Skip to content

Skip to table of contents

ZVAKAITIKA MU UPENYU

Inini Andizi Kumbosiya Kufunda

Inini Andizi Kumbosiya Kufunda

ININI ndinotenda Djehovha nge kugara ‘Mufundisi Wangu Mukuru.’ (Isa. 30:20) Iyena anofundisa aseenzi ake eciseenzesa Soko rake Bhaibheri, zvisikwa zvake, sangano rake uyewo iyena anoseenzesa anhu, akaita hingana hama uye hanzvadzi dzedu dze kumwiya kuti dzitibetsere. Kunyazi inini ndaano makore aakuda kukwana 100, Djehovha aciri kurumbwa ecindifundisa nge mishobo yese ii. Siyai ndimbomupanganidzirei kuti iyena ari kuzviita kudini.

No mhuri yangu muna 1948

Inini ndakabarhwa mu gore ra 1927 mu cithaundi cidoko ciri padhuze no ku Chicago, Illinois, E.U.A. Abereki angu akabara ana 5—Jetha, Don, inini, Karl, uye Joy. Tese isusu takasanangura kuita zvese zvatinokwanisa pa kuseenzera Djehovha. Jetha wakakursari turma yocipiri ye cikora ce Giriadhi muna 1943. Hama dzangu dzimweni nhatu dzakaenda ku Bheteri ro Brooklyn, Nova York. Don, wakaenda muna 1944, Karl wakaenda muna 1947 uye Joy wakaenda muna 1951. Muezaniso wawo uye we abereki angu, wakandibetsera maningi.

MHURI YEDU YAKAFUNDA KUDINI COKWADI?

Abereki angu aierenga Bhaibheri uye ainga ano rudo na Mwari, uye awona akatifundisawo kuda Mwari. Asi mumasure mekuti Hondo Yekutanga ye Nyika Dzese yapera, baba angu ainga asikacareremedza magereja. Asi sezvo Mai angu ainga ecitenda maningi ngokuti baba angu apona pa hondo uye ahwirira kumba, awona akati kaari: “Karl, ngatihwirirezve kugereja koonamata.” Pedzepo, baba angu akaadaira kuti: “Ndicaenda na iwewe dakara ikona, asi inini andipindimo.” Awona akaabvunzisa kuti: “Ngei amupindi?” Baba angu akaadaira kuti: “Mu nguwa ye hondo, atungamiriri e magereja ekuti ainga ari e gereja rimwero, asi ainga ano dii rakasiyana re kutsigira pa hondo, awona aikomborera masurudado e nyika yawo! Hino Mwari aitsigira matii ese mairi here?”

Zuwa rimweni Mai angu paainga ari ku gereja, Apupuri a Djehovha airi akagogodza musuwo we nyumba yedu. Awona akapasa baba angu mavhurume mairi e bhuku raizwi Light (Ciedza), aireketa ngezve bhuku ra Zvakapangidzwa. Hino baba angu akaapfarira uye akaatenda. Pedzepo, Mai angu paakaona mabhuku aya, awona akatanga kuarenga. Zuwa rimweni, awona akaona ciziiso pa jornari caipika anhu kuti afunde Bhaibheri eciseenzesa mabhuku Light (Ciedza). Hino, awona akasanangura kuendeyo. Awona paakaguma pa mbutoyo, mwanakadzi umweni wakaafunungurira musuwo. Pedzepo Mai angu akaapangidza rimwe re mabhuku uye woabvunzisa kuti: “Imwimwi muri kufunda bhuku iri here?” Mwanakadziwo wakadaira kuti: “Honde, mudiwa, pinda hako.” Mu sumana yakazoteera, Mai angu akatora inini uye no hama dzangu toenda tese, uye pedzepo takazotanga kuenda masuma ese.

Pa musangano umweni, muitisi wakandikumbira kuti ndierenge Pisarema 144:15, inobhuya kuti aya anonamata Djehovha anopfara. Ndakapfarira maningi tsamba ii uyewo ndakapfarirawo maningi 1 Timoti 1:11, inoti: Djehovha “ndi Mwari anopfara,” uye Aefeso 5:1, inoti: “Garai ateedzeri a Mwari.” Inini ndakazwisisa kuti ndaidikana kupfara nge kuseenzera Musiki wangu uye ndaidikana kumutenda ngo makomborero aya. Uye inini ndinoedza kuita zviro izvi zviiri mu upenyu wangu wese.

