Ne Ofo Atu a Latou Eiloa mo te Loto Fia‵fia—I Madagascar
“KAFAI e fakalogologo au ki tala a oku taugasoa kolā ne tavini atu i koga kolā e manakogina malosi i ei a paenia, ne manako foki au ke tami ki te fiafia tenā,” ko pati a Sylviana, se paenia telā ko 20 tupu ana tausaga. “Kae ne manavase au me iloa ne au me e se mafai o tavini atu au e pelā me se tino talai fesoasoani i koga penā,” ko ana pati.
E mata, e tai ‵pau ou lagonaga mo lagonaga ne fakaasi mai ne Sylviana? E a, e manako malosi foki koe o tavini i se koga telā e manakogina malosi a tino talai o te Malo, kae manatu aka koe me e mata, e mafai ne koe o fakataunu aka te fakamoemoega tenā? Kafai e penā loa, ke mo a ma loto vāivāi! Ona ko te fesoasoani o Ieova, ko oti ne manumalo a te fia afe o taina mo tuagane i fakalavelave kolā e fakatalave aka ei te uke o olotou mea e fai i te taviniga. Ke iloa aka te auala ne ‵tala ei ne Ieova te avanoaga ki nisi o latou, ke olo nei tatou o āsi ki Madagascar, te fa o toe motu lasi i te lalolagi.
I se sefulu tupu tausaga ko ‵teka, e sili atu mo te toko 70 a tino talai loto finafinau mo paenia mai fenua * e 11 ne o‵mai o tavini atu i te koga talai ola ‵lei tenei i Afelika, se koga telā e āva a tino e tokouke i ei ki te Tusi Tapu. E se gata i ei, e isi ne tino talai o te fenua ne loto fia‵fia o olo atu o fesoasoani ki te fakasalalauatuga o te fekau o te Malo i loto i te fenua lasi tenei. Ke fakamasani nei tatou ki nisi o latou.
TE MANUMALO I TE MATAKU MO TE LOTO VĀIVĀI
A Louis mo Perrine, se tauavaga ko taki 30 tupu lā tausaga, ne o‵mai mai Falani ki Madagascar. E uke tausaga ne mafau‵fau faeloa lāua ke fakalauefa atu te lā taviniga mai te olo atu ki nisi fenua, kae ne tai manavase loa a Perrine ma fanatu ki se isi fenua. Muna tou fafine: “Ne mataku au ma fano ki se koga e se iloa ne au. Ne manavase au ma tiaki te mā kāiga, fakapotopotoga, fale, mo koga masani katoa, mo faifaiga masani e fai sāle ne māua. A te tonuga loa, a mea ne manavase au ki ei, ko toe mea faiga‵ta eiloa e ‵tau o manumalo au i ei.” I te 2012, ne fakamalosi te loto o Perrine tenā ne ga‵sue ei lāua mo Louis o olo ki se isi fenua. E pefea ana lagonaga ki te fakaikuga a lāua ne fai? “Kafai e toe onoono au ki tua, e fai atu au me i te mea tenei ne fakamalosi aka i ei a te mā fakatuanaki kae maise ke ‵kilo atu ki auala ne fesoasoani mai ei a Ieova ki te mā olaga.” Ne toe fai mai a Louis, “Ke mafaufau la, i te Fakamanatuga muamua loa a māua i Madagascar, e tokosefulu mā akoga faka-te-Tusi Tapu ne ‵kau mai!”
Fili. 4:13) Ne fai mai Louis: “Ne iloa ne māua me ne tali mai ne Ieova a mā ‵talo kae tuku mai ki a māua ‘te filemu o te Atua.’ Ne mafai ne māua o ‵saga tonu atu ki mea fakafia‵fia e maua i te mā taviniga. E se gata i ei, ne lafo mai ne taugasoa i Falani a meli-iti mo tusi ke fakamalosi aka ei māua kae ke mo a ma ‵fiu.”—Fili. 4:6, 7; 2 Koli. 4:7.
Se a te mea ne fakamalosi atu ki te tauavaga konei ke tumau i te lā taviniga i taimi e ‵sae aka ei a fakalavelave? Ne fakatagi atu lāua ki a Ieova i ‵talo ke tuku mai te malosi e manakogina ke maua ne lāua o kufaki. (Ne lasi ‵ki te fakamanuiaga a Ieova ki luga i a Louis mo Perrine ona ko te kufaki ne fakaasi mai ne lāua. “I a Oketopa 2014, ne ‵kau atu māua ki te Akoga mō Tauavaga Kelisiano * i Falani,” ko pati a Louis. “A te ‵kau atu ki te akoga tenā e fai pelā me se meaalofa mai i a Ieova telā e se mafai o fakapuli.” I te otiga ne puke lā pepa, ne fia‵fia te tauavaga konei ke toe ‵foki atu lāua o tavini i Madagascar.
