1. Ne a fesili e mafai o ‵sili ifo ne tatou māfai e mafaufau ‵loto tatou ki mea katoa a Ieova ne faite?

KAFAI e mafaufau ‵loto tatou ki te iunivesi telā ne faite ne Ieova, e mafai eiloa o ‵pau tou lagonaga mo te faisalamo ko Tavita, telā ne ‵talo atu ki a Ieova, kae fai atu: “Kafai e kilo atu au ki tou lagi, ko galuega a ou matikao lima, te masina mo fetū kolā ne fakatoka ne koe, Se a te aoga o te tagata e mafaufau ei koe ki ei, mo te tama a te tagata ke tausi koe ki ei?” (Sala. 8:3, 4) E pelā mo Tavita, e mafai o mafau‵fau tatou me i a tatou ko tō fo‵liki ma fakatusa ki fetū kolā ne faite ne Ieova, kae ofo tatou me e se mafai o puli i te mafaufau o Ieova a tatou. Kae ka lavea ne tatou a te atafai o Ieova ki ana tino muamua ne faite ko Atamu mo Eva, mo te auala ne faite ne ia lāua ke fai mo vaega o tena kaukāiga.

2. Se a te fuafuaga a Ieova mō ana tama‵liki muamua i te lalolagi nei?

² A Atamu mo Eva ko tama‵liki muamua a Ieova i te lalolagi nei, kae ko Ieova ko te lā Tamana alofa faka-te-lagi. Ne manako a ia ke fanafanau lāua. Ne fai atu te Atua ki a lāua: “Ke fanafanau kae ke fakatokouke, faka‵fonu te lalolagi kae pule atu ki ei.” (Kene. 1:28) Ne ‵tau o fai lā tama‵liki kae tausi faka‵lei te lā koga ‵nofo ko te lalolagi. Moi ne faka‵logo lāua o ga‵lue e ‵tusa mo te fuafuaga a Ieova mō lāua, penei koi tumau eiloa a Atamu mo Eva mo lā tama‵liki i loto i te kaukāiga o te Atua ki te se-gata-mai.

3. Kaia e mafai ei o fai atu tatou me ne maua ne Atamu mo Eva se tulaga tāua i te kāiga o Ieova?

³ Ne maua ne Atamu mo Eva se tulaga tāua i te kaukāiga o Ieova. E pelā mo te mea ne fakamau i te Salamo 8:5 mo te fakamatalaga mai lalo, ne fai atu ne Tavita a pati konei e uiga ki te faitega ne Ieova te tagata: “Ne fai ne koe a ia ke tai malalo ifo i agelu, kae ne fakafou ne koe a ia ki te ‵malu mo te gali.” E tonu, ne seki maua ne tino a te malosi, te poto mo te atamai e pelā mo  agelu. (Sala. 103:20) Kae ko tino e tai “malalo ifo” fua i tino faka-te-agaga konā. Mafaufau aka la ki te mea tenā! Ne tuku atu eiloa ne Ieova ki ‵tou mātua muamua se olaga gali.

4. Se a te mea ne tupu ki te tulaga o Atamu mo Eva i te kaukāiga o Ieova, kae ne a mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei?

⁴ Se mea fakafanoanoa me ne ‵galo atu i a Atamu mo Eva te lā tulaga tāua i te kāiga o Ieova. Ne fai ne te mea tenei ke maua ne lā tama‵liki a ikuga sē ‵lei, pelā mo te mea ka sau‵tala tatou ki ei i te mataupu tenei. Kae seki ‵fuli loa a te fuafuaga a Ieova. E manako a ia ko tino faka‵logo ke fai mo ana tamaliki ki te se-gata-mai. Muamua la, ke na sau‵tala tatou ki te auala ne fakatāua ne Ieova tatou. Ka oti, ko sau‵tala ei tatou ki mea e mafai o fai nei ne tatou ke fakaasi atu me e ma‵nako tatou o fai mo vaega o te kaukāiga o te Atua. Kae ko te ‵toe mea, ka sau‵tala tatou ki fakamanuiaga ka maua ne tama‵liki a Ieova i te lalolagi nei ki te se-gata-mai.

