1-2. E fesoasoani atu pefea te fakaakoakoga a Paulo ki toeaina i aso nei?

 NE ALOFA te apositolo ko Paulo ki ana taina. Ne galue malosi a ia mō latou. (Galu. 20:31) Ona ko te mea tenā, ne a‵lofa malosi ana taina tali‵tonu ki a Paulo. I te taimi e tasi, “ne ‵tagi mautuutu a latou” i te iloaga ne toeaina i Efeso me ka se toe lavea ne latou a ia. (Galu. 20:37) E a‵lofa foki a ‵tou toeaina ga‵lue malosi ki olotou taina mo tuagane kae fai so se mea ke fesoasoani atu ki a latou. (Fili. 2:16, 17) Kae i nisi taimi, e faigata ki toeaina ke fai a mea katoa e ‵tau o fai. Ne a mea e mafai o fesoasoani ki a latou?

² E mafai o mafau‵fau a ‵tou toeaina ga‵lue malosi ki te fakaakoakoga a Paulo. (1 Koli. 11:1) E ‵kese a ia mai i agelu. A Paulo se tagata sē ‵lei katoatoa telā ne taumafai malosi i nisi taimi ke fai te mea tonu. (Loma 7:18-20) Kae ne maua foki ne ia a vaegā fakalavelave kese‵kese. Kae ne seki ‵fiu a Paulo io me galo atu tena fiafia. Mai te fakaakoako ki a Paulo, e mafai o manumalo a toeaina i tulaga faiga‵ta e fe‵paki mo latou, kae fakatumau te lotou fia‵fia i te lotou taviniga ki a Ieova. Ke na sau‵tala nei tatou ki ei.

3. Ne a mea ka iloilo aka ne tatou i te mataupu tenei, kae ne a nisi mea ka tauloto ne tatou?

³ I te mataupu tenei, ka sau‵tala tatou ki tulaga faiga‵ta e fa e masani o fe‵paki mo toeaina: (1) ke fakapaleni aka olotou taimi talai mo nisi tiute o latou, (2) ke fai pelā me ne tausi mamoe atafai, (3) te fakafesagai atu ki vāivāiga totino, mo te (4) te fakafesagai atu ki vāivāiga o nisi tino. Ka sau‵tala tatou ki auala ne manumalo ei a Paulo i tulaga faiga‵ta konei mo te auala ke fakaakoako atu a toeaina ki a ia.

4. Kaia e mafai ei o faigata ki toeaina ke fakaasi atu se fakaakoakoga ‵lei i te galuega talai?

⁴ Kaia e mafai ei o faigata? E uke ‵ki a tiute o toeaina i tafa o te fakaasi atu o se fakaakoakoga ‵lei i te galuega talai. E fakasolosolo latou i te faiga o te takitakiga i te fakatasiga i loto i te vaiaso e pelā foki mo te Sukesukega a te Fakapotopotoga ki te Tusi Tapu. Kāti e isi foki ne nisi lāuga e ‵tau o fai ne latou. E ga‵lue malosi latou i te akoakoga o tavini fesoasoani kae fia‵fia o tuku atu a fakamalosiga ki taina mo tuagane. (1 Pe. 5:2) E ga‵lue a nisi toeaina i te faitega mo te faka‵leiga o Fale Tapuaki io me ko nisi fale kolā e fakaaoga i te tapuakiga ki a Ieova. Kae e pelā mo tino katoa i te fakapotopotoga, a te ‵toe galuega tāua e fai ne se toeaina ko te talai atu a te tala ‵lei.—Mata. 28:19, 20.