“KA FAKAMATA‵MATA EILOA MATOU I A KOULUA!”
I te taimi ne olo atu ei a Didier mo Nadine, se tauavaga mai Falani, ki Madagascar i te 2010, ko silia atu mo te 50 a lā tausaga. Muna Didier: “Ne paenia māua kae koi tai fo‵liki māua, oti aka ne puti aka ne māua a mā tama‵liki e tokotolu. I te taimi ko ma‵tua ei latou, ne mafau‵fau māua ke olo atu o tavini i se isi fenua.” Ne fai ‵tonu mai a Nadine: “A te mafaufauga ke nofo māvae au mo aku tama‵liki ne fai ei ke fakatalave au, kae ne fai mai latou ki a māua: ‘Kafai e olo atu koulua ki se isi fenua o tavini i ei e pelā me ne tino talai fesoasoani, ka fakamata‵mata eiloa matou i a koulua!’ Ne fakamalosi mai eiloa olotou pati ki a māua ke ga‵sue o olo. E tiga loa e ‵nofo māua i se koga e ‵mao ‵ki mai i mā tama‵liki, e fia‵fia māua me mafai o sautala faeloa māua mo latou.”
Ne faigata ‵ki ki a Didier mo Nadine ke tauloto ki te ‵gana Malagasy. “A mā tausaga ko se 20,” ko pati a Nadine kae fakamisikata mai. Ne manumalo pefea lāua? Muamua la, ne ‵kau atu lāua ki se fakapotopotoga Falani. Fakamuli ifo, i te taimi ko toka ei lāua o tauloto ki te ‵gana, ne ‵kau atu ei lāua ki se fakapotopotoga e fakaaoga te ‵gana Malagasy. Muna Nadine: “E tokouke a tino e fetaui mo māua i te galuega talai e fia‵fia o sukesuke ki te Tusi Tapu. E fakafetai mai sāle latou ki a māua mō te āsi atu ki a latou. Muamua la, ne mafaufau au me i a au e moemiti. E fiafia malosi au o paenia i te koga talai tenei. Kafai e ala aka au i te tafataeao, e fai ifo au, ‘Ko oko loa i te gali—au e fano talai i te aso nei!’”
Ne fakamisikata mai a Didier i te masauaga ne ia te taimi ne fatoa kamata ei o tauloto a ia ki te ‵gana Malagasy. “Ne fai ne au se fakatasiga a te fakapotopotoga kae ne seki malamalama eiloa au i tali kolā ne fai mai ne taina mo tuagane. A te mea fua telā ne mafai o fai atu ne au ko te, ‘Fakafetai.’ I te otiga ne fakafetai atu au ki se tuagane e tokotasi, ne lavea ne au a tino kolā e saga‵saga i ana tua e fai mai olotou tāga ke fakailoa mai ki a au me e se tonu tena tali. Tenā ne fili fakavave aka ei ne au se taina ke fai mai ne ia te tali tonu—talosia ke tonu tena tali ne fai mai.”
NE TALIA NE IA TE ‵KAMIGA MO TE LOTO FIAFIA
I se fono a te atufenua i te 2005, ne onoono a Thierry mo tena avaga ko Nadia, ki te koniseti ko te “Pursue Goals
That Honor God.” Ne otia a lā loto i te koniseti mai te Tusi Tapu tenā e uiga ki a Timoteo kae ne fakamalosi aka ei te lā manakoga ke olo atu o tavini i se koga e manakogina i ei a tino talai o te Malo. Muna Thierry: “I te otiga o te koniseti, i te taimi ne patipati ei omotou lima, ne fakapale atu au ki taku avaga kae fesili atu, ‘Tefea te koga ka olo tāua ki ei?’ Ne fai mai taku avaga me tenā foki te mea e mafaufau a ia ki ei.” E seki leva, ne kamata ei lāua o ga‵lue ki te lā fakamoemoega tenā. Ne fai mai a Nadia, “Ne ga‵lue malielie māua o fakamu‵tana a mā kope ke oko ki te taimi ne ofi ei a kope kolā ne ‵toe mai ki loto i pausi e fa!”Ne oko atu lāua ki Madagascar i te 2006 kae ne fia‵fia lāua ki te galuega talai mai te kamataga eiloa. Muna Nadia, “A tino ne fetaui mo māua ne fai ne latou ke fia‵fia malosi māua.”
