1. E mafai pefea o fakaaoga ne tatou a te ‵talo i te Mataio 6:9-13 i te ‵tou galuega talai?

E MAFAI eiloa ne tino e tokouke o fai atu te ‵Talo a te Aliki e pelā me se mea tauloto. I te ‵tou galuega mai fale ki fale, e masani o fakasino atu tatou ki te ‵talo tenei ke fesoasoani ki tino i fale ke malamalama i te Malo o te Atua, se pulega tonu telā ka aumai ne ia a ‵fuliga ‵gali ki te ‵tou lalolagi. Io me e mafai o fakasino atu ki te fakamolemole muamua i te ‵talo ke fakaasi atu me e isi se igoa totino o te Atua, telā e ‵tau o fakatapu, io me ke faka‵malugina.—Mata. 6:9.

2. E iloa pefea ne tatou me ne seki manako a Iesu ke fakafoki‵foki atu ne tatou a pati katoa i te ‵talo fakaakoako i taimi katoa e ‵talo ei tatou?

² E mata, ne manako a Iesu ke fakafoki‵foki atu ne tatou a pati katoa i te ‵talo tenei i taimi katoa e ‵talo ei tatou, e pelā mo mea e fai ne tino e tokouke i Fenua Kelisiano? Ikai. A koi tuai o fai atu ne Iesu a te ‵talo tenei e pelā me se fakaakoakoga, ne fai atu tou tagata: “Kae kafai koe e ‵talo sa fakafoki‵foki au pati.” (Mata. 6:7) I se taimi fakamuli ifo, ne toe taku mai ne ia te talo tenei kae e ‵kese a pati ne fakaaoga ne ia i ei. (Luka 11:1-4) Tela la, ne fesoasoani  mai a Iesu ke iloa ne tatou a vaegā mea kolā e ‵tau o akai atu tatou ki ei mo mea kolā e tāua atu e ‵tusa mo te fakasologa. Tela la, se mea ‵lei ke taku ki te ‵talo a te Aliki.

3. Ne a fesili e mafai o mafau‵fau ‵loto tatou ki ei i te taimi e iloilo aka ei ne tatou a te ‵talo fakaakoako?

³ I te mataupu tenei mo te suā mataupu, ka iloilo aka ne tatou a mea kolā e aofia i te ‵talo fakaakoako. Kafai e fai tatou penā, ke fesili ifo ki a koe eiloa, ‘E mafai pefea o fai ne te ‵talo tenei ke momea aka te ‵lei o aku ‵talo? Kae e sili atu i te tāua, e mata, e ola au e ‵tusa mo te ‵talo?’

4. Se a te mea e fakamasaua mai ne te tugapati “te motou Tamana,” kae fai pefea a Ieova mo fai te “Tamana” ki Kelisiano kolā e fakamoemoe ke ola i te lalolagi?

⁴ A te tugapati ko “te motou Tamana,” e se ko te “toku Tamana,” e fakamasaua mai me e aofia tatou i se “kautaina kātoa” kolā e fakatau a‵lofa tonu. (1 Pe. 2:17) Ko se faka‵tau eiloa i te gali o te tauliaga tenā! E fetaui ‵lei eiloa a Kelisiano fakaekegina, kolā ko oti ne puke e pelā me ne tama a te Atua mo te fakamoemoega ki te lagi, ke fakasino katoatoa atu ki a Ieova e pelā me ko te “Tamana.” (Lo. 8:15-17) A Kelisiano kolā e fakamoe‵moe ke ola ki te se-gata-mai i te lalolagi e mafai foki o fakasino atu ki a Ieova e pelā me ko te “Tamana.” A ia ko te Tino ne tuku mai ne ia te ola, kae tausi mai foki ki tino tapuaki ‵tonu katoa. A tino kolā e maua te fakamoemoega ke ola i te lalolagi ka fai mo fai a tama a te Atua māfai ko ‵lei katoatoa latou kae fakamaoni atu te lotou a‵lofa tumau i te ‵toe tofotofoga.—Lo. 8:21; Faka. 20:7, 8.

