1-2. Abereki angaitei kana mwana wawo akaabvunzisa ngezve kutenda kedu mu zviya zviri mu Bhaibheri?

 ANHU akawanda anobhuya kuti azviripi nyore kurera ana. Asi kana imwimwi muri baba kana mai, tinoti makorokoto nge kupeta masimba kamunoita pa kubetsera ana enyu kuti asakurire kutenda kakabamba. (Dhe. 6:6, 7) Mwana wenyu paanonga ecikura, pamweni ungatanga kumupasai mibvunzo inocokuita nge zviya zvatinotenda zvinobva mu Bhaibheri, kutobatanidzawo zviro zvakanaka kana zvakashata.

² Pakutanga, mibvunzo dzakadaro pamweni dzingatanga kuthyisa. Zvingaita kuti pane kuti atore danho re kukura pa kunamata, mwana wenyu angatora danho re kuhwirira sure. Asi zvezvirokwazvo, kuti mwana wenyu agare no cokwadi pa zviya zvaanotenda, iyena anodikana kupasa mibvunzo dzakadaro. (1 Ako. 13:11) Hino imwimwi amudikani kuthya. Pane kudaro, imwimwi mungaseenzesa mukana uu kuti mubetsere mwana wenyu kuti aseenzese dangariro dzake pa kurangarira.

3. Ticaonei mu fundo ino?

³ Mu fundo ino, ticaona kuti abereki angabetsera kudini ana awo kuti (1) asakurire zviya zvaanotenda, (2) kutondowedza mitemo ye unatsi ye mu Bhaibheri, uye (3) adziirire zviya zvaanotenda. Ticaonawo kuti ngei zvakanaka kuti ana enyu aite mibvunzo uye mabasa amweni angakwanisa kupasa mukana kuti abereki akwanise kureketa no ana awo panocokuita no zviya zvaanotenda.

 BETSERAI MWANA WENYU KUTI ASAKURIRE ZVIYA ZVAANOTENDA

4. Mibvunzo ipi yekuti pamweni mwana wenyu angagara nayo uye ngei?

⁴ Kuita hingana imwimwi musikazi kubarhwa no kutenda muna Djehovha, mwana wenyu aazi kubarhwawo no kutenda. Zvinokosha kuedzurira kuti, kutenda aciropi cinopaswana kubva kuna baba kuenda ku mwana. Hino pamweni mwana wenyu angatanga kubvunzisa kuti: ‘Ndingagara kudini no cokwadi kuti Mwari ariyo? Kodi inini ndingagondadi zvinobhuiwa no Bhaibheri?’ Izvi azvizi kushata. Zvezvirokwazvo, Bhaibheri rinotibvunza kuti tiseenzese ‘ndangariro dzedu’ uye ‘kugara no cokwadi pa zviro zvese.’ (Aro. 12:1; 1 Ate. 5:21) Asi imwimwi mungabetsera kudini mwana wenyu kuti abambise kutenda kake?

5. Abereki angaitei kuti akwanise kubetsera mwana wawo kuti atunhudzire kutenda kake mu Bhaibheri? (Aroma 12:2)

⁵ Kohomedzesai mwana wenyu kuti aziye ega kuti zviya zvinofundiswa no Bhaibheri i cokwadi. (Erengai Aroma 12:2.) Mwana wenyu paanoita mibvunzo, khorovherai mukana uwona kuti mumufundise mushobo waangakwanisa kuona mhinduro eciseenzesa maferamenta, akaita hingana Índice das Publicações da Torre de Vigia uye Bhuku Rinobetsera Apupuri a Djehovha Pakukwarakwatisa. Ngo muezaniso, mu bhuku re kupsvakisisa pa nyaya inoti “Bhaibheri,” pa cimusoro cakazwi: “Rakafemerhwa na Mwari,” iyena ucaona kuti Bhaibheri abhukupi basi rakanaka rakatarhwa no anarume. Zvezvirokwazvo, irona i “soko ra Mwari.” (1 Ate. 2:13) Ngo muezaniso, iyena waizopsvakisisa ngezve thaundi ro Ninivhi, ku Asiriya yokare. Kare, anhu anganani aiphikisa Bhaibheri ecibhuya kuti Ninivhi aitombozi kuoneka. Asi pakati pe gore ra 1850, apsvakisisi akaona mathuku e thaundi irona, zvecipangidza kuti Bhaibheri raibhuya cokwadi. (Zef. 2:13-15) Kana mwana wenyu akapsvakisisa musoro unoti: “Maizviziya Here?” mu Murindiri wa Novembro 2021, iyena ucaona kuti kutsakatiswa ke Ninivhi kakadzadzisa uphorofita we Bhaibheri. Kohomedzesai mwana wenyu kuti aezanise zvaanofunda mu mabhuku edu no mabhuku amweni akagondeka, akaita hingana encyclopedias. Izvi zvicabetsera mwana wenyu kuti agare no rugondo rokuti zvinobhuiwa no Bhaibheri izvirokwazvodi.

