1. Kaia e fai ei ‵tou tali i fakatasiga?

 KAIA e ‵kau ei tatou ki fakatasiga a te fakapotopotoga? Te pogai tāua ke ‵viki atu ei ki a Ieova. (Sala. 26:12; 111:1) E ‵kau foki tatou ki fakatasiga ko te mea ke fakatau fakamalosi tatou i taimi faiga‵ta konei. (1 Tesa. 5:11) Kafai e sisi ‵tou lima o fai se tali, ko fai eiloa ne tatou a mea e lua konei.

2. Ne a avanoaga e maua ne tatou ke fai ‵tou tali i fakatasiga?

² E maua ne tatou i vaiaso takitasi a avanoaga ke fai a tali i ‵tou fakatasiga. E pelā mo fakatasiga i te fakaotiga o te vaiaso, e mafai o fai ‵tou tali i te Sukesukega ki te Faleleoleo Maluga. I fakatasiga i te vaiaso e mafai o fai ‵tou tali i Taemani Faka-te-Agaga, Sukesukega a te Fakapotopotoga ki te Tusi Tapu, mo nisi vaega mō sau‵talaga.

3. Ne a tulaga faiga‵ta e mafai o fe‵paki mo tatou, kae mafai pefea o fesoasoani mai te Epelu 10:24, 25?

³ E ma‵nako a tatou katoa o avatu a vikiga ki a Ieova kae fakamalosi a ‵tou taina tapuaki. Kae e isi ne mea faiga‵ta e mafai o fakafesagai mo tatou māfai ko fai se tali. E mafai o pole‵pole tatou ma fai ‵tou tali, io me kāti e ma‵nako tatou ke uke ‵tou tali e fai kae e se ti fili sāle tatou. E fakafesagai atu pefea tatou ki tulaga faiga‵ta konei? E maua ne tatou te tali i te tusi a te apositolo ko Paulo ki tino Epelu. I tena faipatiga e uiga ki te tāua o te ‵kau fakatasi, ne fai mai a ia me ‵tau mo tatou o ‵saga tonu o “fakamalosi atu te suā tino ki te suā tino.” (Faitau te Epelu 10:24, 25.) Kafai e masaua ne tatou me i so se tali faigofie telā e fakaasi atu ei te malosi o ‵tou fakatuanaki e mafai o fakamalosi atu ki tino fakalogo‵logo, ka fai ei ke se  pole‵pole tatou o fai ‵tou tali. Kae kafai e se ti fili sāle tatou, e fia‵fia eiloa tatou me ko maua ne nisi tino i te fakapotopotoga te avanoaga ke fai olotou tali.—1 Pe. 3:8.

4. Ne a manatu e tolu ka sau‵tala ki ei i te mataupu tenei?

⁴ I te mataupu tenei, ka sau‵tala muamua tatou ki te auala e mafai o fakatau fakamalosi ne tatou a tatou eiloa i se fakapotopotoga foliki telā e se tokouke a tino e masani o fai olotou tali. Oti aka, ko sau‵tala tatou ki te auala ke fakatau fakamalosi tatou i se fakapotopotoga lasi telā e tokouke a tino e sisi sāle olotou lima o fai olotou tali. Kae i te fakaotiga ko sau‵tala ei tatou ki te faiga o ‵tou tali i se auala telā e fakamalosi atu ki nisi tino.

5. E mafai pefea ne tatou o fakatau fakamalosi tatou māfai e se tokouke a tino i te fakatasiga?

⁵ I loto i se fakapotopotoga io me se potukau foliki, e se tokouke a tino fai tali ke fili aka ne te taina e fai ne ia te akoga. I nisi taimi, e ‵tau o faka‵tali malie a ia ke sisi aka se lima o se tino o tali. Kae ka fai fua i ei ke leva te fakatasiga—telā e sē se mea fakamalosi loto. Ne a au mea e mafai o fai? Ke toka o sisi tou lima i taimi e uke. Mai te fai penā, ka fakamalosi atu koe ki nisi tino ke fai olotou tali.

6-7. E fakafeoloolo aka pefea ne tatou te ‵tou pole‵pole i te faiga o tali?

