‘Olo Atu o Fai a Tino mo Oku Soko’

“Ko oti ne tuku mai ki a au a te pule kātoa i te lagi mo te lalolagi. Tela la, olo atu koutou ki fenua katoa ke fai a tino i ei mo oku soko.”​—MATAIO 28:​18, 19.

1, 2. (a) Se a te galuega ne tuku atu ne Iesu ki ana soko? (e) Ne a fesili e uiga ki te fakatonuga a Iesu ka mafau‵fau tatou ki ei?

KO TE ‵tau mafanafana i Isalaelu i te 33 T.A., kae ne maopoopo ei a soko o Iesu i luga i se mauga i Kalilaia. Ko pili fua o foki atu te lotou Aliki telā ne fatoā fakatu aka mai te mate ki te lagi, kae ne isi se mea tāua ne fia taku muamua atu ne ia ki a latou. E isi se galuega ne manako Iesu ke fai ne latou. Se a te galuega tenā? Ne ‵saga atu pefea ana soko ki ei? Kae e aofia pefea tatou i aso nei i te galuega tenā?

² E ‵mau a pati a Iesu konā i te Mataio 28:​18-​20: “Ko oti ne tuku mai ki a au a te pule kātoa i te lagi mo te lalolagi. Tela la, olo atu koutou ki fenua katoa ke fai a tino i ei mo oku soko; papatiso foki latou i te igoa o te Tamana, te Tama mo te Agaga Tapu. Akoako atu foki latou ke faka‵logo ki mea katoa kolā ne fakatonu atu ne au ki a koutou. Kiloke! Au e fakatasi faeloa mo koutou, ke oko eiloa ki te gataga o te lalolagi.” Ne faipati a Iesu e uiga ki te “pule kātoa,” “fenua katoa,” “mea katoa,” mo te “fakatasi faeloa.” A tena fakatonuga telā e aofia i ei a tugāpati konā e fa, e ‵sae aka ei a fesili tāua, kolā e mafai o fakatoetoe aka ki pati konei: kaia? tefea? se a? mo te mafea? Ka mafau‵fau nei tatou ki fesili takitatasi konei. *

“Ko Oti ne Tuku Mai ki a Au te Pule Kātoa”

3. Kaia e ‵tau ei o faka‵logo tatou ki te fakatonuga ke fai a soko?

³ Muamua la, kaia e ‵tau ei o faka‵logo tatou ki te fakatonuga ke fai a soko? Ne fai mai a Iesu: “Ko oti ne tuku mai ki a au te pule kātoa i te lagi mo te lalolagi. Tela la, olo atu koutou ki fenua katoa ke fai a tino i ei mo oku soko.” A te pati “tela la” e fakasino atu ki te pogai tāua e ‵tau ei o faka‵logo tatou ki te fakatonuga tenei. E fai penā me i a Iesu, telā ne tuku mai ne ia te fakatonuga, ko maua ne ia te “pule kātoa.” E pefea te lasi o tena pulega?

4. (a) E pefea te lasi o te pulega a Iesu? (e) E fakamalosi aka pefea te ‵tou kilokiloga ki te fakatonuga ke fai a soko ne te ‵tou malamalama i te malosi o te pulega a Iesu?

⁴ Ne maua ne Iesu te pulega ki luga i tena fakapotopotoga, kae talu mai te 1914, ne maua ne ia te pulega ki luga i te Malo fou o te Atua. (Kolose 1:​13; Fakaasiga 11:15) A ia ko te Agelu Sili telā e pule atu ki se kautau faka-te-lagi o te fia selau miliona o agelu. (1 Tesalonia 4:​16; 1 Petelu 3:​22; Fakaasiga 19:​14-​16) Ko oti ne tuku atu ne tena Tamana te malosi ki ei ke fakaseai ne ia a  “pule katoa fakatemoni” kolā e ‵teke atu ki akoakoga amio‵tonu. (1 Kolinito 15:​24-​26; Efeso 1:​20-​23) E se gata fua te pulega a Iesu ki tino ola. A ia foki ko te “Famasino o tino ‵mate mo tino ola” kae ko maua foki ne ia te ‵mana mai te Atua ke toe faka‵tu mai a tino kolā ko ‵mate. (Galuega 10:42: Ioane 5:​26-​28) E tonu, e ‵tau eiloa o fakatāua katoatoa ne tatou se fakatonuga mai te tino telā ne tuku atu ki ei te malosi sē fuafuagina tenei. Tela la, e faka‵logo eiloa tatou mo te āva ki te fakatonuga a Keliso ke ‘olo atu o fai a soko.’

