1. Se a te mea e lavea sāle ne tino fia‵fia e tokouke māfai e ‵kau mai ki ‵tou fakatasiga? (Onoono foki ki te ata.)

 MAFAUFAU ki se tauavaga e ‵kau atu mō te taimi muamua ki se fakatasiga a Molimau a Ieova i se Fale Tapuaki. E fia‵fia malosi lāua ki te fealofani o taina mo te lotou fakatau a‵lofa. I te lā auala ‵foki ki te fale, e fai atu te fafine ki tena avaga, ‘E isi se mea e ‵kese i ei a Molimau a Ieova—i se auala ‵lei.’

2. Kaia ne vāivāi ei a nisi tino?

² E tu ‵kese eiloa a te alofa telā e lavea atu i te fakapotopotoga Kelisiano. E tonu, e se ‵lei katoatoa a Molimau a Ieova. (1 Ioa. 1:8) Tela la, ko te iloa ‵lei ne tatou a tino i te fakapotopotoga, ko te iloa faka‵lei foki ne tatou olotou vāivāiga. (Loma 3:23) Se mea fakafanoanoa me ko oti ne talia ne nisi tino a vāivāiga o nisi tino ke fakavāivāi atu ki a latou.

3. Se a te fakailoga o soko ‵tonu o Iesu? (Ioane 13:34, 35)

³ Ke toe onoono ki te tusi siki fakavae o te mataupu tenei. (Faitau te Ioane 13:34, 35.) Se a te fakailoga e iloa i ei a soko ‵tonu o Keliso? Ko te alofa, kae e se ko te ‵lei katoatoa. Onoono foki la me seki fai mai a Iesu: ‘Ona ko te mea tenei ka iloa ei ne koutou i a koutou ko oku soko.’ Ne fai atu a ia: “Ona ko te mea tenei ka iloa ei ne tino katoa i a koutou ko oku soko.” Tela la, ne fakaasi mai ne Iesu me ka iloa ne ana soko e pelā foki mo tino mai tua o te fakapotopotoga Kelisiano ana soko ‵tonu ona ko te fakatau a‵lofa telā e fakaasi ne latou i a latou eiloa.

4. Ne a mea e fia iloa ne nisi tino e uiga ki Kelisiano ‵tonu?

 ⁴ Kāti ka mafau‵fau a tino kolā e se ne Molimau a Ieova, penei: ‘I te auala fea e lavea i ei a soko ‵tonu o Iesu ona ko te alofa? Ne fakaasi atu pefea ne Iesu a te alofa ki ana apositolo? Kae e mafai pefea o fakaakoako tatou ki a Iesu i aso nei?’ A tali ki fesili konā ka aoga eiloa ki Molimau. Ka fesoasoani mai a te mea tenā ke fakaasi atu a te alofa i se auala ‵lei katoatoa, maise māfai ko fakafesagai atu ki vāivāiga o nisi tino.—Efe. 5:2.

5. Fakamatala mai te uiga o pati a Iesu i te Ioane 15:12, 13.

⁵ Ne fakamatala faka‵lei mai ne Iesu me isi se vaegā alofa tu ‵kese telā ka lavea atu i ana soko. (Faitau te Ioane 15:12, 13.) Masaua la me ne fakatonu atu a Iesu ki a latou: “Ke fakatau a‵lofa koutou e pelā eiloa mo au ne alofa ki a koutou.” Se a te uiga o pati konā? E ‵tusa mo nisi pati a Iesu, a te mea tenei ko te alofa ki nisi tino telā e sili atu i tou alofa ki a koe eiloa—ko te alofa telā e fakamalosi ne ia se Kelisiano ke mate mō ana taina tali‵tonu māfai ko ‵tau o fai penā. b

6. E faka‵mafa mai pefea i te Muna a te Atua a te tāua o te alofa?

⁶ E uke a koga i te Muna a te Atua e faka‵mafa mai i ei a te tāua o te alofa. E tokouke a tino e ‵gali ki a latou a fuaiupu konei i te Tusi Tapu: “Te Atua ko te alofa eiloa a ia.” (1 Ioa. 4:8) “E ‵tau mo koe o alofa ki tou tuakoi e pelā mo koe ki a koe eiloa.” (Mata. 22:39) “E ‵tao ne te alofa a agasala e uke.” (1 Pe. 4:8) “A te alofa e se mafai o gata.” (1 Koli. 13:8) A fuaiupu konei mo nisi fuaiupu aka e fakaasi faka‵lei mai ei a te tāua ke ati aka kae fakaasi atu ne tatou a te uiga gali tenei.

