1-2. (a) Ne a nisi manatu fakalotolotolua e mafai o maua ne tavini a Ieova? (e) Ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

 E MAUA ne tino i kautama kese‵kese a manatu fakalotolotolua a i nisi taimi. E pelā me se talavou Molimau telā e mafaufau me koi atafai atu a Ieova ki a ia io me ikai. Kāti ko fakalotolotolua a ia ma papatiso. Io me mafaufau ki se taina ko tai matua telā ne fai tena fakaikuga a koi talavou ke kausaki atu ki manakoga o te Malo i lō se galuega ‵togi ‵lei i te lalolagi tenei. Nei la ko toeaina kae maua fua ne ia a tupe e lava ke tausi ki tena kāiga. Kāti ka fakalotolotolua a ia me e mata, e tonu tena filifiliga ne fai a koi talavou a ia io me ikai. Mafaufau ki se tuagane matua telā ko se malosi ‵lei. Kāti ka loto vāivāi a ia ona ko se uke ana mea e fai pelā mo taimi mua. E mata, kai fesili ifo eiloa ne koe a vaegā fesili penei: ‘E mata, koi atafai mai eiloa a Ieova ki a au? E mata, a mea kolā ne fai ne au mō Ieova koi aoga eiloa? E mata, koi aoga au ki a Ieova?’

² Kafai e se ‵sala atu tatou ki tali o fesili konei, e mafai eiloa o fai ei ke galo atu ‵tou fakatuanaki ki a Ieova, io me fakagata ne tatou a te ‵tou tapuakiga ki a ia. I te mataupu tenei, ka sau‵tala tatou ki auala e fesoasoani mai a te ‵saga tonu atu ki fakatakitakiga i te Tusi Tapu māfai ko fakalotolotolua tatou me (1) ko se atafai mai a Ieova ki a tatou, (2) se ‵lei ‵tou fakaikuga ne fai i aso mua, io me (3) ko se aoga tatou ki a Ieova.

 AUALA KE FAKA‵LEI AKA OU MANATU FAKALOTOLOTOLUA

3. Se a te auala e tasi e mafai ne tatou o faka‵lei aka ‵tou manatu fakalotolotolua?

³ A te auala e tasi ke mafai o faka‵lei aka ou manatu fakalotolotolua, ko te ‵fuli atu ki te Muna a te Atua ke maua mai ei a tali ki ‵tou fesili. Kafai e fai tatou penā, ka fakamalosigina tatou, ga‵solo ki mua faka-te-agaga, kae toka ‵lei o “tu ‵mautakitaki i te fakatuanaki.”—1 Koli. 16:13.

4. E mafai pefea ne tatou o “tofotofo aka a mea katoa”? (1 Tesalonia 5:21)

⁴ Faitau te 1 Tesalonia 5:21. E fakamalosi mai te Tusi Tapu ki a tatou ke “tofotofo aka a mea katoa.” E fai pefea ne tatou te mea tenei? E mafai o fakamautinoa aka me i mea e tali‵tonu tatou ki ei e ‵tonu mai te fakatusatusa ki pati i te Tusi Tapu. E pelā mo se talavou telā e mafaufau me e mata koi aoga a ia i te kilokiloga a te Atua io me ikai. E mata, e ‵tau fua o fakaiku aka ne ia me tonu te manatu tenā? Ikai, e ‵tau mo ia o “tofotofo aka a mea katoa” mai te sukesuke ki mafaufauga o Ieova e uiga ki te mea tenā.

5. E “lagona” pefea ne tatou a tali a Ieova ki ‵tou fesili?

⁵ I te taimi e fai‵tau tatou ki te Muna a te Atua, e pelā eiloa me “lagona” ne tatou a Ieova e faipati mai. Kae e ‵tau o uke atu ‵tou mea e fai i lō te fai‵tau fua ki te Tusi Tapu, māfai e ma‵nako ke iloa ne tatou a tali a Ieova ki ‵tou fesili. E manakogina ke ‵sala kae suke‵suke tatou ki tusi fai‵tau kolā ka tali aka ei a fesili kolā e manava‵se tatou ki ei. E mafai o fai ‵tou sukesukega ki te mataupu tenā, mai te fakaaoga o mea faigaluega mō fai sukesukega kolā e tuku mai ne te fakapotopotoga a Ieova. (Faata. 2:​3-6) E mafai o ‵talo tatou ke takitaki ne Ieova ‵tou sukesukega kae fesoasoani mai ke iloa ne tatou ana mafaufauga ki ‵tou fesili. Ko mafai ei o ‵sala tatou ki fakatakitakiga i te Tusi Tapu mo fakamatalaga aoga kolā e aoga ki ‵tou tulaga. E mafai foki o aoga ki a tatou a te mafau‵fau ki tala o tino i te Tusi Tapu kolā ne fakafesagai foki mo se tulaga tai ‵pau penā.