5. E mafai pefea o faka‵malu ne tatou te Atua ona ko te faitega ne ia tatou ki tena fakatusa?

⁵ Ne fakatāua ne Ieova tatou mai te faite ne ia tatou ki tena fakatusa. (Kene. 1:26, 27) Ona ko tatou ne faite ki te fakatusa o te Atua, e mafai o ati aka kae fakaasi atu ne tatou ana uiga ‵gali e uke, e pelā mo te alofa, atafai, fakamaoni mo te amiotonu. (Sala. 86:15; 145:17) I te taimi e ati aka ei ne tatou a vaegā uiga penā, e faka‵malu ne tatou a Ieova kae fakamaoni atu me e loto fakafetai tatou ki a ia. (1 Pe. 1:14-16) Kafai e amio tatou i te auala telā e fakafiafia atu ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi, ka fia‵fia kae lotoma‵lie tatou. Kae mai te faite o tatou ki tena fakatusa, ne tuku mai ne Ieova ki a tatou a uiga ke fai tatou mo vaegā tino kolā e manako a ia ke aofia i tena kāiga.

6. I te auala fea ne fakatāua ei ne Ieova a tino i te taimi ne fakatoka ei ne ia te lalolagi?

⁶ Ne fakatoka ne Ieova se koga ‵nofo fakapito mō tatou. A koi tuai o faite ne ia te tagata muamua, ne fakatoka ne Ieova te lalolagi mo ‵nofo i ei a tino. (Iopu 38:4-6; Iele. 10:12) Ona ko ia e atafai kae kaimalie, ne fakatoka ne Ieova a mea ‵lei e uke ke maua i ei ne tatou te fiafia. (Sala. 104:14, 15, 24) I nisi taimi, e mafaufau ‵loto a ia ki ana galuega ne fai, kae ne “lavea ne [ia[ me e ‵lei.” (Kene. 1:10, 12, 31) Ne fakatāua ne ia a tino mai te tuku atu ki a latou a te “pule” ki ana galuega fakaofoofogia katoa i te lalolagi. (Sala. 8:6) Ko te fuafuaga eiloa a te Atua ke maua ne tino ‵lei katoatoa a te fiafia mai te tausi atu ki mea katoa a ia ne faite ki te se-gata-mai. E mata, e fakafetai faeloa koe ki a Ieova ona ko tena tautoga gali tenā?

7. E fakaasi mai pefea i te Iosua 24:15 a te saolotoga o te tagata?

⁷ Ne tuku mai ne Ieova ki a tatou a te meaalofa ko te saolotoga. E mafai o filifili ne tatou te vaegā olaga e ma‵nako tatou ki ei. (Faitau te Iosua 24:15.) E fiafia eiloa te ‵tou Atua alofa māfai e filifili tatou ke tavini atu ki a ia. (Sala. 84:11; Faata. 27:11) E mafai ne tatou o fakaaoga faka‵lei a te ‵tou saolotoga i feitu e uke. Mafau‵fau ki fakaakoakoga ne tuku mai ne Iesu.

8. Se a te auala e tasi ne fakaaoga ei ne Ieova tena saolotoga?

⁸ E mafai o tau‵tali tatou i te fakaakoakoga a Iesu, mai te fakamuamua ne tatou a manakoga o nisi tino i lō ‵tou manakoga. I se aso e tasi, ne fi‵ta ‵ki a Iesu mo ana apositolo, kae ne olo atu latou ki se koga telā e se logoa ke mafai o malō‵lo aka latou i ei. Kae ne seki mafai latou o malō‵lo. Ne maua latou ne se vaitino kolā ne ma‵nako ke akoako latou ne Iesu. Kae ne seki kaitaua a Iesu. Ne alofa malosi a ia ki tino konā. Tela la, ne a mea ne fai ne Iesu? “Ne kamata o akoako atu ne ia a mea e uke ki a latou.” (Male. 6:30-34) Kafai e fakaakoako tatou ki a Iesu mai te fakaaoga ‵tou taimi mo malosi ke fesoasoani atu ki nisi tino, ko avatu loa ne tatou a tavaega ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi. (Mata. 5:14-16) E fakaasi  atu foki ne tatou ki a Ieova me e ma‵nako tatou o aofia i tena kaukāiga.

