1. E ‵tusa mo pati i te 1 Petelu 3:8, kaia e fia‵fia ei tatou o ‵nofo tasi mo tino kolā e atafai mai ki ‵tou lagonaga mo te ‵lei o tatou?

E FIA‵FIA eiloa tatou ke ‵nofo tasi mo tino kolā e atafai mai ki ‵tou lagonaga mo te ‵lei o tatou. E fakaataata ne latou a ‵tou tulaga, kae mafaufau latou me ne a ‵tou lagonaga mo mea e mafaufau tatou ki ei. E lavea ne latou a mea e manakogina ne tatou kae fesoasoani mai a koi tuai o fakamolemole atu tatou mō te lotou fesoasoani. E loto fakafetai tatou ki tino kolā e fakaasi mai ne latou a “lagonaga fakataina” * ki a tatou.—Faitau te 1 Petelu 3:8.

2. Kaia e ma‵nako ei tatou o ga‵lue i te fakaasi atu o lagonaga fakataina?

² E pelā me ne Kelisiano, e ma‵nako katoa tatou o fakaasi atu a lagonaga fakataina. Kae ko te ‵tonuga loa, e se faigofie faeloa ke fai penā. Kaia? A te pogai e tasi ona ko tatou ne tino sē ‵lei katoatoa. (Loma 3:23) E masani o saga ifo tatou ki a tatou eiloa. Tela la, e tau o taumafai malosi tatou o mafaufau foki ki nisi tino. E se gata i ei, kāti e faigata ki nisi tino ke fakaasi atu a lagonaga fakataina ona ko te auala ne ‵tupu aka ei latou io me ko mea ne ‵tupu ki olotou olaga. Kae ko te ‵toe mea, e mafai o pokotia tatou ona ko kilokiloga a nisi tino i ‵tou tafa. I aso fakaoti konei, e tokouke a tino e se fakaasi atu ne latou a lagonaga fakataina ki nisi tino. I lō te fai penā, e “a‵lofa fua ki a latou eiloa.” (2 Timo. 3:1, 2) Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ke manumalo tatou i mea faiga‵ta kolā e fai ei ke se fakaasi atu ne tatou a lagonaga fakataina ki nisi tino?

3. (a) E mafai pefea o momea aka te ‵lei o te fakaasi atu ne tatou a lagonaga fakataina? (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

³ E mafai o momea aka te ‵lei o te fakaasi atu o lagonaga fakataina mai te fakaakoako ki a Ieova te Atua mo tena Tama, ko Iesu Keliso. A Ieova ko te Atua o te alofa, kae e tuku mai ne ia te ‵toe  fakaakoakoga ‵lei i te fakaasi atu o lagonaga fakataina ki nisi tino. (1 Ioa. 4:8) Ne tautali atu a Iesu ki uiga o tena Tamana i se auala ‵lei katoatoa. (Ioa. 14:9) I tena nofoga i te lalolagi, ne fakaasi atu ne ia te auala e mafai ei ne se tino o fakaasi atu te atafai. I te mataupu tenei, ka sau‵tala muamua eiloa tatou ki te auala ne fakaasi atu ei ne Ieova mo Iesu a lagonaga atafai ki nisi tino. Ka oti, ko sau‵tala ei tatou ki te auala e mafai ei o tau‵tali tatou ki lā fakaakoakoga.

4. E fakaasi mai pefea i te Isaia 63:7-9 me i a Ieova e atafai ki lagonaga o ana tavini?

⁴ E akoako mai te Tusi Tapu ki a tatou me i a Ieova e atafai ki lagonaga o ana tavini. E pelā me se fakaakoakoga, mafaufau aka la ki lagonaga o Ieova i te taimi ne fakafesagai ei a te kau Isalaelu mua mo mea faiga‵ta. “I olotou puapuaga katoa ne puapuaga eiloa a ia,” e fai mai te Muna a te Atua. (Faitau te Isaia 63:7-9.) Fakamuli ifo, e auala i te pelofeta ko Sakalia, ne folafola mai a Ieova me i te taimi ne fai fakamasei ei ana tino, e fai eiloa pelā me ko ia ne fai fakamasei. Ne fai atu a Ieova ki ana tavini: “So se tino telā e fakapatele atu ki a koutou ko fakapatele eiloa ki toku ‵kano mata.” (Saka. 2:8) Ko oko eiloa i te malosi o te auala e saga atu ei a Ieova ki ana tino!

