1-2. Ne a pati a se tino tusitala e tokotasi ne fai, kae ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

I ASO nei, e lau i miliona o tino e fai mai i a latou e tali‵tonu ki a Iesu, kae e se talia ne latou ana akoakoga. (2 Timo. 4:3, 4) E tonu, ne tusi mai se tino tusitala penei: “Moi ne fai e isi aka se suā ‘Iesu’ i aso nei telā e faipati mai ne ia a mea kolā ne faipati foki ki ei a Iesu i aso mua . . . , e mata, ka ‵teke foki ne tatou a ia e pelā mo mea ne fai i se lua afe tausaga ko ‵teka? . . . A te tali ki ei; Ao, ka ‵teke eiloa ne tatou a te tagata tenā.”

² I te senitenali muamua, e tokouke a tino ne lagona ne latou a akoakoga a Iesu penā foki mo ana vavega, kae ne seki fia fakatuanaki latou ki a ia. Kaia? I te mataupu mai mua, ne sau‵tala tatou ki pogai e fa ne ‵siga ei a tino i pati mo faifaiga a Iesu. Nei la, ka sau‵tala tatou ki nisi pogai e fa. I te taimi e suke‵suke ei tatou ki ei, ka lavea atu ei a pogai e ‵teke ei a tino i aso nei ki soko o Iesu, mo te auala e fai ei ke mo a e ‵siga tatou.

3. Ne a mea ne fai ne Iesu ne ala ei o ‵teke atu a nisi tino ki a ia?

³ I tena nofoga i te lalolagi, ne fai taugasoa a Iesu mo vaegā tino kese‵kese. Ne ‵kai fakatasi a ia mo se tino maumea kae maluga, kae ne fakamāumāu foki ne ia te ukega o ana taimi mo tino ma‵tiva mo tino fakaa‵lofa. E se gata i ei, ne atafai a ia ki tino kolā ne taku ne te tokoukega e pelā me ne “tino agasala.” Nisi tino fia amio‵tonu ne ‵siga i pati a Iesu ne fai. Ne fesili atu latou ki ana soko: “Kaia e ‵kai kae inu ei koutou mo tino ‵tae lafoga  mo tino agasala?” Ne tali atu a Iesu ki a latou: “A tino kolā e malosi ‵lei e se ma‵nako ki se tokita, kae ko tino fua kolā e ma‵saki. Au ne vau o kalaga ki tino agasala kae sala‵mo kae e se ki tino amio‵tonu.”—Luka 5:29-32.

4. E ‵tusa mo pati a te pelofeta ko Isaia, ka pefea a faifaiga a te kau Iutaia ki te Mesia?

⁴ Ne a pati a te Tusi Tapu? A koi tuai eiloa o oko mai te Mesia, ne fakamatala ne te pelofeta ko Isaia me ka sē talia ne te lalolagi a ia. Ne fai mai te valoaga: “Ne takalialiagina a ia kae ‵kalo kea‵tea a tāgata mai i a ia . . . E pelā eiloa me ne ‵funa aka ana mata mai i a tatou. Ne takalialiagina a ia kae ne ‵kilo atu tatou ki a ia e pelā me e se taulia.” (Isa. 53:3) E fai mai te valoaga me ka ‵kalo kea‵tea a “tāgata” mai te Mesia, tela la, i te senitenali muamua, ne ‵teke atu eiloa a tino Iutaia ki a Iesu.

5. Ne a kilokiloga a tino e tokouke i aso nei ki soko o Iesu?

⁵ E mata, tenā foki te fakalavelave i aso nei? Ao. E fia‵fia eiloa a takitaki lotu e tokouke o talia ki olotou fakapotopotoga a tino takutakua, ma‵luga, kae ‵poto i te kilokiloga a te lalolagi. E talia ne takitaki lotu a vaegā tino penā, faitalia me e se fetaui ‵lei a amioga mo olaga o tino konā mo tulaga o te Atua. Kae e manatu mā‵ma a takitaki lotu konā ki tavini loto finafinau a Ieova, kolā e ‵ma i mea tau amioga kae e se takutakua i poto faka-te-lalolagi. E pelā mo pati a Paulo, ne filifili ne te Atua a latou kolā e “‵kilo fatauva” ki ei a tino. (1 Koli. 1:26-29) Kae e kilo atu loa a Ieova ki ana tavini fakamaoni katoa e pelā me e tāua.