5. Se a te fakaakoakoga ne tuku mai ne Paulo e pelā me se tino talai?

⁵ Te fakaakoakoga a Paulo. Ne fakaasi mai ne Paulo i te Filipi 1:10, a te pogai ne manuia ei a ia i te galuega talai: “Ke fakamautinoa aka ei ne koutou a mea kolā e sili atu i te tāua.” Ne fakagalue aka eiloa ne Paulo ana pati konā. Ne ‵tofi aka a ia ke fai te galuega talai, kae ne kilo atu a ia ki te galuega tenā i se fia sefulu tausaga, e pelā me se mea e sili atu i te tāua i tena olaga. Ne talai a ia “i mua o tino e tokouke kae mai fale ki fale.” (Galu. 20:20) Ne seki talai fua a ia i se taimi mautinoa o se aso io me se aso e tasi i te vaiaso. Ne fakaaoga ne ia so se avanoaga ke talai atu! E pelā mo te taimi ne faka‵tali a ia ki ana taugasoa i Atenai, ne folafola atu ne ia te tala ‵lei ki se potukau o tino ma‵luga, kae ne maua mai i ei a ikuga ‵lei. (Galu. 17:16, 17, 34) Ke oko foki ki te taimi “ne falepuipui” ei a Paulo ne talai atu a ia ki tino i ana tafa.—Fili. 1:13, 14; Galu. 28:16-24.

6. Ne a akoakoga ne tuku atu ne Paulo ki nisi tino?

⁶ Ne fakaaoga faka‵lei ne Paulo ana taimi. Ne ‵kami sāle ne ia a nisi tino ke ‵kau atu ki a ia i te faiga o te galuega talai. E pelā mo tena malaga fakamisionale muamua, ne ave ne ia a Ioane Maleko; kae i te lua o ana malaga ko Timoteo. (Galu. 12:25; 16:1-4) E mautinoa me ne fai ne Paulo te ‵toe mea e mafai ke akoako a tāgata konei ki te auala ke fakatoka ei se fakapotopotoga, te tausiga o mamoe i ei, mo te faiga e pelā me ne faiakoga apo.—1 Koli. 4:17.

7. E mafai pefea o tau‵tali atu a toeaina ki pati fakamalosi a Paulo i te Efeso 6:14, 15?

⁷ Te akoakoga. E mafai o fakaakoako a toeaina ki a Paulo e auala i te talai atu mai fale ki fale kae mai te toka mo te loto fiafia foki o tuku atu se molimau i so se taimi. (Faitau te Efeso 6:14, 15.) E pelā mo te talai atu i taimi  e olo atu ei o ‵togi mai a mea i sitoa io me ko koga ga‵lue. Io me ko taimi e ga‵lue ei i galuega fakatu‵tu a te fakapotopotoga, e mafai o fakailoa atu te tala ‵lei ki tino ‵nofo pili mai mo tino e fakatau mai olotou mea. E pelā mo Paulo, e mafai ne toeaina o fakaaoga a taimi i te galuega talai ke akoako a nisi tino, e aofia i ei a tavini fesoasoani.

8. Se a te mea e ‵tau o fai ne se toeaina i nisi taimi?

⁸ E se ‵tau mo toeaina o tō ‵saga malosi ki olotou tiute i te fakapotopotoga io me i te seketi kae ko se lava olotou taimi mō te galuega talai. Ke tumau latou i te paleni ‵lei, e mafai o se talia ne latou a nisi tōfiga. Mai tua o te mafaufau faka‵lei mo te faiga o ‵talo, e mafai o iloa ne latou me kafai e talia ne latou a nisi galuega, ka mafai o se lava a taimi mō mea kolā e sili atu i te tāua. A mea konā e aofia i ei te faiga o tapuakiga a kāiga i vaiaso katoa, te kau katoatoa atu ki te galuega talai, io me ko te akoako olotou tama‵liki ki te faiga o te galuega tenā. E faigata ki nisi tino ke se talia a nisi tauliaga, kae e mafai o mautinoa i a latou me e malamalama a Ieova i te lotou manakoga ke fakapaleni aka a mea katoa.