5. (a) Ne fakalogo pefea a Petelu ki pati a Iesu? (e) Se a te fakamanuiaga ne maua ona ko te fakalogo o Petelu ki te fakatonuga a Iesu?

⁵ I te kamataga eiloa o tena galuega i te lalolagi nei, ne akoako ne Iesu ana soko i se auala fakaofoofogia me i te taliaga o tena pulega mo te faka‵logo ki ana fakatonuga ka iku atu ei ki te mauaga o fakamanuiaga. Ne fai atu a ia i se taimi e tasi ki a Petelu telā se tino faiika: “Usu atu te poti ke tai ‵mao ki te koga ‵poko, ka ko koe mo ou takaga, ‵pei ifo otou tili ke maua ne otou ika.” Ne talitonu a Petelu me e seai eiloa ne ika, telā fai atu ei ki a Iesu: “Te Aliki, ne logofio‵fio eiloa matou i te po, e seai eiloa se ika ne maua.” Kae ne toe fai atu a Petelu mo te loto maulalo: “Kae ona ko tau pati, ka ‵pei ifo ei ne au a tili.” “Ko oko eiloa i te uke o ika” ne maua ne ia i te faiga o te fakatonuga a Iesu. Ona ko te lasi o tena ofo, “ne totuli [ifo a Petelu] i mua o Iesu kae fai atu: ‘Te Aliki, fano keatea mai i a au, me i a au se tagata agasala.’ ” Kae ne tali atu a Iesu: “Sa mataku; mai i te taimi nei o fano ki mua, ka maua ne koe ne tino.” (Luka 5:​1-10; Mataio 4:​18) Ne a mea e tauloto ne tatou mai te tala tenā?

6. (a) E fakaasi mai pefea i te tala e uiga ki te mauaga fakavavega o ika a te vaegā fakalogo telā e manako ki ei a Iesu? (e) E mafai pefea o fakaakoako atu tatou ki a Iesu?

⁶ Ne tuku atu ne Iesu ki a Petelu, Anitelea, mo nisi apositolo te galuega ke fai latou mo “tino faiika ki tino,” e se mai mua kae mai tua o te mauaga ne latou o ika e uke ‵ki. (Maleko 1:​16, 17) E manino ‵lei i ei, me ne seki manako a Iesu ke faka‵logo ana soko e aunoa mo se pogai. Ne tuku atu ne ia ki tāgata konā se pogai mautinoa e ‵tau ei o faka‵logo latou ki a ia. E pelā eiloa mo te fakalogo ki te fakatonuga a Iesu ke ‵pei ifo olotou tili ki lalo ne iku atu ei ki te mauaga o se taui lasi ‵ki, e penā foki te fakalogo ki te fakatonuga a Iesu ke ‘faiika ki tino’ ka iku atu eiloa ki te mauaga o fakamanuiaga e se lausia. Ne faka‵logo eiloa a apositolo mo te fakatuanaki katoatoa. E fakaoti penei te tala: “Ne soso ake ne latou a poti ki uta, tiaki ei olotou mea katoa kae tau‵tali atu i a Iesu.” (Luka 5:​11) I aso nei, i te ‵tou fakamalosi atu ki nisi tino ke ‵kau atu ki te galuega ko te faiga o soko, e fakaakoako eiloa tatou ki a Iesu. E se ma‵nako tatou ke faka‵logo mai a tino ona fua ko te mea e fakatonu atu tatou ke fai penā, kae e tuku atu ne tatou a pogai mautinoa e ‵tau ei o faka‵logo ki fakatonuga a Keliso.

Pogai Mautinoa mo Lagonaga ‵Tonu

7, 8. (a) Ne a nisi pogai mai te Tusi Tapu e fai ei te galuega talai o te Malo mo te faiga o soko? (e) Se a te tusi siki fakapito e fakamalosi atu ke tumau eiloa koe i te galuega talai? (Ke onoono foki ki te fakamatalaga fakaopoopo.)