5. Taku mai se fakaakoakoga e uiga ki te auala ne gasuesue ei a Ieova o fesoasoani atu ki ana tavini kolā ne logo‵mae.

⁵ E uke atu a mea ne fai ne Ieova i lō te atafai fua ki lagonaga o ana tavini kolā e logo‵mae. E gasue a ia o fesoasoani atu ki a latou. E pelā me se fakaakoakoga, i te taimi ne logo‵mae ei te kau Isalaelu e pelā me ne pologa i Aikupito, ne malamalama a Ieova i te lotou logo‵mae kae ne gasuesue a ia o faka‵lei aka. Ne fai atu a Ieova ki a Mose: “Ko oti eiloa ne lavea ne au a te puapuaga o oku tino . . . , kae ko oti ne lagona ne au olotou ‵tagi . . . E iloa ‵lei ne au te lotou logo‵mae. Au ka fanaifo o faka‵sao latou mai lima o tino Aikupito.” (Eso. 3:7, 8) Ona ko te alofa atafai o Ieova ki ana tino, ne fakasaoloto ne ia latou mai te ‵nofo pologa. I senitenali fakamuli ifo, i te Fenua o te Folafolaga, ne taua atu a te kau Isalaelu ki olotou fili. Ne saga atu pefea a Ieova? Ne “alofa eiloa a Ieova ki a latou ona ko te lotou ‵tagi fi‵ta telā e fakamāfua aka ne tino kolā e fakasaua atu ki a latou mo tino kolā e fai fakamasei atu ki a latou.” Ne atafai foki a Ieova o fesoasoani ki ana tino. Ne uga atu ne ia a  famasino ke faka‵sao te kau Isalaelu mai olotou fili.—Fama. 2:16, 18.

6. Taku mai se fakaakoakoga ki te auala ne fakaasi atu ei ne Ieova tena atafai ki se tino telā ne ‵se te mea ne mafaufau a ia ki ei.

⁶ E fakaasi mai ne Ieova tena atafai ki lagonaga o ana tino—faitalia foki loa me e ‵se olotou mafaufauga. Mafaufau ki te tala o Iona. Ne uga atu ne te Atua tena pelofeta ke folafola atu se fekau o te fakamasinoga ki tino Nineva. I te taimi ne sala‵mo ei latou, ne faka‵sao ne te Atua latou. Kae ui i ei, ne seki fiafia a Iona ki te ikuga tenei. Ne “kaitaua malosi” a ia me i te valoaga o te fakaseaiga telā ne ‵valo atu ne ia ne seki oko atu i te taimi tonu. Ne kufaki eiloa a Ieova kae fesoasoani atu ki a Iona ke faka‵tonu ana mafaufauga. (Iona 3:10–4:11) Fakamuli loa, ne malamalama a Iona, kae ne fakaaoga foki a ia ne Ieova ke fakamau te tala tenā ke aoga mō tatou i aso nei.—Loma 15:4. *

7. Se a te mea e fakatalitonu mai ki a tatou e uiga ki faifaiga a Ieova ki ana tavini?

⁷ A faifaiga a Ieova ki ana tino e fakatalitonu mai ki a tatou me e saga atu a ia ki ana tavini. E lavea ne ia te puapuaga mo te logo‵mae o tino taki tokotasi. A Ieova e “iloa tonu ne [ia] te loto o te tino.” (2 Nofo. 6:30) E malamalama a ia i ‵tou mafaufauga ‵loto, lagonaga ‵loto mo ‵tou tapula. Kae “ka se talia ne ia ke tofotofogina [tatou] ke silia atu i te mea e mafai o fa‵ki ne [tatou].” (1 Koli. 10:13) Ko oko eiloa i te fakamafanafana loto a te fakatalitonuga tenā!

