1, 2. (a) Se a te ‵toe kope tāua e maua ne tatou? (e) Ne a muna‵tonu e fakatāua ne tatou, kae kaia? (Ke onoono ki te ata i te kamataga.)

SE A te ‵toe kope tāua e maua ne koe? E mata, e talia ke sui ne koe a te mea tenā mo se mea telā e se nā loa ko tāua malosi? Mō tino tapuaki o Ieova, e faigofie ki a latou a tali ki fesili konei. A te ‵tou toe kope tāua eiloa ko te ‵tou fesokotakiga mo Ieova, kae e se mafai lele eiloa ne tatou o fakatau atu ki tua a te mea tenā mō se isi mea aka. E tāua foki ki a tatou a koloa o te munatonu mai te Tusi Tapu, me e fakafaigofie aka i ei te atiakaga ne tatou se fesokotakiga ‵pili mo te ‵tou Tamana faka-te-lagi.—Kolose 1:9, 10.

² Mafaufau aka la ki mea kolā e akoako mai ne te ‵tou Tino Fakatonutonu Sili i tena Muna ko te Tusi Tapu! E fakaasi mai ne ia a mea ‵tonu e uiga ki tena igoa mo ana uiga ‵gali. Ne fakailoa mai foki ne ia ki a tatou a tena fakatokaga sili e e uiga ki te taulaga togiola telā ne tuku mai ne ia mo te alofa e auala i tena Tama, ko Iesu. Ne fakailoa mai foki ne Ieova a mea e uiga ki te Malo faka-Mesia, kae ne fakatoka ne ia a te fakamoemoega mō tino fakaekegina ke ola i te lagi, mo te fakamoemoega mō “nisi mamoe” ke ola i te lalolagi Palataiso. (Ioa. 10:16) E akoako mai ne ia a te auala telā e ‵tau o ola tatou i ei. E fakatāua ‵ki  ne tatou a muna‵tonu konei me e fesoasoani mai eiloa ke fakapili‵pili atu tatou ki te ‵tou Mafuaga. E aoga ‵ki eiloa a akoakoga konei ki ‵tou olaga.

3. E mata, e fakamolemole mai a Ieova ke ‵togi ne tatou a te munatonu ki tupe?

³ A Ieova se Atua kaimalie. E se taofi ne ia a mea ‵lei mai i a latou kolā e ‵sala malosi atu ki te munatonu. Ne tuku mai ne Ieova a te ola o tena Tama fagasele e tokotasi e pelā me se meaalofa e aunoa mo se ‵togi. E se manako lele eiloa ke ‵togi ne tatou a te munatonu mai i a ia ki tupe. E tonu, i te taimi ne tuku atu ei ne se tagata e igoa ki a Simona a tupe ki te apositolo ko Petelu ke maua ne ia a te ‵mana ke fakaeke atu te agaga tapu ki luga i tino, ne pati ‵toko atu a Petelu ki a ia, i ana pati: “Ke ‵mate fakatasi atu koe mo au siliva, me e mafaufau koe i te meaalofa faivasaga a te Atua e maua e auala i tupe.” (Galu. 8:18-20) Kae se a la te uiga o te pati fakatonutonu fakaosofia tenei: “Ke ‵togi te munatonu”?

4. I te mataupu tenei, ne a mea ka tauloto ne tatou e uiga ki te munatonu?

⁴ Faitau te Faataoto 23:23. E se mafai eiloa o maua ne tatou a te munatonu i te Muna a te Atua e aunoa mo ne taumafaiga. E ‵tau o toka tatou ke tiakina so se mea ko te mea ke ke maua ne tatou te munatonu. E pelā eiloa mo te mea ne fai mai ne te tagata poto telā ne tusi ne ia te Faataoto, kafai e “‵togi,” io me e maua ne tatou te “munatonu,” e ‵tau eiloa mo tatou o fakaeteete ke mo a e “fakatau atu ki tua,” io me fai ke galo atu i a tatou. Ka sau‵tala nei tatou ki te uiga o te pati ke “‵togi” a te munatonu, mo te ‵togi telā e mafai o ‵togi atu ne tatou i se auala fakatusa, ke maua a te mea tenā. Kafai e maina tatou i ei, ka lasi ‵ki a te ‵tou loto fakafetai mo te fia‵fia ki te munatonu kae ka fakamalosi mai foki ki a tatou ke mo a lele eiloa e toe “fakatau” atu ne tatou ki tua. Kae ka lavea eiloa ne tatou a te tāua o te munatonu mai i a Ieova i lō so se isi mea aka.

