Ne Iloa ne Koe?
E mata, ne faite ne tino i aso o te Tusi Tapu a pōti mai te lakau ko te kome (papyrus)?
Te lakau ko te kome
NE LAUILOA i Aikupito i aso mua a te lakau ko te kome, me ne faite mai ei a pepa kolā ne fakaaoga ne latou mo tusitusi. Ne fakaaoga foki ne tino Eleni mo te kau Loma a te lakau ko te kome mo tusitusi. * Kae ne seki lasi te iloa o tino me e mafai foki o fakaaoga te kome mo faite a pōti.
Ne vaegā pōti e lua kolā ne faite mai te lakau ko te kome ne maua atu i loto i te tanuga a te kau Aikupito
I tausaga e silia atu mo te 2,500 ko ‵teka, ne tusi mai te pelofeta ko Isaia me i tino kolā e ‵nofo i “te kogā koga o vaitafe o Aitiope” ne uga mai ne latou a “sui i te tai, ki te suā feitu i vaka e fai ki te lakau ko te kome.” Fakamuli ifo, ne ‵valo mai ne te pelofeta ko Ielemia me i te taimi ka nikoi ei te fakai o Papelonia ne te kau Metai mo Pelesia, ka ‵sunu ne latou a “vaka e fai ki te lakau ko te kome” a tino Papelonia, ke mo a e ‵sao latou.—Isa. 18:1, 2; Iele. 51:32.
A te Tusi Tapu ne māfua mai i te Atua, tela la ne seki ‵poi a tino a‵koga o te Tusi Tapu, me ka maua ne tino suke‵suke mea mua a fakamatalaga ‵tonu me ne faite eiloa a vaka i aso o te Tusi Tapu mai te lakau ko te kome. (2 Timo. 3:16) Se a te mea ne iloa aka fakamuli? Ne maua ne tino suke‵suke mea mua a fakamaoniga ma‵nino me i pōti i Aikupito ne faite mai te lakau ko te kome.
NE FAITE PEFEA A PŌTI MAI TE LAKAU KO TE KOME?
A ata kolā ne pēni kae tā i luga i tanuga o tino Aikupito ko ata o tino kolā e ‵kati ne latou a te lakau ko te kome mo fai a pōti. E ‵kati ne tāgata te foitino o te kome, saisai ei ki fusiga, ka oti ko tuku fakatasi ei a fusigā konā kae ‵sai. A te foitino o te kome e foliga triangle. Tela la, kafai e ‵sai a fakatasi, e olo o ī ki loto, ko malosi ei te fusigā kātoa. E fai mai te tusi ko te A Companion to Ancient Egypt, e mafai o silia atu mo te 55 futu (17 m) te ‵loa o pōti kolā e faite ki te lakau ko te kome, kae 10 io me 12 a ālo i te feitu e tasi.
Ko ata kolā ne tā i luga i ‵pui a te kau Aikupito e fakamatala mai ei te auala ne faite ei a pōti ki te lakau ko te kome
KAIA NE FAKAAOGA NE TINO FAITE PŌTI A TE LAKAU KO TE KOME?
A te lakau ko te kome e uke ‵ki loa i te Vaitafe o te Naila. E se gata i ei, e faigofie ke faite a pōti mai te lakau ko te kome. I te taimi foki loa ne fakaaoga ne tino a laupapa mo faite a vaka ‵lasi, ne tumau loa i te fakaaoga ne tino faiika kae ‵poa manu a pōti kolā e faite ki te kome.
Ne lauiloa eiloa a pōti kolā ne faite ki te lakau ko te kome mō se taimi leva. Ne fai mai te tino tusitala Eleni ko Plutarch, telā ne ola mai te senitenali muamua o vau ki te lua senitenali T.A., me ne lauiloa eiloa a vaka kolā e faite ki te lakau ko te kome ki tino fai‵tau i ona aso.
^ pala. 3 A te lakau ko te kome e ola i koga siusiu kae pela‵pela. E nofo ki te 16 futu (5 m) te maluga māfai ko ola aka, kae ko ana kaula e mafai o nofo ki se 6 inisi (15 sm) te ma‵tolu.
