1. Ngei Abhabhironi akashamiswa no muphorofita Dhanyeri?

 MUPHOROFITA Dhanyeri wainga ari Djaha Abhabhironi paakamutora hinga musungwa kuti aende naye kure ke nyika yaakabarirhwa ye Djerusarema. Asi kunyazi Dhanyeri wainga ari djaha, iyena wakashamisa akuru e Bhabhironi. Awona akaona “zvinooneka no madziso” kuti Dhanyeri wainga “akanaka, ano ciimo cakanaka” uye waibva ku mhuri inokosha maningi. (1 Sam. 16:7) Ndiyo ndaa Abhabhironi aida kumurowedza kuti aseenzere pa nyumba ya mambo.—Dha. 1:3, 4, 6.

2. Djehovha aiona kudini Dhanyeri? (Ezekiyeri 14:14)

² Djehovha aida maningi Dhanyeri haiwa ngekuti wainga ano ciimo cakanaka kana kuti nge ndaa ye ubaba waainga anawo pa nyumba ya mambo, asi nge ndaa ye mushobo we munhu waakasanangura kugara. Dhanyeri wainga ano makore anokwana kuita 20 no padoko Djehovha paakamubvunza kuti iyena wainga akaezana na Nowa uye na Djobo. Hino Djehovha aiona djaha Dhanyeri hinga munatsi hingana zvainga zvakaita Nowa na Djobo akaseenzera Djehovha ke makore akawanda. (Gen. 5:32; 6:9, 10; Djobo 42:16, 17; erengai Ezekiyeri 14:14.) Dhanyeri wakararama ke nguwa yakareba eciseenzera Djehovha no mupfaro uye Djehovha aimuda ke nguwa yese ii.—Dha. 10:11, 19.

3. Ticaonei mu fundo ino?

³ Mu fundo ino, ticaona mawara mairi a Dhanyeri akaita kuti akoshe kuna Djehovha. Ngatitange ngekureketa ngezve mawara aya uye kuona mugariro imweni yaaidikana kupangidza mawara aya. Pedzepo, ticaona kuti cinyi cakabetsera Dhanyeri kuti asakurire mawara aya. Uye pakupedzesera, ticaona kuti tingamuteedzera kudini. Kunyazi hazvo fundo ino yakatarirhwa madjaha, tese isusu tingabetserhwa no fundo ino.

4. Dhanyeri wakapangidza kudini ushingi? Pasai muezaniso.

⁴ Anhu ano ushingi angathyawo, asi aasii kuti kuthya ikona kuapingaidze kuita zviro zvakanaka. Dhanyeri wainga ari mudjaha uno ushingi wakakura maningi. Ngatione migariro miiri yaakapangidza ushingi. Pekutanga, zvakaitika makore mairi aa adarika Abhabhironi paakatsakatisa Djerusarema. Mambo Nabhukodhonozori weku Bhabhironia wakarota zvinothyisa ngezve mufanikiso wakakura maningi. Iyena wakathyisidzira kuuraya azii ese kutobatanidzawo Dhanyeri kana awona akatama kubhuya zvaainga arota nokuzvidudzira. (Dha. 2:3-5) Dhanyeri wakaita ciito nokukasika; pasina izvona, akawanda aizofa. Iyena “wakaenda kuna mambo uye wakakumbira nguwa kuti adudzire hope dzaakarota.” (Dha. 2:16) Paidikana ushingi wakakura uye kutenda. Bhaibheri arireketi kuti Dhanyeri wainga akambodudzira hope kareko. Iyena wakakumbira shamwari dzake Shadreki, Misheki na Abhedhinego kuti “aite munamato kuitira kuti Mwari we kudenga aazwire usisi uye oabvunza hope dzakhona.” (Dha. 2:18) Djehovha akadaira munamato uu. No rubetso ra Djehovha, Dhanyeri wakadudzira hope dza Nabhukodhonozori. Upenyu wa Dhanyeri, we shamwari dzake no we azii amweni wakacengetedzwa.

5. Danyeri wakapangidza ushingi pa mugariro upi umweni?

⁵ Padarika nguwa mumasure mekuti Dhanyeri a dudzira hope ngezve mufanikiso wakakura, ushingi wake wakaedzwazve. Nabhukodhonozori wakarotazve hope dzisikazwisisiki. Mu hope dzaakarota iyena wakaona muti wakakurisisa maningi. Dhanyeri wakapanganidzira mambo no ushingi zvaireya hope dzaakarota, kutobatanidzawo masoko okuti mambo waizopenga uye waizoima kutonga ke cinguwa. (Dha. 4:25) Mambo waikwanisa kurangarira kuti Dhanyeri wainga ari muzondi wake uye waizokwanisa kuita kuti Dhanyeri auraiwe. Kunyazi wainga ari pa ngozi, Dhanyeri wakapangidza ushingi uye wakapanganidza hope dzainga dzarothwa.