⁶ Kae e a māfai ko tō polepole koe ke fai sau tali? E tokouke a tino e fai sāle penā. Ko te mea ke mafai o fakamalosi atu koe ki ou taina mo tuagane, kaia e se iloilo ei ne koe a auala ke fakafeoloolo aka ei tou polepole māfai ko fai sau tali? E fai pefea ne koe te mea tenā?

⁷ Kāti ka aoga ki a koe ke onoono ki nisi manatu ne ‵lomi i lōmiga mua o Te Faleleoleo Maluga. b E pelā mo te fakatoka faka‵lei. (Faata. 21:5) Ko te maina faka‵lei o koe i te mataupu, ko te faigofie ki a koe ke fai sau tali. E se gata i ei, ke fakatoe‵toe au tali. (Faata. 15:23; 17:27) A tali toe‵toe e fai i ei ke se manavase malosi koe. A te tali toetoe, telā e tasi io me lua fuaiupu i ei, e mafai o malamalamagofie i ei a taina mo tuagane i lō se tali loa telā e uke a manatu i ei. A te faiga o se tali toetoe i au pati eiloa, e fakaasi atu i ei me ne fakatoka faka‵lei koe kae e malamalama foki koe i te mataupu.

8. E pefea te kilokiloga a Ieova ki au taumafaiga ke fai te ‵toe mea e mafai o fai?

⁸ Kae e a māfai ne tofotofo ne koe a mea konā kae koi polepole eiloa ma fai sau tali e tasi io me lua? Ke masaua me fiafia eiloa a Ieova ki au taumafaiga ke fai te ‵toe mea e mafai ne koe o fai. (Luka 21:1-4) A te tukuatuga ne koe a te ‵toe mea ‵lei e se fakauiga ki te fakafi‵ta ne koe a koe eiloa. (Fili. 4:5) Fakaiku aka te mea e mafai ne koe o fai, fakatoka se mea ke kausaki ki ei, kae ‵talo ke mo a ma polepole koe. Muamua la, kāti e mafai o kausaki atu koe ke fai se tali toetoe.

9. Se a te fakalavelave e mafai o sae aka i fakapotopotoga ‵lasi?

⁹ Kafai e tokouke a tino talai i tau fakapotopotoga, kāti e ‵kese foki te tulaga e fepaki mo koe i ei. Kāti e tokouke a taina mo tuagane e sisi olotou lima, ko se lavea sāle i ei tou lima. E pelā mo Danielle, ne fiafia sāle tou fafine o fai ana tali i fakatasiga. c Ne kilo a ia ki ei me se vaega o tena tapuakiga,  se auala ke fakamalosi atu nisi tino, kae ke faka‵mautakitaki a muna‵tonu i te Tusi Tapu ki tena mafaufau. Kae i tena kauatuga ki se fakapotopotoga tai lasi atu, ko se masani o fili sāle a ia—nisi taimi e seai loa sena tali e fai i te fakatasiga kātoa. “Ne kaitaua malosi au,” ko ana pati. “Ne mafaufau au me ko se maua ne au te tauliaga tenā. Kafai ko tō ‵soko, ko kamata o mafaufau koe me kāti e manako tonu eiloa te tino tenā ke seai sau tali e fai.”