5, 6. (a) E mafai pefea o ‵togi ne tatou a te munatonu e aunoa mo ne tupe? Fakamatala mai. (e) E aoga pefea ki a tatou a te munatonu?

⁵ Faitalia eiloa me seai se ‵togi o te mea tenā, kae e ‵tau eiloa o isi se mea e fai ke maua a te mea tenā. A te pati Epelu telā ne ‵fuli ki te “‵togi” i te Faataoto 23:23, e mafai o fakauiga ki te “taumafai ke maua.” E fakauiga eiloa a te avā pati konei ki te taumafai malosi io me ke sui ne koe se mea ke maua i ei se mea tāua. Kāti ka fakatusa ne tatou a te ‵togi o te munatonu penei. Kāti e isi se faka‵pulaga i te maketi e fai penei, “Futi sē ‵Togi.” E mata, ka maua fakavavega ne tatou a futi konā i ‵tou fale? Ikai. E taumafai eiloa tatou o olo atu ki te maketi ke maua a futi konā. E mata, e se ‵togi a futi konā? Ao, kae e ‵tau o isi ne ‵tou taumafaiga e fai pelā foki mo ‵tou taimi ke olo atu ki te maketi. I se auala tai ‵pau, e se manakogina ne tatou a tupe ke ‵togi a te munatonu. Kae e ‵tau eiloa o fai ne taumafaiga e uke ko te mea ke maua ne tatou.

⁶ Faitau te Isaia 55:1-3. A pati a Ieova i te Isaia e tai fakamaina mai i ei a te uiga ke ‵togi te munatonu. I fuaiupu konei i te Tusi Tapu, ne fakatusa ne Ieova a tena Muna ki te vai, te susu, mo te uaina. E pelā me se meainu ‵moko mo se vai ‵mā, a muna‵tonu mai te Muna a te Atua e fai pelā me se mea e suamalie ki se tino e inu ki ei. E pelā me se susu telā e fakamalosi ne ia tatou kae fesoasoani foki ki tama‵liki ke ‵tupu malosi, e penā foki a muna a Ieova ki a tatou, e fakamalosi kae fesoasoani mai foki ke ga‵solo tatou ki mua i te feitu faka-te-agaga. E se gata i ei, a muna a Ieova e pelā foki me se uaina. I te auala fea? I te Tusi Tapu, e isi se sokoga o te uaina ki te fiafia. (Sala. 104:15) Tela la, a te fai atu o Ieova ki ana tino ke “‵togi uaina” e fakatalitonu mai ei ne ia me kafai e ola tatou e ‵tusa mo ana muna, ka fia‵fia eiloa tatou. (Sala. 19:8) Ko tafaga la te gali o te auala e fakaasi mai i ei a mea aoga e mafai o maua ne tatou māfai e tauloto kae fakagalue aka ne tatou a muna‵tonu mai te Muna a te Atua! E mafai o fakatusa ne tatou a taumafaiga konā ki te ‵togi telā e ‵togi ne tatou. Tela la, ke na sau‵tala nei tatou ki mea e lima kolā e ‵tau o ‵togi ne tatou ke maua i ei te munatonu.

7, 8. (a) Kaia e manakogina a taimi ke ‵togi te munatonu? (e) Ne a fakama‵fuliga ne fai ne se tamaliki fafine akoga e tokotasi ke ‵togi te munatonu, kae se a te mea ne iku mai i ei?