6. Abereki angakwanisa kudini kubetsera mwana wawo kuti anyase kuseenzesa ndangariro dzake? Pasai muezaniso. (Onai foto.)

⁶ Psvakai mukana wekuti mubetsere mwana wenyu anyase kurangarira. Psvakai mikana kuti mucedze zviro zvinokosha no mwana wenyu ngezve Bhaibheri kana kuti kutenda muna Mwari. Pamweni imwimwi mungaita izvona nge kuvhakacira muzeu, parki kana kuti zvinopangidzwa ku Bheteri. Pamunoenda koona muzeu, imwimwi mungabetsera mwana wenyu kuti aone ciro kana kuti zviitiko zvekare kuti izvona zvinopangidza kudini kuti Bhaibheri ngere zvirokwazvo. Ngo muezaniso, mwana wenyu unoziya here kuti zina ra Mwari rinooneka  pa buwe rino makore 3000, rinoziikanwa hingana Buwe re Moabhi? Buwero riri ku Muzeu we Louvre, ku Paris, ku nyika ye França. Asi imwimwiwo mungaona mafoto e Buwe re Moabhi kana kuti zviro zvimweni zvo kare mu mavhidhiyo anooneka mu Mamuzeu, mu internet kana kuti mu mabhuku edu. Kusiya izvona, pa zvipangidzo zvakazwi: “Bhaibheri uye Zina ra Mwari” ku Sedhi Mundiari ye Apupuri a Djehovha ku Warwick, Nova York, tinokwanisa kuona kopiya yo Buwe re Moabhi. Masoko amweni anooneka pa Buwero, nge ekuti Meza, Mambo we Moabhi wakapandukira Israeri. Ndizvona kamare zvinorekethwa mu Bhaibheri. (2 Mad. 3:4, 5) Kuona no ana enyu masoko ari mu Bhaibheri kuti ngee zvirokwazvo, zvicabetsera ana enyu kugara no kutenda kakabamba.—Ezanisai na 2 Makoronika 9:6.

7-8. (a) Tingafundei nge kurungama uye kurongeka katinoona mu zviro zvakasikwa? Pasai muezaniso. (Onaiwo foto.) (b) Mibvunzo dzipi dzingabetsera mwana wenyu kuti abambise kutenda kake kuti Musiki ariyo?

⁷ Betserai mwana wenyu kurangarira zviro zvinoshamisa zvatinogumira mu zviro zvakasikwa. Pamunonga mecihamba pa mbuto yakarungama kana kuti pa jardhim, betserai mwana wenyu kuzwisisa zviro zvinoshamisa zvatinogumira mu zviro zvakasikwa. Ngei? Zvinopangidza kuti pano munhu uno ungwaru akazvisika. Ngo muezaniso, zviro zvakawanda zvakasikwa zvakaita redhondo, uye masiyentista akafunda maningi nge zvazvo. Mubhiyofiziko Nicola Fameli unopanganidza kuti kana imwimwi mukaerenga manumero e zviro zvakaita redhondo zvakasikwa, imwimwi munokwanisa kuona kuti izvona zvinoteera mutemo we numero. Mundandanda uu we manumero unodainzwa kuti mundandanda we Fibonacci. Mishobo ye zviro zvakaita redhondo tingakwanisa kuzviona pa zviro zvakawanda, ngo muezaniso, zviro zvakaita hingana galáxias, deme re hozwe, masakani e muti uye majirasori. a