8-10. Ne a pogai tāua kolā ne fesoasoani atu ki a Iesu ke saga atu ki nisi tino?

⁸ E pelā me se tino i te lalolagi, ne saga malosi atu a Iesu ki nisi tino. Kāti e tolu a pogai tāua kolā ne fesoasoani atu ki a Iesu ke atafai ki nisi tino. Muamua la, e pelā mo te mea ne taku atu muamua, ne fakaasi mai ne Iesu a uiga o tena Tamana i se auala ‵lei katoatoa. E pelā mo tena Tamana, ne alofa a Iesu ki tino. E tiga eiloa ne fiafia a ia o fesoasoani atu ki a Ieova i te faitega o mea, ne “alofa fakapito eiloa [a Iesu] ki tama a tāgata.” (Faata. 8:31) Ne fakamalosi aka ne te alofa ke atafai a Iesu ki lagonaga o nisi tino.

⁹ Te lua, e pelā mo Ieova, e mafai o faitau ne Iesu a loto o tino. E mafai o iloa ne ia a kilokiloga mo lagonaga o tino. (Mata. 9:4; Ioa. 13:10, 11) Tela la, i te taimi ne iloa ei ne Iesu me i tino ko kamata o loto vāi‵vai, ne fai ne tena manavase ke gasuesue a ia o tuku atu a fakamafanafanaga.—Isa. 61:1, 2; Luka 4:17-21.

¹⁰ Te tolu, ne fakafesagai atu eiloa a Iesu mo nisi mea faiga‵ta kolā ne fe‵paki mo tino. E pelā me se fakaakoakoga, e manino ‵lei me ne tupu aka a Iesu i loto i se kāiga ma‵tiva. Mai te ga‵lue fakatasi mo tena tamana puke ko Iosefa, ne tauloto ne Iesu te auala ke fai a galuega faka-te-foitino. (Mata. 13:55; Male. 6:3) E foliga mai me ne mate a Iosefa kāti mai mua o oti atu te galuega talai a Iesu. Tela la, ne lagona foki ne Iesu te logo‵mae i te galo atu o se tino pele i te mate. Kae ne iloa ne Iesu a te lagonaga ke nofo atu i se kāiga telā e kese‵kese olotou kilokiloga ki mea fakalotu. (Ioa. 7:5) Ne mafai eiloa o fesoasoani atu a fakanofonofoga konā ke malamalama a Iesu i mea faiga‵ta mo lagonaga o tino masani.

11. Ko te taimi fea ne lavea faka‵lei atu i ei a te saga tonu o Iesu ki tino? Fakamatala mai. (Ke onoono ki te ata i te ‵kava.)

¹¹ Ne lavea faka‵lei atu te saga tonu o Iesu ki tino i te taimi ne fai ei ana vavega. Ne seki fai ne Iesu a vavega ona ko te mea se tiute ke fai ne ia. Kae “ona ko tena alofa” ki a latou kolā ne logo‵mae. (Mata. 20:29-34; Male. 1:40-42) E pelā mo te mea tenei, mafaufau la ki lagonaga o Iesu i te taimi ne ave kea‵tea ne ia se tagata taliga ‵tuli mai te vaitino kae ne faka‵lei ne ia io me ko te taimi ne fakatu aka ei ne ia te tamaliki tagata eiloa e tokotasi a se fafine ko  mate tena avaga. (Male. 7:32-35; Luka 7:12-15) Ne alofa malosi a Iesu ki tino konā kae ne manako a ia o fesoasoani atu ki a latou.