⁷ Taimi. Tenei a te mea telā e ‵tau o ‵togi ne tino katoa ke maua i ei a te munatonu. E manakogina a taimi ke fakalogo‵logo ki te fekau o te Malo, ke fai‵tau ki te Tusi Tapu mo tusi kolā e fakavae ki te Tusi Tapu, ke fai a sukesukega totino, kae ke fakatoka mō fakatasiga a te fakapotopotoga kae ke ‵kau atu foki ki ei. E ‵tau o ‘‵togi,’ io me fakaaoga a taimi kolā ne fakaaoga ne tatou ki mea kolā e se na loa ko aoga malosi. (Faitau te Efeso 5:15, 16, mo te fakamatalaga mai lalo.) E pefea te uke o taimi e fakamāumāu ne tatou ke maua te iloaga tonu e uiga ki akoakoga fakavae mai te Tusi Tapu? E faka‵na eiloa te mea tenā ki ‵tou fakanofonofoga. E seai se tapulā ki mea kolā e mafai o tauloto ne tatou e uiga ki te poto o Ieova, ana auala, mo ana galuega. (Loma 11:33) I te lōmiga muamua o te Faleleoleo Maluga, ne fakatusa te munatonu ki se “tamā pulalakau” kae ne fai mai: “Ke mo a e lotomalie fua ki se pulalakau e tasi o muna‵tonu. Moi ne lava fua i se mea e tasi penei e seai aka foki. Fakaputu mai, kae ‵sala foki ki mea e uke atu.” Kāti ka fesili ifo tatou penei, ‘E pefea te lasi mo te uke o muna‵tonu ne fakaputu ne au?’ Ke oko foki eiloa ki te se-gata-mai, e mafai faeloa o tauloto ne tatou a mea e uke e uiga ki a Ieova. I aso nei, se mea tāua ke ‵poto tatou i te fakaaogaga o ‵tou taimi ko te mea ke mafai faeloa o ‵togi a muna‵tonu e uke e ‵tusa eiloa mo ‵tou fakanofonofoga. Ke onoono nei tatou ki se tala o se tino telā ne manako malosi ki te munatonu.

⁸ A Mariko, * se tamafine Tiapani telā ne fano ki Niu Ioki i Amelika o akoga i ei. I te taimi tenā, ne kau atu tou fafine ki se lotu telā ne kamata i Tiapani i te fakaotiga o tausaga o te 1950. Ne fetaui loa se tuagane paenia mo Mariko i te galuega talai mai fale ki fale. I te taimi ne tauloto ei tou fafine ki muna‵tonu mai te Tusi Tapu, ne fiafia ‵ki a ia telā ne fakamolemole atu ei tou fafine ki te tuagane paenia tenei ke fai tena akoga faka-te-Tusi Tapu fakalua taimi i loto i te vaiaso. E tiga eiloa ne fakalavelave a Mariko i ana mea a‵koga mo tena galuega sē tumau, kae ne kau fakavave atu eiloa a ia ki fakatasiga a te fakapotopotoga. Ne fakagata foki ne tou fafine a tena kau atu ki maopoopoga fakafia‵fia ko te mea ke fakaaoga ana taimi konā ke tauloto ki te munatonu. A fakama‵fuliga ‵lasi ne fai ne tou fafine ne fesoasoani eiloa ki tena gasolo fakavave ki mua i te feitu faka-te-agaga. Seki kātoa se tausaga kae ne papatiso tou fafine. I se ono masina mai tua i ei, i te 2006, ne kamata tou fafine o paenia, kae koi fai eiloa penā a tou fafine ke oko mai ki aso nei.

9, 10. (a) Kafai e ‵togi ne tatou a te munatonu, ka pokotia pefea ‵tou kilokiloga ki koloa faka-te-foitino? (e) Ne a fakamoemoega ne tiaki ne se tamaliki fafine e tokotasi, kae pefea ana lagonaga ki tena fakaikuga ne fai?

⁹ Koloa faka-te-foitino. Ke ‵togi a te munatonu, kāti e manakogina ke tiaki ‵tou galuega ‵togi ‵lei. I te taimi ne ‵kami ei ne Iesu a tāgata faiika konei ko Petelu mo Anitelea ke fai mo tino “faiika ki tino,” ne “tiaki fakavave ne lāua a lā tili.” (Mata. 4:18-20) E tonu, e tokouke a tino ne tauloto ne latou a te munatonu i aso nei e se mafai fua o tiaki fakavave ne latou a olotou galuega ‵togi. E isi ne olotou tiute faka-te-Tusi Tapu e ‵tau o fai. (1 Timo. 5:8) E tiga eiloa te feitu tenā, e tokouke kolā ne tauloto ne latou a te munatonu ne ‵tau o fai faeloa ne latou a fakama‵fuliga ki olotou kilokiloga e uiga ki koloa faka-te-foitino mo mea kolā e ‵tau o fakamuamua io me fakatāua ne latou. E manino ‵lei loa a pati a Iesu ne fai: “Ko lava te fakaputu o koloa mō koutou i te lalolagi . . . Kae ke fakaputu ne otou koloa i te lagi.” (Mata. 6:19, 20) Ke onoono ki se fakaakoakoga o se fafine tokotasi.