⁷ Ona ko te talia ne tatou a te pulega a Keliso, e fai foki te ‵tou vaega i te galuega ko te talaiatuga o te Malo mo te faiga o soko. Ne a la nisi pogai mai te Tusi Tapu i te faiga o te galuega tenā e mafai o fakaasi atu ne tatou ki tino ke ma‵losi o fai a galuega ‵lei? Mafaufau ki pati a nisi Molimau fakamaoni mai fenua kese‵kese, kae onoono me e ‵lago atu pefea a tusi siki ne fakaaogā ne latou ki olotou fakamatalaga.

⁸ Roy, ne papatiso i te 1951: “I te taimi ne tuku atu ei toku olaga ki a Ieova, ne tauto atu au ke tavini atu faeloa ki a ia. E manako au o tausi taku tautoga.” (Salamo 50:14: Mataio 5:​37) Heather, ne papatiso i te 1962: “Kafai e mafaufau au ki mea katoa ne fai ne Ieova mō toku ‵lei, e manako eiloa au ke fakaasi atu toku loto fakafetai mai te tavini atu ki a ia mo te fakamaoni.” (Salamo 9:​1, 9-​11; Kolose 3:​15) Hannelore, ne papatiso i te 1954: “I taimi takitasi e olo atu ei tatou i te galuega talai, e ‵lago mai faeloa a agelu ki a tatou​​—ko tafaga te gali o te tauliaga tenā!”  (Galuega 10:​30-​33; Fakaasiga 14:​6, 7) Honor, ne papatiso i te 1969: “I te taimi e fakaoko mai ei ne Ieova tena fakamasinoga, e se manako au ke ‵losi mai soku tuakoi me ne fakata‵mala a Ieova mo ana Molimau mai te fai mai, ‘E seai eiloa se fakailoaga kai maua ne au!’ ” (Esekielu 2:5; 3:​17-​19; Loma 10:​16, 18) Claudio, ne papatiso i te 1974: “Kafai e talai atu tatou, e ‘lavea tatou ne te Atua’ kae ‘ga‵lue fakatasi foki tatou mo Keliso.’ Mafaufau la, e ga‵lue fakatasi eiloa tatou mo ‵tou toe Taugasoa pele.”​​—2 Kolinito 2:​17. *

9. (a) Se a te mea e fakaasi mai ne te tala o te faiikaga a Petelu mo nisi apositolo e uiga ki lagonaga ‵tonu e ‵tau o maua i te faka‵logo ki te Keliso? (e) Se a te lagonaga tonu o te fakalogo ki te Atua mo Keliso i aso nei, kae kaia?

⁹ E fakaasi mai foki i te tala e uiga ki te mauaga o ika e uke a te tāua ke maua se lagonaga tonu i te fakalogo ki a Keliso​​—ko te alofa eiloa. I te faiatuga a Petelu “Fano keatea mai i a au, me i a au se tagata agasala,” ne seki fano keatea a Iesu, io me ne taku fakamasei ne ia a Petelu e uiga ki sena agasala. (Luka 5:8) Ne seki taku fakamasei foki ne Iesu a Petelu e uiga ki tena faiatuga ke fano keatea a ia. I lō te fai penā, ne tali atu a Iesu mo te atafai: “Sa mataku.” A te mataku valea e mafai o fai mo fai se lagonaga sē tonu ke fakalogo ei ki a Keliso. I lō te fai atu penā, ne fai atu a Iesu ki a Petelu me i a ia mo ana taugasoa ka aogā malosi e pelā me ne tino faiika ki tino. I aso nei, e se fakaaogā ne tatou te mataku io me ko nisi lagonaga ‵se penā, e pelā mo lagonaga agasala io me ko te mā ke faimālō atu ei ke faka‵logo a nisi tino ki a Keliso. Ko te fakalogo katoatoa fua telā e fakavae ki te alofa ki te Atua mo Keliso e fai ei te loto o Ieova ke fiafia.​​—Mataio 22:37.

‘Ke Fai a Tino i Fenua Katoa mo Oku Soko’

10. (a) Se a te mea faigata ne fakafesagai mo soko o Iesu ona ko nisi fakamatalaga likiliki e uiga ki tena fakatonuga ke fai a soko? (e) Ne ‵saga atu pefea te kau soko ki te fakatonuga a Iesu?