7. Kaia e se mafai ei ne Satani o fai a tino ke ‵kau fakatasi i te alofa tonu?

 ⁷ E fesili mai a tino e tokouke: ‘E iloa aka pefea ne au a te lotu tonu? E fai mai a lotu katoa me akoako ne latou te munatonu, kae e isi loa se ‵kesega o olotou akoakoga e uiga ki te Atua.’ Ko oti ne faka‵tu aka ne Satani a lotu ‵se e uke ke faka‵numi aka ei a tino. Kae e se mafai o fakamaopoopo mai ne ia se kautaina o Kelisiano i te lalolagi kātoa kolā e fakatau a‵lofa. Ko Ieova fua e mafai o fai ne ia te mea tenā. E iloa ne tatou te mea tenā me māfua mai fua i a Ieova a te alofa tonu—e fakamanuia kae tuku atu ne ia tena agaga ki ana tino tapuaki. (1 Ioa. 4:7) Tenā te pogai ne fai mai ei a Iesu me ko ana soko fua ka fakatau fakaasi atu ne latou te alofa tonu.

8-9. Ne otia pefea a loto o nisi tino ona ko te alofa ne lavea ne latou i Molimau a Ieova?

⁸ E ‵tusa mo te valoaga a Iesu, ko oti ne iloa ne tino e tokouke ana soko ‵tonu ona ko te alofa tonu e fakatau fakaasi ne latou i a latou eiloa. E pelā mo te taina ko Ian, e masaua ne ia te fono lasi muamua ne kau a ia ki ei i se malae ta‵fao e pili ki tena fale. I nai masina mai mua ne fano a Ian ki te malae ta‵fao tenā o onoono i se tafaoga. Ne fai mai a ia: “Ne ‵kese ‵ki a tino i te fono tenei mo tino i te tafaoga. A tino Molimau e āva, e ‵pei faka‵lei olotou gatu, kae ko olotou tama‵liki e ‵nofo malie.” Ne toe fai mai a ia: “Kae sili i mea katoa, a tino konei e foliga lotoma‵lie kae filemu—se mea telā ne ‵sala malosi au ki ei. E seai se lāuga e masaua ne au i te aso tenā, kae e seki mafai o puli i a au a faifaiga a te kau Molimau.” c E tonu, e mafai fua o lavea atu a vaegā faifaiga penā ona ko te fakatau a‵lofa tonu o tatou. Ona ko te ‵tou a‵lofa ki ‵tou taina mo tuagane, e fakaasi atu ne tatou te atafai mo te āva ki a latou.

⁹ E tai penā foki a lagonaga o te taina ko John i te taimi muamua ne kau atu a ia ki fakatasiga a te fakapotopotoga: “Ne ofo malosi au i te mata fia‵fia . . . o tino katoa i konā—ko pelā loa latou me ne tino tapu. A te lotou a‵lofa tonu ne fakatalitonu mai ei ki a au me ko maua ne au te lotu tonu.” d A tala konei mo nisi tala aka, e fakamaoni mai ei me i tino o Ieova ko Kelisiano ‵tonu eiloa.

10. Ko vaegā taimi fea e maua ei ne tatou se avanoaga gali ke fakaasi atu te alofa faka-Kelisiano? (Onoono foki ki te fakamatalaga mai lalo.)

¹⁰ E pelā mo te mea ne sae mai i te kamataga, e seai se taina io me se tuagane i a tatou e ‵lei katoatoa. I nisi taimi, e faipati io me fai ne latou a mea kolā e se fia‵fia tatou ki ei. e (Iako. 3:2) Kae tenā te avanoaga gali ke fakaasi atu te ‵tou alofa faka-Kelisiano mai te auala e ‵saga atu ei tatou ki ei. I te feitu tenā, se a te mea e tauloto ne tatou mai te fakaakoakoga a Iesu?—Ioa. 13:15.

11. Ne a uiga sē ‵lei ne fakaasi atu ne Iakopo mo Ioane? (Onoono foki ki te ata.)

¹¹ Ne seki fakamoemoe a Iesu ke ‵lei katoatoa a mea e fai ne ana soko. Kae ne fesoasoani atu a ia mo te alofa ke faka‵tonu aka olotou uiga sē ‵lei ko te mea ke talia latou ne Ieova. I se taimi e tasi, ne fai a apositolo ko Iakopo mo Ioane ki te lā mātua ke fakamolemole atu ki a Iesu ke tuku atu ki a lāua ne tulaga taulia i te Malo. (Mata. 20:20, 21) Ne fakaasi mai ne Iakopo  mo Ioane a te uiga fakamatamata mo te fia fai tofi.—Faata. 16:18.