Ungano yainga iri padhuze no kataigara i ungano yo Chicago, pano makirometro anokwana 32. Kunyazi zvakadaro, isusu taienda dakara ikona koopinda misangano, uye ruziyo rangu re Bhaibheri rakatunhudzirika. Inini ndinoedzurira zuwa rimweni rekuti muitisi wakabvunzas Jetha kuti apase mhinduro yake. Iyena paainga ecidaira, inini ndakarangarira kuti: ‘Mhinduro ii ndaiiziya. Inini ndaidikanawo kumutsa moko kuti ndidaire.’ Kubvira ipona, inini ndakatanga kugadzirira uye ndecipasa mhinduro dzangu kamare. Asi cinonyanya kukosha kupinda zvese, nge cekuti inini no hama dzangu taibambisa ushamwari wedu na Djehovha. Inini ndakabhabhatidzwa muna 1941.

KUFUNDA NGEZVA DJEHOVHA MU MAGUNGANO

Ndiciri kuedzurira zvakanaka gungano rimweni mu gore ra 1942 mu Cleveland, Ohio. Mbuto dzimweni dzinokwana kuita 50 dze ku Estados Unidos dzainga dzakabatanidzwawo pa urongwa dzeciseenzesa terefoni. Mhuri yedu yaiwata no hama dzimweni dhuze no pa mbuto yataiitira gungano. Pa nguwa iyona, mu nyika mainga meciitika Hondo Yecipiri yo Nyika Yese, uye kuphikiswa ke Apupuri a Djehovha kainga kecibambirira kukura. Nge ceusiku, hama dzakaimisa karu dzawo uye maruju eciringira ku dii rimweni ro akampamento. Ese akapangana kuti paoneke murindiri we karu imwe na imwe ke usiku wese. Kana pakaoneka cipangidzo ce dambudziko, hama dzaizoridza mabhuzina o karu dzawo uye dzobakidza maruju kuti azondi asaone ciro. Pedzepo amweni ozoenda koobetsera. Ndeciona zvese izvi, inini ndakarangarira kuti: ‘Anhu a Djehovha zvezvirokwazvo akagadzirira pa zviro zvese!’ Ngokudaro, inini ndakawata zvakanaka uye atizi kuona matambudziko.

Mu makore akazoteera, pandakarangarira ngezve gungano riya, inini ndakaona kuti mai angu ainga asikazi kupangidza kunetseka mu mwoyo kana kuti kuthya. Awona ainyasa kugonda muna Djehovha uye mu sangano rake. Uye inini andizombokanganwi muezaniso wawo.

Nguwa doko gungano riya risati ratanga, mai angu ainga ari mupiyonero. Hino, awona akanyasa kuteya nzee mharidzo dzaibhuya ngezve nguwa yakadzara. Patainga tecihwirira kumba, awona akati: “Inini ndaida kurumbwa ndiri mupiyonera, asi andikwanisi kuita izvona uye ndorumbwa ndecicengeta nyumba yedu ndiri ndega.” Pedzepo awona akatibvunzisa kuti, tingabetsera here? Isusu takadaira kuti honde, zvinoita, hino awona akatigadza kuti tisuke gavheta rimwe kana mairi tisati tamwa shaya yo macibesi. Pataibuda kuenda ku cikora, awona ainyasa kuona kuti zvese zvakanaka here uye aienda mu basa re kuparidzira. Awona ainga akabatikana maningi, asi nguwa dzese aiticengeta zvakanaka. Pataiguma tecibva ku cikora kuti tirhye, awona nguwa dzese ainga ari ikona ecitietsera. Mu mazuwa manganani mumasure me kubuda kucikora, isusu taienda pamwepo nawo mu basa re kuparidzira, izvona zvakatibetsera kuzwisisa kuti upenyu we upiyonero wakadini.

