Kaia ne fai atu te tagata telā e taku pelā me ko te “kāiga pili” me ka fai e avaga ne ia a Luta, ka “fakamasei” i ei tena tofi? (Luta 4:1, 6)

I taimi o te Tusi Tapu, kafai e mate se tagata avaga kae seai sena tama, ko manakogina ei ke tali aka a nisi fesili penei: Se a te mea ka tupu ki ana manafa? E mata, ka galo atu i ei te igoa o te kāiga ki te se-gata-mai? E fesoasoani mai te Tulafono faka-Mose ke tali aka a fesili konā.

Se a te mea e tupu ki te manafa o te tagata telā ne mate io me mativa kae ‵togi atu ne ia ki tua a tena manafa? E mafai eiloa o ‵togi ne se taina io me sena kāiga pili a te manafa tenā. Tela la, koi nofo loa mo te kāiga a te manafa.—Levi. 25:23-28; Nume. 27:8-11.

E mafai pefea o fakatumau te igoa o te kāiga o se tagata telā ko mate? Māfai e avaga tena taina ki tena avaga, e pelā mo te mea ne fai ki a Luta. Ka avaga ne te tagata tenā a te avaga a tena taina telā ko mate ke mafai o isi se sui telā ka tauave ne ia te igoa o tena tamana telā ko mate kae puke foki ne ia ana manafa. A te fakatokaga alofa tenei ne aoga foki ki te fafine telā ko mate tena avaga.—Teu. 25:5-7; Mata. 22:23-28.

Mafaufau ki te fakaakoakoga a Naomi. Ne avaga tou fafine ki te tagata e igoa ki a Elimeleka. I te taimi ne ‵mate ei tou tagata mo ana tama tāgata e tokolua, ne seki ai se tagata i te kāiga ke tausi tou fafine. (Luta 1:1-5) I tena fokiga ki Iuta, ne fakatonu atu a Naomi ki te avaga a tena tama tagata ko Luta ke fakamolemole ki a Poasa ke toe ‵togi ne ia te lotou manafa. A ia se kāiga o Elimeleka. (Luta 2:1, 19, 20; 3:1-4) Kae ne iloa ne Poasa me isi se suā tino telā e “kāiga pili” mo latou. E ‵tau o tuku atu ki a ia te avanoaga me e manako a ia o toe ‵togi te manafa io me ikai.—Luta 3:9, 12, 13.

Muamua la, ne manako te “kāiga pili” tenei o fesoasoani atu. (Luta 4:1-4) E tiga eiloa ka manakogina a tupe ke ‵togi ki ei te manafa, ne iloa ne ia me ko tō matua a Naomi ke fanau mai ne ia se tamaliki telā ka tuku ki ei te tofi o Elimeleka. Tela la, e mafai o puke ne te kāiga pili tenei a te manafa, kae ka foliga mai pelā me se tupe ‵teu ‵lei eiloa a ia.

Kae ne ‵fuli te mafaufau o te kāiga pili tenei i te iloaga ne ia me ka avaga a ia ki a Luta. Ne fai atu a ia: “E se mafai ne au o toe ‵togi a te manafa, i te mea ma fakamasei ne au toku tofi.” (Luta 4:5, 6) Kaia ne ‵fuli i ei tena mafaufau?

Kafai e avaga tou tagata io me se suā tino ki a Luta kae fanau mai ne ia se tamaliki tagata, ka maua ne te tamaliki tagata tenā a manafa o Elimeleka. I te auala fea ka “fakamasei” ei ne te mea tenei a te “tofi” o te kāiga pili tenei? E se fakaasi mai i te Tusi Tapu, kae konei a nisi auala.

• Muamua la, ka māumāu ana tupe, me fakamuli loa ka se maua ne ia te manafa o Elimeleka. Ka tuku eiloa ki te tamaliki tagata a Luta.

• Te lua, ka panaki a ia mo te tiute ki te fagaiga mo te tausiga o Naomi mo Luta.

• Te tolu, kafai e isi ne tamaliki a te kāiga pili tenā i tafa o lā tama mo Luta, ka vaevae a te tofi tenā i a latou katoa.

• Te fa, kafai e seai ne nisi tamaliki a te tagata tenā, ka maua eiloa ne te tamaliki tagata a Luta a manafa o Elimeleka mo tou tagata. Ka tuku atu fua tena manafa ki te tamaliki telā e tauave ne ia te igoa o Elimeleka, kae e se ko tena igoa. Ne seki manako te kāiga pili tenei ke fesoasoani atu ki a Naomi i te mea ma galo atu i a ia a tena tofi. Ne talia ne ia ke tuku atu te tiute tenā ki a Poasa. Ne fai eiloa ne Poasa a te mea tenā me ne manako tou tagata o “toe fakafoki mai te igoa o te tagata telā ko mate ki tena tofi.”—Luta 4:10.

E manino ‵lei me ne manako eiloa a te kāiga pili tenei ke fakatumau tena igoa mo tena tofi. Ne kaimanako eiloa a ia. Kae i lō te fakatumau ne ia a tena igoa, ne seki taku mai tena igoa i tala fakasolopito. Ne seki maua foki ne ia te tauliaga fakapito telā ne maua ne Poasa, ke fai pelā me se tupuga o te Mesia telā ne folafola mai, ko Iesu Keliso. Ko oko eiloa i te fakafanoanoa me ne seki talia ne te kāiga pili tenei a te avanoaga ke fesoasoani atu ki se tino telā ne manakogina ne ia se fesoasoani, ona ko tena kaimanako!—Mata. 1:5; Luka 3:23, 32