6. E fesoasoani mai pefea a fakatasiga ke manumalo i ‵tou manatu fakalotolotolua?

⁶ E “lagona” foki ne tatou a Ieova e faipati mai ki a tatou e auala i ‵tou fakatasiga. Kafai e ‵kau faeloa tatou ki fakatasiga, e lagona ne tatou se manatu i se lāuga io me se tali mai se taina telā e manakogina ke fai ei ke manumalo i ‵tou manatu fakalotolotolua. (Faata. 27:17) Ke sau‵tala nei ki auala ke faka‵lei aka a nisi manatu fakalotolotolua e maua ne tatou.

MĀFAI KO FAKALOTOLOTOLUA ME KO SE ATAFAI MAI A IEOVA

7. Se a te fesili e mafai o fesili aka ne nisi tino?

⁷ E mata, kai mafaufau aka eiloa koe penei, ‘E mata, koi fakatāua ne Ieova a au?’ Kafai e nofo koe mo lagonaga i a koe e se tāua, kāti ka mafaufau koe me e se mafai o fai taugasoa koe mo te Tino ne faite ne ia te iunivesi. Kāti penā foki lagonaga o te tupu ko Tavita. Ne mafaufau a ia me ko tō ‵malu a Ieova ke saga mai ki tino, telā ne fai atu ei a ia: “Ieova, se a te tagata e ‵tau ei koe o saga mai ki a ia, te tama a te tagata e ‵tau ei koe o saga tonu mai ki a ia?” (Sala. 144:3) Tefea te koga e mafai o maua ne koe te tali ki ei?

8. E ‵tusa mo te 1 Samuelu 16:​6, 7, 10-12, se a te mea e fakatāua ne Ieova i tino?

⁸ E akoako mai te Tusi Tapu me fakatāua ne Ieova a latou kolā e se fakatāua ne nisi tino. E pelā mo te ugaatuga ne Ieova a Samuelu ki te fale o Iese ke fakaeke aka se tokotasi o ana tama‵liki tāgata ke fai mo tupu o Isalaelu i aso mai mua. Ne kalaga atu a Iese ki te tokofitu mai te tokovalu o ana tama‵liki tāgata ke fakafetaui atu ki a Samuelu, kae ne seki aofia ne ia  a Tavita, te toekimuli. b Kae ko Tavita eiloa ne filifili ne Ieova. (Faitau te 1 Samuelu 16:​6, 7, 10-12.) Ne lavea ne Ieova a te loto o Tavita—se tamataene telā ne fakatāua ne ia a mea faka-te-agaga.

9. Kaia e mautinoa i a koe me ka atafai atu a Ieova? (Onoono foki ki te ata.)

⁹ Mafaufau ki te auala ne fakatāua ne Ieova a koe. E tuku atu ne ia ki a koe a manatu fakatonutonu kolā e fetaui ‵lei mo ou manakoga. (Sala. 32:8) E mafai ne ia o fai te mea tenā māfai e iloa faka‵lei ne ia a koe. (Sala. 139:1) Kafai e fakagalue ne koe te manatu o Ieova kae onoono ki auala e fesoasoani atu ki a koe, ka talitonu koe me ka atafai atu a Ieova ki a koe. (1 Nofo. 28:9; Galu. 17:​26, 27) E lavea ne Ieova au taumafaiga ke tavini atu ki a ia kae fakalogo. E fakatāua ne ia ou uiga kae manako o fai taugasoa mo koe. (Iele. 17:10) E manako a ia ke fai koe mo ana Taugasoa.—1 Ioa. 4:19.