9. Se a te mea e ‵tau o masaua ne mātua?

⁹ Ne tuku mai ne Ieova te saolotoga ke fai ne tino a olotou tama‵liki, e penā foki mo te tiute ke akoako, a‵lofa kae tavini atu ki a ia. Kafai koe se mātua, e mata, e loto fakafetai koe mō te meaalofa fakapito tenā? E tiga eiloa e maua ne agelu a fakamanuiaga ‵gali e uke mai i a Ieova, kae ne seki maua ne latou a te tauliaga gali tenei, ke isi ne olotou tama‵liki. Tela la, kafai koe se mātua, e ‵tāua o fakatāua malosi ne koe a te tauliaga tenei ke puti aka au tama‵liki. Ko oti ne tuku atu ki mātua se tiute tāua ke puti aka olotou tama‵liki i “polopolokiga mo fakatakitakiga a Ieova.” (Efe. 6:4; Teu. 6:5-7; Sala. 127:3) Ko te mea ke fesoasoani atu ki mātua, ne fakatoka ne te fakapotopotoga a te Atua a mea faigaluega e uke kolā e fakavae ki te Tusi Tapu, e pelā mo tusi, vitio, pese mo nisi mataupu i te itaneti. E manino ‵lei me e fakatāua ne te ‵tou Tamana faka-te-lagi mo tena Tama a ‵tou tama‵liki. (Luka 18:15-17) Kafai e fakalago‵lago a mātua ki a Ieova kae fai ‵toe mea e mafai ke tausi atu ki olotou tama‵liki, ka fiafia eiloa a Ieova. Kae ka fesoasoani atu eiloa latou ke maua ne olotou tama‵liki a te fakamoemoega ke aofia i te kaukāiga o Ieova ki te se-gata-mai!

10-11. Se a te mea ne fai ne Ieova ke mafai o maua ne tatou e auala i te togiola?

¹⁰ Ne tuku mai ne Ieova tena Tama fagasele ko te mea ke mafai o toe aofia tatou i Tena kaukāiga. E pelā mo te mea ne fakasae aka i te palakalafa e 4, ne ‵galo atu i a Atamu mo Eva te lā tulaga i te kaukāiga o Ieova, kae penā foki lā tama‵liki. (Loma 5:12) Ne filifili ne Atamu mo Eva ke sē faka‵logo lāua ki te Atua, tela la ne tapale kea‵tea lāua mai tena kaukāiga. Kae pefea a lā tama‵liki? Ne fai ne Ieova se fakatokaga alofa mō tino faka‵logo ke mafai o aofia i tena kaukāiga. Ne fai ne ia te mea tenei e auala i te taulaga a tena Tama fagasele eiloa e tokotasi, ko Iesu Keliso. (Ioa. 3:16; Loma 5:19) Ona ko te taulaga a Iesu, ko oti ne fai a te toko 144,000 tino fakamaoni mo tama puke a te Atua.—Loma 8:15-17; Faka. 14:1.

¹¹ E se gata i ei, e lau i te fia miliona o nisi tino fakamaoni kolā e faka‵logo o fai te loto o te Atua. E maua ne latou te fakamoemoega ke aofia i te kaukāiga o te Atua mai tua o te ‵toe tofotofoga i te fakaotiga o te Afe Tausaga. (Sala. 25:14; Loma 8:20, 21) Ona ko te mea e maua ne latou te fakamoemoega tenā, ko oti ne fai ne latou a Ieova, te lotou Mafuaga e pelā me ko te lotou “Tamana.” (Mata. 6:9) Ka maua ne tino kolā ka toe faka‵tu mai a te avanoaga ke tauloto ki mea ka fai ne Ieova mō latou. A latou kolā ka faka‵logo ki ana fakatonuga ka aofia eiloa latou i tena kaukāiga.

12. Se a te fesili ka tali aka ne tatou?

¹² E pelā mo te mea ko lavea ne tatou, ne fakatāua ne Ieova a tino mai te fai ne ia a mea e uke mō latou. Ko oti ne fai ne ia a tino fakaekegina e pelā me ne ana tama puke, kae ko oti ne tuku atu ne ia ki te “vaitino tokouke” a te fakamoemoega ke fai latou mo ana tama‵liki i te lalolagi fou. (Faka. 7:9) Ne a mea e mafai ne tatou o fai i te taimi nei, ke fakaasi atu me e ma‵nako tatou ke aofia i tena kaukāiga ki te se-gata-mai?