¹⁰ A te lua o fesili telā ne sae aka i te fakatonuga a Keliso ko te, Tefea te koga e ‵tau o fai i ei te galuega tenei ko te faiga o soko? Ne fai atu a  Iesu ki ana soko: ‘Ke fai a tino i fenua katoa mo oku soko.’ Mai mua o te galuega talai a Iesu, ne talia sāle a tino mai fenua fakaatea ke tapuaki atu ki a Ieova māfai e o‵mai latou ki Isalaelu. (1 Tupu 8:​41-​43) Ne talai muamua atu a Iesu maise eiloa ki tino Isalaelu, kae nei ko fai atu ki ana soko ke olo atu ki tino i fenua katoa. A te ‵tonuga loa, a te koga ne faiika i ei, io me ko te koga talai o ana soko ne aofia fua i ei se tamā “vaituloto”​​—ko tino Isalaelu​​—kae ne ‵tau o toe fakalasi atu ke aofia i ei te “tai” o tino katoa. E tiga eiloa ne faigata te ‵fuliga tenei ki soko, ne toka eiloa latou o faka‵logo ki te fakatonuga a Iesu. E seki kātoa te 30 tausaga mai tua o te mate o Iesu, ne tusi mai ei te apositolo ko Paulo me ko oti ne talai atu te tala ‵lei “ki tino katoa mai lalo o te lagi,” kae e se ki tino Isalaelu fua.​​—Kolose 1:​23.

11. Se a te fakalauefaatuga o ‘koga faiika’ telā ko oti ne fai talu mai te kamataga o te 20 senitenali?

¹¹ I aso fakamuli nei, ko oti ne lavea atu foki se fakalauefaatuga penā o te koga talai. I te kamataga o te 20 senitenali, ne aofia fua a nāi fenua i ‘koga faiika.’ Kae ne tau‵tali atu eiloa a soko o Iesu i te taimi tenā ki te fakaakoakoga a Kelisiano i te senitenali muamua kae ne fakalauefa atu ne latou te koga talai mo te loto finafinau. (Loma 15:20) Mai tua malie o te 1930, ne talai atu a soko i fenua e sili atu i te selau. I aso nei, ko oti ne fakalasi atu a ‵tou ‘koga faiika’ ki fenua e 235.​​—Maleko 13:10.

‘Mai Tino e Fai‵pati ki ‵Gana Katoa’

12. Ne a mea faiga‵ta e fakaasi mai i te valoaga i te Sakalia 8:​23?

¹² A te faiga o soko i fenua katoa e se faigata fua ona ko te lasi o te koga talai, kae ona foki ko mea tau ‵gana. Ne ‵valo mai a Ieova e auala i te pelofeta ko Sakalia: “I aso konā, ka o‵mai a tino o fenua fakaatea e tokosefulu [mai ‵gana katoa, Tusi Paia, Samoa] ki se Iutaia e tokotasi, kae fai atu ki a ia penei, ‘Matou e ma‵nako o ‵kau mo koe, me ne lagona ne matou me i te Atua e fakatasi mo koe.’” (Sakalia 8:​23) I te fakataunuga telā e sili atu o te valoaga tenei, a te “Iutaia” e fakaata mai i ei te ‵toega o Kelisiano fakaekegina, kae ko “tino o fenua fakaatea e tokosefulu” ko te “vaitino tokouke.” * (Fakaasiga 7:​9, 10; Kalatia 6:​16) Ka maua atu a te vaitino tokouke tenei o soko o Keliso i fenua e uke, kae e pelā mo pati a Sakalia, ka fai‵pati latou ki ‵gana e uke. E mata, e lavea atu te vaega tenā o te faiga o soko i tala o tino o te Atua i aso nei? Ao, e penā eiloa.

13. (a) Ne a atiakega ko oti ne fai e uiga ki ‵gana i va o tino o te Atua i aso nei? (e) Ne saga atu pefea te tavini fakamaoni ki te gasoloakaga o manakoga mō meakai faka-te-agaga i ‵gana kese‵kese? (Ke aofia te pokisi, “Tusi mō Tino ‵Kivi.”)

