalo ki te mauaga o te fiafia.

⁸ “E fia‵fia a latou kolā e loto maulalo, me ka fai mō latou te lalolagi.” (Mata. 5:5) E fesoasoani mai pefea a te loto maulalo ke maua ne koe a te fiafia? I te otiga ne maua ne latou te iloaga e uiga ki te munatonu, e mafai eiloa o ‵fuli a tino. Kāti i te taimi muamua, ne fai latou e pelā me ne tino saua, faka‵tupu taua, io me uiga kaitāua. Kae nei, ko oti ne ‵pei latou ki “uiga ‵fou” kae ko fakaasi atu ne latou a te “alofa atafai, te atafai, te loto maulalo, te agamalu mo te kufaki.” (Kolose 3:9-12) Tela la, ko maua ne latou a ikuga ‵lei e pelā mo te filemu mo te olaga fiafia kae alofa. E se gata i ei, e tauto mai te Muna a te Atua me i tino penā “ka fai mō latou te lalolagi.”—Sala. 37:8-10, 29.

9. (a) I se auala fea e fai ei mō tino loto maulalo “a te lalolagi”? (e) Kaia e mafai ei o fia‵fia a latou kolā e “fia‵kai kae fiainu ki te amiotonu”?

⁹ I se auala fea e fai ei mō tino loto maulalo “a te lalolagi”? A soko fakaekegina faka-te-agaga o Iesu ka fai mō latou a te lalolagi māfai ko pule mai latou e pelā me ne tupu mo faitaulaga. (Faka. 20:6) E lau i miliona o tino kolā e seki kalagagina ki te lagi, ka fai mō latou a te lalolagi māfai ko talia latou ke ola i ei ki te se-gata-mai, ko ‵lei katoatoa, filemu kae fia‵fia. Ko latou foki eiloa konei kolā ka fia‵fia ona ko te “fia‵kai kae fiainu ki te amiotonu.” (Mata. 5:6) A te lotou manakoga fia‵kai kae fiainu ki te amiotonu ka fakama‵lie katoa i loto i te lalolagi fou. (2 Pe. 3:13) Kafai ko oti ne fakaseai katoa ne te Atua a mea ma‵sei katoa, a te fia‵fia o tino amio‵tonu ka se toe galo eiloa ona ko te solitulafono mo te sē amiotonu.—Sala. 37:17.

10. Se a te alofa fakamagalo?

¹⁰ “E fia‵fia a latou kolā e a‵lofa fakamagalo, me ka fakaasi atu a te alofa fakamagalo ki a latou.” (Mata. 5:7) A te alofa fakamagalo e fakauiga loa ki te atafai, te loto alofa mo te alofa atafai. Kae ko te alofa fakamagalo e sē se lagonaga fua. E fai mai te Tusi Tapu, me e aofia foki i ei a te fakaasi atu i ‵tou faifaiga a te atafai ki nisi tino.

11. Se a te mea e mafai ne tatou o tauloto e uiga ki te alofa fakamagalo mai te tala fakatusa o te Samalia alofa?

¹¹ Faitau te Luka 10:30-37. I te tala fakatusa a Iesu e uiga ki te Samalia alofa, e fakaasi faka‵lei mai i ei te uiga ko te alofa fakamagalo. Ona ko tena atafai mo te alofa fakamagalo, ne gasue eiloa te tino Samalia tenā o fesoasoani atu ki te tino pakia. Mai tua o tena tala fakatusa, ne fai atu a Iesu: “Fano la, kae fai foki ne koe te mea tenā.” Tela la, e mafai o fesili ifo tatou: ‘E a, e fai foki au penā? E mata, e fai ne au a te mea ne fai ne te Samalia alofa? E a, e mafai o fakaasi atu ne au a te alofa fakamagalo, kae fakaasi atu toku atafai i aku faiga ki tino kolā e logo‵mae? Kāti mai te ofo atu ke fesoasoani atu ki se Kelisiano telā ko matua, latou kolā ko ‵mate olotou avaga, mo tama‵liki kolā olotou mātua e se tavini atu ki a Ieova? E mata, e mafai ne au o “fakamafanafana atu ki tino loto mafatia”?’—1 Tesa. 5:14; Iako. 1:27.