KUPINDA MU NGUWA YAKADZARA

Inini ndakagara mupiyonero no makore 16. Kunyazi Baba angu ainga asiripi Mupupuri wa Djehovha, awona aida kuziya kuti ndirikubudirira kudini. Pa usiku umweni, inini ndakaabvunza kuti kunyazi ndecipeta masimba akakura, ndainga ndisati ndakwanisa kuona mufundi we Bhaibheri. Pedzepo ndakaabvunzisa kuti: “Imwimwi muri kuda kufunda na inini here?” Awona akarangarira padoko uye akati: “Andikwanisi kurangarira zviro zvimweni zvingandipingaidza kuti ndisaite izvona.” Hino, inini ndakagara no makomborero e kugara na baba angu hinga mufundi wekutanga we Bhaibheri!

Isusu taifunda bhuku rakazwi: “A Verdade Vos Tornará Livres.” Mumasure me kanguwa, inini ndakazwisisa kuti Baba angu ainga ecindibetsera kuti ndigare mufundisi wakanaka uye kunyasawo kufunda Bhaibheri. Ngo muezaniso, pa fundo imweni yataiita, mumasure me kuerenga ndima, awona akabhuya kuti: “Ndazwisisa zviri mu bhuku iri. Asi iwewe unoziya kudini kuti zviri mu bhuku iri i zvirokwazvo?” Inini ndainga ndisikazi kugadzirira izvona, hino ndakaadaira kuti: “Andikwanisi kumupanganidzirai zvino, asi dakara pa fundo inoteera ndicaziya kumupanganidzirai.” Uye ndakazoziyadi kamare. Inini ndakagumira mavhersikuro ainyasa kubatana no fundo iya yataifunda. Kubvira ipona kuenda mberi, inini ndakafunda kupsvakisisa uye kunyasa kugadzirira zvakanaka fundo. Izvona zvakandibetsera kuti ndikure pa kunamata kutobatanidzawo no ka baba angu. Awona akatanga kuseenzesa zvaaifunda uye akabhabhatidzwa muna 1952.

BHETERI RAKANDIBETSERA KUTI NDIRUMBWE NDECIFUNDA

Inini ndakabuda pa nyumba ndino makore 17. Jetha a wakagara mu misionariya uye Don wakatanga kuseenza ku Bheteri. Awona ari airi aida maningi basa rawo uye izvona zvakandibambisa maningi. Hino ndakatarira Bheteri petisau, ndakatarirawo Cikora ce Giriadhi uye ndakasiya kuti Djehovha asanangure kuya kaaizoda kuti ndiseenze. Pedzepo, inini ndakapikwa kuti ndiende ku Bheteri mu gore ra 1946.

Mu makore 75 ndiri pa Bheteri, inini ndakagara no mabasa akasiyana-siyana uye ndakafunda zviro zvakawanda. Ngo muezaniso, kugadzirhwa ke mabhuku, kuerengwa kawo, kupindisa no kubudisa. Asi cinonyanya kukosha, Bheteri rakandibetsera kuti ndikure pa kunamata. Ngo muezaniso, kunamata ke macibesi uye mharidzo dze mhuri ye Bheteri.

Ndeciseenza hingana mufundisi pa cikora ce akuru e ungano

Inini ndakafundawo zvakawanda no hama yangu idoko, Karl, yakazouya ku Bheteri muna 1947. Iyena wainga ari mufundi uye mufundisi wakanaka we Bhaibheri. Zuwa rimweni inini ndakamukumbira rubetso pandaida kuita mharidzo yangu. Ndakamupanganidzira kuti ndainga ndapsvakisisa zvakawanda, asi ndainga ndisikazvizii kuti ndaizoseenzesa kudini zvandainga ndaona. Uye pedzepo, iyena wakandibetsera, wakandiita mubvunzo umwe basi. Iyena wakati: “Joel, ndi upi musoro we mharidzo yako?” Inini ndakaribata fundo pa nguwa iyona kamare. Ndaidikana kuseenzesa zviya zvandaona ndecipanganidza musoro we mharidzo yangu uye ndosiya zvimweni pa muceto. Inini andizombokanganwi fundo irona.