12. E mata, ko Iakopo fua mo Ioane ne fakaasi atu ne lāua a uiga sē ‵lei? Fakamatala mai.

¹² E se ko Iakopo fua mo Ioane ne fakaasi atu ne lāua a uiga sē ‵lei i te taimi tenā. Onoono ki mea ne fai ne nisi apositolo: “I te ‵logoga a nisi soko e tokosefulu i te mea tenei, ne ita latou ki te tautaina konei.” (Mata. 20:24) E mafai loa o fakaataata ne tatou a pati ‵mafa ne fai ne Iakopo mo Ioane mo nisi apositolo. E se taumate ne fai atu a nisi o latou penei: ‘Ko oi la koulua ke maua ne koulua ne tulaga taulia i te Malo? E se ko koulua fua a tino ne ga‵lue malosi fakatasi mo Iesu. Tatou e ‵pau katoa, e ‵tau o maua katoa ne tatou a tauliaga fakapito!’ Faitalia me ne a mea ne ‵tupu, ne talia ne te kau apositolo te mea tenei ke fakamakosu ne ia te lotou a‵lofa fakataina.

13. Ne saga atu pefea a Iesu ki vāivāiga o ana apositolo? (Mataio 20:25-28)

¹³ Ne saga atu pefea a Iesu ki te tulaga tenā? Ne seki kaitaua a ia. Ne seki fai atu a ia me ka ‵sala a ia ki nisi apositolo tai ‵lei atu, kolā e sili atu te lotou loto maulalo kae fakatau fakaasi atu te alofa. Kae ko Iesu ne faipati atu mo te kufaki ki tāgata loto fakamaoni konei. (Faitau te Mataio 20:25-28.) Ne tumau a ia i te fakaasi atu te alofa ki a latou, faitalia me e se tenei te taimi muamua io me ko te taimi fakaoti ke kinau latou me ko oi e sili atu i a latou.—Maleko 9:34; Luka 22:24.

14. Se a te vaegā olaga ne ‵tupu aka i ei a apositolo o Iesu?

 ¹⁴ E mautinoa me ne mafaufau a Iesu ki olaga ne ‵tupu aka ei ana apositolo. (Ioane 2:24, 25) Ne ‵tupu aka latou i tafa o takitaki lotu kolā e fakatāua ne latou te mauaga o tulaga takutakua kae ma‵luga. (Mata. 23:6; fakatusa ki te vitio The Front Seats in the Synagogue i fakamatalaga mō sukesukega i te Mataio 23:6.) Ne maua foki ne takitaki lotu Iutaia te uiga fia amiotonu. f (Luka 18:9-12) Ne malamalama a Iesu me e mafai o pokotia te kilokiloga a apositolo ki a latou eiloa mo nisi tino ona ko te vaegā olaga tenā. (Faata. 19:11) Ne seki fakamoemoe a ia ke seai se mea ‵se e fai ne ana soko kae ne kufaki a ia i olotou mea ‵se. Ne iloa ne ia me i a latou ne tino loto ‵lei, tela la, ne fesoasoani atu a ia mo te kufaki ke manumalo i te uiga fakamatamata mo te fia fai tofi, kae ke sui ki te alofa.

15. Ne a mea e mafai o tauloto ne tatou mai te mea ne tupu ki a Iakopo mo Ioane?

¹⁵ E uke a mea e tauloto ne tatou mai te mea ne tupu ki a Iakopo mo Ioane. Ne ‵se te lā mea ne fai ke fakamolemole atu ke maua ne tulaga taulia i te Malo. Kae ne ‵se foki a nisi apositolo me ne talia ne latou te mea tenā ke fakamakosu aka i ei te lotou ‵kau fakatasi. E ui ei, ne fakaasi atu ne Iesu ki apositolo katoa e toko 12 a te atafai mo te alofa. Se a te akoakoga mō tatou? A te mea tāua e se ko mea fua kolā e fai ne nisi tino kae ko te auala foki e ‵saga atu ei tatou ki mea ‵se a latou mo olotou vāivāiga. Se a te mea e mafai o fesoasoani mai ki a tatou? Kafai ko kaitāua tatou ki se taina talitonu, e mafai o fesili ifo tatou: ‘Kaia e kaitaua ei au ki te mea ne fai ne ia? E mata, e fakaasi mai ei me isi se uiga sē ‵lei o oku e ‵tau o galue au ki ei? E mata, e fakaasi mai ei me isi se fakalavelave e fepaki mo te tino ne fai ne ia au ke kaitaua? Kafai foki loa e mafaufau au me tonu eiloa toku kaitaua, e mata, e mafai o fakaasi atu ne au te alofa sē fakapito mai te sē saga atu ki te mea ‵se tenā?’ Ko te uke o taimi e fakatau fakaasi atu ei ne tatou te alofa i a tatou eiloa, ko fakamaoni mai foki i ei i a tatou ko soko ‵tonu o Iesu.

