1-2. (a) Se a te agasala, kae e mafai pefea o manumalo tatou i te taua atu ki ei? (Onoono foki ki te fakamatalaga o te tugapati) (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei mo nisi mataupu i te lōmiga tenei o Te Faleleoleo Maluga? (Onoono foki ki te tusi i te itulau e 32 “Talofa te Tino Faitau.”)

 E FIA iloa ne koe me pefea te lasi o te alofa o Ieova te Atua ki a koe? Tenei te auala ‵lei ke iloa ne koe te tali: Tauloto ki mea ko oti ne fai ne ia ke fakasao ei koe mai te agasala mo te mate. A te agasala a se fili masei, telā e se mafai o fakatakavale ne koe i a koe eiloa. E fai ne tatou a agasala i aso takitasi, kae e ‵mate tatou ona ko te agasala. (Loma 5:12) Kae e isi se tala fakafiafia. E mafai o fakatakavale ne tatou te agasala e auala i te fesoasoani o Ieova. E tonu, a te ‵tou manumalo se mea mautinoa eiloa!

² Ne fesoasoani atu faeloa a Ieova te Atua ki tino ke taua atu ki te agasala i loto i se 6,000 tupu tausaga. Kaia? Me alofa a ia ki a latou. Ne alofa faeloa a ia ki tino mai te kamataga, tela la, ne fai ne ia te ‵toe mea e mafai ke fesoasoani ki a latou māfai ko agasala. E iloa ne te Atua me iku atu te agasala ki te mate, kae e se manako a ia ke ‵mate tatou. E manako a ia ke ola tatou ki te se-gata-mai. (Loma 6:23) Tenā te mea e manako a ia ke maua ne koe. E tolu a fesili ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei: (1) Ne tuku atu pefea ne Ieova ki tino agasala se fakamoemoega? (2) Ne maua pefea ne tino agasala i taimi o te Tusi Tapu a te taliaga a Ieova? (3) Ne faka‵sao pefea ne Iesu a tino agasala?

 NE TUKU ATU PEFEA NE IEOVA TE FAKAMOEMOEGA KI TINO AGASALA?

3. Ne agasala pefea a ‵tou mātua muamua?

³ I te taimi ne faite ne Ieova te tagata mo te fafine muamua, ne manako a ia ke fia‵fia lāua. Ne tuku atu ne ia se koga gali mo lā ‵nofo, te meaalofa ke avaga, mo se galuega gali ke fai ne lāua. Ne ‵tau o faka‵fonu ne lāua te lalolagi ki lā tama, kae ke fai te paneta kātoa ke liu palataiso e pelā eiloa mo te fatoaga o Etena. E tasi fua te fakatonuga faigofie ne tuku atu ne ia ki a lāua. Kae ne fakailoa atu a ia me kafai e soli ne lāua te tulafono tenā mo te iloa tonu, ka iku atu te lā agasala ki te mate. E iloa ne tatou a te mea ne tupu. Ne vau se tino faka-te-agaga, telā e se alofa ki te Atua mo lāua, kae tofotofo lāua ke fai te agasala tenā. Kae ne fai ne Atamu mo Eva a mea ne manako ki ei te tino masei tenā. Ne fakata‵mala lāua o faka‵logo ki te lā Tamana alofa, tenā ne agasala ei lāua. E pelā mo te mea ko iloa ne tatou, ne taunu eiloa a pati a Ieova. Mai te aso tenā o fano ki mua, ne fakafesagai atu lāua ki ikuga o te lā agasala: ne kamata o olo aka lāua o ma‵tua, kae ‵mate fakamuli ifo.—Kene. 1:​28, 29; 2:​8, 9, 16-18; 3:​1-6, 17-19, 24; 5:5.

