Talavou​—ke Na Takitaki Koutou Ne Te Muna A Te Atua

“Taumafai o ‵sala te poto mo te atamai!”​—FAATAOTO 4:5.

1, 2. (a) Ne a mea ne fesoasoani atu ki te apositolo ko Paulo ke fakafesagai atu ki te taua i loto i a ia eiloa? (e) E mafai pefea o maua ne koe a te poto mo te atamai?

“ELEAKE eiloa au me ko te mea ‵lei telā e fai ne au ke tu ei te tulafono, kae tagaila se mea masei fua.” E iloa ne koe me ko oi ne fai atu ne ia a pati konā? Ko te apositolo eiloa ko Paulo. E tiga eiloa ne alofa a Paulo ki a Ieova, e isi ne taimi ne faigata ki a ia ke fai a te mea tonu. Ne pefea ana lagonaga e uiga ki te taua tenei i loto i a ia? Ne tusi mai a ia: “Ko oko eiloa i toku fakaalofa!” (Loma 7:21-24) E mata, e mafai o malamalama koe i lagonaga o Paulo? E mata, e faigata ki a koe i nisi taimi ke fai te mea tonu? E mata, e fai ei ke kaitaua koe, e pelā mo Paulo? Kafai e penā loa, ke mo a eiloa koe ma loto vāivāi. Ne manuia eiloa a Paulo i te fakafesagai atu ki mea faiga‵ta ne fepaki mo ia, kae e mafai foki o fai koe penā.

² Ne manumalo a Paulo me ne talia ne ia ke takitaki a ia ne “muna ‵tonu.” (2 Timoteo 1:13, 14) Ne iku atu i ei ki te mauaga ne ia o te poto mo te atamai kolā ne manakogina ke fakafesagai atu ki tulaga faiga‵ta mo te faiga o fakaikuga ‵lei. E mafai ne Ieova te Atua o fesoasoani atu ke maua ne koe te poto mo te atamai. (Faataoto 4:5) Ko oti ne tuku mai ne ia a toe manatu fesoasoani ‵lei i tena Muna, ko te Tusi Tapu. (Faitau te 2 Timoteo 3:16, 17.) Mafaufau ki te auala e mafai ei o maua ne koe a mea aoga mai i akoakoga fakavae i te Tusi Tapu i te taimi e fakafesagai atu ei koe ki ou mātua, te tausiga o au tupe, mo te taimi e nofo tokotasi ei koe.

Ke Takitaki te Kāiga ne te Muna a te Atua

3, 4. Kaia e mafai ei o faigata ke fakalogo koe ki tulafono a ou mātua, kae kaia e fai ei ne ou mātua a tulafono?

³ E mata, e faigata ki a koe ke fakalogo ki tulafono a ou mātua? Kaia e fai ei koe penā? E tasi te pogai ko te manako o koe ke momea aka tou saolotoga. A te mea tenei se lagonaga masani eiloa. Se vaega o te gasolo aka o matua. Kae i te taimi koi nofo atu ei koe i te fale, e maua eiloa ne koe se tiute ke fakalogo ki ou mātua.​—Efeso 6:1-3.

⁴ A te mauaga o te kilokiloga tonu ki tulafono mo fakatonuga a ou mātua e mafai o fai ei ke faigofie tou fakalogo ki a lāua. E tonu, e mafai o ‵pau ou lagonaga mo Brielle telā ko 18 ana tausaga, * telā ne fai mai e uiga ki ana mātua: “Ko puli galogalo eiloa i a lāua a te taimi ne penei ei lāua mo au. E se ma‵nako eiloa lāua ke fakaasi atu oku manatu, fai se filifiliga, io me ke fai pelā me se tino matua.” E pelā mo Brielle, kāti e mafaufau koe me ko tō silia te taofiga ne ou mātua a te saolotoga i te mea telā e mafaufau koe me e ‵tau ki ei. Kae ko te pogai muamua e fai ei ne ou mātua a tulafono me e manava‵se lāua e uiga ki a koe. E se gata i ei, e iloa ne mātua Kelisiano me ka fakamasino lāua ne Ieova mō te auala e tausi ei ne lāua a koe.​—1 Timoteo 5:8.