¹³ I te 1950, a te ‵gana e fai‵pati ki ei a te toko 3 o tino mai te toko 5 o Molimau a Ieova i te lalolagi kātoa, ko te ‵gana Peletania. Mai i te 1980, ne mafuli te aofaki tenā ki te toko 2 mai te toko 5, kae nei la, ko ‵tusa fua mo te toko 1 mai te toko 5 o Molimau e faipati i te ‵gana Peletania.  Ne saga atu pefea te tavini fakamaoni kae poto ki te ‵fuliga tenei i ‵gana? Mai te tukumaiga faeloa o meakai faka-te-agaga i ‵gana e uke atu. (Mataio 24:45) E pelā mo te tausaga ko te 1950, ne ‵lomi ‵tou tusi i ‵gana e 90, kae nei la ko nofo pelā ki te 400. E mata, e isi ne ikuga ko oti ne maua ona ko te ‵saga malosi atu ki tino mai ‵gana kese‵kese? Ao! E nofo ki te toko 5,000 te aofaki masani o tino mai ‘‵gana katoa’ e fai mo fai ne soko o Keliso i vaiaso takitasi i te tausaga kātoa! (Fakaasiga 7:9) Kae e tumau eiloa te gasoloakaga tenei. I nisi fenua, ko oko eiloa i te uke o ika e ‵lave i te “tili”!​​—Luka 5:6; Ioane 21:6.

Se Galuega Fakafiafia ​—​E Mafai o Kau Atu Koe ki ei?

14. E mafai pefea o fesoasoani atu tatou ki tino i ‵tou koga talai kolā e fai‵pati ki se ‵gana fakaatea? (Ke aofia te pokisi, “Te ‵Gana Fai Tāga mo te Faiga o Soko.”)

¹⁴ I fenua mau‵mea e uke, e avatu ne tino ‵fou mai nisi fenua se isi tiute ko te faiga o soko mai tino o ‘‵gana katoa.’ (Fakaasiga 14:6) E mafai pefea o fesoasoani atu tatou ki tino i ‵tou koga talai kolā e fai‵pati ki ‵gana fakaatea? (1 Timoteo 2:4) E mafai o fakaaogā ne tatou a mea faiika ‵tonu i se auala fakatusa. Tuku atu ki tino penā a tusi i olotou ‵gana eiloa. Kafai e mafai, fakatoka se Molimau telā e iloa ne ia te lotou ‵gana ke āsi atu ki a latou. (Galuega 22:2) Ko gasolo eiloa nei o faigofie atu a fakatokaga penā, me ko oti ne tauloto a Molimau e tokouke ki nisi ‵gana i tafa o olotou ‵gana masani ko te mea ke fesoasoani atu ki tino mai nisi fenua ke fai mo fai ne soko o Keliso. E fakaasi mai i lipoti me i te tukuatuga o te vaegā fesoasoani penā, ne fai eiloa mo fai se mea fakafiafia ‵ki.

15, 16. (a) Ne a fakaakoakoga e fakaasi mai i ei me se mea fakafiafia ke fesoasoani atu ki tino kolā e fai‵pati ki se ‵gana fakaatea? (e) Ne a fesili e uiga ki te taviniga i se koga telā e fai‵pati ki se ‵gana fakaatea e mafai o mafaufau tatou ki ei?

¹⁵ Mafaufau la ki fakaakoakoga e lua mai te Netherlands, telā e fakatoka i ei te galuega talai o te Malo i ‵gana e 34. Ne ofo atu se tauavaga Molimau ke olo laua o talai ki tino kolā e fai‵pati ki te ‵gana Polani. Ne ‵saga malosi atu a tino e tokouke ki lā taumafaiga, telā ne fakamalosi atu i ei ki te tagata ke fakamu‵tana ana taimi i tena galuega ‵togi ko te mea ke toe avanoa se isi aso i te vaiaso mō fai a sukesukega  faka-te-Tusi Tapu mo tino fia‵fia. E seki leva, kae ne fai ne te tauavaga tenei a akoga faka-te-Tusi Tapu e sili atu i te 20 i vaiaso takitasi. E penei a lā pati: “E fai ne te ma galuega talai ke fia‵fia malosi maua.” E fia‵fia malosi eiloa a tino fai soko maise eiloa māfai e lagona ne tino i olotou ‵gana tonu a muna‵tonu i te Tusi Tapu kae fakaasi mai foki te lotou loto fakafetai e uiga ki ei. E pelā mo te taimi e tasi ne fai ei te fakatasiga i te ‵gana Vietnam, ne tu aka se tagata ko tai pa matua kae fakamolemole atu mō se avanoaga ke faipati atu a ia. Ne fai atu a ia ki Molimau mo ana loimata ko ma‵ligi: “E fakafetai atu eiloa mō otou taumafaiga ke tauloto ki taku ‵gana faigata. Ko oko eiloa toku fiafia ke tauloto ki mea ‵gali e uke mai te Tusi Tapu i toku matua tenei.”