5, 6. Se a te meaalofa ‵lei e mafai o tuku atu ne mātua ki olotou tama‵liki, kae ne a mea e ‵tau o fai ne tamaliki taki tokotasi ki te meaalofa tenei? (Onoono ki te ata i te kamataga.)

⁵ E tuku atu ne mātua ki olotou tama‵liki se meaalofa ‵lei māfai e akoako ne latou ke ‵talo kae fesoasoani atu ke ‵kilo atu ki a Ieova e pelā me se Tamana faka-te-lagi atafai. Ne fai mai ne se taina, telā e tavini atu nei e pelā me se ovasia o te fenua i Afelika ki Saute, ana mea e masaua: “Mai te aso ne fa‵nau mai i ei ma tamaliki fa‵fine, e ‵talo fakatasi eiloa matou i po katoa vagana ke galo au mai te fale. E masani o fai mai mā tama‵liki fafine me e se masaua ne latou a pati i ‵talo konā e fai sāle i po. Kae e masaua ne latou a te gali o te ea, te ‵malu o te fesokotakiga mo te ‵tou Tamana, ko Ieova, mo te lagonaga filemu kae tokagamalie. I te taimi eiloa ne mafai ei ne latou o ‵talo, ne fakamalosi atu au ki a latou ke ‵talo ki luga ko te mea ke mafai o lagona ne au a te auala e fakaasi atu ei olotou mafaufauga mo lagonaga ki a Ieova. Ne gali ‵ki a te avanoaga tenei ke mafai o iloa ne au a mea i olotou loto. Ne fesoasoani malie atu ei au ki a latou ke aofia a nisi mea tāua i te ‵talo fakaakoako ko te mea ke isi se fakavae aoga o olotou ‵talo.”

⁶ E sē se mea fakapoi, me ne gasolo atu eiloa ki mua i te feitu faka-te-agaga a tamaliki fā‵fine fo‵liki konei a te taina. Ko oti nei ne a‵vaga latou mo te fia‵fia, kae ko fai ne latou te loto o te Atua, fakatasi mo olotou avaga i te taviniga tumau. E seai aka foki se meaalofa sili e mafai o tuku atu ne mātua ki olotou tama‵liki i lō te fesoasoani atu ke ati aka te lotou fesokotakiga alofa kae ‵pili mo Ieova. E tonu, e panaki eiloa mo te tino a te fakatumauga o te fesokotakiga tāua tenei. E aofia i te mea tenā ko te fakamasani ki te alofa ki te igoa o te Atua, mai te atafai atu ki ei mo te āva.—Sala. 5:11, 12; 91:14.

7. Se a te tauliaga e maua ne tino o te Atua, kae se a te mea e manakogina ke fai ne tatou?

⁷ Ko oko eiloa i te taulia o tatou ke iloa ne tatou a te igoa totino o te Atua kae ke fai foki e pelā me “ne tino mō tena igoa.” (Galu. 15:14; Isa. 43:10) E fakamolemole atu tatou ki te ‵tou Tamana faka-te-lagi: “Ke tapu tou igoa.” A te fai atu ne koe o se  fakamolemole penā e fakamalosi aka ei koe ke akai atu ki a Ieova ke fesoasoani ki a koe ke ‵kalo keatea mai i faiga io me ko pati kolā e se fakaaloalo atu ei ki tena igoa ‵malu. E se ma‵nako tatou ke fai pelā mo nisi tino i te senitenali muamua kolā e se fakagalue aka ne latou a mea kolā ne talai atu ne latou. Ne tusi mai te apositolo ko Paulo e uiga ki a latou: “I te igoa o te Atua ko taku fakamaseigina i fenua fakaa‵tea ona ko koutou.”—Lo. 2:21-24.

8, 9. Tuku mai se fakaakoakoga ki te auala e fakamanuia ei ne Ieova a tino kolā e ma‵nako o fakatapu tena igoa.

