1-2. (a) Ne a lagonaga e mafai o maua ne tatou māfai e mafaufau ‵loto ki te olaga mo te galuega talai a Iesu? (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

 KAFAI ko galo atu se ‵tou tino pele i te mate, e misi malosi ne tatou a ia! Muamua la, kāti e logo‵mae malosi tatou māfai e mafau‵fau ki ana toe aso mai mua o mate. Kae maise māfai ne logo‵mae te ‵tou tino pele tenā a koi tuai o mate. Kae fakamuli ifo, ko kamata o fia‵fia tatou māfai e mafau‵fau ki se mea ne akoako mai ne ia, io me se mea ne fai ne ia ke fakamalosi ei tatou io me ke ‵kata tatou.

² I se auala tai ‵pau, e fanoa‵noa tatou māfai ko fai‵tau ki logo‵maega mo te mate o Iesu. A te vaitau o te Fakamanatuga, se taimi gali eiloa ke mafaufau ‵loto tatou ki te tāua o tena taulaga togiola. (1 Koli. 11:24, 25) Kae e fia‵fia malosi tatou māfai e mafau‵fau ki mea katoa ne fai ne Iesu i te taimi ne nofo ei i te lalolagi. E fakamalosi mai foki ki a tatou māfai e mafau‵fau ki mea kolā e fai nei ne ia mo mea ka fai ne ia mō tatou i aso mai mua. A te mafaufau ‵loto ki mea konei mo tena alofa mō tatou, e fakamalosi mai ke fakaasi atu te ‵tou loto fakafetai i auala aoga, e pelā mo mea ka lavea ne tatou i te mataupu tenei.

3. Ne a pogai e ‵tau ei o fakaasi atu ne tatou te loto fakafetai mō te togiola?

³ E loto fakafetai eiloa tatou māfai e mafau‵fau ki te olaga mo te mate o Iesu. I tena galuega talai i te lalolagi, ne akoako ne Iesu a tino e uiga ki fakamanuiaga ka aumai ne te Malo o te Atua. E fakatāua malosi eiloa ne tatou a muna‵tonu konei e uiga ki te Malo. E fakafetai tatou mō te taulaga togiola, me ne ‵tala mai ei a te auala ke maua ne tatou se va fakataugasoa pili mo  Ieova pelā foki mo Iesu. A tino kolā e fakaasi atu faeloa te fakatuanaki ki a Iesu, e maua foki ne latou a te fakamoemoega ke ola ki te se-gata-mai kae ke fetaui mo olotou tino pele kolā ne ‵mate. (Ioa. 5:28, 29; Loma 6:23) E seai ne mea ‵lei ne fai ne tatou ke maua i ei a fakamanuiaga konei; io me mafai o ‵togi atu ne tatou se mea ki te Atua mo Keliso mō mea ne fai ne lāua mō tatou. (Loma 5:8, 20, 21) Kae e mafai o fakaasi atu ne tatou ki a lāua a te lasi o te ‵tou loto fakafetai. E pefea la?

4. Ne fakaasi atu pefea ne Malia te Makatala a te loto fakafetai ki a Iesu mō mea ne fai ne ia mō tou fafine? (Onoono ki te ata.)