¹⁶ Tela la, e se tioa eiloa o fia‵fia malosi a tino kolā e tavini atu i fakapotopotoga kolā e fai‵pati ki se ‵gana fakaatea. Ne fai mai se tauavaga mai Peletania: “A te taviniga i se koga telā e fai‵pati ki se ‵gana fakaatea i ei ko te ‵toe mea gali eiloa ne lagona ne maua i te 40 tausaga ne tavini atu ei maua i te taviniga o te Malo.” E mata, e mafai o ‵fuli ou fakanofonofoga ko te mea ke kau atu koe ki te galuega fakamalosi loto tenei? Kafai koi nofo atu koe i se akoga, e mata, e mafai o tauloto ne koe se isi ‵gana ke fakatoka ei mō se vaegā galuega penei? A te faiga penā, e mafai ei o takitaki atu koe ki se olaga fakafiafia telā e ‵fonu i fakamanuiaga. (Faataoto 10:22) Kaia e se sau‵tala ei ki te mea tenei fakatasi mo ou mātua?

Ke Fakaaogā a Auala Kese‵kese

17. E mafai pefea o oko atu tatou ki tino e tokouke i te koga talai a te ‵tou fakapotopotoga?

¹⁷ E malamalama ‵lei, me e se mafai ne te tokoukega o tatou o ‵pei atu ‵tou “tili” i koga kolā e fai‵pati ei a tino ki ‵gana fakaatea ona ko ‵tou fakanofonofoga. Kae e mafai eiloa o oko atu tatou ki tino e tokouke i ‵tou koga talai masani. E pefea la? Mai te fakaaogāga o auala kese‵kese i te ‵tou fekau. Ko gasolo aka eiloa o tokouke a te aofaki o tino e ‵nofo atu i fale kolā e faigata te ulu atu ki ei i koga e uke. E se ‵nofo atu a nisi tino e tokouke i olotou fale māfai ko āsi atu tatou i te ‵tou galuega mai fale ki fale. Tela la, e ‵tau o ‵pei atu ‵tou “tili” i taimi kese‵kese mo koga kese‵kese. Kafai e fai penā, e fakaakoako atu ei tatou ki a Iesu. Ne maua ne ia a auala ke faipati atu ki tino i koga kese‵kese.​​—Mataio 9:9; Luka 19:​1-​10; Ioane 4:​6-​15.

18. Ne magoi pefea a te talai atu i kogā koga kese‵kese? (Ke aofia te pokisi, “Te Faiga o Soko i Koga Ga‵lue.”)

¹⁸ I nisi vaega o te lalolagi, a te talai atu i so se koga e ‵nofo i ei a tino e fai mo fai se auala tāua e fai ei a soko. Ko oti ne ‵saga malosi atu a tino fai soko ata‵mai ki te talai atu i kogā koga kese‵kese. I tafa o te kau atu ki te galuega talai mai fale ki fale, ko talai atu nei a tino talai i malae vakalele, i ofisa, i sitoa, i koga faka‵tu motokā, i koga e ‵tu ei a pasi, i auala, i malae ta‵fao, i matāfaga, mo so se koga. E tokouke a Molimau ‵fou papatiso ne fesokotaki atu muamua ki ei i kogā koga penei. E fesoasoani mai a te fakaaogāga o auala kese‵kese ke fakataunu katoatoa ei ne tatou te fakatonuga a Iesu e uiga ki te faiga o soko.​​—1 Kolinito 9:​22, 23.

19. Ne a vaega o te fakatonuga a Iesu ki a tatou ka suke‵suke ki ei i te suā mataupu?

¹⁹ E seki aofia fua i te fakatonuga a Iesu me kaia e ‵tau ei o fai a soko kae tefea foki te koga e ‵tau o fai i ei te galuega tenā, kae e aofia foki i ei me ne a mea e ‵tau o talai atu ne tatou kae fakagata mafea te faiga tenā. Ka suke‵suke tatou ki vaega e lua o te fakatonuga a Iesu tenā ki a tatou i te suā mataupu.

[Fakamatalaga mai lalo]

E Masaua ne Koe?

• Ne a pogai mo lagonaga e ‵kau atu ei tatou ki te galuega talai o te Malo mo te faiga o soko?

• E pefea te lasi o te fakataunuga ne tavini a Ieova i aso nei a te fakatonuga a Iesu ke fai a soko i fenua katoa?

• E mafai pefea o fakakese‵kese ne tatou a ‘auala e faiika ei tatou,’ kae kaia e ‵tau ei o fai penā?