5. E mafai pefea o aoga a te fakalogo ki ou mātua?

⁵ E tonu, a te fakalogo ki tulafono a ou mātua e fai pelā mo te ‵togiga ne koe o se kaitalafu ki se pagike​—ko tou fakamaoni i te ‵togiatuga, ko te momea aka foki o te aofaki o tupe kaitalafu e tuku atu ne te pagike ki a koe. E penā foki loa, e ‵tau o ‵togi atu ne koe ki ou mātua a te āva mo te fakalogo. (Faitau te Faataoto 1:8.) Ko te momea aka o tou fakalogo, ko te momea aka foki o te tuku atu ne ou mātua a te saolotoga ki a koe. (Luka 16:10) E tonu, kafai e tumau eiloa i te soli ne koe o tulafono, ke mo a ma poi koe me ka toese ne ou mātua a tou saolotoga io me e taofi aka a “tupe kaitalafu e tuku atu ki a koe.”

6. E mafai pefea ne mātua o fesoasoani atu ki olotou tama‵liki ke faka‵logo?

⁶ A te auala e tasi e mafai ei ne mātua o fesoasoani atu ki olotou tama‵liki ke faka‵logo ki tulafono e fai ne latou ko olotou fakaakoakoga. A te lotou faka‵logo mo te loto fia‵fia ki mea e manako ki ei a Ieova e ‵tau o fakaasi atu i ei me e faigofie a  tulafono a te Atua. Ka fai ei ke momea aka te faigofie ki tama‵liki ke penā foki te lotou kilokiloga ki tulafono a olotou mātua. (1 Ioane 5:3) E se gata i ei, e taku mai i te Tusi Tapu a nisi taimi kolā ne tuku atu ei ne Ieova ki ana tavini se avanoaga ke fakaasi atu olotou mafaufauga e uiga ki nisi mataupu. (Kenese 18:22-32; 1 Tupu 22:19-22) E mata, e ‵tau o isi ne taimi e tuku atu ne mātua ki olotou tama‵liki se avanoaga ke fai atu olotou fakamatalaga ki mataupu kese‵kese?

7, 8. (a) Ne a mea faiga‵ta e fe‵paki mo nisi tama‵liki? (e) Ne a mea kolā e ‵tau o iloa ne koe e mafai o fesoasoani atu ke maua a mea aoga mai i polopolokiga?

⁷ Kāti e fe‵paki foki a tama‵liki mo mea faiga‵ta i te fakafesagai atu ki te mea telā e mafau‵fau latou me ko fakamaseiga sē ‵lei mai i mātua. I nisi taimi, kāti ko mafaufau koe e pelā mo te tamataene e igoa ki a Craig, telā ne fai mai: “Ne foliga mai toku mātua e pelā me se pulisimani​—e onoono faeloa ki feitu kolā e se ‵lei ei au.”

⁸ A te fakatonutonu io me ko te polopoloki e fai faeloa pelā me ne fakamaseiga. E fakaasi mai i te Tusi Tapu me i te polopoloki, ke oko atu ki te taimi ko ‵tonu katoatoa ei, se mea faigata ke talia. (Epelu 12:11) Ne a mea e mafai o fesoasoani atu ke maua ne koe a mea aoga mai i polopolokiga e tuku atu ki a koe? A te suā manatu tāua ke masaua ko pati fakatonutonu a ou mātua e fakamalosi aka ne te lā a‵lofa ki a koe. (Faataoto 3:12) E ma‵nako lāua ke puipui koe mai i te tosina atu ki faifaiga ma‵sei kae fesoasoani atu ke ati aka ne koe a mea ‵lei. Kāti e iloa ‵lei ne ou mātua me kafai e fakata‵mala lāua o fakatonutonu koe, e ‵pau eiloa te mea tenā mo te fakaasiatuga o te lā takalialia ki a koe! (Faitau te Faataoto 13:24.) Kae ke malamalama foki me i te faiga o mea ‵se, se vaega foki e tasi e tauloto ei tatou. Tela la, kafai e fakatonutonu atu koe, kaia e se kilo atu ei koe ki te poto telā e fakaasi mai i ei? “E lasi atu te ‵lei e maua ne koe i te poto i lō siliva; e lasi atu te aoga o te poto ki a koe i lō te aulo.”​—Faataoto 3:13, 14.