12. E fakaasi mai pefea i te Ioane 11:32-35 a lagonaga fakataina o Iesu ki a Maleta mo Malia?

¹² Ne fakaasi atu ne Iesu a lagonaga fakataina ki a Malia mo Maleta. I te taimi ne lavea ei ne ia te lā fanoa‵noa ona ko te mate o te lā tuagane ko Lasalo, “tagi ei a Iesu.” (Faitau te Ioane 11:32-35.) Ne seki fanoanoa a ia me ko se toe fetaui a ia mo tena taugasoa pele. E se gata i ei, ne iloa ne ia me ka toe fakatu aka ne ia a Lasalo. Kae, ne fanoanoa eiloa a Iesu me ne malamalama kae otia a ia ona ko te logo‵mae o ana taugasoa.

13. Kaia e fai ei pelā me se fakamalosiga ke iloa ne tatou a lagonaga fakataina o Iesu ki tino?

¹³ E maua ne tatou a mea aoga e uke mai te tauloto ki lagonaga fakataina o Iesu. E tonu, a tatou e se pelā mo ia e ‵lei katoatoa. Kae ui i ei, e a‵lofa tatou ki a ia ona ko te auala ne fai faka‵lei ne ia a tino. (1 Pe. 1:8) Ko oti ne fakamalosi mai ke iloa ne tatou me ko pule mai nei a ia e pelā me ko te Tupu i te Malo o te Atua. Ko pili o fakaseai atu ne ia a logo‵maega katoa. A ia ko te ‵toe tino ‵lei ke fesoasoani atu ki tino ke faka‵lei aka olotou logo‵maega mai te pulega a Satani, me i a ia ne ola foki e pelā me se tino faka-te-foitino. E tonu, se fakamanuiaga eiloa ki a tatou ke maua se vaegā Pule telā e “amanaia ki ‵tou vāivāiga.”—Epe. 2:17, 18; 4:15, 16.

14. I te Efeso 5:1, 2, se a te mea ka fakamalosi mai ki a tatou ke fai?

¹⁴ Kafai e mafau‵fau tatou ki te fakaakoakoga ne tuku mai ne Ieova mo Iesu, e fakamalosi eiloa tatou ke fakaasi atu a lagonaga fakataina. (Faitau te Efeso 5:1, 2.) E ‵kese a tatou mai i a lāua, me e se mafai o iloa ne tatou a loto o tino. E se gata i ei, e taumafai tatou ke malamalama i lagonaga mo manakoga o nisi tino. (2 Koli. 11:29) E se pelā mo te lalolagi kaimanako i ‵tou tafa, e taumafai tatou ke ‘se onoono fua ki mea e ‵lei ei tatou kae ki mea foki e ‵lei ei a nisi tino.’—Fili. 2:4.

15. Ko oi eiloa a tino kolā e manakogina ke fakaasi atu ne latou a lagonaga fakataina?

¹⁵ E manakogina eiloa ke fakaasi atu ne toeaina i te fakapotopotoga a lagonaga fakataina. E iloa ne latou me i o latou te tiute ke tausi faka‵lei atu a mamoe a Ieova. (Epe. 13:17) Ke fesoasoani atu ki olotou taina tali‵tonu, e manakogina ke loto malamalama a toeaina. E mafai pefea o fakaasi atu ne toeaina a lagonaga fakataina?

16. Ne a mea e fai ne se toeaina loto alofa, kae kaia e tāua i ei?

¹⁶ A te toeaina telā e loto alofa e fakamāumāu ana taimi mo ana taina mo tuagane. E ‵sili atu ne ia a fesili kae fakalogologo faka‵lei ki a latou mo te kufaki. E tāua ‵ki eiloa te mea tenā māfai ko manako se mamoe pele ke fakaasi atu mai tena loto ana lagonaga kae faigata ke fai penā. (Faata. 20:5) Mai te loto fiafia o tuku atu ana taimi, e ati aka ei ne se toeaina se fesokotakiga telā e fakatalitonugina, se vā fakataugasoa, mo te alofa ki taina.—Galu. 20:37.