MĀFAI KO FAKALOTOLOTOLUA KI AU FAKAIKUGA NE FAI I ASO MUA

10. Kafai e mafau‵fau tatou ki fakaikuga ne fai i aso mua, ne a fesili e mafai o ‵sae aka?

¹⁰ I nisi taimi, e mafau‵fau nisi tino me e mata, ne fai ne latou a fakaikuga ‵tonu i aso mua io me ikai. Kāti ne fakaiku aka ne latou ke tiakina se galuega ‵togi ‵lei io me se pisinisi telā ne teletele ‵lei, ko te mea ke tavini katoatoa atu ki a Ieova. Kae nei ko ‵teka atu te fia sefulu tausaga, kae lavea ne latou olotou taugasoa kolā ne ‵sala ki galuega ‵togi ‵lei, ko maua ne latou se olaga gali kae uke olotou tupe. Ona ko te mea tenā, kāti ka fai ifo latou: ‘E mata, koi aoga eiloa a mea ne fai ne au mō Ieova? Io me ne fai ei ke galo atu i a au a avanoaga ke ‵sala atu ki tupe e uke?’

11. Se a te mea ne fakalavelave atu ki te tino ne tusi ne ia te Salamo 73?

 ¹¹ Kafai e mafaufau foki koe ki fesili tai ‵pau penā, onoono ki lagonaga o te tino ne tusi ne ia te Salamo 73. Ne lavea ne ia me i tino kolā e se tapuaki ki a Ieova e mau‵mea kae foliga mai me seai ne olotou fakalavelave. (Sala. 73:​3-5, 12) I te taimi ne kilokilo atu a ia ki te ‵lei o olotou olaga, ne mafaufau a ia me seai se aoga o ana taumafaiga ke tavini ki a Ieova. Ne ‘puapuaga eiloa a ia i te aso kātoa’ ona ko ana mafaufauga fakalotolotolua. (Sala. 73:​13, 14) Ne saga atu pefea a ia ki ana lagonaga sē ‵lei?

12. E ‵tusa mo te Salamo 73:​16-18, se a te mea ne fesoasoani atu ki te faisalamo ke fakafesagai atu ki lagonaga sē ‵lei?

¹² Faitau te Salamo 73:​16-18. Ne fanatu a te faisalamo ki te koga tapuaki o Ieova telā e maua ei te filemu. Ne mafai ne ia o mafaufau faka‵lei i konā. Ne iloa aka ne ia me tiga eiloa e maua ne nisi tino se olaga gali, e seai se lotou fakamoemoega mō aso mai mua. Ona ko te iloa tenei, ne maua ne ia te filemu o te mafaufau, mai te iloa atu me i te kausaki atu ki mea faka-te-agaga ko te ‵toe fakaikuga ‵lei eiloa tenā. Tela la, ne toe fakaiku aka ne ia ke tumau eiloa i te tavini atu ki a Ieova.—Sala. 73:​23-28.

13. Ne a au mea e mafai o fai māfai ne fai ne koe a fakaikuga sē ‵lei i aso mua? (Onoono foki ki te ata.)

¹³ E mafai o maua ne koe te filemu o te mafaufau mai te fesoasoani o te Muna a te Atua. Pefea la? Ke masaua a mea ‵lei e maua ne koe—e aofia i ei a fakamanuiaga a Ieova—kae faka‵pau ne koe ki te ikuga ka maua ne tino kolā e fakalago‵lago ki mea o te lalolagi nei. Kāti e fakalago‵lago katoatoa latou ki olotou taumafaiga ne fai i te olaga nei, me e seai se  lotou fakamoemoega mō aso mai mua. Kae e tauto mai a Ieova me ka maua ne koe a fakamanuiaga kolā e sili fakafia atu i te mea e mafaufau koe ki ei. (Sala. 145:16) E se gata i ei, mafaufau ki te mea tenei: E mata, e mafai o iloa ne tatou a ‵tou vaegā olaga moi fai ne tai ‵kese ‵tou filifiliga ne fai? Tenei te mea e mautinoa i a tatou: A latou kolā e fakavae olotou filifiliga ki te alofa ki te Atua mo tuakoi, ka maua faeloa ne latou a mea i te olaga kolā ka fai ei ke fia‵fia latou.

MĀFAI KO FAKALOTOLOTOLUA ME E SE AOGA KOE KI A IEOVA

14. Kaia e se lava ei te loto tali‵tonu o nisi tino, kae se a te fesili e ‵mafa i olotou mafaufau?

¹⁴ Ko se uke a mea e fai ne nisi tavini ona ko te tulaga matua, fakamasakisaki, io me e se katoatoa. E fai ne mea konei ke mafau‵fau latou me e mata, koi aoga latou i te kilokiloga a Ieova io me ikai. Kati ka fesili mai latou, ‘E mata, koi aoga eiloa au ki a Ieova?’