9. I lō te mafaufau ki mea kolā e foliga mai me e ‵se, ne a mea e mafai o fai ne tama‵liki?

⁹ Kae e fai ne mātua a mea ‵se. (Iakopo 3:2) Kafai e polopoloki ne lāua a koe, e mafai o fai‵pati atu i nisi taimi e aunoa mo te mafaufau faka‵lei. (Faataoto 12:18) Ne a mea e mafai o fai ei ou mātua ke fai penā? Kāti e mafatia lāua, io me e ‵kilo atu ki au mea ‵se e pelā me ko te lā fakata‵mala o fai te lā tiute. I lō te tumau i te mafaufau me e ‵se a lā mea e fai, kaia e se fakaasi atu ei ne koe te loto fiafia mō te lā loto fia‵fia ke fesoasoani atu? A te atamai i te taliaga o polopolokiga ka aoga eiloa māfai ko matua koe.

10. E mafai pefea o fakafesagai atu koe i se auala magoi ki tulafono mo fakatonutonuga a ou mātua?

¹⁰ E mata, e manako koe ke fakafesagai atu i se auala tai magoi atu ki tulafono mo fakatonutonuga a ou mātua? Kafai e penā loa, e ‵tau o momea aka tou atamai i te faiga o fesokotakiga. E mafai pefea o fai ne koe a te mea tenā? A te auala muamua ko te fakalogo. E fai mai te Tusi Tapu: “Ke vave o faka‵logo, kae ke fakatuatuai o fai‵pati, ke se vave foki o kaitaua.” (Iako. 1:19) I lō te taumafai o fai a fakamasakoga ke sao koe, taumafai ke pule faka‵lei atu ki ou lagonaga kae talia a pati katoa e fai atu ne ou mātua. Ke saga tonu atu ki pati kolā e fai mai, kae e se ko te auala e fai mai ei. Ka oti, ko toe fakafoki ei ne koe a fakamatalaga a ou mātua i au pati eiloa kae toe fai atu lā pati i se auala āva ki a lāua. A te faiga ne koe penā e fakatalitonu atu ei me ko lagona ne koe a mea ne faipati atu ne lāua. Kae e a māfai e fia fai atu ne koe se fakamatalaga mō au pati io me ko faiga? I te ukega o taimi, se mea poto ‘ke se gutu faipati koe’ ke oko eiloa ki te taimi e fai ei ne koe a mea e ma‵nako ki ei ou mātua. (Faataoto 10:19) Kafai ko lavea ne ou mātua me ne fakalogo koe ki a lāua, ka momea aka te lā fia fakalogo‵logo atu ki a koe. A te fakaasiatuga penā i a koe ko matua ‵lei e fakamaoni atu ei me e takitaki koe ne te Muna a te Atua.

Ke Takitaki ne te Muna a te Atua i te Fakaaogaga o Tupe

11, 12. (a) Se a te mea e fakamalosi mai i te Muna a te Atua ke fai ne tatou e uiga ki tupe, kae kaia? (e) E mafai pefea o fesoasoani atu ou mātua ke iloa ne koe o fakaaoga faka‵lei au tupe?