⁸ E ma‵nako tatou ke fakatapu te igoa o te Atua. Mai tua o te mate fakapoi o tena avaga, ne ‵toe mai fua se tuagane i Norway mo tena tama tagata ko lua ana tausaga. “Se taimi faigata ‵ki i toku olaga,” ko te fakamatalaga a tou fafine. “Ne ‵talo au i aso katoa, toeitiiti ko itula katoa, ke mafai ne au o fakatumau te malosi i oku lagonaga ko te mea ke mo a ma tuku atu ne au se avanoaga ki a Satani ke fakaitaita atu ki a Ieova ona ko so se fakaikuga sē ‵lei io me ko toku sē fakamaoni. Ne manako au ke fakatapu te igoa o Ieova, kae e manako foki au ke fetaui taku tama mo tena tamana i te Palataiso.”—Faata. 27:11.

⁹ E mata, ne tali mai Ieova ki vaegā ‵talo penā? Ao. Ne maua ne te tuagane tenei a te fesoasoani mai i te kau atu faeloa ki taina tali‵tonu atafai. I te lima tausaga mai tua ifo, ne avaga tou fafine mo se toeaina. A ko tena tama, telā ko 20 nei ana tausaga, se taina papatiso. “Ko oko eiloa i toku fiafia,” ne fai mai tou fafine, “me ne fesoasoani mai taku avaga ki a au i te putiakaga o taku tama.”

10. Ne a mea e manakogina ke fai ko te mea ke fakatapu katoatoa aka ei te igoa o te Atua?

¹⁰ Ne a mea e manakogina ko te mea ke fakatapu katoatoa te igoa o te Atua kae faka‵ma mai i taku fakamaseiga katoa? Ko te mea ke fai penā, e ‵tau o fakaseai atu ne Ieova a tino katoa kolā e ‵teke atu ki tena pulega mo te iloa tonu. (Faitau te Esekielu 38:22, 23.) Ka takitaki malie atu a tino ki te tulaga ‵lei katoatoa. Ko oko eiloa i te ma‵nako malosi tatou ki te taimi telā ka fakatapu ei ne tino ‵poto katoa a te igoa o Ieova! Ko pule katoatoa ei te ‵tou Tamana faka-te-lagi alofa “ki ana mea katoa.”—1 Koli. 15:28.

11, 12. I te fakaotiotiga o te 19 senitenali, se a te mainaga ne maua ne Kelisiano ‵tonu?

¹¹ A koi tuai o fanaka a Iesu ki te lagi, ne fesili atu ana apositolo: “Te Aliki, e a, ka toe fakatu aka ne koe a te Malo o Isalaelu i te taimi tenei?” Ne fakaasi mai i te tali a Iesu me e seki oko ki te taimi ke iloa ei ne latou te taimi ka kamata ei o pule mai te Malo o te Atua. Ne fai atu a ia ki ana soko ke ‵saga atu fua ki te galuega talai tāua telā e ‵tau o fai ne latou. (Faitau te Galuega 1:6-8.) E tiga eiloa te feitu tenā, ne akoako ne Iesu ana soko ke ‵kilo atu mo te fakamoemoe ki te Malo o te Atua telā ko pili mai. Tela la, talu mai aso o te kau apositolo, ne ‵talo atu faeloa a Kelisiano ke na oko mai.

¹² I te taimi ko pili ei o tuku atu te Malo o te Atua ki lima o Iesu ke kamata o pule mai i te lagi, ne fesoasoani atu a Ieova ki ana tino ke malamalama i taimi mo mea ‵tupu. I te 1876, ne ‵lomi mai i te mekesini ko te Bible Examiner a te mataupu ne tusi ne Charles Taze Russell. A te mataupu tenā ko te, “Taimi o Fenua Fakaatea: E Gata Atu Mafea?,” ne fakasino atu ki te 1914 e pelā me se tausaga tāua. Ne ‵soko ei ne te mataupu tenā a ‘taimi e fitu’ i te valoaga a Tanielu mo “taimi ne fuafuagina mō fenua fakaa‵tea” telā ne faipati ki ei a Iesu. *—Tani. 4:16; Luka 21:24.