10. Ne a ‵tou mea e mafai o fai ke uke avanoaga ke fai ‵tou tali?

¹⁰ E mata, e tai ‵pau ou lagonaga mo Danielle? Kafai e penā loa, e mafai o tofotofogina koe ke se toe fai au tali kae nofo fua o fakalogologo ki te fakatasiga. Kae ke mo a ma ‵fiu koe. Ne a au mea e mafai o fai? Kāti ka aoga ki a koe ke fakatoka au tali kese‵kese mō fakatasiga katoa. Me kafai e seki fili koe ke tali i te kamataga o te fakatasiga, koi mafai loa o maua se avanoaga ke fai sau tali i vaega ki tua o te fakatasiga. Kafai e fakatoka koe ki te Sukesukega ki te Faleleoleo Maluga, mafaufau ki te auala e soko ei a palakalafa takitasi ki te matua o te mataupu. Kafai e fai penā, ka isi eiloa sau tali e mafai o fai i te mataupu tenā. E se gata i ei, e mafai o fakatoka au tali ki palakalafa kolā e fakamatala mai ei a muna‵tonu ‵loto kolā e faigata ke fakamatala. (1 Koli. 2:10) Kaia? Me e mafai o se tokouke a tino e sisi olotou lima i palakalafa konā. Kae e a, māfai ne taumafai koe o fai a mea konei, kae koi faigata loa o maua sou avanoaga ke fai sau tali? E mafai eiloa o fanatu koe ki te taina e fai ne ia te akoga mai mua o kamata te fakatasiga o fai ki ei te palakalafa telā e manako koe ke tali i ei.

11. Se a te mea e fakamalosi mai i te Filipi 2:4 ke fai ne tatou?

¹¹ Faitau te Filipi 2:4. E auala i te takitakiga a te agaga tapu, ne fakamalosi atu te apositolo ko Paulo ki Kelisiano ke onoono ki mea e ‵lei ei a nisi tino. E fakagalue pefea ne tatou a pati fakatonutonu konā i taimi o fakatasiga? Māfai e masaua ne tatou, me e ma‵nako foki a nisi tino ke fai olotou tali.

12. Se a te auala ‵lei e tasi ke fakamalosi a nisi tino i fakatasiga? (Onoono foki ki te ata.)

¹² Ke mafaufau ki ei penei. Kafai e sau‵tala koe mo ou taugasoa, e mata, ka faipati faeloa  koe ko seai ei se avanoaga o latou ke fai‵pati? Ikai! E manako koe ke fai‵pati foki latou. E penā foki i fakatasiga, e ma‵nako tatou o tuku atu se avanoaga ki tino e tokouke ke fai olotou tali. E tonu, a te auala magoi e tasi ke fakamalosi ei ‵tou taina mo tuagane ko te tuku atu se avanoaga ki a latou ke fakaasi mai te lotou fakatuanaki. (1 Koli. 10:24) Ke mafau‵fau nei tatou ki auala ke fai penā.

13. E mafai pefea o tuku atu ne tatou se avanoaga ki nisi tino ke fai olotou tali?

¹³ E tasi mai i ei, ko te fakatoe‵toe a ‵tou tali ko te mea ke maua ne nisi tino te avanoaga ke fai olotou tali. Ke fakaasi atu ne koutou toeaina mo nisi tino talai apo te fakaakoakoga ‵lei i te feitu tenei. Kafai foki loa e toetoe tau tali, ‵kalo keatea mai te faiga o manatu e uke. Kafai e tali ne koe a manatu katoa i te palakalafa ka se uke a tali e mafai o fai ne nisi tino. E pelā mo te palakalafa tenei, e lua a manatu e fakaasi mai—fakatoe‵toe au tali kae ‵kalo keatea mai te faiga o manatu e uke. Kafai ne fili muamua koe ke tali i te palakalafa tenei, se mea gali ke tali koe ki se manatu fua e tasi i manatu konei.

14. Se a te mea e fesoasoani mai ke fakaiku ne tatou te uke o taimi ke sisi ei ‵tou lima? (Onoono foki ki te ata.)

¹⁴ Ke ‵poto tatou o fakaiku aka te uke o taimi e sisi ei ‵tou lima. Kafai e sisi faeloa ‵tou lima, e mafai eiloa o fakamalosi ne tatou te taina e fai ne ia te akoga ke fili tatou faitalia foki loa me isi ne nisi tino e seki maua se avanoaga ke fai olotou tali. Ka fai foki i ei a nisi tino ke se fia sisi olotou lima.—Fai. 3:7.

15. (a) E ‵tau o ‵saga atu pefea tatou māfai e se fili tatou ke fai se tali? (e) E fakaasi atu pefea ne te taina e fai te akoga me mafaufau a ia ki tino katoa? (Onoono ki te pokisi “ Kafai ko Fai ne Koe te Akoga.”)