¹¹ ‘E mafai ne te tupe o fai tou olaga ke tokagamalie,’ ko muna a te Tusi Tapu. Kae e fakaasi mai i te fuaiupu foki eiloa tenei me e sili atu te tāua o te poto i lō tupe. (Failauga 7:12) E fakamalosi mai te Muna a te Atua ke maua ne tatou se kilokiloga ‵lei ki tupe, kae ke mo a ma a‵lofa ki ei. Kaia e ‵tau ei o ‵kalo keatea koe mai i te manako ki tupe? Mafaufau ki te tala fakatusa tenei: E taofi ne se tino kuka  atamai i tena lima se naifi ‵kai telā e aoga ‵ki eiloa. Kae ko te naifi foki eiloa tenā i lima o se tino telā e se fakaeteete e mafai o tupu i ei se fakalavelave lasi. Kafai e fakaaoga mo te atamai, e mafai foki o aoga a tupe. Kae ko latou kolā e “ma‵nako ke mau‵mea latou” e masani o fakamasei i ei a va fakataugasoa, fesokotakiga i te kāiga, kae ke oko foki eiloa ki te lotou fesokotakiga mo te Atua. E iku atu i ei ki te “fati‵fati nei olotou loto i puapuaga e uke.”​—Faitau te 1 Timoteo 6:9, 10.

¹² E mafai pefea o fakamasani koe ke iloa o fakaaoga a tupe mo te atamai? Kaia e se fesili atu ei koe ki ou mātua mō manatu fesoasoani me e mafai pefea o fakaaoga faka‵lei au tupe? Ne tusi mai a Solomona: “A muna faka te poto konei e mafai foki o fakaopoopo atu ki te mea e iloa ne tagata ‵poto, kae fakatonutonu foki ki ei a tino ‵poto.” (Faataoto 1:5) Ne fesili atu se tamafine e igoa ki a Anna mō takitakiga atamai mai i ana mātua. E fai mai tou fafine, “Ne akoako au ne toku tamana ke iloa o fakaaoga faka‵lei aku tupe, kae ne fakaasi mai ne ia te tāua ke fakatoka faka‵lei a te fakaaogaga o tupe i te kāiga.” Ne akoako foki ne te mātua o Anna a nisi akoakoga aoga. “Ne fakaasi mai ne ia te tāua o te fakatusatusaga o ‵togi o mea a koi tuai o ‵togi,” ko muna a Anna. Ne maua pefea ne Anna a mea aoga mai i ei? E tali mai tou fafine: “Ko mafai nei ne au o tausi faka‵lei ki aku tupe. E fakaeteete malosi au i te fakamāumāuga o aku tupe, ko te mea ke mafai o maua ne au te saolotoga mo te filemu o te mafaufau telā e māfua mai i te ‵kalo keatea i te faiga o kaitalafu sē aoga.”

13. E pule faka‵lei atu koe pefea ki a koe eiloa māfai ko mafaufau koe ki te fakamāumāuga o au tupe?

¹³ Kāti e mafai o fakatupu aka ne koe a kaitalafu e uke māfai e ‵togi ne koe a mea i te taimi e manako ei koe ki ei io me ke fai fua ke ofo ou taugasoa. Se a te mea ka fesoasoani atu ke kalo keatea koe mai i matāsele konei? Kafai ko fakamāumāu a tupe, e ‵tau o iloa ne koe o pule faka‵lei atu ki a koe eiloa. Tenei eiloa a te mea ne fai ne Ellena, telā ko 20 tupu ana tausaga. “Kafai e olo atu au mo oku taugasoa,” e fai mai tou fafine, “e fuafua kae fakagalue ne au a te aofaki tupe e ‵tau o fakamāumāu ne au . . . E iloa foki ne au me se mea poto ke olo fua au mo oku taugasoa kolā e fai faka‵lei olotou tupe kae kolā e fakamalosi mai ke fakatusatusa muamua a ‵togi o mea kae ke mo a ma ‵togi a te mea muamua e lavea ne au.”

14. Kaia e ‵tau ei o matapulapula koe ki “te fiafia ki koloa”?

¹⁴ A te ‵teuga mo te fakaaogaga faka‵lei o tupe se vaega tāua o te olaga. Kae ne fai mai a Iesu me e maua a te fiafia tonu ne tino kolā “e iloa ne latou i a latou e ma‵tiva faka te agaga.” (Mataio 5:3) Ne fakailoa mai ne ia me i te fiafia o se tino ki mea faka-te-agaga e mafai o fakalavelavegina ne vaegā mea e pelā mo “te fia‵fia ki koloa.” (Maleko 4:19) Kae ko oko eiloa i te tāua ke na takitaki koe ne te Muna a te Atua kae fakatumau se kilokiloga paleni ki tupe!