⁴ Mafaufau ki te tala o Malia te Makatala, telā se fafine Iutaia. Ne logo‵mae malosi tou fafine ona ko temoni e tokofitu. Kāti ne mafaufau a ia me ko se mafai o toe ‵lei a ia. Tela la, mafaufau ki te lasi o tena loto fakafetai i te taimi ne fakasaoloto a ia ne Iesu mai temoni konā! Ne fakamalosi aka tou fafine ne te lasi o tena loto fakafetai ke fai a ia mo fai se soko o Iesu kae ke fakaaoga ana taimi, malosi, mo ana kope ke ‵lago ki te galuega talai a Iesu. (Luka 8:1-3) E tiga loa ne lasi te loto fakafetai o Malia ki mea ne fai ne Iesu mō ia, kāti ne seki malamalama a ia i te meaalofa gali telā ka fai ne Iesu fakamuli ifo. Ka tuku atu ne ia tenā ola mō tino katoa, ko te mea ko “so se tino telā e fakaasi atu faeloa te fakatuanaki ki a ia” ka mafai o maua ne ia te ola se-gata-mai. (Ioa. 3:16) Kae ne fakaasi atu eiloa ne Malia tena loto fakafetai ki a Iesu mai te fakamaoni ki a ia. I te taimi ne logo‵mae ei a Iesu i luga i te pou fakasaua, ne tu pili atu a Malia i ana tafa o fakamafanafana atu ki a ia pelā foki mo nisi tino. (Ioa. 19:25) Mai tua o te mate o Iesu, ne olo atu a Malia mo nisi fāfine e tokolua mo mea fakama‵nogi ki te tanuga i te taimi ne tanu i ei. (Male. 16:1, 2) Ne maua eiloa ne Malia se taui lasi ‵ki ona ko tena fakamaoni. Ne fiafia tou fafine ke fetaui kae fai‵pati mo Iesu telā ne toe fakatu aka—se tauliaga telā ne seki maua ne te tokoukega o soko.—Ioa. 20:11-18.

5. E fakaasi atu pefea ne tatou a te ‵tou loto fakafetai mō mea katoa ne fai ne Ieova mo Iesu mō tatou?

 ⁵ E mafai foki o fakaasi atu ne tatou a te loto fakafetai mō mea katoa ne fai ne Ieova mo Iesu mō tatou, mai te fakaaogaga o ‵tou taimi, malosi, mo ‵tou tupe ke fakalauefa atu a te galuega o te Malo. E pelā me se fakaakoakoga, e mafai o fakaavanoa ne tatou a tatou eiloa ke fesoasoani atu ki te faitega mo te tausiga o fale mō te tapuakiga ‵ma.

6. Kaia e fai atu ei tatou me i te togiola se meaalofa totino ki a tatou taki tokotasi?

⁶ A te mafaufau ‵loto ki te lasi o te a‵lofa o Ieova mo Iesu ki a tatou, e fakamalosi ei tatou ke a‵lofa foki ki a lāua. (1 Ioa. 4:10, 19) E momea aka te lasi o te ‵tou a‵lofa mō lāua māfai ko iloa ne tatou i a Iesu ne mate mō tatou taki tokotasi. Ne iloa ne te apositolo ko Paulo te mea tenei, kae ne fakaasi atu tena loto fakafetai i ana pati ne tusi atu ki tino Kalatia, penei: “Te Tama a te Atua . . . ne alofa mai ki a au kae tuku mai foki tena ola mō au.” (Kala. 2:20) Ona ko te taulaga togiola, ko mafai o fakapili‵pili atu tatou ki a Ieova ko te mea ke fai tatou mo fai ana taugasoa. (Ioa. 6:44) E mata, ne otia tou loto i te iloa atu me ne lavea ne Ieova se mea ‵lei i a koe kae ‵togi ne ia te ‵toe ‵togi maluga ko te mea ke fai koe mo fai sena taugasoa? E mata, e se fai ei ke momea aka te lasi o tou alofa ki a Ieova mo Iesu? Se mea ‵lei ke fesili ifo tatou, ‘Ne a mea ka fakamalosi aka ne te alofa tenā ke fai ne au?’

7. E ‵tusa mo te ata, e mafai pefea o fakaasi atu ne tatou katoa a te ‵tou a‵lofa ki a Ieova mo Iesu? (2 Koli. 5:14, 15; 6:1, 2)

⁷ A te ‵tou a‵lofa ki te Atua mo Keliso e fakamalosi ei tatou ke fakaasi atu te alofa ki nisi tino. (Faitau te 2 Kolinito 5:14, 15; 6:1, 2.) A te auala e tasi ke fakaasi atu te ‵tou a‵lofa, ko te ‵kau atu mo te loto finafinau ki te faiga o te galuega talai. E fai‵pati tatou ki so se tino e fetaui tatou. E se faka‵kese ne tatou se tino ona ko  tena fenua, matakāiga, tulaga i mea tau tupe io me ko te olaga ne tupu aka ei. Mai te fai penā, ko ga‵lue eiloa tatou e ‵tusa mo te fuafuaga a Ieova “ke faka‵sao a vaegā tino katoa kae ke iloa tonu ne latou a te munatonu.”—1 Timo. 2:4.