16. Se a foki te suā mea e mafai o tauloto ne tatou mai te fakaakoakoga a Iesu?

¹⁶ A te fakaakoakoga a Iesu e akoako mai ei ke taumafai tatou ke malamalama i ‵tou taina tali‵tonu. (Faata. 20:5) E mafai o iloa ne Iesu a mea i loto o tino. E se mafai ne tatou. Kae e mafai o kufaki ne tatou a vāivāiga o ‵tou taina mo tuagane. (Efe. 4:1, 2; 1 Pe. 3:8) E faigofie ke fai penā māfai e iloa ne tatou te olaga ne ‵tupu aka ei latou. Mafaufau ki se fakaakoakoga.

17. Ne maua pefea ne se ovasia faimalaga a mea aoga mai te fakamasani faka‵lei atu ki se taina talitonu?

¹⁷ E masaua ne se ovasia faimalaga telā e tavini i Afelika ki Togala ana lagonaga ki se taina telā ne mafaufau a ia me e se alofa. Ne saga atu pefea te ovasia o te seketi ki te mea tenā? Ne fai mai a ia: “I lō te kalo kea‵tea mai te taina tenā, ne fakaiku aka ne au ke fakamasani faka‵lei ki a ia.” Mai te faiga penā, ne tauloto ne te ovasia o te seketi a mea e uiga ki tena tupuakaga telā ne pokotia ei ana faifaiga. Ne toe fai mai te ovasia o te seketi: “I te taimi ko maina ei au i taumafaiga a te taina ke fai a ‵fuliga mo mea ko oti ne fai ne ia, ne ofo malosi au i ei. Ne fai māua mo taugasoa ‵lei.” E  tonu, kafai e taumafai tatou ke malamalama i ‵tou taina mo tuagane, ka faigofie fua ke fakaasi atu ne tatou te alofa ki a latou.

18. Ne a fesili e mafai o fesili ifo ne tatou māfai ne fai ne se taina ke kaitāua tatou? (Faataoto 26:20)

¹⁸ I nisi taimi kāti e ma‵nako malosi tatou ke fai‵pati atu ki te taina telā ne fai ne ia ke kaitāua tatou. Muamua la, se mea ‵lei ke fesili ifo a vaegā fesili penei: ‘E mata, ko maua ne au a fakamatalaga ‵tonu katoa?’ (Faata. 18:13) ‘E mata, ne manako tonu eiloa a ia o fai au ke kaitaua?’ (Fai. 7:20) ‘Kai fai aka loa ne au se mea ‵se tai ‵pau penei?’ (Fai. 7:21, 22) ‘Kafai e fanatu au o faipati ki ei, e mata, ka fakalasi fua ne au te fakalavelave?’ (Faitau te Faataoto 26:20.) Kafai e fakaaoga ne tatou a taimi ke mafau‵fau ki vaegā fesili penā, e mafai o fakaiku aka ne tatou ke se ‵saga atu ki te mea ‵se tenā ona ko ‵tou a‵lofa ki ‵tou taina.

19. Se a te mea ka fakaiku aka ne koe ke fai?

¹⁹ E pelā me se potukau, e fakamaoni atu ne Molimau a Ieova me i a latou ko soko ‵tonu o Iesu ona ko te lotou fakatau a‵lofa. E pelā me ne tino taki tokotasi, e fakamaoni atu ne tatou i a tatou ko soko ‵tonu o Iesu māfai e a‵lofa sē fakapito tatou ki ‵tou taina mo tuagane faitalia olotou vāivāiga. Kafai e fai tatou penā, ka mafai o fesoasoani atu tatou ki nisi tino ke lavea ne latou te lotu tonu kae ‵kau fakatasi mo tatou o tapuaki atu ki a Ieova, te Atua o te alofa. Ke na fakaiku aka ne tatou ke tumau i te fakaasi atu a te alofa telā ko te fakailoga o Kelisiano ‵tonu.