Kuti tipfare ku Bheteri, isusu tinodikana kuita zvese zvatinokwanisa mu basa re kuparidzira, uye izvona zvingaita kuti tigare no maesperiensiya anobambisa. Ndiciri kuedzurira zuwa rimweni, inini no hama imweni takaenda koohwiririra mwanakadzi umweni pa kupera ke zuwa ku Bronx, Thaundi ro Nova York. Iyena wainga atenda marevhista o Murindiri uye Mukai! Isusu takatanga kucedza naye uye teciti: “Usiku uno, isusu tiri kubetsera anhu kufunda zviro zvinopfadza zve Bhaibheri.” Pedzepo, iyena wakadaira kuti: “Kana zviri zve Bhaibheri, mungapinda.” Isusu takaerenga uye takacedza ngezve matsamba akawanda anoreketa ngezve Umambo wa Mwari uye nyika ipsva. Iyena wakashamisika maningi, zvekuti wakapika shamwari dzake dzakawanda kuti dzizoonekewo pataizocedzazve mu sumana yaizoteera. No kuhamba ke nguwa, iyena no mwamuna wake akazogara aseenzi akatendeka a Djehovha.

ZVANDAKAFUNDA KUBVA KU MUKADZI WANGU

Inini ndainga ndaakupsvaka munhu we kuwakana naye ke makore anokwana kuita 10 ndisati ndaziya mukadzi wangu. Munoziya kuti cinyi cakandibetsera kuziya munhu wakanaka? Inini ndakaita munamato uye ndakarangarira maningi kuti: ‘Ndinoda kuitei mumasure me kucata?’

Inini na Mary teciseenza hingana aonereri e nharaunda

Mumasure me gungano ra 1953 mu Estadio Yankee, Inini ndakaziya hanzvadzi imweni inozwi Mary Aniol. Iyona yainga yakakursari pamwepo Cikora ce Giriadhi na Jetha, uye aiseenza pamwepo hinga mamisionariya. Mary wakandipanganidzira no cido ngezve basa rake re umisionariya ku Caribe uye ngezve fundo dzaiinga aitisa no kuhamba ke nguwa. Nguwa yakahamba uye rudo redu ku umwe na umwe wedu rakarumbwa recikura, uye isusu takacata muna Abriri ya 1955. Kakawanda kese, Mary wakapangidza kuti wainga ari cipo cakabva kuna Djehovha uye waindifundisa zviro zvinokosha. Iyena waipfara pa basa ripi haro raainga anaro, waipeta masimba, waikoshesa zvezvirokwazvo amweni, uye nguwa dzese waikanda Umambo pa mbuto yekutanga. (Mat. 6:33) Ndakaseenza hinga muonereri we nharaunda ke makore anokwana kuita matatu, uye muna 1958, takapikwa kuenda ku Bheteri.

Inini ndakafunda zviro zvakawanda na Mary. Ngo muezaniso, patakacata isusu takasanangura kuerenga Bhaibheri tese, isusu taierenga mavhersikuro 15 pa zuwa. Mumasure mekuti umwe na umwe waierenga dii rake, isusu taicedzesana ngezve zviro zviya zvatainga taerenga uye kuti tingazviseenzesa kudini mu upenyu wedu. Kakawanda kese, Mary waindibvunza zviya zvaainga akafunda ku Giriadhi uye mu basa rake re umisionariya. Zvandakafunda naye zvakandibetsera kuti nditunhudzire pa kuita mharidzo dzangu uye kuziya kubambisa hanzvadzi.—Zvie. 25:11.

Mudiwa wangu Mary wakafa mu gore ra 2013. Inini ndinoda maningi kuonanazve naye mu nyika ipsva! Asi pa nguwa ii ndecietsera, ndakashinga kurumbwa ndecifunda na Djehovha uye kugonda naye no mwoyo wangu wese. (Zvie. 3:5, 6) Kurangarira ngezve zviro zvicaizwa no anhu a Djehovha mu nyika ipsva, zvinondinyaradza uye zvinondipasa mupfaro. Imona isusu zvezvirokwazvo ticafunda zviro zvakawanda zvipsva no Mufundisi wedu Mukuru! Andina masoko e kutenda Djehovha ngo zvese zvaakandifundisa dakara zvino uye no nyasha dzaakandipangidzira.

a Erengai zvakaitika mu upenyu, zvakarekethwa na Jetha Sunal mu Murindiri wa Marso 1, 2003, pp. 23-29, mu ci Shona