13. Se a te mea ne tupu i te tausaga ko te 1914, kae se a te mea ne fakamaoni mai ne mea ‵tupu i te lalolagi talu mai te taimi tenā?

 ¹³ I te 1914, ne tupu te taua i va o fenua o Eulopa—se taua telā ne salalau atu kae aofia i ei a te lalolagi kātoa. Ne gata atu a te taimi tenā i te 1918, ne gasolo aka o masei te ogegā meakai kae ne salalau atu foki te fulū telā ne tokouke atu a tino ne ‵mate i ei i lō latou kolā ne tamate i te taua. Tela la, ne kamata ei o fakataunu a “te fakailoga” telā ne tuku mai ne Iesu ke iloa ei tena fakatasi mai sē matea e pelā me ko te Tupu fou o te lalolagi. (Mata. 24:3-8; Luka 21:10, 11) Ko lava kae ‵toe a fakamaoniga me i te 1914 ko te tausaga ne ‘avatu te foualiki’ ki te Aliki ko Iesu Keliso. Ne “fanatu eiloa a ia ke manumalo kae ke fakaoti foki tena manumalo.” (Faka. 6:2) Ne faka‵ma te lagi i te taua atu ki a Satani mo ana temoni, telā ne ‵pei ifo ei latou ki te lalolagi. Talu mai te taimi tenā, ko oti ne fakamaoni aka ne tino a te ‵tonu o pati fakaosofia konei: “Kae ko malaia eiloa te lalolagi mo te tai, me ko oti ne fanaifo te Tiapolo ki a koulua, kae ko oko eiloa i te kaitaua me e iloa ne ia i tena taimi ko toetoe.”—Faka. 12:7-12.

14. (a) Kaia koi tāua ei a te ‵talo atu ke oko mai te Malo o te Atua? (e) Se a te tauliaga ne tuku mai ke fai ne tatou?

¹⁴ E fakamatala mai i te valoaga i te Fakaasiga 12:7-12 a te pogai e fetaui ‵lei ei a te fanaumaiga o te Malo o te Atua mo te kamataga o fakalavelave fakama‵taku kolā ne tumau eiloa i te fakalogo‵mae mai ki tino. A Iesu, te Tupu i te Malo o te Atua, ne kamata o pule mai i va o ana fili. Ke oko eiloa ki te taimi e fakaoti faka‵lei ei tena manumalo  kae fakaseai atu a mea ma‵sei i te lalolagi, ka tumau eiloa tatou i te ‵talo atu ke na oko mai te Malo o te Atua. Kae e ‵tau foki eiloa o ola tatou e ‵tusa mo vaegā ‵talo penā mai te ‵kau malosi atu ki te fakataunuga o te ‵toe vaega sili o “te fakailoga.” Ne ‵valo mai a Iesu: “A ko te tala ‵lei tenei o te Malo ka talai atu ki te lalolagi nofoaki kātoa mo fai se molimau ki atufenua katoa; ko oko mai ei te gataga.”—Mata. 24:14.

15, 16. E mafai pefea o ola tatou e ‵tusa mo te fakamolemole ke fai te loto o te Atua i te lalolagi nei?

¹⁵ Kāti i se 6,000 tausaga ko ‵teka, ne fai eiloa te loto o te Atua i te lalolagi i se auala ‵lei katoatoa. Tenā te pogai ne kilo atu a Ieova i te kamataga ki tino kae ne “fiafia malosi eiloa a ia.” (Kene. 1:31) Mai tua ifo i ei, ne ‵teke atu a Satani, kae talu mai te taimi tenā, ne nai tino fua e fai ne latou te loto o te Atua i te lalolagi. Kae i aso nei, e taulia eiloa tatou ke ola i se taimi telā kāti e nofo ki te toko valu miliona o Molimau kolā e se ‵talo atu fua ke fai te loto o te Atua i te lalolagi kae e taumafai foki ke ola e ‵tusa mo te ‵talo tenā. E fai latou penā i te auala e ola ei latou mo te ‵kau atu mo te loto finafinau ki te galuega ko te faiga o soko.