8. E fakaasi atu pefea ne tatou te alofa ki ‵tou taina mo tuagane?

⁸ A te fakaasiatuga o te alofa ki ‵tou taina mo tuagane, se fakamaoniga foki o te ‵tou a‵lofa ki te Atua mo Keliso. (1 Ioa. 4:21) E fia‵fia tatou ki a latou kae fesoasoani atu māfai ko fe‵paki mo fakalavelave. E fakamafanafana ne tatou a latou māfai ko galo atu se lotou tino pele i te mate, asi atu ki a latou māfai ko ma‵saki kae fai te ‵toe mea e mafai ke fakamalosi latou māfai ko loto vāi‵vai. (2 Koli. 1:3-7; 1 Tesa. 5:11, 14) E ‵talo faeloa tatou mō latou, me masaua ne tatou me i “te ‵talo a te tino amiotonu e malosi ‵ki kae magoi.”—Iako. 5:16.

9. Se a te suā auala e mafai o fakaasi atu ne tatou a te alofa ki ‵tou taina mo tuagane?

⁹ E fakaasi atu foki ne tatou te alofa ki ‵tou taina mo tuagane mai te ga‵lue malosi ke maua se va filemu mo latou. E taumafai tatou o fakaakoako ki te loto fakamagalo o Ieova. Kafai ne loto fiafia a Ieova o tuku mai tena Tama ke mate mō ‵tou agasala, e a, e se ‵tau o toka foki tatou o fakamagalo a ‵tou taina mo tuagane māfai ko agasala mai ki a tatou? E se ma‵nako tatou o fai pelā mo te pologa masei i se tala fakatusa a Iesu. Faitalia eiloa me ko oti ne fakamagalo ne tena matai a tena kaitalafu lasi ‵ki, ne seki fia fakamagalo ne te pologa tenā a te kaitalafu foliki a te suā pologa. (Mata. 18:23-35) Kafai e isi se va sē ‵lei o koe mo se tino i te fakapotopotoga, e mata, e mafai o gasue muamua koe o faka‵lei te va o koulua a koi tuai o kau atu ki te Fakamanatuga? (Mata. 5:23, 24) A te faiga penā, e fakaasi mai ei a te lasi o tou alofa ki a Ieova mo Iesu.

10-11. E mafai pefea ne toeaina o fakaasi atu te alofa ki a Ieova mo Iesu? (1 Petelu 5:1, 2)

¹⁰ E fakaasi atu pefea ne toeaina me e a‵lofa latou ki a Ieova mo Iesu? A te auala e tasi ko te tausi faka‵lei atu ki manakoga o mamoe a Iesu. (Faitau te 1 Petelu 5:1, 2.) Ne fakamaina faka‵lei atu ne Iesu a te manatu tenā ki te apositolo ko Petelu. Mai tua o taimi e tolu ne fakafiti ei ne ia a Iesu, kāti ne manako malosi a Petelu ke fakamaoni atu a tena alofa ki a Iesu. Mai tua o tena toetuga, ne fesili atu a Iesu ki a Petelu: “Simona te tama a Ioane, a koe e alofa mai ki a au?” E mautinoa i a tatou me e mafai o fai ne Petelu a so se mea ke fakamaoni atu ei a tena alofa ki tena Matai. Ne fai atu a Iesu ki a Petelu: “Tausi aku tamā mamoe.” (Ioa. 21:15-17) Kae i tena olaga kātoa, ne tausi faka‵lei eiloa ne Petelu a mamoe a te Aliki, e fakamaoni atu ei a tena alofa mō Iesu.

¹¹ Toeaina, i te vaitau o te Fakamanatuga, e fakaasi atu pefea me e fakatāua malosi ne koutou a pati a Iesu ki a Petelu? E mafai o fakaasi atu ne koutou a te lasi o te otou a‵lofa ki a Ieova mo Iesu, mai te aofia malosi i te galuega ko te tausi atu ki te lafu mamoe mo te taumafai malosi ke fesoasoani atu ki tino ko ‵mate faka-te-agaga ke toe ‵foki mai ki a Ieova. (Eseki. 34:11, 12) E mafai foki o fakaasi atu ne koutou a te otou fia‵fia mo te ‵saga tonu atu ki tino a‵koga faka-te-Tusi Tapu mo tino ‵fou kolā e ‵kau mai ki te Fakamanatuga, mai te faiga o te ‵toe mea e mafai ke fesoasoani atu ki tino kolā e mafai o fai mo fai ne soko, ke mo a e ‵mā.