4. Kaia e takalialia ei a Ieova ki te agasala kae fesoasoani mai ke ‵teke atu tatou ki ei? (Loma 8:​20, 21)

⁴ Ne fai ne Ieova ke tusi ki lalo a te tala fakafanoanoa tenā mō te ‵lei o tatou. E fesoasoani mai ke malamalama tatou i te pogai e takalialia malosi a ia ki te agasala. A te agasala e ‵vae kea‵tea ne ia tatou mai ‵tou Tamana, kae iku atu ki te mate. (Isa. 59:2) Tenā te pogai e fiafia malosi ei a Satani, te tino faka-te-agaga ‵teke telā ne māfua mai ei a fakalavelave katoa konei, ki te agasala kae fakamalosi foki ne ia. Kāti ne mafaufau a ia me ko maua ne ia te manumalo i Etena. Kae e se iloa ne ia a te lasi o te alofa o Ieova. Ne seki ‵fuli eiloa ne te Atua a tena fuafuaga mō tino kolā ka ‵tupu mai i a Atamu mo Eva. E alofa a ia ki te kaukāiga o tino, tenā ne tuku atu ei ne ia ki tino katoa se fakamoemoega. (Faitau te Loma 8:​20, 21.) Ne iloa ne Ieova me isi ne tino mai tino konā ka a‵lofa ki a ia kae ma‵nako ki tena fesoasoani ke ‵teke atu ki te agasala. Kae e pelā me ko te lotou Tamana mo te Māfuaga, ka ‵tala ne ia ki a latou te auala ke fakasaoloto latou mai te agasala kae ke fakapili‵pili atu ki a ia. Ne a mea ka fai ne Ieova ke taunu a mea katoa konā?

5. Ko te taimi fea ne fakaasi atu ne Ieova me koi isi eiloa se fakamoemoega mō tino agasala? Fakamatala mai. (Kenese 3:15)

⁵ Faitau te Kenese 3:15. I te taimi ne fai atu ei ne Ieova te fakasalaga o Satani, tenā te taimi muamua ke iloa atu me koi isi eiloa se fakamoemoega mō tino. Ne ‵valo mai te Atua me ka isi se “tama” ka sae mai telā ka faka‵sao ne ia a tino. A te tama tenei ka tuki pala ne ia a Satani, kae faka‵lei a fakalavelave kolā ne kamata ne ia i Etena. (1 Ioa. 3:8) Kae koi tuai o tupu te mea tenā, ka logo‵mae muamua a te tama tenā. Ka fakapakia ne Satani a ia, kae tamate. Ka logo‵mae malosi a Ieova ona ko te mea tenā. Kae ko te logo‵mae tenā ka aoga eiloa i te fakaotiga me tokouke a tino ka faka‵sao mai te agasala mo te mate!

NE TOE MAUA PEFEA NE TINO AGASALA I ASO O TE TUSI TAPU TE TALIAGA A IEOVA?

6. Ne a mea ne fai ne tāgata fakatuanaki e pelā mo Apelu mo Noa, ke mafai o fakapili‵pili atu lāua ki a Ieova?

⁶ I senitenali ki tua ifo, ne fakamaina faka‵lei mai ne Ieova te auala e mafai ei ne tino agasala o fakapili‵pili atu ki a ia. A Apelu, te tamaliki i te tokolua a Atamu mo Eva, ko te tino muamua ke fakatuanaki ki a Ieova mai tua o te fakalavelave i Etena. Ona ko te alofa o Apelu ki a Ieova mo tena manako ke fakafiafia a Ia kae fakapilipili atu ki a Ia, ne ofo atu ei ne ia se  taulaga. A Apelu se tausi mamoe, tenā ne puke ne ia ana nisi mamoe kae tamate, kae ofo atu ki a Ieova. Ne saga atu pefea a Ieova ki ei? “Ne talia . . . ne Ieova a Apelu mo tena taulaga.” (Kene. 4:4) Ne talia foki ne Ieova a nisi taulaga tai ‵pau kolā ne ofo atu ne tino kolā e a‵lofa kae tali‵tonu ki a ia—e pelā mo Noa. (Kene. 8:​20, 21) E auala i te taliaga ne ia a taulaga konā ne fakaasi mai ne Ieova me mafai ne tino agasala o maua ne latou tena taliaga kae fakapili‵pili atu ki a ia. b

7. Se a te mea e tauloto ne tatou mai te loto fiafia o Apelaamo ke ofo atu tena tama e pelā me se taulaga? (Onoono foki ki te ata.)

⁷ Ne fakamolemole atu a Ieova ki a Apelaamo, telā ne tu ‵kese tena fakatuanaki, ke fai ne ia se mea faigata ‵ki—ke ofo atu a tena tama ko Isaako e pelā me se taulaga. Kāti ne mafatia malosi a Apelaamo i te galuega ne ‵tofi atu ke fai ne ia. Kae ui ei, ne fakalogo eiloa a ia. I te fakaotiga, ne taofi a ia ne te Atua. Kae e akoako mai i te tala tenei se munatonu tāua ki tino fakatuanaki katoa, ka loto fiafia eiloa a Ieova ke tuku mai tena Tama pele e tokotasi e pelā me se taulaga. E alofa malosi a Ieova ki tino.—Kene. 22:​1-18.