6. E mafai pefea o fakaakoako tatou ki te kilokiloga a Iesu, telā ne fakamatala mai i te Mataio 11:25, 26?

⁶ Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke mo a e ‵siga? (Faitau te Mataio 11:25, 26.) Ke mo a ma fakamalosigina koe ne te kilokiloga a te lalolagi ki tino o te Atua. Ke iloa ne koe me e fakaaoga fua ne Ieova a tino loto maulalo ke fai tena loto. (Sala. 138:6) Kae mafaufau la ki te uke o mea ko oti ne fakataunu ne ia, mai te fakaaogaga ne ia a latou kolā e se ‵poto i te kilokiloga a te lalolagi.

7. Kaia ne taku ei ne Iesu a Falesaio me ne tino ‵loi, kae ne ‵saga atu pefea latou ki ei?

⁷ Ne loto malosi a Iesu o taku fakamasei a faifaiga a takitaki lotu amio ‵pelo i ona aso. E pelā mo te fakaasi faka‵sau atu ne ia a uiga fakaloiloi o te kau Falesaio, kolā ne manava‵se fua ki te auala e ‵fulu ei olotou lima i lō te auala ke tausi atu ki olotou mātua. (Mata. 15:1-11) Kāti ne ‵poi foki ana soko i ana pati konā. E tonu, ne fesili atu latou ki a ia: “E iloa ne koe me ne kaitāua ‵ki a Falesaio i te lagonaga ne latou au pati konā?” Ne tali atu a Iesu: “A lakau katoa kolā e seki ‵toki ne toku Tamana telā i te lagi ka unu kea‵tea. Tuku ei latou penā. A latou ne takitaki ‵kivi. Tela la, kafai e takitaki ne se tagata ‵kivi a te suā tagata ‵kivi, ka ‵to tokolua lāua ki loto i te lua.” (Mata. 15:12-14) Ne seki talia ne Iesu a faifaiga ma‵sei a takitaki lotu ke taofi ei a ia mai te faipati atu o te mea tonu.

8. Ne fakaasi mai pefea ne Iesu me e se ko talitonuga fakalotu katoa e talia ne te Atua?

⁸ Ne fakaasi faka‵sau atu foki ne Iesu a akoakoga ‵se fakalotu. Ne seki fai atu a ia i talitonuga fakalotu katoa e talia ne te Atua. Kae ne fai atu a ia me ka tokouke ka olo atu i te auala lauefa telā e tau atu ki te fakaseaiga, kae ne nāi tino fua ka olo atu i te auala mataliki telā e tau atu ki te ola. (Mata. 7:13, 14) Ne fai ‵tonu mai a ia me isi ne tino ka fai mai i a latou e tavini ki te Atua, kae ko te ‵tonuga loa e se tavini latou ki a ia. Ne fakailoa mai a ia: “Ke fakaeteete koutou i pelofeta ‵loi kolā e o‵mai ki a koutou kae fakafoliga mai pelā me ne  mamoe, kae i loto i a latou e fe‵kai eiloa e pelā me ne kuli vao. Ka matea ne koutou a latou i olotou fuataga.”—Mata. 7:15-20.

9. Ne a nisi akoakoga ‵se fakalotu ne fakaasi faka‵sau mai ne Iesu?

⁹ Ne a pati a te Tusi Tapu? Ne ‵valo mai te Tusi Tapu me i te Mesia ka loto finafinau o nofo i te fale o Ieova. (Sala. 69:9; Ioa. 2:14-17) Ko te loto finafinau ne fakamalosi ne ia a Iesu ke fakaasi faka‵sau atu a talitonuga mo faifaiga ‵se fakalotu. Pelā mo te kau Falesaio, ne tali‵tonu latou me ka mate se tino kae ola tena agaga, kae ne akoako mai a Iesu me i tino ‵mate e pelā me ‵to fua olotou ‵moe. (Ioa. 11:11) Ne seki tali‵tonu te kau Satukaio me isi se toetuga, kae ne toe fakatu aka ne Iesu a tena taugasoa ko Lasalo. (Ioa. 11:43, 44; Galu. 23:8) Ne akoako ne Falesaio me ko te Atua e fakaiku ne ia a mea ka ‵tupu ki a tatou i aso mai mua, kae ne akoako mai a Iesu me e mafai ne tino o filifili ke tavini atu ki te Atua io me ikai.—Mata. 11:28.