¹⁶ E pelā mo te tuagane telā ne papatiso i te 1948, telā ne galue e pelā me se misionale i Afelika, ne fai mai: “E ‵tusa mo te vaega tenei o te ‵talo fakaakoako, e ‵talo atu faeloa au ke mafai o fesokotaki atu ki tino katoa kolā e fai pelā me ne mamoe kae fesoasoani atu ke iloa ne latou a Ieova a koi tuai o tō talimuli. Koi tuai au o talai atu ki se tino, e fakamolemole atu au mō te poto ke fakaoko faka‵lei atu te fekau ki te loto o te tino. E pelā me ne mamoe kolā ne maua, e ‵talo atu au ki a Ieova ke fakamanuia ne ia ‵tou taumafaiga ke tausi atu ki a latou.” E se tioa eiloa o manuia a te tuagane tenei ko 80 ana tausaga i tena galuega, fakatasi mo te fesoasoani mai i nisi tino, me ne fesoasoani atu a ia ki tino e tokouke ke fai mo fai ne Molimau a Ieova. E seai se fakalotolotolua me e mafai o mafaufau koe ki nisi fakaakoakoga ‵lei o tino kolā ne tuku kātoa atu latou ki te faiga o te loto o te Atua faitalia me ko se mafai ne latou o fai a nisi mea ona ko te olaga matua.—Faitau te Filipi 2:17.

17. Ne a ou lagonaga e uiga ki mea ka fai ne Ieova ke tali mai ki ‵tou fakamolemole i te ‵talo ke fai tena loto i te lalolagi?

¹⁷ Ke oko eiloa ki te taimi e ave keatea ei a fili o te Malo o te Atua mai te lalolagi, ka tumau eiloa tatou i te ‵talo atu ke fai te loto o te Atua. Ka mafai ei o lavea atu ne tatou a te fakataunuga katoatoa a te loto o te Atua i se auala lasi ‵ki me ka toe faka‵tu mai ei a te fia piliona o tino ki te lalolagi palataiso. “Sa ofo koutou i te mea tenei,” ne fai mai a Iesu, “me ka oko mai eiloa te itula e lagona ei ne tino katoa kolā e i loto i tanuga [toku] leo ko ulu mai ei ki tua.” (Ioa. 5:28, 29) Ko se faka‵tau eiloa i te gali o te taimi tenā ke ola tatou i ei ko te mea ke fakafetaui atu tatou ki ‵tou tino pele kolā ne ‵mate! “Ka ‵solo keatea ne [te Atua] a loimata katoa mai i [‵tou] mata.” (Faka. 21:4) A te tokoukega o tino kolā ka toe‵tu mai ko “tino sē amio‵tonu,” kolā ne ola kae ‵mate e aunoa mo te tauloto ki te munatonu e uiga ki a Ieova te Atua mo tena Tama. Ka fai eiloa mo fai se tauliaga ke fakamatala atu te loto o te Atua mo ana fuafuaga ki tino kolā ka toe faka‵tu mai, telā e fesoasoani atu ei ki a latou ke fetaui ‵lei mō “te ola se-gata-mai.”—Galu. 24:15; Ioa. 17:3.

18. Ne a toe manakoga tāua o tino?

¹⁸ E faka‵na loa te filemu mo te tokagamalie i te lalolagi kātoa ki te fakatapuga o te igoa o Ieova e auala i te Malo o te Atua. Tela la, a te tali kātoa ki fakamolemole muamua e tolu i te ‵talo fakaakoako ka fakataunu mai i ei a toe manakoga tāua o tino. I te vaitaimi tenei, e maua ne tatou a nisi manakoga tāua kolā e taku i toe fakamolemole e fa i te ‵talo fakaakoako a Iesu. Ka fakamatala mai i te mataupu telā e ‵soko mai.