E ono tausaga mai tua, ne fepaki te tauavaga konei mo se tulaga faigata. A te mātua o Nadia ko Marie-Madeleine, telā e nofo i Falani, ne siga kae fati tena lima kae pakia foki tena ulu. Mai tua o fesokotakiga ne fai ne te tauavaga konei mo te tokita o Marie-Madeleine, ne fakamolemole atu lāua ki te lā mātua ke vau o ‵nofo mo lāua i Madagascar. E tiga loa ko 80 ana tausaga i te taimi tenā, ne talia ne ia te ‵kamiga tenā mo te loto fiafia. E pefea ana lagonaga i te nofo atu i se fenua fakaa‵tea? Ana muna: “I nisi taimi e faigata ke fakamasani au ki te koga fou, kae e tiga eiloa te sē uke o mea e mafai ne au o fai, ne lavea ne au te lasi o toku fesoasoani ki te fakapotopotoga. Kae ko te mea telā e fakafiafia malosi ki a au, me i te fakatokaga fou ko nofo au i ei e fai ei ke mafai ne aku tama‵liki o tumau i te lā taviniga gali i konei.”
“NE LAVEA NE AU TE FESOASOANI O IEOVA”
A Riana se taina telā ko 20 tupu ana tausaga. Ne ola aka a ia i Alaotra Mangoro, se kogā koga ola ‵lei i te feitu ki saegala o Madagascar. Ne ‵lei ‵ki a ia i te akoga kae ne manako ke kausaki atu ki akoakoga ma‵luga. Kae i te otiga o tena akoga faka-te-Tusi Tapu, ne ‵fuli ana mafaufauga. Ne fai mai a ia: “Ne taumafai au ke oti vave au mai te akoga lasaga lua kae ne tauto atu au ki a Ieova, ‘Kafai e pāsi taku sukega fakaoti, ko au loa ko kamata o paenia.’” Mai tua o te pukegā pepa, ne tausi eiloa a Riana ki tena tautoga. Ne fano a ia o ‵nofo mo se isi taina telā e paenia foki, ‵sala ki se galuega sē tumau, kae kamata o paenia. Ana muna, “Tenei eiloa te ‵toe fakaikuga ‵lei ne fai ne au.”
Ne seki malamalama a kāiga o Riana i te pogai ne seki kausaki atu ei a ia ke maua sena galuega ‵togi. Ne fai mai a ia: “Ne fakamalosi mai a toku tamana, fakatamana, mo toku tupuna ke kausaki atu au ki akoakoga ma‵luga. Kae ne seki manako au ke taofi aka taku galuega paenia ke fai se isi mea.” E seki leva, ne manako a Riana ke tavini atu i se koga e manakogina ei tino talai. Se a te mea ne fakamalosi aka ei te manakoga tenā i a ia? Ne fai mai a ia: “Ne o‵mai a tino kai‵soa o kaisoa oku kope e uke i te mā fale. Ne fai ne te mea tenā ke masaua ne au a pati a Iesu e uiga ki te fakaputuga o ‘koloa i te lagi.’ Ne fakaiku aka ei ne au ke galue malosi ke maua a koloa faka-te-agaga.” (Mata. 6:19, 20) Ne fanatu a ia ki te feitu ki saute o te fenua—se koga telā e poko sāle i ei te tau la kae 800 maila (1,300 km) te ‵mao mai te koga ne nofo a ia i ei. A te kogā koga tenā e ‵nofo i ei a tino Antandroy. Kaia ne fano ei a ia ki konā?
I se masina mai mua o kaisoa tena fale, ne sukesuke a Riana mo tāgata e tokolua mai Antandroy ki te Tusi Tapu. Ne tauloto ne ia a nisi tugapati i te lā ‵gana kae mafaufau ki te tokouke o tino Antandroy kolā e seki oko ki a latou te fekau o te Malo. Ana muna, “Ne ‵talo atu au ki a Ieova ke fesoasoani mai ke mafai o fanatu au ki te kogā koga telā e fai‵pati a tino i ei ki te ‵gana Tandroy.”