⁸ Kucikora, mwana wenyu pamweni ucafunda mushobo umweni we zviro zvakasikwa. Ngo muezaniso, neve inogadzirhwa nge mushobo wakarongeka unoziikanwa hingana fractais. Mushobo uu we Fractal unoonekawo mu zviro zvimweni zvakasikwa. Asi ndiani akaita mushobo uu we kuonerera kurongeka ke zviro zvakanaka kudai? Ndiani ari kuonerera kurongwa uye mushobo unoita zviro zvakasikwa? Kana mwana wenyu akanyasa kurangarira ngezve mibvunzo idzi, iyena acakwanisa kutunhudzira kutenda kake kekuti Djehovha ndiye akasika zviro zvese izvi. (Aheb. 3:4) Nokuhamba ke nguwa, imwimwi munodikana kubetsera mwana wenyu kuti azwisise kuti ngei zvinokosha kuzwira mitemo ya Mwari. Kuti muite izvona, mungakwanisa kumubvunzisa kuti: “Kana ari Mwari akatisika, iwewe aurangariri here kuti iyena ndi munhu akasisira kutibvunza zvatinodikana kuita uye zvatisikadikani kuita kuti tipfare?” Imwimwi mungakwanisa kumupangidzira kuti nhungamiriro dzese idzi dziri mu Bhaibheri.

 BETSERAI MWANA WENYU KUTI AKOSHESE MITEMO YE UNATSI IRI MU BHAIBHERI

9. Ngei mwana wenyu pamweni angagara no mibvunzo ngezve mitemo yo Bhaibheri?

⁹ Kana mwana wenyu ecikana-kana kuti zvinokosha here kuzwira zvinobhuiwa no Bhaibheri pa zviro zvakanaka no zvakashata, edzai kuona kuti cinyi ciri kuitisa kuti mwana wenyu akane-kane kudaro. Zvinoda kureya here kuti iyena aatenderani no zviya zvinorekethwa no Bhaibheri, kana kuti iyena aakwanisi kupanganidza zviya zvaanotenda? Betserai mwana wenyu kuona kuti ngei zvakanaka kuzwira mitemo ya Djehovha. Imwimwi mungaita izvona nge kuseenzesa bhuku ra Pfadzwai ne Upenyu Nokusikaperi!  b

10. Mungabetsera kudini mwana wenyu kuti aone kuti Djehovha ndi shamwari yakanaka?

¹⁰ Betserai mwana wenyu kuti akoshese ushamwari na Djehovha. Pamunofunda Bhaibheri no mwana wenyu, seenzesai mibvunzo uye miezaniso dziri mu bhuku ra Pfadzwai ne Upenyu Nokusikaperi! kuti muzwisise kuti mwana wenyu anoona kudini ngezve zviro zvinganani. (Zvie. 20:5) Ngo muezaniso, pa fundo 8 panoezanisa Djehovha no shamwari ye zvirokwazvo inotipasa zviedzuriro zvinotibetsera uye zvinotidziirira. Mumasure me kuerenga tsamba ya 1 Juau 5:3, imwimwi mungabvunzisa kuti: “Kana Djehovha ari Shamwari yakanaka kudai, iyena akatikumbira kuti tiite ciro, tinodikana kugara no maitiro api?” Mubvunzo uu ungatoita hingana kuti aushuphi, asi mubvunzo uwona ungabetsera mwana wenyu kuzwisisa kuti Djehovha akakanda mitemo ngokuti Anotida.—Isa. 48:17, 18.

11. Mungabetsera kudini mwana wenyu kuti akoshese zvokwadi zvisikacinji zve Bhaibheri? (Zvierengo 2:10, 11)

¹¹ Cedzai ngezve kubetserhwa katinoizwa nge kutondowedza zvokwadi zve Bhaibheri. Pamunoerenga Bhaibheri kana kuti pamunosoongorora matarhwa e zuwa muri pamwepo, cedzai kuti zvokwadi zvo Bhaibheri zvinobetsera kudini mhuri yenyu. Ngo muezaniso, kodi mwana wenyu unokwanisa kuona kuti ngei zvakanaka kuita mabasa akasiyana-siyana uye kugondeka here? (Aheb. 13:18) Kodi mwana wenyu unokwanisa kuzwisisa kuti zvokwadi zvo Bhaibheri zvinotibetsera kuti tipfare uye tigare no uthongo wakanaka? (Zvie. 14:29, 30) Zvingaita kuti kucedza ngezve zvokwadi zvakaita hingana izvi, zvicabetsera kuti ana enyu akoshese zvinofundiswa no Bhaibheri.—Erengai Zvierengo 2:10, 11.