10. Kaia ne ‵siga ei te tokoukega i ‵tou akoakoga?

¹⁰ E mata, tenā foki te fakalavelave i aso nei? Ao. E tokouke a tino e ‵siga, me e fakaasi faka‵sau atu ne ‵tou akoakoga kolā e fakavae ki te Tusi Tapu a manatu ‵se fakalotu. E akoako ne takitaki lotu olotou mamoe me i te Atua e fakasala ne ia a tino ma‵sei katoa i seoli. E fakaaoga ne latou te akoakoga ‵se tenā ke takitaki ‵se ne latou a tino. E fakaasi faka‵sau atu ne tavini a Ieova kolā e tapuaki atu ki te Atua o te alofa, a te akoakoga ‵se tenā. E akoako foki ne faifeau me kafai e mate te tino, kae ko tena agaga ka tumau i te ola. E fakaasi faka‵sau atu ne tatou te māfuaga o te akoakoga fapaupau tenā, me—kafai e tonu—ka se aoga ei a te toetuga. Kae e tiga loa e akoako ne te ukega o lotu me i ‵tou olaga ko leva loa ne fakatoka ne te Atua, e akoako atu tatou me i te tagata e isi sena saolotoga kae e mafai o filifili ke tavini a ia ki te Atua io me ikai. Ne ‵saga atu pefea a takitaki lotu? Ne kaitāua faeloa latou!

11. E ‵tusa mo pati a Iesu i te Ioane 8:45-47, ne a mea e manako te Atua ke fai ne ana tino?

¹¹ Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke mo a e ‵siga? Kafai e a‵lofa tatou ki te munatonu, e ‵tau o talia ne tatou a pati a te Atua. (Faitau te  Ioane 8:45-47.) E se pelā mo Satani te Tiapolo, e puke ‵mautakitaki eiloa tatou ki te munatonu. E se gutugutulua tatou ki ‵tou talitonuga. (Ioa. 8:44) E fakatonu mai te Atua ko ana tino ke “takalia‵lia ki mea ma‵sei” kae “puke ‵mau ki mea ‵lei,” e pelā mo te mea ne fai ne Iesu.—Loma 12:9; Epe. 1:9.

12. Kaia ne ‵teke ei ne tino Iutaia a Iesu ona ko te auala ne tamate ei a ia?

¹² Se a te suā pogai ne ‵siga ei a tino Iutaia i aso o Iesu? Ne fai mai a Paulo: “E talai atu ne tatou i a Keliso ne tamate i luga i te pou, se mea telā e ‵teke ki ei a tino Iutaia.” (1 Koli. 1:23) Kaia ne ‵teke atu ei a tino Iutaia e tokouke ki a Iesu ona ko te auala ne tamate ei a ia i luga i te pou? Ki a latou, a te mate o Iesu i luga i se pou, se fakaasiga i a ia se tino solitulafono kae agasala—kae e se ko te Mesia.—Teu. 21:22, 23.

13. Ne a mea ne seki iloa ne tino kolā ne ‵teke atu ki a Iesu?

¹³ A nisi tino kolā ne aofia i te kau Iutaia kolā ne ‵siga, ne seki iloa ne latou i a Iesu seki ai sena mea ‵se ne fai, ne fai a ‵losiga ‵se ki a ia, kae fai fakamasei. Latou kolā ne fakamasino ne latou a Iesu ne seki fai ne latou te mea tonu. Ne maopoopo fakavave a famasino Iutaia ke fakamasino aka a Iesu, kae ne seki tau‵tali a latou ki tulafono e uiga ki te faiga o fakamasinoga. (Luka 22:54; Ioa. 18:24) I lō te fakalogo‵logo faka‵lei ki ‵losiga ‵se ne fai e uiga ki a Iesu, ne ‵sala atu latou ki ne “molimau sē ‵tonu e uiga ki a Iesu ko te mea ke tamate a ia.” I te seki taunuga te lotou aofaga, ne taumafai te faitaulaga sili ke fai atu ne Iesu ne pati sē ‵lei ko te mea ke mafai ei a ia o fakasala ki te mate. Ne ‵teke katoatoa atu a te mea tenei ki te tulafono. (Mata. 26:59; Male. 14:55-64) Kae i te otiga ne toe fakatu aka a Iesu mai te mate, ne ‵togi ne famasino sē amio‵tonu konā ki sotia Loma kolā ne leoleo ne lāua tena tanuga, “se aofaki o tupe siliva e uke” ke fakasalalau atu se tala sē tonu ki te pogai ne galo ei te foitino mai te tanuga.—Mata. 28:11-15.