[Fesili mo te Sukesukega]

[Pokisi/Ata i te itulau e 24]

Tusi mō Tino ‵Kivi

A Alapati se toeaina Kelisiano kae galue tumau i te taviniga i te Iunaite Sitete. A ia e ‵kivi. I te fakaaogāga o tusi faka-te-Tusi Tapu mō tino ‵kivi, ne fesoasoani atu ei ke momea aka te magoi o tena taviniga, e aofia i ei ana galuega e pelā me se ovasia o te galuega talai. E fai la pefea ana tofiga i tena fakapotopotoga?

“E seai se ovasia o te galuega talai ne maua ne matou i te motou fakapotopotoga ne magoi e pelā mo Alapati,” ko muna a Iakopo, te toeaina tausi. A Alapati se tokotasi o tino mai te toko 5,000 o tino ‵kivi i te Iunaite Sitete, kolā ne maua ne latou a tusi faka-te-Tusi Tapu mō tino ‵kivi i te ‵gana Peletania mo te ‵gana Sepania. A te ‵tonuga loa, talu mai te 1912, ko oti ne ‵lomi ne te tavini fakamaoni a tusi kese‵kese mō tino ‵kivi e silia atu i te selau. Mai te fakaaogāga o poto ‵fou, ko mafai nei o ‵lomi ne Molimau a Ieova te fia miliona o tusi mō tino ‵kivi i ‵gana e silia atu i te sefulu kae tufatufa atu ki fenua e silia atu i te 70. E mata, e iloa ne koe se tino telā e mafai o maua ne ia a mea aogā mai tusi faka-te-Tusi Tapu kolā ne fakatoka mō tino ‵kivi?

[Pokisi/Ata i te itulau e 25]

Te ‵Gana Fai Tāga mo te Faiga o Soko

E lau i afe o Molimau i te lalolagi kātoa, e aofia i ei a talavou loto finafinau, ko oti ne tauloto ki te ‵gana fai tāga ke fesoasoani atu ei ki tino taliga ‵tuli ke fai mo fai ne soko o Keliso. Ne iku atu i ei ki te papatisoga o tino taliga ‵tuli e toko 63 i Pasili fua i se tausaga fakamuli nei, kae ko toko 35 a Molimau ‵tuli i konā ko tavini atu nei e pelā me ne tino talai tumau. I te lalolagi kātoa, e ‵tusa mo te 1,200 a fakapotopotoga mo potukau kolā e fakaaogā i ei te ‵gana fai tāga. E tasi eiloa te seketi i te ‵gana fai tāga i Lusia, ko te ‵toe seketi lasi eiloa i te lalolagi kātoa, telā e aofia i ei a Lusia kātoa!

[Pokisi/Ata i te itulau e 26]

Te Faiga o Soko i Koga Ga‵lue

I te taimi ne āsi atu ei ki tino ga‵lue i olotou ofisa, ne fetaui se Molimau i Hawaii mo se ofisa maluga i te kamupane o mea fakatele‵tele. E tiga tena fakalavelave, ne talia ne te tagata tenei ke suke‵suke a laua ki te Tusi Tapu i vaiaso katoa i tena ofisa i se 30 minute. I taeao o Aso Tolu katoa, ne fai atu a ia ki ana tino ga‵lue ke taofi katoa a telefoni a tino ki a ia ko te mea ke saga tonu atu a ia ki te akoga. Ne suke‵suke foki te suā Molimau ki te Tusi Tapu i vaiaso katoa fakatasi mo te pule o te sitoa telā e faka‵fou i ei a taka kolā ko ma‵sei. E fai eiloa te akoga tenā i te koga e ‵togi ei a mea. Kafai e vau se tino ‵togi, ko fakatafa te Molimau ki se isi koga. Kafai ko fano te tino ‵togi, ko toe fai te akoga.

Ne mafai o fesokotaki atu ki te ofisa maluga i te kamupane mo te pule o te sitoa ona ko te gasue‵sue muamua o Molimau ke ‵pei atu a “tili” i kogā koga kese‵kese. E mata, e mafai o mafaufau koe ki koga talai i tau fakapotopotoga kolā e mafai ei o fetaui mo tino kolā e faigata o maua atu i olotou fale?

[Ata i te itulau e 26]

E mata, e mafai o tavini atu koe i se koga telā e fai‵pati ki se isi ‵gana?