12. Abereki amweni akabetsera kudini mwana wawo kuti aone makomborero e kutondowedza zvokwadi zve Bhaibheri?

¹² Hama imweni ye ku França inozwi Steve, inopanganidza kuti iyona uye mukadzi wayo anobetsera mwana wawo mudjaha unozwi Ethan kuti aone rudo riri pa mitemo ya Djehovha. Awona anoti: “Isusu tinoita mibvunzo yakaita hingana ii: ‘Ngei Djehovha anoda kuti titondowedze cokwadi ici cisikacinji? Izvi zvinopangidza kudini kuti Djehovha anotida? Cinyi caizoitika kana iwewe ukatama kutondowedza cokwadi ici?’” Kucedzesana kakaita hingana uku, kakabetsera Ethan kuti agare no cokwadi cekuti mitemo ya Djehovha yakatinakira nguwa dzese. Steve unobhuyazve kuti: “Cinangwa cedu ngecekubetsera Ethan kuti aone kuti Bhaibheri rino ungwaru wakakhwirira kupinda ungwaru we munhu upi hake.”

13. Abereki angarowedza kudini mwana wawo kuti atondowedze zvokwadi zve Bhaibheri? Pasai muezaniso.

¹³ Rowedzai mwana wenyu kuti atondowedze zvokwadi zvo Bhaibheri. Mukana umweni wekuita izvona, ndi paya pekuti afundi anokumbirhwa ku cikora kuti aerenge bhuku hingana urongwa we cikora. Asi anhu anorekethwa mu bhuku irona, pamweni ndi anhu anoita zviro zvisikazi kucena, anoita zviro zvecisimba uye anoita zviro zvimweni zvisikatenderhwi na Djehovha. Uye bhuku irona, ringakwanisa kupangidza kuti zviro izvi azvizi kunyanya kushata. Asi imwimwi mungakohomedzesa mwana wenyu kuti arangarire kuti Djehovha anoona kudini anhu anoita zviro zvakaita hingana izvi. (Zvie. 22:24, 25; 1 Ako. 15:33; Afi. 4:8) Ngokudaro, mwana wenyu ucaona kuti  ngei zvinopangidza ungwaru kuzwira Djehovha. Uye paanoda kupasa maonero ake ngezve bhuku irona, ucagara akagadzirira kuti abhuye zviya zvaanotenda.

BETSERAI MWANA WENYU KUTI AGARE AGADZIRIRA KUDZIIRIRA ZVIYA ZVAANOTENDA

14. I fundiso dzipi dzingakwanisa kushuphira madjaha e Cikristu uye ngei?

¹⁴ Nguwa dzimweni madjaha anothya kudziirira zviya zvaanotenda. Ngo muezaniso, pamweni awona aakwanisi kupanganidza kuti ngei aatenderani no fundiso dzinobhuya ngezve zviro zve kuphinduka-phinduka. Ngei? Ngokuti afundisi angakwanisa kubhuya kuti fundiso inobhuya ngezve kuphinduka-phinduka aifundisopi hayo basi, asi nge yezvirokwazvo. Kana muri mubereki, mungabetsera kudini mwana wenyu kuti agare no rugondo rekuti zviya zvaanotenda i cokwadi?

15. Cinyi cingabetsera mudjaha kuti agare no rugondo pa zviya zvaanotenda?

¹⁵ Betserai mwana wenyu kuti anyase kugara no rugondo mu zviya zvaanotenda. Mwana wenyu aadikani kupsveruka nge kutenda kaanoita ku Musiki. (2 Ti. 1:8) Ngei? Ngokuti zvezvirokwazvo masiyentista akawanda aatenderi kuti upenyu wakaonekepo wega usikazi kurongwa. Awona paanofunda ngezve zviro zvakasikwa zvino upenyu, awona anoona kuti kuno munhu uno ungwaru wakazvisika. Ngokudaro, awona aatenderi fundiso yekuti zviro zvakaita zve kuphinduka-phinduka zvinofundiswa mu macikora akawanda e mu nyika. Ciro cimweni cingabetsera mwana wenyu kuti abambise kutenda kake, ngece kuona kuti hama no hanzvadzi dzakaguma kudini pa kugara no rugondo rokuti upenyu wakasikwa. c

16. Abereki angakwanisa kubetsera kudini mwana wawo kuti apanganidze kuti ngei iyena unotenda kuti Musiki ariyo? (1 Pedru 3:15) (Onaiwo foto.)