¹⁰ A Maria ko leva ne tafao golf a koi tuai foki loa tou fafine o akoga. Ne tumau eiloa te apo o tou fafine i te tafaoga ko te golf i te akoga lāsaga lua kae ne maua fakamuli ne ia se avanoaga ki te iunivesiti. Ne fai eiloa a te golf e pelā me se vaega o tena olaga, kae ne manako eiloa tou fafine ke aofia a ia i tino ‵fai  i te lalolagi i te tafaoga tenei. Kae ne kamata o sukesuke a Maria ki te Tusi Tapu, kae ne fiafia eiloa tou fafine ki muna‵tonu ne tauloto ne ia. Ne fiafia tou fafine ki ‵fuliga ne fai ne te munatonu ki tena olaga. Ne fai mai tou fafine: “Ko te lasi o te fakamafuliga ne fai ne au ki taku kilokiloga mo toku olaga ko te mea ke fetaui mo te Tusi Tapu, ko te lasi foki o te fiafia e maua ne au.” Ne iloa aka ne Maria me e faigata ‵ki ki a ia ke saga ki mea faka-te-agaga kae penā foki ki koloa faka-te-foitino. (Mata. 6:24) Ne aoga loa a tena fakaikuga ne fai ke tiaki ne tou fafine a te mea telā ne fiafia malosi a ia o fai ke maua ne ia a tupe e uke kae ke takutakua foki i te lalolagi i te tafaoga tenei. E tiga i ei mai te ‵togiga ne ia o te munatonu, ko fai nei a tou fafine e pelā me se paenia kae fiafia a ia o fakailoa mai me tenei eiloa a te “‵toe olaga fakafiafia kae aoga foki ke maua.”

11. Kafai e ‵togi ne tatou a te munatonu, ka pokotia pefea a ‵tou fesokotakiga mo nisi tino?

¹¹ Fesokotakiga mo nisi tino. I te taimi e filifili ei ke ola tatou e ‵tusa mo akoakoga mai te Tusi Tapu, ka ‵kese eiloa a ‵tou fesokotakiga mo taugasoa mo kāiga. Kaia? Ne ‵talo a Iesu e uiga loa mo ana soko: “Ke fakatapu latou e auala i te munatonu; a tau muna ko te munatonu.” (Ioa. 17:17; fml.) E mafai foki o fakauiga a te “fakatapu latou” ki te “‵vae kea‵tea.” I te taimi ne talia ei ne tatou a te munatonu, ko te taimi foki eiloa tenā ko ‵vae kea‵tea ei tatou mai te lalolagi, me ko sē mafai ne tatou o ‵kau atu ki ana faifaiga. Ka ‵kese a te kilokiloga a tino ki a tatou me ko ‵kese a mea kolā e fakatāua ne tatou. E ola tatou e ‵tusa mo muna‵tonu e maua i te Tusi Tapu. E tiga eiloa e se ma‵nako tatou o fai a mavae‵vaega, kae e isi ne ‵tou taugasoa mo kāiga ka sē fia‵fia mai kae ‵kalo kea‵tea foki latou mai i a tatou io me ka fakasaua foki ne latou a tatou ona ko ‵tou talitonuga fou. E se fakapoi mai ki a tatou a faifaiga penei. Ne fai mai a Iesu: “E tonu, a fili o te tagata ko tino eiloa o tena kāiga ‵tonu.” (Mata. 10:36) Ne fakamaoni mai foki ne ia me i te taui e maua ne tatou mai te ‵togi ne tatou a te munatonu e sili fakafia atu i lō so se mea e mafai o ‵togi ne tatou.—Faitau te Maleko 10:28-30.