Ke Takitakigina ne te Muna a te Atua i Taimi e Nofo Tokotasi ei Koe

15. Ko te taimi fea e mafai o tofotofo malosi aka ei tou alofa fakamaoni ki te Atua?

¹⁵ Se a tau faka‵tau, ko te taimi fea e mafai o tofotofo malosi aka ei tou alofa fakamaoni ki te Atua​—ko taimi e ‵nofo fakatasi ei koe mo nisi tino io me ko taimi e nofo tokotasi ei koe? Ia, kafai e nofo atu koe i te akoga io me ko te galuega ‵togi, kāti e momea aka tou matapulapula ki mea kolā e fakama‵taku ki tou malosi faka-te-agaga. Kafai ko tai mānava malie aka koe, ko se malosi tou matapulapula kae e faigofie ke takavale koe i osomaiga ki au amioga ‵lei.

16. Kaia e ‵tau ei o fakalogo koe ki a Ieova i taimi foki eiloa kolā e nofo tokotasi ei koe?

¹⁶ Kaia e manako ei koe ke fakalogo ki a Ieova faitalia me e nofo tokotasi koe? Ke masaua a te mea tenei: E mafai ne koe o fakalogo‵mae atu ki lagonaga o Ieova io me e fakafiafia ne koe tena loto. (Kenese 6:5, 6; Faataoto 27:11) E pokotia a Ieova i  au faifaiga me “e atafai atu eiloa ki a [koe].” (1 Petelu 5:7) E manako a ia ke fakalogo koe ki a ia ko te mea ke maua ne koe a mea aoga mai i ei. (Isaia 48:17, 18) I te taimi ne seki faka‵logo ei a nisi tavini a Ieova i Isalaelu mua ki ana pati fakatonutonu, ne fakafanoanoa ne latou a ia. (Salamo 78:40, 41) I te suā feitu, ne alofa malosi a Ieova ki te pelofeta ko Tanielu, me ne fai mai se agelu i “te Atua e alofa ki a [ia].” (Tanielu 10:11) Kaia? Ne seki tumau fua a Tanielu i te alofa fakamaoni ki te Atua i mua o tino katoa kae e penā foki māfai e nofo tokotasi a ia.​—Faitau te Tanielu 6:10.

17. Ne a fesili e mafai o ‵sili ifo ne koe i taimi e filifili ei koe ki fakafiafiaga?

¹⁷ Ke tumau i te alofa fakamaoni ki te Atua i taimi e ‵nofo taki tokotasi ei tatou, e ‵tau o ati aka ne tatou a ‵tou mafaufau “ke iloa ne [tatou] o tami ki te kese‵kesega o te ‵lei mo te masei” kae ke akoako ‵tou “iloa” tenā mai i te gasuesue e ‵tusa mo te mea ‵lei ko iloa ne tatou. (Epelu 5:14) E pelā mo te filifiliga o pese fakatagi‵tagi ke fakalogo‵logo ki ei, ko ata ke onoono ki ei, io me ko polokalame i te Itaneti ke asiasi atu ki ei, konei la a fesili ka fesoasoani atu ke filifili aka te mea ‵lei kae ‵kalo keatea mai i te mea ‵se. Ke ‵sili ifo a fesili konei ki a koe: ‘E mata, ka fakamalosi mai a te mea tenei ke momea aka toku uiga alofa atafai io me ka fakamalosi aka ei ke kata au ki “se tino e maua ne se fakalavelave”?’ (Faataoto 17:5) ‘E mata, ka fesoasoani mai ke ‘fiafia au ki te mea ‵lei’ io me ka fai ei ke faigata ki a au o ‘takalialia ki te mea masei’?’ (Amosa 5:15) A mea kolā ka fai ne koe māfai e nofo tokotasi koe e fakaasi atu ei a mea kolā e fakatāua malosi ne koe.​—Luka 6:45.