12. Kaia e mafai ei o loto ‵toa tatou māfai e mafau‵fau ki pati a Iesu i te po mai mua o mate? (Ioa. 16:32, 33)

¹² I te po mai mua o mate, ne fai atu a Iesu ki ana soko: “Ka maua ne koutou a fakalavelave i te lalolagi nei, kae ke loto ‵toa! Ko oti ne  fakatakavale ne au te lalolagi.” (Faitau te Ioane 16:32, 33.) Se a te mea ne fesoasoani atu ki a Iesu ke loto toa i mua o ana fili kae ke tumau i te fakamaoni ke oko ki tena mate? Ne fakalagolago a ia ki a Ieova. Ne fakamolemole atu a Iesu ki a Ieova ke tausi ana soko, me iloa ne ia me ka fe‵paki foki latou mo tofotofoga tai ‵pau penā. (Ioa. 17:11) Kaia e fai ei ne te mea tenei ke loto ‵toa tatou? Me e malosi atu a Ieova i lō ‵tou fili. (1 Ioa. 4:4) E seai se mea e se iloa ne ia. E tali‵tonu tatou me mai te fakalagolago ki a Ieova, ka mafai eiloa o fesoasoani mai a ia ke mo a ma ma‵taku tatou kae ke fakaasi atu te loto toa.

13. Ne fakaasi atu pefea ne Iosefa te Alimataia a te loto toa?

¹³ Mafaufau ki te fakaakoakoga a Iosefa te Alimataia. Ne āva malosi a tino Iutaia ki a ia. A ia e aofia i te Sanetulini, telā ko te fono maluga a tino Iutaia. Kae i te taimi ne fai ei ne Iesu tena galuega talai i te lalolagi, ne fakaasi atu ne Iosefa a te loto toa. Ne fai mai a Ioane i a ia “se soko foki o Iesu, kae ona ko tena mataku i tino Iutaia ne seki fakaasi atu ne ia te mea tenei ki tino.” (Ioa. 19:38) E tiga loa ne fiafia malosi a Iosefa ki te fekau o te Malo, kae ne seki fakaasi atu ne ia ki tino me ne fakatuanaki a ia ki a Iesu. E mautinoa me ne mataku a ia i te mea ma galo atu tena tulaga taulia. Kae ui i ei, e fai mai te Tusi Tapu, me mai tua o te matega a Iesu, ne “loto toa tou tagata kae fanatu ki mua o Pilato kae fakamolemole atu ke tuku mai te foitino o Iesu.” (Male. 15:42, 43) I te taimi nei, ne seki toe ‵funa aka ne Iosefa me i a ia se soko o Iesu.

14. Ne a au mea e ‵tau o fai ke manumalo i te mataku ki tino?

¹⁴ E mata, e mataku foki koe ki tino e pelā mo Iosefa? E a, e mataku koe i nisi taimi ma fakailoa atu i a koe se Molimau a Ieova, i te akoga io me i te galuega? E mata, e fakatalave koe mai te faiga pelā me se tino talai io me papatiso, ona ko tou manavase ki pati ka fai mai ne nisi tino e uiga ki a koe? Ke mo a ma talia ne koe a lagonaga penā ke taofi aka ei koe mai te faiga o te mea telā e iloa ne koe me e ‵tau o fai. ‵Talo malosi atu ki a Ieova. Fakamolemole atu ki a ia ke tuku mai te loto toa ke fai ne koe tena loto. Kafai e lavea ne koe a te auala e tali mai ne Ieova au ‵talo, ka malosi atu koe kae gasolo aka foki o loto toa.—Isa. 41:10, 13.