9. Se a te tulaga faigata e fe‵paki mo toeaina kolā e fakalave‵lave malosi?

⁹ Kaia e mafai ei o faigata? E fe‵paki a tino o Ieova mo tofotofoga e uke. I aso fakaoti konei, e ma‵nako a tatou katoa ki fakamalosiga, se fesoasoani, mo fakamafanafanaga. Kae e ma‵nako a nisi tino ki se fesoasoani ke ‵kalo kea‵tea latou mai te faiga o mea ma‵sei. (1 Tesa. 5:14) E tonu, e se mafai ne toeaina o fakaseai a tofotofoga kolā e fe‵paki mo tino o Ieova. Kae e manako a Ieova ke fai ne toeaina te ‵toe mea e mafai ne latou o fai ke fakamalosi kae puipui ana mamoe. E maua pefea ne toeaina kolā e fakalave‵lave malosi a taimi ke fesoasoani atu ki taina mo tuagane?

10. E ‵tusa mo te 1 Tesalonia 2:7, ne atafai atu pefea a Paulo ki tino o Ieova?

¹⁰ Te fakaakoakoga a Paulo. Ne ‵sala a Paulo ki auala ke fakamālō kae fakamalosi aka ana taina. Se mea ‵lei foki ke fakaakoako a toeaina ki te faifaiga alofa tenā mai te fakaasi atu a te alofa atafai ki tino o Ieova. (Faitau te 1 Tesalonia 2:7.) Ne fakamautinoa atu a Paulo ki ana taina tapuaki me e alofa a ia ki a latou kae penā foki a Ieova. (2 Koli. 2:4; Efe. 2:4, 5) Ne kilo atu a Paulo ki tino i te fakapotopotoga e pelā me ne ana taugasoa, kae fakamāumāu a taimi mo latou. Ne fakaasi atu ne ia tena talitonu ki a latou mai te fai ‵tonu atu ki a latou a mea kolā e manavase a ia ki ei mo ana vāivāiga. (2 Koli. 7:5; 1 Timo. 1:15) Ne seki fakatāua ne Paulo ana fakalavelave. Kae ne manako a ia o fesoasoani atu ki ana taina.

11. Kaia ne polopoloki ei ne Paulo ana taina mo tuagane?

¹¹ I nisi taimi, ne ‵tau o polopoloki ne Paulo ana taina mo tuagane. Kae ne seki fai a ia penā ko te mea fua ke faka‵noga aka tena kaitaua.  Ne polopoloki ne ia latou ona ko tena atafai mo tena manako ke puipui latou mai mea fakama‵taku e uke. Ne taumafai a ia o fai ke malamalamagofie i ana polopolokiga, me e manako a ia ke taliagofie ne te tino. E pelā mo tena tusi ki te kau i Kolinito, ne tai ‵mafa eiloa a polopolokiga a Paulo i ei. I te otiga o tena tusi tenā, ne uga atu ei ne ia a Tito ki a latou. Ne fia iloa ne Paulo me ne ‵saga atu pefea a latou ki tena tusi. Ne fiafia malosi eiloa a ia i te iloaatuga me ne talia kae fakagalue ne latou ana polopolokiga!—2 Koli. 7:6, 7.

12. E fakamalosi pefea ne toeaina a taina tapuaki?

¹² Te akoakoga. E mafai o fakaakoako a toeaina ki a Paulo mai te fakamāumāu a taimi e uke mo taina tapuaki. A te auala e tasi ke fai te mea tenei ko te oko vave atu ki fakatasiga ke sau‵tala mo nisi tino ki mea fakamalosi loto. E manakogina fua ne nai minute ke fai atu ne pati fakamalosi a‵lofa ki se taina io me se tuagane telā e manako ki ei. (Loma 1:12; Efe. 5:16) A te toeaina telā e fakaakoako ki a Paulo ka fakamalosi foki ne ia a taina tapuaki, mai te fakaaogaga o te Muna a te Atua ke ati aka kae ke fakamautinoa atu me i te Atua e alofa ki a latou. E se gata i ei, e fakaasi atu foki tena alofa ki tino kolā e tausi ne ia. E fesokotaki faeloa a ia ki a latou kae ‵sala ki avanoaga ke fakamālō atu ki a latou. Kafai e ‵tau mo se toeaina o polopoloki se tino, e fakavae eiloa ana polopolokiga ki te Muna a te Atua. E faipati ‵tonu atu a ia mo te atafai me e manako ke talia faka‵lei ne te tino tenā ana polopolokiga.—Kala. 6:1.