¹⁶ Betserai mwana wenyu kuti akwanise kupanganidza kuti ngei iyena unotenda ku Musiki. (Erengai 1 Pedru 3:15.) Pamweni zvaizogara zvakanaka kufunda mwese mundandanda we maartigu anoti: “Vechidiki Vanobvunza Kuti—Takasikwa naMwari Here Kana Kuti Takabva Kumhuka?” mu jw.org. Pedzepo, mwana wenyu ungakwanisa kusanangura mafundo aanorangarira kuti acakwanisa kubetsera amweni kuti akwanise kuzwisisa kuti kuno Musiki. Uye imwimwi mungakwanisa kurowedza mwana wenyu kuti akwanise kupanganidza mafundo aya. Kana munhu akada kucedza ngezve masoko aya, betserai mwana wenyu kuti aone kuti iyena aadikani kureketedzana naye, asi anodikana kupanganidza nge mushobo wakarongeka uye uri nyore. Ngo muezaniso, pamweni umwe we mudoni wake we  kucikora angabhuya kuti: “Inini ndinotenda zviya zvandinokwanisa kuona uye andisati ndamboona Mwari.” Mwana wenyu ungakwanisa kudaira kuti: “Rangaridza iwewe uri kuhamba mu makwasha ku mbuto isina anhu uye ciriporipoco iwewe woona cimbo. Waizorangarirei? Zvezvirokwazvo, pano munhu wakacera cimboco. Kana ciro hingana ici ciri nyore cakagadzirhwa no munhu, hino rangaridza basi ngezve nyika yese!”

17. Abereki angakohomedzesa kudini mwana wawo kuti apsvake mukana wekuti arekete ngezve Bhaibheri ku amweni? Panganidzai.

¹⁷ Kohomedzesai mwana wenyu kuti apsvake mukana wekubhuya no amweni ngezve Bhaibheri. (Aro. 10:10) Tingatobhuyawo kuti kureketa no amweni ngezve Bhaibheri ndi zvimwezvo no kuridza ciridzwa ce ngoma. Pakutanga, munhu anotangisa kuridza ngoma dziri nyore. Asi no kuhamba ke nguwa, iyena unozogara no maesperiensiya uye kuridza kunozogara kuri nyore kaari. Ngo mushobo umwewo, mudjaha we Cikristu pamweni ungakwanisa kutanga kureketa ngezve kutenda kake nge mushobo uri nyore. Ngo muezaniso, iyena angakwanisa kubvunzisa mudoni wake we kucikora kuti: “Iwewe unozviziya here kuti maenjinyero akawanda anoteedzera pa zviro zvaanoona zvakasikwa? Cimboima ndikupangidze vhidhiyo imwe yakanaka.” Mumasure me kupangidza vhidhiyo imwe ye mundandanda we mavhidhiyo anoti: Teve um Projeto? Iyena angakwanisa kubhuya kuti: “Kana enjinyero ecireremedzwa nge kuteedzera zviya zvakasikwa kare, ndiani akasisira kureremedzwa nge zviro zviya zvaanoteedzera?” Kunyasa kurangarira naye nge mushobo uu uri nyore, kungakwanisa kuita kuti mudoni wenyu we kucikora agare no cido uye ade kufunda zvakawanda.

RUMBWAI MECIBETSERA MWANA WENYU KUTI ABAMBISE KUTENDA KAKE

18. Abereki angarumbwa kudini ecibetsera mwana wawo kuti abambise kutenda kake muna Mwari?

¹⁸ Tiri kurarama mu nyika ino anhu akawanda asikatendi muna Djehovha. (2 Ped. 3:3) Hino abereki, pamunofunda Bhaibheri no ana enyu, akohomedzesei kuti anyanye kufunda ngezve nyaya idzi kuti atunhudzire kureremedza Bhaibheri uye mitemo ya Mwari. Cedzai nawo ngezve zviro zvinoshamisa zvakasikwa zvatinoona kuti muabetsere kuti akwanise kunyasa kuseenzesa ndangariro dzawo. Abetserei kuti azwisise uphorofita unoshamisa we Bhaibheri wakadzadzika. Uye zvinokosha maningi kuita munamato pamwepo no mwana wenyu uye namataiwo ngezvake pamunoita munamato wenyu. Nge kuita izvona, garai no rugondo rekuti Djehovha acakomborera kupeta kenyu masimba nge kubetsera ana enyu kuti abambise kutenda kawo.—2 Mak. 15:7.