15. Mai tua o te fakasaeatuga a Iesu ki ana soko, se a te mea ne fakamalosi atu ke fai ne latou ona ko te lotou fia‵fia? (Luka 24:52, 53)

¹⁵ Ne fanoa‵noa malosi a soko i te taimi ne mate ei a Iesu. Mafaufau me tu atu koe i te lotou tulaga. Ne seki mate atu fua te lotou taugasoa  pele, kae ne mafau‵fau foki latou me ko seai eiloa se lotou fakamoemoega. (Luka 24:17-21) Kae i te fakasaeatuga a Iesu ki a latou, ne fesoasoani malosi atu a ia ke malamalama latou i tena tulaga i te fakataunuga o valoaga i te Tusi Tapu. Ne tuku atu foki ne ia ki a latou se galuega tāua ke fai. (Luka 24:26, 27, 45-48) I te taimi ne fanaka a Iesu ki te lagi i te 40 aso mai tua ifo, ne ‵fuli te fanoa‵noa o soko ki se fiafia lasi. Ne fia‵fia latou me iloa ne latou me ko toe ola mai te lotou Matai kae toka o fesoasoani atu ki a latou ke fakataunu te galuega fou ke fai ne latou. Ne fakamalosi aka ne te lotou fia‵fia ke ‵viki atu latou ki a Ieova e aunoa mo te ‵fiu.—Faitau te Luka 24:52, 53; Galu. 5:42.

16. E mafai pefea o fakaakoako tatou ki soko o Iesu?

¹⁶ E mafai pefea o fakaakoako tatou ki soko o Iesu? E mafai o fia‵fia tatou i te ‵tou tapuakiga ki a Ieova e se i te vaitau fua o te Fakamanatuga, kae i te tausaga kātoa. E manakogina i ei ke fakamuamua ne tatou a te Malo o te Atua i ‵tou olaga. E pelā mo nisi tino, ko oti ne fai ne latou a fakama‵fuliga ko te mea ke mafai o uke olotou taimi ke ‵kau atu ki te galuega talai, fakatasiga kae penā foki mo tapuakiga a kāiga. Ko oti foki ne tiaki ne nisi taina a kope faka-te-foitino kolā e mafau‵fau a nisi tino me e tāua, ko te mea ke mafai o uke atu olotou taimi e fakaaoga mō te fakapotopotoga, io me ke mafai o tavini atu i koga kolā e manakogina i ei a tino talai o te Malo. E tiga eiloa e manakogina ne tatou a te kufaki ke tumau i te ‵tou taviniga ki a Ieova, e tauto mai a ia me ka fakamanuia malosi ne ia tatou, māfai e fakamuamua ne tatou a manakoga o te Malo i ‵tou olaga.—Faata. 10:22; Mata. 6:32, 33.

17. Ne a mea ka fakaiku aka ne koe ke fai i te vaitau tenei o te Fakamanatuga? (Onoono ki te ata.)

¹⁷ E olioli tatou ki te taimi ka fai ei te Fakamanatuga i te Aso Lua, Apelila po 4. Sa faka‵tali ki te taimi tenā, ko mafaufau ‵loto ei ki te olaga mo te mate mo te alofa ne fakaasi mai ne Iesu mo Ieova ki a tatou. Ke fakaaoga so se avanoaga i te vaitau o te Fakamanatuga ke fai ne tatou a mea konā. E pelā me se fakaakoakoga, ke na fakaavanoa se taimi ke faitau kae mafaufau ‵loto ki mea ne ‵tupu kolā e fakaasi mai i te tiāti ko te “Te ‵Toe Vaiaso o te Olaga o Iesu i te Lalolagi,” telā e maua i te Mataupu Fakaopoopo E12 o te ‵Fuliga o te Lalolagi Fou. I te taimi e fai ei koe penā, onoono ki tusi fai‵tau mai te Tusi Tapu kolā e fakamalosi aka ei a tou loto fakafetai, tou alofa, loto toa mo te fiafia. Ko mafaufau ei koe ki auala kolā e mafai o fakaasi atu ne koe a te lasi o tou loto fakafetai. E mautinoa eiloa me ka fakatāua ne Iesu a mea katoa e fai ne koe ke masaua a ia i te vaitau tenei o te Fakamanatuga.—Faka. 2:19.