8. Se a te mea ne fakasino atu ki ei a taulaga e uke mai lalo i te Tulafono? (Levitiko 4:​27-29; 17:11)

⁸ I senitenali ki tua ifo, ne fakatonu mai i te Tulafono ne tuku ki tino Isalaelu ke ofo atu a taulaga e uke ke fakamagalo i ei a agasala a tino o te Atua. (Faitau te Levitiko 4:​27-29; 17:11.) A taulaga konei e fakaata mai i ei se taulaga telā e sili atu, ko te taulaga telā ka faka‵sao i ei a tino mai te agasala. Ne fakaosofia a pelofeta a te Atua ke fakamatala mai me i te fanau telā ne folafola mai, telā ne iloa fakamuli atu me ko te Tama fakapito a te Atua, e ‵tau o logo‵mae kae tamate. Ka tamate a ia e pelā me se mamoe ka ofo atu pelā me se taulaga. (Isa. 53:​1-12) Mafaufau la: Ka fai ne Ieova te fakatokaga ke ofo atu tena Tama pele eiloa e tokotasi e pelā me se taulaga ke faka‵sao a tino—e aofia i ei koe—mai te agasala mo te mate!

NE FAKA‵SAO PEFEA NE IESU A TINO AGASALA?

9. Ne a pati ne fai mai ne Ioane te Papatiso e uiga ki a Iesu? (Epelu 9:22; 10:​1-4, 12)

⁹ I te senitenali muamua T.A., ne fakasino atu a te tavini a te Atua ko Ioane te Papatiso ki a Iesu mai Nasaleta kae fai atu: “Kiloke, te Tamā Mamoe a te Atua telā ka ave ne ia kea‵tea a agasala a te lalolagi!” (Ioa. 1:29) Ne fakamautinoa mai i pati fakaosofia konei me i a Iesu ko te tama telā ko leva ne folafola mai. Ka ofo atu ne ia tena ola e pelā me se taulaga. Ko gasolo o mautinoa faka‵lei te fakamoemoega mō tino agasala i te taimi nei i lō aso mua—ka manumalo katoatoa latou i te agasala.—Faitau te Epelu 9:22; 10:​1-4, 12.

10. Ne fakaasi mai pefea ne Iesu me i a ia ne “vau o kalaga” ki tino agasala?

¹⁰ Ne saga tonu atu a Iesu ki tino kolā ko taotaomaki ne te agasala kae ‵kami mai latou ke fai mo ana soko. Ne iloa ne ia me ko te agasala te māfuaga o logo‵maega o tino. Tenā ne fesoasoani atu a ia ki tāgata mo fāfine kolā ko logo‵mae i olotou agasala. Ne fai atu ne ia se tala fakatusa: “A tino kolā e malosi ‵lei e se ma‵nako ki se tokita, kae ko tino fua kolā e ma‵saki.” Ne toe fai atu a ia: “Au ne vau o kalaga ki tino agasala, kae e se ki tino amio‵tonu.” (Mata. 9:​12, 13) Kae tenā loa te mea ne fai ne Iesu. Ne fakamagalo ne ia mo te alofa a agasala a se fafine telā ne mulumulu ne ia ana vae ki ana loimata. (Luka 7:​37-50) Ne akoako atu ne ia a muna‵tonu tāua ki se fafine Samalia i te vaikeli, faitalia me ne iloa ‵lei ne ia te olaga faivalevale ne ola tou fafine i ei. (Ioa. 4:​7, 17- 19, 25, 26) Ne tuku atu foki ne te Atua te malosi ki a Iesu ke fakaseai ne ia te ikuga o agasala katoa—te mate. E pefea la? Ne faka‵tu aka ne Iesu a tino mai te mate—tāgata mo fāfine, tama‵liki mo tino ma‵tua.—Mata. 11:5.

11. Kaia ne fia olo atu ei a tino agasala ki a Iesu?

¹¹ E se tioa loa o fia olo atu ki a Iesu a tino ne fai ne latou a agasala matagā. Ne fakaasi atu ne ia te alofa atafai mo te loto malamalama ki a latou. Ne seki ‵mā latou ma olo atu ki a ia. (Luka 15:​1, 2) Ne fakamālō atu a Iesu ki tino kolā ne fakatuanaki ki a ia kae fai ne ia mea ‵lei mō latou. (Luka 19:​1-10) Ne fakaasi mai ne ia se ata ‵lei katoatoa o te alofa fakamagalo o tena Tamana. (Ioa. 14:9) E auala i ana pati mo ana faiga, ne fakaasi atu ne ia me i tena Tamana alofa atafai kae alofa fakamagalo e manako o fesoasoani ki a latou taki tokotasi ke manumalo i te taua atu ki te agasala. Ne fesoasoani atu a Iesu ki tino agasala ke ‵fuli olotou amioga kae ke tau‵tali atu i a ia.—Luka 5:​27, 28.