13. E pokotia pefea se toeaina i ana vāivāiga?

¹³ Kaia e mafai ei o faigata? E se ‵lei katoatoa a toeaina. E fai mea ‵se latou e pelā mo tino katoa. (Loma 3:23) Kāti e taumafai malosi latou i nisi taimi ke maua se kilokiloga paleni ki olotou vāivāiga. Kae ko nisi o latou e mafai o manava‵se malosi ki olotou vāivāiga ko fai ei ke loto vāi‵vai latou. Kae e fai fakavave ne nisi tino a fakamasakoga ki olotou vāivāiga, kae mafau‵fau me e se manakogina ke fai ne latou a fakama‵fuliga.

14. E ‵tusa mo te Filipi 4:13, ne fesoasoani atu pefea te loto maulalo ki a Paulo ke fakafesagai atu ki ana vāivāiga?

¹⁴ Te fakaakoakoga a Paulo. Ona ko te loto maulalo, ne iloa ne Paulo me e se mafai o fakafesagai atu a ia ki ana vāivāiga i tena malosi totino. Ne manako a ia ki te malosi mai te Atua. Muamua la, ne fakasaua kae ‵teke malosi atu a Paulo ki Kelisiano. Fakamuli ifo, ne malamalama a ia i te ‵se o tena mea ne fai kae ne loto fiafia o fai a ‵fuliga ki tena kilokiloga  mo ana uiga. (1 Timo. 1:12-16) Mai te fesoasoani o Ieova, ne fai fakamuli a Paulo pelā me se tausi mamoe alofa, atafai kae loto maulalo. Ne iloa ‵lei ne ia ana vāivāiga; kae fakaiku aka ke talitonu ki te alofa fakamagalo o Ieova i lō te mafaufau faeloa ki ana mea ‵se ne fai. (Loma 7:21-25) Ne seki fakamoemoe tou tagata ke ‵lei katoatoa a ia. Kae ne galue malosi a ia ke momea aka te ‵lei o ana uiga faka-Kelisiano, kae fakalagolago mo te loto maulalo ki te fesoasoani o Ieova ke fakataunu tena galuega.—1 Koli. 9:27; faitau te Filipi 4:13.

15. Se a te kilokiloga paleni e ‵tau o maua ne toeaina ki olotou vāivāiga?

¹⁵ Te akoakoga. Ne seki ‵tofi aka a toeaina ona ko te lotou ‵lei katoatoa. E se fakamoemoe foki a Ieova ke fakaasi atu ne latou olotou mea ‵se kae ke momea aka te ‵lei o olotou uiga faka-Kelisiano. (Efe. 4:23, 24) E ‵tau o iloilo ne te toeaina a ia eiloa mai te fakaaogaga o te Muna a te Atua kae fai a fakama‵fuliga e manakogina. Tenā ko fesoasoani atu ei a Ieova ke fai a ia mo toeaina ‵lei kae fiafia.—Iako. 1:25.

16. Ne a mea e mafai o ‵tupu māfai ko saga atu se toeaina ki vāivāiga o nisi tino?

¹⁶ Kaia e mafai ei o faigata? E mafai o iloa ne toeaina a vāivāiga o nisi tino i te fakapotopotoga ona ko te ‵kau fakatasi faeloa mo latou. Kafai e se fakaeteete, e mafai o kaitāua, se fia‵fia, io me uiga fakamasinosino tino a toeaina. Ne fai atu a Paulo ki Kelisiano me tenā te mea e manako a Satani ke fai ne latou.—2 Koli. 2:10, 11.

17. Se a te kilokiloga a Paulo ki ana taina mo tuagane?

¹⁷ Te fakaakoakoga a Paulo. Ne fakatumau faeloa ne ia se kilokiloga ‵lei ki ana taina mo tuagane. Ne iloa ‵lei ne ia olotou mea ‵se, me ne pokotia foki a ia i nisi taimi ona ko mea konā. Kae ne iloa ne Paulo a te ‵kese o amioga ma‵sei mo tino ma‵sei. Ne alofa a ia ki ana taina kae saga atu fua ki olotou uiga ‵lei. Kafai ne faigata ki ana taina mo tuagane ke fai te mea tonu, ne fakaiku aka ne ia ke mafaufau me ne ‵ma olotou lagonaga kae ne ma‵nako fua latou ki se fesoasoani.