¹⁵ Kafai e tokouke a tino talai e sisi olotou lima, kāti ka se uke avanoaga mō tatou ke fai ‵tou tali. I nisi taimi, kāti ka se fili eiloa tatou ne te taina e fai ne ia te akoga. E mafai o fakavāivāi mai te mea tenā, kae ke mo a ma ita māfai ko se fili tatou ke fai ‵tou tali.—Fai. 7:9.

16. E mafai pefea o fakamalosi atu tatou ki nisi tino kolā ne fai olotou tali?

 ¹⁶ Kafai e se uke avanoaga ne maua ke fai au tali, kaia e se fakalogologo faka‵lei ei koe ki tali a nisi tino kae fakamālō atu ki a latou mō olotou tali ‵gali ma oti te fakatasiga? Ka fakamalosi atu eiloa au pati fakamālō konā ki ou taina mo tuagane e pelā eiloa mo au tali kolā ne manako koe o fai. (Faata. 10:21) A te fai atu o pati fakamālō se suā auala e mafai o fakatau fakamalosi ei tatou.

17. (a) E mafai pefea o fesoasoani atu a mātua ki olotou tama‵liki ke fakatoka olotou tali? (e) E ‵tusa mo te vitio, ne a mea e fa e ‵tau o fai ke fakatoka ei se tali? (Onoono foki ki te fakamatalaga mai lalo.)

¹⁷ Ne a nisi auala e mafai o fakatau fakamalosi tatou i ‵tou fakatasiga? Kafai koe se mātua, fakatoka au tama‵liki ke fai olotou tali e ‵tusa mo te lotou ma‵tua. (Mata. 21:16) I nisi taimi, e mafai o sae aka se mataupu faigata e uiga ki fakalavelave i taki tauavaga io me ko mea tau amioga, kae e mafai loa o isi ne palakalafa kolā e mafai o tali i ei a tama‵liki. Ke fesoasoani atu foki ki au tama‵liki ke maina me i nisi taimi ka se mafai o fili aka latou māfai e sisi olotou lima. Ka fesoasoani atu a te faiga tenā ke mo a ma loto vāivāi latou māfai ko fili aka te suā tino i lō latou.—1 Timo. 6:18. d

18. E ‵kalo keatea pefea tatou mai te faiga ke ‵saga mai a tino ki a tatou māfai ko fai ‵tou tali? (Faataoto 27:2)

¹⁸ E mafai ne tatou katoa o fakatoka a tali fakamalosi kolā e fakaaloalo atu ei ki a Ieova  kae fakamalosi atu ki ‵tou taina Kelisiano. (Faata. 25:11) E tiga loa e mafai o fakamatala fakatoetoe atu sau tala totino, ke ‵kalo keatea mai te faipati malosi e uiga ki a koe eiloa. (Faitau te Faataoto 27:2; 2 Koli. 10:18) I lō te fai penā, taumafai ke ‵saga tonu atu tatou ki a Ieova, tena Muna, mo ana tino. (Faka. 4:11) E tonu, kafai e fai mai te fesili ke fakamatala atu sau tala totino, se mea ‵tau eiloa ke fai penā. Ke onoono ki se fakaakoakoga i te suā palakalafa o te mataupu tenei.

19. (a) Ne a ikuga e maua mai te saga tonu atu ki tino katoa ne ‵kau ki te fakatasiga? (Loma 1:11, 12) (e) Ne a mea e ‵gali ki a koe e uiga ki te faiga o tali i fakatasiga?

¹⁹ E tiga loa e seai ne tulafono ma‵keke ki te faiga o tali, e mafai ne tatou katoa o taumafai o fai ne tali fakamalosi loto. E aofia i ei te faiga ke uke ‵tou tali. E aofia foki i ei a te lotomalie ki avanoaga ko maua ke fai ‵tou tali kae ke fia‵fia foki me ko maua ne nisi tino te tauliaga ke fai olotou tali. Mai te saga tonu atu ki mea e ‵lei ei a nisi tino i taimi o fakatasiga a te fakapotopotoga, ko mafai ei ne tatou katoa o “fakatau fakamalosi aka” a tatou eiloa.—Faitau te Loma 1:11, 12.