17. Ne a pati a taina mo tuagane e tokouke e uiga ki te uiga tāua telā e lavea ne latou i toeaina? Taku mai se fakaakoakoga.

¹⁷ E tokouke a taina mo tuagane e fai mai me i te uiga telā e fakatāua malosi ne latou i toeaina i te fakapotopotoga ko te ‵saga tonu atu ki lagonaga o nisi tino. Kaia? “E faigofie ke fai‵pati atu ki a latou, me e iloa ne koe me e loto malamalama latou i a koe,” e fai mai a Adelaide. Ne toe fai mai a ia: “E mafai o lavea ne koe a olotou lagonaga fakataina mai te auala e ‵saga mai ei latou māfai ko fai‵pati koe mo latou.” Ne masaua ne se taina a te loto fakafetai ne fakaasi atu ne toeaina ki a ia, i ana pati: “Ne lavea ne au a mata o se toeaina ne vai‵vai i te taimi ne fakaasi atu ne au ki tou tagata a toku tulaga. Ka se mafai eiloa o fakapuli ne au te mea tenā i toku mafaufau.”—Loma 12:15.

18. E mafai pefea o ati aka ne tatou a lagonaga fakataina ki nisi tino?

 ¹⁸ E tonu, a toeaina e se ko tino fua kolā e ma‵nako o fakaasi atu a lagonaga fakataina. E mafai ne tatou katoa o ati aka te uiga tenei. I te auala fea? Taumafai ke malamalama i fakalavelave e fakafesagai mo tino i te kāiga mo taina tali‵tonu. Fakaasi atu i a koe e atafai ki tama‵liki talavou e pelā foki a tino ma‵saki, tino ma‵tua, mo latou kolā ko oti ne ‵galo atu a olotou tino pele i loto i te fakapotopotoga. Fesili atu me e a mai latou. Fakalogologo faka‵lei i te taimi e fakaasi mai ei ne latou a olotou lagonaga. Fesoasoani atu ke lavea ne latou me e malamalama tonu koe i olotou tulaga. Tuku atu so se fesoasoani. Kafai e fai ne tatou te mea tenei, e fakaasi atu ei te ‵tou a‵lofa tonu i ‵tou faifaiga.—1 Ioa. 3:18.

19. Kaia e manakogina ei ke loto malamalama tatou māfai e taumafai o fesoasoani atu ki nisi tino?

¹⁹ E ‵tau o loto malamalama tatou māfai e fesoasoani atu ki nisi tino. Kaia? Me e ‵kese te auala e ‵saga atu ei a tino ki fakalavelave kese‵kese. Nisi tino e fia‵fia o fai‵pati, kae ko nisi tino e mā ke fai penā. Tela la, e ma‵nako tatou o tuku atu te fesoasoani, kae e ‵tau o ‵kalo kea‵tea tatou mai te ‵sili atu o fesili kolā e fai fakaa‵tea ki lagonaga o nisi tino. (1 Tesa. 4:11) Kafai foki e fakaasi mai ne nisi tino a olotou lagonaga, kāti e se ‵lago atu foki tatou ki olotou pati e fai mai. Kae e ‵tau o iloa ne tatou me konei eiloa a lagonaga o latou. E ma‵nako tatou o vave o fakalogo‵logo kae ke tuai o fai‵pati.—Mata. 7:1; Iako. 1:19.

20. Se a te mea ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?

²⁰ I tafa o te fakaasi atu o lagonaga fakataina i te fakapotopotoga, e ma‵nako tatou ke fakaasi atu te uiga gali tenei i ‵tou galuega talai. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou a lagonaga fakataina māfai ko fai a soko? Ka sau‵tala eiloa tatou ki te mea tenā i te suā mataupu.