14. Se a te mea ne ‵valo mai i te Tusi Tapu e uiga ki te mate o te Mesia?

¹⁴ Ne a pati a te Tusi Tapu? E tiga eiloa ne  seki fakamoe‵moe a te tokoukega o tino Iutaia i aso o Iesu i te Mesia e ‵tau o mate, onoono la ki te mea ne ‵valo mai i te Tusi Tapu: “Ne ‵ligi ifo ne ia tena ola ke oko eiloa ki te mate; kae ne aofia a ia i tino solitulafono, ne tauave ne ia a te agasala a tino e tokouke, kae ne fai a ia mo sokoga o tino solitulafono.” (Isa. 53:12) Tela la, e seai loa se pogai ne ‵tau ei mo tino Iutaia o ‵siga i te taimi ne fakasala ei a Iesu e pelā me se tino agasala.

15. Ne a nisi ‵losiga ‵se ne fai ki Molimau a Ieova kolā ne fai ei ke ‵siga a nisi tino?

¹⁵ E mata, tenā foki te fakalavelave i aso nei? Ao! Ne fakasala a Iesu ona ko ‵losiga ‵se ne fai e uiga ki a ia, kae i aso nei, ne maua foki ne Molimau a Ieova a vaegā ‵losiga ‵se penā. Mafaufau la ki nisi fakaakoakoga. I te Iunaite Sitete, i tausaga mai te 1930 ki te 1950, ne uke ‵ki a tagi ne fai i fono ke ‵pulu aka ei te ‵tou saolotoga ke tapuaki ki te Atua. Nisi famasino ne seki fai ne latou te fakamasinoga tonu e uiga ki a tatou. I Quebec i Canada, ne ga‵lue fakatasi a lotu mo te malo ke taofi aka te ‵tou galuega. E tokouke a tino talai ne ‵pei ki falepuipui ona ko te mea ne fai‵pati atu fua ki olotou tuakoi e uiga ki te Malo o te Atua. I Siamani, e tokouke a taina talavou fakamaoni ne tamate ne te malo a te kau Nazi. Kae i tausaga fakamuli nei, ko oti ne fakasala kae ‵pei atu ‵tou taina e tokouke i Lusia, ona ko te mea e sau‵tala latou ki mea faka-te-Tusi Tapu, telā e mafau‵fau a tino pule me se “galuega ‵teke.” Ko oti foki ne fakatapu a te Tusi Tapu i te ‵Fuliga o te Lalolagi Fou i te ‵gana Lusia kae taku foki pelā me se “tusi ‵teke” me e fakaaoga i ei te igoa o Ieova.

16. E pelā mo te mea ne faka‵mafa mai i te 1 Ioane 4:1, kaia e se ‵tau o takitaki ‵se tatou ne tala ‵loi e fai e uiga ki tino o Ieova?

¹⁶ Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke mo a e ‵siga? Tauloto ki fakamatalaga ‵tonu. I tena Lāuga i luga i te Mauga, ne fakailoa atu ne Iesu ki ana tino fakalogo‵logo me isi ne tino ka “‵losi atu a vaegā mea ma‵se katoa” ki a latou. (Mata. 5:11) A loi konei ne māfua mai i a Satani. E fakamalosi ne ia a tino ‵teke ke fakasalalau atu a tala ‵loi e uiga ki a latou kolā e fia‵fia ki te munatonu. (Faka. 12:9, 10) E ‵tau o ‵teke atu tatou ki loi kolā e fakasalalau atu ne ‵tou fili. E se ‵tau o talia ne tatou a loi konei ke fakamatakutaku mai ki a tatou io me fai ei ke vāi‵vai ‵tou fakatuanaki.—Faitau te 1 Ioane 4:1.