12. Ne a mea ne akoako mai ne Iesu e uiga ki tena mate eiloa?

¹² Ne iloa ne Iesu a mea ka ‵tupu ki a ia fakamuli. E uke a taimi ne fai atu a ia ki ana soko me i a ia ka fakatogafiti kae tamate i luga i se pou. (Mata. 17:22; 20:​18, 19) Ne iloa ne ia me ka fakamagalo a agasala a te lalolagi e auala i tena taulaga, e pelā loa mo mea ne folafola mai ne Ioane mo nisi pelofeta. Ne akoako mai foki a Iesu me kafai ko oti ne ofo atu tena ola, ka ‵futi mai ne ia “a vaegā tino katoa” ki a ia. (Ioa. 12:32) E mafai o fakafiafia ne tino agasala a  Ieova mai te talia ne latou a Iesu e pelā me ko te lotou Aliki kae mai te tau‵tali atu i ana kalafaga. Kafai e fai latou penā, fakamuli loa, ka “fakasaoloto [latou] mai te agasala.” (Loma 6:​14, 18, 22; Ioa. 8:32) Tenā ne loto fiafia kae loto malosi eiloa a Iesu ke mate a ia i se auala fakalogo‵mae ke faka‵sao ei tatou.—Ioa. 10:​17, 18.

13. I te auala fea ne mate ei a Iesu, kae se a te mea e akoako mai i tena mate e uiga ki a Ieova te Atua? (Onoono foki ki te ata.)

¹³ A Iesu ne fakatogafiti, puke fakapagota, pati masei kae fakamasei ne tino, ne fakasala, kae fakasauagina. Ne ave a ia ne sotia ki te koga ka tamate a ia i ei kae ‵tuki ki luga i te pou. I te taimi ne fa‵ki ne ia mo te fakamaoni a mea fakalogo‵mae katoa konā, e isi se suā Tino telā ne sili atu tena logo‵mae. Ko Ieova te Atua. E tiga loa e maua ne ia te malosi ke fakasao tena Tama kae ne seki fai a ia penā. Kaia? Se a te mea ne fakamalosi atu ki se Tamana alofa ke fai ne ia se mea penei? E tasi eiloa te pati ki ei, ko te alofa. Ne fai mai a Iesu: “Ona ko te lasi o te alofa o te Atua ki te lalolagi ne tuku mai ei ne ia tena Tama fagasele e tokotasi, ko te mea ke se fakaseai atu so se tino telā e fakaasi atu faeloa te fakatuanaki ki a ia kae ke maua ne ia te ola se-gata-mai.”—Ioa. 3:16.

14. Se a te mea e akoako mai ne te taulaga a Iesu?

¹⁴ A te taulaga a Iesu ko te ‵toe fakamaoniga sili o te alofa o Ieova ki tino agasala kolā ne ‵tupu mai i a Atamu mo Eva. E fakamaoni mai i ei me alofa malosi eiloa a Ieova ki a koe. Ne ofo mai ne ia te ‵toe mea ‵lei, kae kufaki i toe tulaga fakalogo‵mae eiloa ko te mea ke fakasao koe mai te agasala mo te mate. (1 Ioa. 4:​9, 10) E tonu, e manako a ia o fesoasoani ki a tatou taki tokotasi ke taua atu ki te agasala—kae ke manumalo!

15. Ne a ‵tou mea e ‵tau o fai ke maua a mea aoga mai te meaalofa a te Atua telā ko te taulaga togiola a Iesu?

¹⁵ A te meaalofa a te Atua, te taulaga togiola a tena Tama pele e tokotasi, ko te auala fua e tasi ke fakamagalo i ei ‵tou agasala. Kae e isi se mea e ‵tau o fai ne tatou ke maua te fakamagaloga a te Atua. Se a te mea tenā? Ne fai mai ne Ioane te Papatiso kae fakamuli ifo ko Iesu Keliso a te tali: “Sala‵mo, me ko pili mai te Malo o te lagi.” (Mata. 3:​1, 2; 4:17) Tela la, e ‵tau mo tatou o sala‵mo ki ‵tou agasala māfai e ma‵nako eiloa tatou o taua atu ki te agasala kae fakapili‵pili atu ki ‵tou Tamana alofa. Kae ne a mea e aofia i te salamō, kae e fesoasoani mai pefea ke fakatakavale ne tatou te ‵tou tulaga agasala? Ka tali mai te mea tenā i te suā mataupu.