13. Se a te mea e tasi o mafai ne tatou o fai ke aofia i te kaukāiga o te Atua? (Male. 12:30)

¹³ Fakaasi tou alofa ki a Ieova mai te tavini atu ki a ia mo te loto kātoa. (Faitau te Maleko 12:30.) Ne tuku mai ne te Atua mo te atafai a ‵toe meaalofa sili e uke, kae tasi mai i ei ko te saolotoga ke tapuaki atu ki a ia. E fakaasi atu ‵tou a‵lofa ki a Ieova mai te ‘faka‵logo ki ana fakatonuga.’ (1 Ioa. 5:3) Ne fakailoa mai ne Iesu a te fakatonuga a tena Tamana, ko tatou ke olo atu o fai a soko, kae papatiso latou. (Mata. 28:19) Ne fakatonu mai foki a ia ke fakatau  a‵lofa tatou. (Ioa. 13:35) Ka fai ne Ieova a tino faka‵logo ke aofia i tena kaukāiga o tino tapuaki i te lalolagi kātoa.—Sala. 15:1, 2.

14. E mafai pefea o fakaasi atu ne tatou te alofa ki nisi tino? (Mataio 9:36-38; Loma 12:10)

¹⁴ Fakaasi atu te alofa ki nisi tino. A te alofa ko te ‵toe uiga tāua o Ieova. (1 Ioa. 4:8) Ne mua o fakaasi mai ne Ieova tena alofa a koi tuai o iloa ne tatou a ia. (1 Ioa. 4:9, 10) E fakaakoako tatou ki a ia māfai e a‵lofa tatou ki nisi tino. (Efe. 5:1) Tasi o toe auala ‵lei e mafai o fakaasi atu ne tatou te alofa ki tino, ko te fesoasoani ki a latou ke tauloto e uiga ki a Ieova manū koi maua te avanoaga. (Faitau te Mataio 9:36-38.) I te faiga penā, ko tuku atu ne tatou ki a latou te avanoaga ke fai mo kaukāiga o te Atua. Kafai ko oti ne papatiso se tino, e ‵tau o tumau tatou i te a‵lofa kae āva ki a ia. (1 Ioa. 4:20, 21) E fai pefea ne tatou te mea tenei? Tasi, mai te tali‵tonu ki a ia. E pelā me se fakaakoakoga, ka fai e se malamalama tatou i te pogai ne fai ne ia se mea, sa mafau‵fau me ne fai ne ia ona ko pogai kaima‵nako. I lō te fai penā, ka fakaasi atu ne tatou te āva ki te ‵tou taina, kae ‵kilo atu ki a ia e pelā me e tāua atu i lō tatou.—Faitau te Loma 12:10; Fili. 2:3.

15. Ko oi a tino e ‵tau o fakaasi atu ne tatou ki ei te alofa fakamagalo mo te atafai?

¹⁵ Fakaasi te alofa fakamagalo mo te atafai ki tino katoa. Kafai e ma‵nako tatou ke aofia i te kaukāiga o Ieova ki te se-gata-mai, e ‵tau o fakagalue ne tatou te Muna a te Atua i ‵tou olaga. E pelā mo se mea e tasi, ne akoako ne Iesu me e ‵tau o fakaasi atu ne tatou te alofa fakamagalo kae atafai ki tino katoa, penā foki ‵tou fili. (Luka 6:32-36) I nisi taimi, kāti e faigata ki a tatou ke fai penā. Kafai e penā loa, e ‵tau o tauloto tatou ke mafau‵fau kae gasue‵sue pelā mo Iesu. Kafai e fai ne tatou te ‵toe mea ke faka‵logo ki a Ieova kae tau‵tali i a Iesu, ko fakaasi atu ne tatou ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi me e ma‵nako tatou ke fai mo vaega o tena kaukāiga ki te se-gata-mai.

16. E mafai pefea o puipui ne tatou a te ata o te kaukāiga o Ieova?

¹⁶ Puipui te ata o te kaukāiga o Ieova. I se kāiga, se mea masani ke fakaakoako se tamaliki tagata foliki ki tena taina matua. Kafai e fakagalue ne te taina matua a fakatakitakiga i te Tusi Tapu i tena olaga, ka fai a ia mo fakaakoakoga ‵lei ki tena taina foliki. Kafai e fai ne te taina matua a mea ma‵sei, kāti ka mafai o tautali te taina foliki ki tena fakaakoakoga sē ‵lei. E penā foki te kaukāiga o Ieova. Kafai ko kamata o filifili ne se Kelisiano telā ne fakamaoni muamua a mafaufauga aposetate io me filifili ke ola i se olaga masei, e mafai loa o tofotofogina a nisi tino ke ‵kau atu ki a ia mai te faiga o amioga ma‵sei. A latou kolā e fai penā, ka fakamasei ne latou te ata o te kaukāiga o tino tapuaki o Ieova. (1 Tesa. 4:3-8) E ‵tau mo tatou o ‵kalo kea‵tea mai te tau‵tali i fakaakoakoga ma‵sei kae ke mo a ma talia so se mea ke fakamasei ei ‵tou fesokotakiga mo te ‵tou Tamana alofa ko Ieova.