18. Ne a au mea e ‵tau o fai māfai ne aofia ‵funa koe i se amioga masei, kae kaia?

¹⁸ Ne a mea e ‵tau o fai ne koe māfai ne aofia ‵funa koe i se amioga telā e iloa ne koe me e ‵se? Masaua me “e se mafai koe o manuia i te olaga nei manafai e taumafai faeloa koe o ‵funa au agasala. Fakaasi au agasala, kae sa toe fai, kae ka alofa atu te Atua ki a koe.” (Faataoto 28:13) Se mea valea ke tumau i se auala ‵se kae ‘fai ei ke fanoanoa te agaga tapu o te Atua!’ (Efeso 4:30) E maua eiloa ne koe te tiute ki te Atua, ki ou mātua, mo koe foki eiloa ke fakaasi ‵tonu atu so se mea ‵se. I te feitu tenei, e mafai eiloa o fesoasoani atu a “toeaina o te ekalesia” ki a koe. E fai mai te soko ko Iakopo: “Ke ‵talo mō ia, kae ‵mili te sinu ki luga i a ia i te igoa o te Aliki [ko Ieova]. A te ‵talo tenei, se ‵talo e fai i te fakatuanaki, kae ka fakaola ne ia te tino masaki: ka toe fakafoki atu ne te Aliki te malosi ki a ia, ka ko ana agasala ne fai ka fakamagalogina.” (Iakopo 5:14, 15) A te ‵tonuga loa, e mafai o fai ne te mea tenei ke mā se tino io me ke maua a ikuga fakafanoanoa. Kae kafai e maua ne koe a te loto malosi ke akai atu mō se fesoasoani, ka puipui ei koe mai i nisi fakamaseiga tai ‵lasi atu kae ka maua foki ne koe se fakatapūga telā e māfua mai i te ‵toe mauaga o se loto lagona ‵ma.​—Salamo 32:1-5.

Fai ke Fiafia te Loto o Ieova

19, 20. Ne a mea e manako a Ieova ki ei mō koe, kae ne a au mea e ‵tau o fai?

¹⁹ A Ieova se “Atua manuia” io me e fiafia, kae e manako a ia ke fiafia koe. (1 Timo 1:11) E saga malosi mai eiloa a ia ki a koe. Kafai foki e se lavea ne se tino au taumafaiga ke fai te mea ‵lei, e lavea eiloa ne ia. E seai se mea e mafai o ‵funa mai i te kilokiloga a Ieova. E se saga atu a ia ke onoono atu ki au mea ‵se, kae ke fesoasoani atu ki au taumafaiga ke  fai te mea ‵lei. A te Atua “e onoono faka‵lei eiloa ki te lalolagi; e ave ne ia a te malosi ki tino kolā e fakamaoni ki a ia.”​—2 Nofoaiga Tupu 16:9.

²⁰ Tela la, ke na talia a te Muna a te Atua ke takitaki ne ia koe, kae ke fakagalue aka a fakatakitakiga i ei. Ka maua ei ne koe a te poto mo te malamalama e manakogina ke manumalo i fakalavelave mo filifiliga faiga‵ta i te olaga. Ka se fakafiafia fua ne koe ou mātua mo Ieova kae ka maua foki ne koe se olaga fiafia tonu.

[Fakamatalaga fakaopoopo]

Ka Tali Mai Pefea ne Koe?

• Ne a mea e mafai o fai ne koutou talavou ke fakafesagai atu kae ke maua foki a mea aoga mai i tulafono mo fakatonutonuga a mātua?

• Kaia e tāua ei ke maua se kilokiloga paleni ki tupe?

• E mafai pefea o fakatumau ne koe te alofa fakamaoni ki a Ieova ke oko foki eiloa ki taimi e nofo tokotasi ei koe?

[Fesili mo te Sukesukega]

[Ata i te itulau e 15]

E mata, ka tumau eiloa tou alofa fakamaoni ki te Atua i taimi e nofo tokotasi ei koe?