18. Ne a au mea ne tauloto mai te auala ne fesoasoani atu a Paulo ki a Evotia mo Sunetui? (Filipi 4:1-3)

¹⁸ Mafaufau ki te auala ne fesoasoani atu a Paulo ki tuagane e tokolua i te fakapotopotoga i Filipi. (Faitau te Filipi 4:1-3.) E foliga mai me ne isi se kinauga i te va o Evotia mo Sunetui kae seki toe fai ei lāua mo fai ne taugasoa. Ne seki kaitaua io me fakamasinosino ne Paulo a lāua; ne saga atu a ia ki lā uiga ‵lei. A lāua ne tuagane fakamaoni kolā ne tavini atu ki a Ieova mō se taimi leva. Ne iloa ne Paulo me e alofa a Ieova ki a lāua. A te kilokiloga ‵lei a Paulo ki tuagane konei ne fai ei ke fakamalosi atu a Paulo ki a lāua ke taumafai o faka‵lei te lā va. Ona ko tena kilokiloga tenā, ne tumau eiloa a ia i te fiafia kae  fakatumau a va fakataugasoa ‵lei mo tino i te fakapotopotoga tenā.

19. (a) E fakatumau pefea ne toeaina se kilokiloga ‵lei ki olotou taina tapuaki? (e) Ne a mea e tauloto ne koe mai te ata o te toeaina telā e ‵fulu te Fale Tapuaki?

¹⁹ Te akoakoga. Toeaina, onoono ki uiga ‵gali i otou taina mo tuagane. E se ‵lei katoatoa a tino taki tokotasi; kae e isi eiloa ne olotou uiga kolā e ‵gali ki a tatou. (Fili. 2:3) E tonu, kāti e ‵tau mo toeaina o fakatonutonu aka a mafaufauga o se taina io me se tuagane. Kae e pelā mo Paulo, e se ‵tau mo toeaina o ‵kilo fua ki pati mo faifaiga se ‵lei a se tino. I lō te fai penā, se mea ‵lei ke ‵saga atu latou ki te alofa o te tino tenā ki a Ieova, tena kufaki i tena taviniga ki te Atua, mo mea ‵lei e mafai ne ia o fai. A toeaina kolā e maua ne latou se kilokiloga ‵lei, e fakamalosi aka ne latou a lagonaga alofagina i te fakapotopotoga.

20. E mafai pefea o maua faeloa ne toeaina a mea aoga mai te fakaakoakoga a Paulo?

²⁰ Ka aoga eiloa ki a koutou, toeaina, a te sukesuke faeloa ki te fakaakoakoga a Paulo. E pelā mo te Watch Tower Publications Index, e mafai o onoono koe ki te ulutala ko “Paul” mo te ulutala foliki i ei ko te “example for elders.” Kafai e faitau koe ki nisi mataupu i ei, ke fesili ifo, ‘E mafai pefea o fesoasoani mai te fakaakoakoga a Paulo ki a au ke tumau i te fiafia i te taimi e fakataunu ei taku galuega e pelā me se toeaina?’

21. Se a te mea e mafai o tali‵tonu ki ei a toeaina?

²¹ Toeaina, ke masaua me e se manako a Ieova ke ‵lei katoatoa koutou; e manako fua a ia ke fakamaoni koutou. (1 Koli. 4:2) Ne fiafia eiloa a Ieova ki galuega e uke mo te fakamaoni o Paulo. E mafai foki o tali‵tonu koutou me e fakatāua ne Ieova a galuega e fai ne koutou i tena taviniga. A Ieova e se mafai o “puli i a ia otou galuega mo te alofa ne fakaasi ne koutou mō tena igoa i te taviniga mo te tumau i te taviniga ki tino tapu.”—Epe. 6:10.