17. Se a te vaegā mafaufauga e ‵tau o ‵kalo kea‵tea tatou mai ei, kae kaia?

¹⁷ Tali‵tonu ki a Ieova i lō a mea faka-te-foitino. E tauto mai a Ieova me ka tuku mai ne ia a mea‵kai, gatu mo se koga ‵nofo māfai e fakamuamua ne tatou a tena Malo kae ola e ‵tusa mo ana tulaga amio‵tonu. (Sala. 55:22; Mata. 6:33) Mai te tali‵tonu ki te tautoga tenā, ka ‵kalo keatea tatou mai te mafau‵fau me ka maua ne tatou a te tokagamalie mo te fiafia mai kope faka-te-foitino kolā e ofo mai ne te lalolagi nei. E iloa ne tatou, me i te auala fua e tasi ke maua te filemu tonu o te mafaufau, ko te faiga o te loto o Ieova. (Fili. 4:6, 7) Kafai foki loa e se mafai o ‵togi ne tatou a kope e uke, e ‵tau o mafau‵fau tatou me e mata, e maua ne tatou te taimi mo te malosi ke fakaaoga kae tausi a vaegā kope penā. E mata, ko tō fakatāua ne tatou a ‵tou koloa faka-te-foitino? E ‵tau o masaua ne tatou me isi se galuega ne tuku mai ne te Atua kae manako a ia ke ga‵lue  malosi tatou i te galuega tenā. Ko tena uiga, e se ‵tau o talia ne tatou so se mea ke fakalavelave mai. E mautinoa eiloa me e se ma‵nako tatou o fai pelā mo te tamataene telā ne seki talia ne ia te tauliaga ke tavini atu ki a Ieova mo te manakoga ke fai fakamuli mo se tokotasi o ana tama puke—ona fua ko te mea ko tō fakataua ne ia a koloa o te lalolagi!—Male. 10:17-22.

18. Se a te tauliaga sili mo fakamanuiaga ka maua ne tino faka‵logo ki te se-gata-mai?

¹⁸ Ka maua ne tino faka‵logo a te tauliaga sili—ke a‵lofa kae tapuaki atu ki a Ieova ki te se-gata-mai! A latou kolā e fakamoe‵moe ke ola i te lalolagi nei ka maua foki ne latou te fiafia ke tausi atu ki te paneta gali telā ne faite ne Ieova mo fai te lotou koga ‵nofo. Ko pili fua nei o faka‵fou ne te Malo o te Atua a te lalolagi mo mea katoa i ei. Ka faka‵lei ne Iesu a fakalavelave kolā ne fakamāfua aka ne Atamu mo Eva, i te taimi ne fakaiku aka ei ke tiakina ne lāua te kaukāiga o te Atua. Ka toe faka‵tu mai ne Ieova te fia miliona o tino kae tuku atu ki a latou te ola se-gata-mai mo te ola ‵lei katoatoa i te lalolagi telā ka toe liu palataiso. (Luka 23:42, 43) I te taimi e gasolo atu ei te kaukāiga o tino tapuaki o Ieova i te lalolagi nei ki te tulaga ‵lei katoatoa, ka maua eiloa ne latou a te “‵malu mo te gali” telā ne faipati ki ei a Tavita.—Sala. 8:5.

19. Ne a mea e ‵tau o masaua faeloa ne tatou?

¹⁹ Kafai e aofia koe i te “vaitino tokouke” ko maua ne koe a te fakamoemoega gali. A te Atua e alofa ki a koe; e manako a ia ke fai koe mo se tokotasi o tena kaukāiga. Tela la, fai a mea katoa e mafai ne koe ke fakafiafia atu ki a ia. Tuku i tou mafaufau mo tou loto i aso katoa a te tautoga a te Atua. Ke fiafia ki tou tauliaga ke tapuaki atu ki te ‵tou Tamana pele faka-te-lagi, kae fakatāua te fakamoemoega ke ‵viki atu ki a ia ki te se-gata-mai!