15. Se a te mea ne talitonu ki ei te tino ne tusi ne ia te Salamo 71?

¹⁵ E tai ‵pau eiloa mo lagonaga o te tino ne tusi ne ia te Salamo 71. Ne ‵talo a ia, penei: “Sa tiaki ne koe au i te taimi ko fanaifo ei toku malosi.” (Sala. 71:​9, 18) Kae ne tumau te faisalamo i te talitonu me kafai e tavini a ia ki tena Atua mo te fakamaoni, ka takitaki kae ‵lago atu a Ieova ki a ia. E pelā mo te mea ne tauloto ne te faisalamo, e fiafia eiloa a Ieova ki a latou kolā e fai te ‵toe mea e mafai ke tavini atu ki a Ia faitalia olotou tapulā.—Sala. 37:​23-25.

16. I auala fea e aoga ei a tino ma‵tua ki a Ieova? (Salamo 92:​12-15)

¹⁶ Tino ma‵tua, kilo ki tou tulaga e pelā mo te kilokiloga a Ieova. E mafai o fesoasoani atu a ia ke manuia koe i te feitu faka-te-agaga faitalia ou tapulā i te feitu faka-te-foitino. (Faitau  te Salamo 92:​12-15.) I lō te saga ki mea ko se mafai ne koe o fai, saga tonu fua ki mea koi mafai ne koe o fai. E pelā mo te fakamalosi atu ki nisi tino e auala i tau fakaakoakoga ‵lei mo tou saga tonu ki a latou. E mafai o faipati koe ki te auala ne fakamalosi ne Ieova a koe i te fia o tausaga kae fakaasi atu ki nisi tino a tou fakamoemoega e uiga ki te fakataunuga o ana folafolaga i aso mai mua. Sa manatu māmā ki te ma‵losi o au ‵talo mō nisi tino. (1 Pe. 3:12) Faitalia ‵tou fakanofonofoga, koi isi eiloa ne mea e mafai o tuku atu ne tatou ki a Ieova mo nisi tino.

17. Kaia e ‵tau ei mo tatou o ‵teke atu te fakamalosiga ke fakatusa‵tusa ‵tou mea e fai ki nisi tino?

¹⁷ Kafai e maua ne koe a lagonaga fanoanoa me ko se uke au mea e fai i te taviniga a Ieova, ke talitonu me i so se mea e fai nei ne koe, e tāua eiloa ki a ia. Kāti e manako koe o fakatusa‵tusa au mea e fai ki nisi tino. ‵Teke atu te fakamalosiga tenā! Kaia? Me e se penā loa a Ieova. (Kala. 6:4) E pelā me se fakaakoakoga, ne fakameaalofa atu ne Malia se sausau manogi kae ‵togi ‵mafa ki a Iesu. (Ioa. 12:​3-5) Kae ne tuku atu ne se fafine mativa a tupe fo‵liki kolā e se na loa ko tāua. (Luka 21:​1-4) Kae ne kilo atu a Iesu ki meaalofa konā me se fakaasiga o lā fakatuanaki. E fakatāua eiloa ne tena Tamana ko Ieova so se mea e fai ne tatou faitalia te foliki, ona ko te ‵tou fakatuanaki mo te a‵lofa ki a ia.

18. Se a te mea ka fesoasoani mai ke manumalo tatou i ‵tou manatu fakalotolotolua? (Onoono foki ki te pokisi “ E Fesoasoani Atu te Muna a Ieova ke Manumalo Koe i Manatu Fakalotolotolua.”)

¹⁸ E maua katoa ne tatou a manatu fakalotolotolua i nisi taimi. Kae e pelā mo te mea ne lavea ne tatou, e mafai o fesoasoani mai te Muna fakatuagagina a te Atua ko te Tusi Tapu, ke manumalo tatou i ei. Tela la, na galue o faka‵lei aka ou manatu fakalotolotolua, kae ke sui ki te loto talitonu. E mautinoa eiloa me lavea ne Ieova a tatou taki tokotasi. E fiafia a ia ki mea ne fai ne koe kae ka tausi a ia ki tena tautoga ke fakamanuia ne ia koe. Ke na talitonu me e kilo atu a Ieova ki ana tavini fakamaoni me e ‵tau o maua ne latou a tena alofa mo tena atafai.