12. Se a te ikuga ne maua ne se tagata Iutaia ona me ne ‵togi ne ia te munatonu?

¹² Mai te taimi koi foliki ei, ne tauloto ne te tino Iutaia fai pisinisi tenei ko Aaron me e tapu ke taku ne ia a te igoa o te Atua. E tiga eiloa te feitu tenā, ne manako malosi eiloa a Aaron ki te munatonu. Ne fiafia eiloa a ia i te taimi ne fakaasi atu ne se Molimau me kafai e tuku fakatasi a vaueli mo konesane Epelu e fa konei e uiga ki te igoa o te Atua, e mafai eiloa o faka‵leo penei, “Ieova.” Ona ko te lasi o tena fiafia, ne fano loa a ia ki te sunako o fakaasi a te mea gali tenei ne maua ne ia ki faiakoga Iutaia. Ne ‵kese a te mea telā ne mafaufau ki ei a Aaron mo te mea ne fai atu ne latou ki a ia. I lō te fia‵fia fakatasi o latou ki te mea tonu ne tauloto ne ia e uiga ki te igoa o te Atua, ne puaki ne latou a ia kae ‵kilo fakatakalia‵lia atu ki a ia. Ne kamata o se ‵lei a tena fesokotakiga mo tena kāiga. Ne seki saga a ia ki ei, kae ne tumau eiloa a ia o ‵togi a muna‵tonu kae ne tavini atu a ia e pelā me se Molimau loto toa a Ieova i tena olaga kātoa. E pelā mo Aaron, ke tumau faeloa tatou i te sa‵sale i te munatonu, kae ka lotoma‵lie loa tatou ki te mea telā ne ‵togi ne tatou faitalia eiloa me e pokotia i ei a ‵tou fesokotakiga mo nisi tino ke oko foki loa ki fesokotakiga i loto i kāiga.

13, 14. Ne a ‵fuliga e ‵tau o fai ki ‵tou mafaufauga mo amioga ko te mea ke ‵togi ne tatou a te munatonu? Ke tuku mai se fakaakoakoga.

¹³ Mafaufauga sē amioatua mo amioga ma‵sei. Ke talia te munatonu, kae ke ola e ‵tusa mo tulaga i mea tau amioga mai te Tusi Tapu, e ‵tau o fai ne tatou a ‵fuliga ki mea e mafau‵fau tatou ki ei mo ‵tou amioga. Onoono ki fakamatalaga a Petelu e uiga ki ‵fuliga konei: “E pelā me ne tama‵liki faka‵logo, sa ‵toe fai ke takitaki koutou ne otou manakoga mua i te taimi koi va‵lea ei koutou, kae . . . ke tapu koutou i otou amioga katoa.” (1 Pe. 1:14, 15) Mō tino amio matagā i te fakai lasi o Kolinito, a te ‵togi ne latou o te munatonu e fakauiga ki te fai ne latou o fakama‵fuliga e uke ki te auala e ola ei latou. (1 Koli. 6:9-11) I se auala tai ‵pau, ke mafai o ‵togi ne tatou a te munatonu, e tokouke i aso nei ko oti ne fulitua foki latou ki amioga matagā penā. Ne toe fakamasaua ne Petelu ki Kelisiano  i ana taimi: “Me i taimi ko ‵teka ne lava ‵lei eiloa ke fai ne koutou a loto o tino o te lalolagi i te taimi ne fai ei ne koutou a amioga mata‵fatu mo te sē āva, ko manakoga sē pulea, te inu malosi, fakafiafiaga fai valevale, te fakatau inu kava, mo te ifo ki tupua.”—1 Pe. 4:3.

¹⁴ Mō tausaga e uke, ne lauiloa eiloa a Devynn mo Jasmine e pelā me ne tino e ko‵nā sale. Faitalia eiloa me ne fai a Devynn e pelā me se tino teutupe atamai, kae ona ko tena inu malosi ki meainu ma‵losi, ne seki mafai ei o maua ne ia se galuega ‵togi tumau. Kae ne lauiloa eiloa a Jasmine e pelā me se fafine toa kae amio fakasaua. I se aso e tasi, ne konā tou fafine kae sasale atu i te auala, kae ne fetaui eiloa a ia mo misionale Molimau e tokolua. Ne fai ne misionale konei se fakatokaga ke fai a tena akoga faka-te-Tusi Tapu, kae i te taimi ne oko atu ei lāua ki te fale o Devynn i te vaiaso mai tua i ei, ne ‵vale talua loa a Jasmine mo Devynn. Ne seki mafau‵fau eiloa lāua me ka ‵saga tonu atu a misionale konei o asi atu ki a lāua i te lā fale. Ne ‵kese eiloa te fakanofonofoga i te suā taimi. Mai te taimi muamua ne fai ei a te lā akoga, a Jasmine mo Devynn ne fai eiloa e pelā me ne tino e ‵saga tonu ki te lā akoga kae fakagalue foki ne lāua a mea e tauloto ne lāua mai te Tusi Tapu. I masina fua e tolu, ne fakaiku aka ne lāua ke tiaki a te lā inu ki meainu ma‵losi kae ke fai foki a te lā fakaipoipoga. Ne lauiloa ‵ki i te lā fakai a ‵fuliga ne fai ne lāua ki lā olaga, kae ne fai pelā me se fakamalosiga ki nisi tino i te fakai ke fai a olotou akoga ki te Tusi Tapu.