Ne fanatu a Riana ki ei, kae i konā foki eiloa ne fepaki a ia mo se fakalavelave. E se mafai o maua ne ia se galuega ‵togi i konā. Ne fai atu se tagata ki a ia: “Kaia ne vau ei koe ki konei? Ke maua aka se galuega, a tino mai te koga tenei e olo atu ki te koga ne vau ei koe!” Mai tua o se lua vaiaso, ne tiakina ne Riana te koga tenā o fano ki se fono a te atufenua kae ko toeitiiti ko seai ne ana tupe, kae ne mafaufau a ia me ne a ana mea ka fai. I te aso fakaoti o te fono, ne tuku atu ne se taina se mea ki loto i te ‵taga o tena peleue. Se aofaki tupe e lava kae ‵toe ke mafai o toe foki a ia ki te Antandroy kae ke kamata se tamā pisinisi i ei, ko te ‵togiatuga o yogurt. Muna Riana: “Ne lavea ne au te fesoasoani o Ieova i te taimi tonu. Ko mafai ne au o tumau i te fesoasoani atu ki a latou kolā ne seki maua te avanoaga ke tauloto e uiga ki a Ieova!” E uke ‵ki foki a galuega e ‵tau o fai i te fakapotopotoga. Ne toe fai mai a Riana: “Toeitiiti ko vaiaso katoa ne ‵tofi ei au ke fai se lāuga mō tino katoa. Ne akoako ne Ieova au e auala i tena fakapotopotoga.” I aso nei, koi folafola atu eiloa ne Riana a te fekau o te Malo ki tino e faipati ki te ‵gana Tandroy kolā e fia tauloto ki mea e uiga ki a Ieova.
“KA FAKAMANUIAGINA NE TE ATUA O TE MUNATONU”
E fakamautinoa mai a Ieova ki a tatou me “ko so se tino e ‵sala ki se fakamanuiaga mō ia i te lalolagi nei ka fakamanuiagina ne te Atua o te munatonu.” (Isa. 65:16) Kafai e ga‵lue malosi tatou ke manumalo i mea kolā fakalavelave mai ki ‵tou galuega talai, ka maua eiloa ne tatou te fakamanuiaga a Ieova. Mafaufau ki a Sylviana, telā ne sae mai i te kamataga o te mataupu tenei. Masaua me ne manavase a ia me e se mafai eiloa a ia o fanatu o talai i se koga telā e manakogina a tino talai i ei. Kaia ne mafaufau ei a ia penā? Ne fakamatala mai a ia: “A toku vae fakamaui e nofo ki se tolu mo te āfa inisi (9 sm) te toetoe atu i lō toku vae fakaatamai. Tela la, e ketuketu faeloa au māfai e sasale kae vave fi‵ta foki.”
I te 2014, ne ‵kau tasi a Sylviana mo Sylvie Ann, se tuagane paenia koi talavou i tena fakapotopotoga, kae olo atu ki se fakai foliki telā e 53 maila (85 km) te ‵mao mai te lā fakai. Faitalia a fakalavelave, ne taunu eiloa te mea ne fakamoemoe ki ei a Sylviana—kae ko oko loa te gali o te fakamanuiaga ne maua ne ia! “Mai tua o se tasi tausaga o taku taviniga i te koga fou tenā,” ko ana pati, “ne papatiso a Doratine, se mātua koi tai foliki, telā ne fai ne au tena akoga faka-te-Tusi Tapu, i te motou fono o te fenua.”
“KA FESOASOANI ATU AU KI A KOE”
E pelā mo te mea e fakaasi mai i te fakatuanaki o tino talai fesoasoani konei, kafai e taumafai tatou ke manumalo i se mea telā e fakalavelave mai ki ‵tou galuega talai, ka lavea faka‵lei eiloa ne tatou a te ‵tonu o te tautoga a Ieova ki ana tavini: “Ka fakamalosi ne au a koe, ao, ka fesoasoani atu au ki a koe.” (Isa. 41:10) Ona ko te mea tenā, ka fai ei ke gasolo o malosi atu ‵tou fesokotakiga mo Ieova. E se gata i ei, kafai e ofo atu ne tatou a tatou eiloa mo te loto fia‵fia ke talai atu—i te koga telā e ‵nofo tatou i ei io me i se isi fenua—e fakatoka i ei tatou mō fakatokaga a te Atua kolā e fakatalitali mai ki a tatou i te lalolagi fou. E pelā mo pati a Didier, telā ne sae mai muamua, “a te tavini atu i koga kolā e manakogina i ei a tino talai se auala ‵lei e fakaakoako ei tatou mō aso mai mua!” Ke na kamata nei o ‵kau atu ki te akoakoga tenā a koutou kolā e loto fia‵fia o talai atu!
^ pala. 4 A tino talai fesoasoani ne o‵mai mai Kanata, Czech Republic, Falani, Siamani, Guadeloupe, Luxembourg, New Caledonia, Sweden, Switzerland, te United Kingdom, mo te Iunaite Sitete.
^ pala. 8 Ko sui nei ne te Akoga mō Tino Talai o te Malo. A latou kolā e ga‵lue i te taviniga tumau i se isi fenua kae fetaui ‵lei mo manakoga o te akoga e mafai o ‵kau atu ki te akoga tenei i olotou fenua tonu io me i se isi fenua telā e fai te akoga i ei i tau ‵gana eiloa.