12. E fesoasoani mai pefea a te alofa fakamagalo ki te mauaga o te fiafia?

¹² Tela la, e iku atu pefea a te alofa fakamagalo ki te fiafia? Kafai ko fakaasi atu ne tatou a te alofa fakamagalo ki nisi tino, ko fai pelā me ko tuku atu ne tatou se mea ki te suā tino, kae ne fai mai a Iesu me i te tuku atu o au mea e iku atu ki te fiafia. Kae e se gata i ei, e iloa ne tatou me fakafiafia atu te mea tenā ki a Ieova. (Galu. 20:35; faitau te Epelu 13:16.) E uiga ki se tino  telā e fakaasi atu ne ia te atafai, ne fai mai a te Tupu ko Tavita: “Ka leoleo ne Ieova a ia kae tausi a ia ke ola. Ka taku a ia me e fiafia i te lalolagi.” (Sala. 41:1, 2) A te fakaasi atu i ‵tou faiga a ‵tou lagonaga atafai ki nisi tino ka ‵tala atu ei te auala ke maua ne tatou a te alofa fakamagalo o Ieova, telā e iku atu ki te mauaga ne tatou o te fiafia ki te se-gata-mai.—Iako. 2:13.

13, 14. Se a te sokoga i te vā o te loto ‵ma mo te fiafia?

¹³ “E fia‵fia a latou kolā e loto ‵ma.” Ne fai mai a Iesu, “me ka matea ne latou te Atua.” (Mata. 5:8) Ke fakatumau a te ‵ma o ‵tou loto, e ‵tau o ‵ma ‵tou uiga mo ‵tou manakoga. E ‵tau o ‵ma ‵tou mafaufauga ko te mea ke talia ne Ieova a ‵tou taviniga ki a ia.—Faitau te 2 Kolinito 4:2; 1 Timo. 1:5.

¹⁴ A latou kolā e ‵ma olotou loto e mafai o ola fia‵fia i mua o Ieova, telā ne fai mai: “E fia‵fia a latou kolā e ‵ta olotou gatu ‵loa.” (Faka. 22:14) I te auala fea “e ‵ta olotou gatu ‵loa”? A Kelisiano fakaekegina kolā e “‵ta olotou gatu ‵loa” e fakauiga i ei me ‵ma latou i te kilokiloga a Ieova kae ka tuku atu ki a latou a te ola se-gata-mai kae fia‵fia i olotou tulaga i te lagi. Kae ko te vaitino e tokouke kolā e fakamoe‵moe ke ola i te lalolagi e mafai foki o ola fia‵fia ona ko te fai mo taugasoa o te Atua. Tenā eiloa te mea e fai nei ne latou, e “‵ta ne latou olotou gatu ‵loa kae faka‵kena ki te toto o te Tamā Mamoe.”—Faka. 7:9, 13, 14.

15, 16. E mafai pefea ne latou kolā e ‵ma olotou loto o “matea . . . te Atua”?

¹⁵ Kae e mafai la pefea ne latou kolā e ‵ma olotou loto o “matea . . . te Atua” me i te ‵tonuga loa, “e seai se tino e lavea ne ia [te Atua] kae tumau i te ola.”? (Eso. 33:20) A te pati Eleni ki te “matea” e mafai o fakauiga ki te “matea i te mafaufau, malamalama io me iloa.” A latou kolā ko oti ne matea a te Atua ‘ki mata o te loto’ ko latou kolā ko oti ne iloa ‵lei ne latou a ia, kae loto fakafetai ki ana uiga ‵gali. (Efe. 1:18) Ne ‵lei katoatoa te auala ne fakaasi mai ne Iesu a uiga o te Atua, tela la, ne mafai o fai mai a ia: “So se tino e kilo mai ki a au ko kilo foki ki te Tamana.”—Ioa. 14:7-9.

¹⁶ Kae e se gata i ei, mai te taumafai ke iloa a uiga o te Atua, a tino tapuaki ‵tonu e mafai o “matea . . . te Atua” mai te onoono ki auala e fesoasoani mai a ia ki a latou. (Iopu 42:5) E mafai foki o ‵saga tonu atu latou mai te fakaaoga a ‘mata o te loto’ ke lavea a fakamanuiaga ‵gali kolā ko oti ne fakatoka ne te Atua mō latou kolā e taumafai ke tumau i te tulaga ‵ma kae tavini fakamaoni atu ki a ia. E tonu, a te kau fakaekegina kolā ko oti ne faka‵tu aka ka lavea ‵tonu eiloa ne latou a Ieova māfai ko maua ne latou te lotou taui i te lagi.—1 Ioa. 3:2.