17. I te auala fea ne mafai ei ne mea kolā ne ‵tupu mai mua o te mate o Iesu o fai ke ‵siga a nisi tino?

¹⁷ Mai mua o tena mate, ne fakatogafiti a Iesu ne se tokotasi o ana apositolo e toko 12. Ne fakafiti ne te suā apositolo a ia fakatolu taimi, kae ne tiakina ne ana apositolo katoa a ia i te afiafi eiloa tenā mai mua o tena mate. (Mata. 26:14-16, 47, 56, 75) Ne seki poi a Iesu. Ko oti ne ‵valo mai foki ne ia me ka ‵tupu eiloa a mea konā. (Ioa. 6:64; 13:21, 26, 38; 16:32) I te ‵tupuga o mea konā, nisi ne mafai o ‵siga mai te mafau‵fau penei, ‘Kafai konā a kilokiloga a apositolo a Iesu, e se manako eiloa au ke aofia i a latou!’

18. Ne a valoaga ne fakataunu mai mea ne ‵tupu mai mua o te mate o Iesu?

¹⁸ Ne a pati a te Tusi Tapu? I se fia senitenali mai mua atu, ne fakaasi mai ne Ieova i tena Muna me i te Mesia ka fakatogafiti mō se 30 tupe siliva. (Saka. 11:12, 13) A te tino telā ka fakatogafiti ne ia se tokotasi o taugasoa ‵pili o Iesu. (Sala. 41:9) Ne tusi mai foki te pelofeta ko Sakalia: “Tamate te tausi mamoe, kae tuku ke mafuta valevale a te lafu mamoe.” (Saka. 13:7) I lō te ‵siga i mea konei ne ‵tupu, ne ‵tau o fakamalosi ne mea konei a te fakatuanaki o tino loto ‵lei, me ko lavea ne latou te fakataunuga o valoaga e uiga ki a Iesu.

19. Ne a mea e iloa ne tino loto ‵lei?

 ¹⁹ E mata, tenā foki te fakalavelave i aso nei? Ao. I aso nei, ko oti ne tiakina ne nāi Molimau lauiloa a te munatonu, fai pelā me ne aposetate, kae taumafai o ‵fuli a nisi tino. E fakasalalau atu ne latou a lipoti sē ‵tonu mo tala ‵loi e uiga ki Molimau a Ieova e auala i mea fakasalalau mo te itaneti. Kae ko tino loto ‵lei e se ‵siga. I lō te fai penā, e iloa ne latou me ne ‵valo mai i te Tusi Tapu me ka ‵tupu eiloa a vaegā mea penā.—Mata. 24:24; 2 Pe. 2:18-22.

20. Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke mo a e ‵siga ona ko latou kolā ko tiaki ne latou te munatonu? (2 Timoteo 4:4, 5)

²⁰ Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke mo a e ‵siga? E ‵tau o fakatumau te malosi o ‵tou fakatuanaki mai te sukesuke, ‵talo kae fakalave‵lave faeloa i te galuega telā ne tuku mai ne Ieova ke fai ne tatou. (Faitau te 2 Timoteo 4:4, 5.) Kafai e fakagalue aka ne tatou te fakatuanaki, ka sē ma‵taku tatou māfai e lagona ne tatou a lipoti sē ‵tonu. (Isa. 28:16) Ka fesoasoani mai te ‵tou a‵lofa ki a Ieova, tena Muna, mo ‵tou taina ke sē ‵siga tatou ona ko latou kolā ko oti ne tiakina ne latou te munatonu.

21. E tiga eiloa e tokouke a tino i aso nei e ‵teke ki te ‵tou fekau, se a te mea e tali‵tonu tatou ki ei?

²¹ I te senitenali muamua, e tokouke a tino ne ‵siga, kae ‵teke ki a Iesu. Kae e tokouke foki ne talia ne latou a ia. E aofia i a latou konei, se sui e tokotasi o te Sanetulini Iutaia mo “faitaulaga e tokouke.” (Galu. 6:7; Mata. 27:57-60; Male. 15:43) E penā foki i aso nei, e lau i miliona o tino ne seki ‵siga. Kaia? Me e iloa kae a‵lofa latou ki muna‵tonu e maua i te Tusi Tapu. E fai mai te Muna a te Atua: “A te lasi o te filemu e maua ne latou kolā e fia‵fia ki tau tulafono; e seai se mea e fai ei latou ke ‵siga.”—Sala. 119:165.