15. Se a te ‵toe mea telā e faigata ke tiaki ko te mea ke ‵togi ne tatou a te munatonu, kae kaia?

¹⁵ Tuu mo aganuu kolā e fe‵paki mo akoakoga mai te Tusi Tapu. A te tiaki ne tatou a tuu kolā e fe‵paki mo akoakoga mai te Tusi Tapu e fai pelā me se mea faigata ke ‵togi ne tatou ki ei a te munatonu. Faitalia loa me isi ne tino e faigofie o talia ne latou a akoakoga fakavae mai te Tusi Tapu ke tiaki ne latou a tuu mo aganuu konei, a ko nisi tino e tai faigata eiloa ke fai penā ona ko fakamalosiga mai kāiga, tino ga‵lue mo taugasoa ei. A te tulaga tenā ka pokotia i ei a lagonaga maise eiloa māfai se tuu telā e fakaaloalo atu ei ki kāiga kolā ko oti ne ‵mate. (Teu. 14:1) A te fakaakoakoga o te loto ma‵losi o nisi tino ka fesoasoani mai ke fai foki ne tatou a ‵fuliga i ‵tou olaga. Onoono ki faifaiga loto ‵toa ne fai ne nisi tino i Efeso i te senitenali muamua.

16. Ne a mea ne fai ne nisi tino i Efeso ko te mea ke ‵togi ne latou a te munatonu?

¹⁶ Ne lauiloa a Efeso ona ko ana faifaiga fai vailakau. Ne a mea ne fai ne tino kolā ne fatoa ‵fuli ke fai pelā me ne Kelisiano ko te mea ke mafai o tiaki ne latou a olotou faifaiga faivailakau kolā e fe‵paki mo akoakoga mai te Tusi Tapu, kae ke ‵togi ne latou a te munatonu? E fai mai te Tusi Tapu: “E tokouke a tino faivailakau ne ‵luku fakatasi a olotou tusi kae ‵sunu ne latou i mua o tino katoa. Ne galue ne latou te ‵togi o mea katoa konā kae maua aka me ‵tusa mo te 50,000 tupe siliva. Tela la, i se auala lasi ‵ki ne gasolo aka faeloa a te muna a Ieova kae manumalo foki.” (Galu. 19:19, 20) Ne fai eiloa ne Kelisiano fakamaoni a te mea tenei, kae ne maua eiloa ne latou a fakamanuiaga e uke ‵ki e aunoa mo se ‵togi.

17. (a) Ne a mea e aofia i te ‵togi telā e ‵togi ne tatou ki ei a te munatonu? (e) Ne a fesili ka sau‵tala tatou ki ei i te suā mataupu?

¹⁷ Se a te mea ne ‵togi ne koe ki ei a te munatonu? Ne fakamāumāu eiloa ne tatou a taimi ke ‵luku ne tatou a pulalakau o te munatonu. E fai mai a nisi me ne ‵togi ne latou a te munatonu mai te sē ‵saga malosi o fakatāua a koloa faka-te-lalolagi mo fakama‵fuliga ne fai foki ki olotou fesokotakiga mo nisi tino. E tokouke ne fai ne latou a ‵fuliga ki olotou kilokiloga mo amioga kae tiaki foki a tuu mo aganuu mo olotou faifaiga kolā e ‵teke ki te Tusi Tapu. Faitalia me pefea te lasi o te ‵togi, e tali‵tonu eiloa tatou me aoga eiloa ke ‵togi ne tatou a muna‵tonu mai te Tusi Tapu ki so se ‵togi. E maua ne tatou mai i ei a te ‵toe kope tāua o tatou, ko te ‵tou fesokotakiga ‵pili mo Ieova. Kafai e onoono tatou ki ‵tou fakamanuiaga ne maua ona ko te munatonu, e se tali‵tonu tatou me mafai ne se tino o toe fakatau atu ne ia ki tua. E mafai pefea o tupu a te mea tenā, kae e mafai foki pefea o ‵kalo kea‵tea tatou mai se matugā mea valea penā? Ka onoono tatou ki ei i te suā mataupu.