17. Kaia e fia‵fia ei a tino kolā e fakatupu te filemu?

¹⁷ Ne toe fai mai a Iesu: “E fia‵fia a latou kolā e fakatupu te filemu.” (Mata. 5:9) A latou kolā e ga‵sue o fakatupu te filemu ka fia‵fia eiloa. Ne tusi mai a te soko ko Iakopo: “A fuataga o te amiotonu e ‵toki i fakanofonofoga filemu mō latou kolā e tausi te filemu.” (Iako. 3:18) Kafai e isi se vā sē ‵lei o tatou mo se tino i loto i te fakapotopotoga io me i te kāiga, e mafai o fakamolemole atu ki te Atua ke fesoasoani mai ke fai koe mo tino fakatupu te filemu. Ka ga‵lue eiloa a uiga amio‵tonu o te agaga tapu o Ieova o fesoasoani atu ki a koe, kae ka maua eiloa ne koe a te fiafia. Ne faka‵mafa mai ne Iesu a te tāua ke ga‵sue tatou o tausi te filemu i ana pati: “Tela la, kafai e avatu ne koe tau meaalofa ki te fatafaitaulaga kae masaua ne koe me e isi se mea e ita ei tou taina ki a koe, tuku la tau meaalofa i mua o te fatafaitaulaga, kae fano. Fai muamua ke ‵lei koulua mo tou taina ko foki mai ei koe o ofo atu tau meaalofa.”—Mata. 5:23, 24.

18, 19. Kaia e mafai ei o fia‵fia a Kelisiano faitalia me fakasauagina latou?

¹⁸ “E fia‵fia koutou māfai e fakatauemu kae fakasauagina koutou ne tino, kae ‵losi atu a vaegā mea ma‵sei katoa ki a koutou ona ko au.” Se a te mea ne fakauiga ki ei a Iesu? Ne fai mai tou tagata: “Ke fia‵fia kae ‵lifu, me i te otou taui e lasi ‵ki i te lagi, me ne penā foki o fakasaua ne latou a pelofeta kolā ne ‵mua atu i a koutou.” (Mata. 5:11, 12) I te taimi ne fakasauagina i ei a apositolo kae fakatonu atu ki a latou ke taofi te lotou talaiga, “ne olo latou ki tua mo te Sanetulini mo te fia‵fia.” E tonu, e se fia‵fia latou ona i a latou ne ‵kini. Kae e fia‵fia eiloa latou “me ko taulia latou i mua o te Atua ke fakamasiasigina ona ko tena igoa [Iesu].”—Galu. 5:41.

¹⁹ I ‵tou aso nei, e kufaki eiloa mo te fiafia ne tino o Ieova a logo‵maega mo tulaga faiga‵ta kolā e fe‵paki mo latou ona ko te igoa o Iesu. (Faitau te Iakopo 1:2-4.) E pelā mo apositolo, e se fia‵fia foki tatou ki so se logo‵maega. Kae kafai e fakatumau ne tatou a ‵tou fakamaoni ki te Atua mai lalo o tofotofoga, ka mafai o fesoasoani mai a Ieova ke kufaki tatou. E pelā mo te 1944 i a Aokuso, ne puke ne pulisimani a Henryk Dornik mo tena taina o ‵pei ki te falepuipui. Kae ne fai mai a tino ‵teke: “E faigata ke fai atu ki a latou ke fai se mea. A te ‵mate e pelā me ne matulo e fakafiafia atu ki a latou.” Ne fakamatala mai a te Taina ko Dornik: “E tiga eiloa e se manako au ke fai mo matulo, a te logo‵mae ona ko te loto toa mo te fakamaoni ki a Ieova e maua mai i ei a te fiafia . . . . A te ‵talo atu mo te loto kātoa ne fai ei ke gasolo o pili atu au ki a Ieova, kae ne fakamaoni aka ei me i a ia ko toku Fakaola.”

20. Kaia e fia‵fia tatou o tavini atu ki te “Atua fiafia”?

²⁰ Kafai ko fakamisikata atu tatou ona ko te taliaga ko maua ne tatou mai te “Atua fiafia,” ka fia‵fia eiloa tatou faitalia a fakasauaga mai lotu, ‵tekemaiga i te fale, masaki io me ko te gasolo aka o matua. (1 Timo. 1:11) Ka maua foki ne tatou a te fiafia ona ko tautoga ‵gali mai te ‵tou Atua “telā e se mafai o loi.” (Tito 1:2) Ka fakaofoofogia eiloa te fakataunuga o folafolaga a Ieova telā ko mafai o puli atu i a tatou a tulaga faiga‵ta kolā ne fe‵paki mo tatou i aso nei. I loto i te Palataiso, a fakamanuiaga mai i a Ieova ka sili atu i te mea ne fakamoe‵moe tatou ki ei. Kae ka maua eiloa ne tatou a te fiafia telā e seki maua eiloa ne tatou muamua. Ao, ka maua eiloa ne tatou a “te fiafiaga sili ona ko te lasi o te filemu.”—Sala. 37:11.