6. Ciro cipi cekuti pamweni cakabetsera Dhanyeri kuti agare no ushingi?

⁶ Ciro cipi cekuti pamweni cakabetsera Dhanyeri kuti agare no ushingi mu upenyu wake wese? Paainga ari Djaha, zviri pamhene kuti Dhanyeri wakafunda no muezaniso wa baba uye na mai ake. Apana mubvunzo kuti  awona aiteerera nhungamiriro ya Djehovha yaakapasa abereki e Ciisraeri yekuti aidikana kufundisa ana awo Mitemo ya Mwari. (Dhe. 6:6-9) Dhanyeri waiziya fundo dzekutanga dzakaringana no Mitemo, dzakaita hingana Mitemo Gumi, asi iyena waiziyawo zviro zvinganani zvinokosha zvakaita hingana zviro zvaidikana kurhyiwa no Aisraeri no zvaainga asikadika kurhya. b (Rev. 11:4-8; Dha. 1:8, 11-13) Dhanyeri wakafundawo ngezve ngano ye anhu a Mwari uye iyena waiziya kuti migumisiro ipi yaizoitika kana anhu akatama kuteerera mitemo ya Djehovha. (Dha. 9:10, 11) Dhanyeri wakasongana no zviro zvakawanda mu upenyu uye zviro izvona zvakaita kuti iyena agare no rugondo rekuti azvinei no zvicaitika, Djehovha no ngirozi Dzake dzino simba dzaizomubetsera.—Dha. 2:19-24; 10:12, 18, 19.

7. Cinyizve cakabetsera Dhanyeri kuti agare no ushingi? (Onaiwo mufanikiso.)

⁷ Dhanyeri waifunda ngezve uphorofita wainga wakatarhwa kubatanidzawo uphorofita wa Djeremiya. No fundo ii Dhanyeri wakakwanisa kuona kuti nguwa yekuti Adjudha agare ku Bhabhironi yainga yaapadhuze kupera. (Dha. 9:2) Kuona uphorofita uu we mu Bhaibheri wecidzadzika, zvezvirokwazvo zvakabambisa kutenda ka Dhanyeri kuna Djehovha uye ese anogonda Djehovha anokwanisa kupangidza ushingi wakakura. (Ezanisai na Aroma 8:31, 32, 37-39.) Uye cakakosha pane zvese, Dhanyeri waiita munamato kuna Djehovha. (Dha. 6:10) Dhanyeri waikumbira rurekerero uye waireketa mazwiro ake. Uye Dhanyeri waikumbira rubetso. (Dha. 9:4, 5, 19) Dhanyeri wainga ari munhu hingana isusu, hino iyena aazi kubarhwa no ushingi. Asi iyena wakakwanisa kusakurira wara iri ngekufunda, kuita munamato uye kugonda Djehovha.

8. Tingagara kudini no ushingi?

⁸ Tingaitei kuti tigare no ushingi? Abereki edu angatibvunza kuti tigare no ushingi, asi aiwarapi ringapaswa ana kubva kuabereki. Kugara no ushingi kakaezana nokufunda kugara no uzii upsva. Mushobo umweni wekufundira kugara no uzii upsva ngewekunyasa kuona aya ano uzii wakhona uye kuteedzera muezaniso wawo. Ngo mushobo umwewo, tingakwanisa kufunda kugara no ushingi ngekunyasa kuona aya anopangidza wara iri uye toteedzera muezaniso wawo. Hino, tingafundei kubva pa muezaniso wa Dhanyeri? Kuita hingana Dhanyeri, tinodikana kunyasa kuziya Soko ra Mwari. Tinodikana kugara no ushamwari we pa dhuze na Djehovha uye kureketa naye nguwa dzese tecidurura mwoyo wedu kaari. Uye tinodikana kugonda Djehovha tino cokwadi cekuti iyena acatitsigira nguwa dzese. Kana tikadaro, isusu ticagara no ushingi kutenda kedu pakunoedzwa.

9. Ngei zvakanaka kuti tigare no ushingi?

⁹ Ushingi ungatibetsera ngo mushobo wakasiyana-siyana. Onai zvakaitika na Ben. Ku cikora kake ku Alemanha, akawanda aitenda kuti zviro zvakaita zve kuphinduka-phinduka uye airangarira kuti zviro zvinorekethwa no Bhaibheri zvakaringana no zvisikwa ngezve kunyepa. Zuwa rimweni, Ben wakagara no mukana wekupanganidza kuti ngei waitenda kuti zviro zvakaizwa zvekusikwa. Iyena wakagara no ushingi uye wakapanganidzira anhu ese zviro zvaaitenda. Uye cinyi cakazoitika? Ben unoti: “Mufundisi wangu wakateya nzee uye wakaita makopiya akawanda e maphepha andaiseenzesa uye wakapasa mufundi umwe na umwe.” Adoni a Ben akaonawo kudini zvaakapanganidza? Ben wakati: “Adoni angu akawanda akapurutana  uye akati aishamiswa ndini.” Zvakaitika na Ben zvinopangidza kuti anhu ese anopangidza ushingi anoreremedzwa no amweni. Ushingi uwona unobetserawo pakukweera anhu ano mwoyo unoda kuna Djehovha. Kubhuya zvazviri, tino zvikonzero zvakanaka zvekuti tigare no ushingi.

10. Cinyi cinozwi kugondeka?

¹⁰ Mu Bhaibheri, soko re Cihebheru rekuti “kugondeka,” kana kuti “rudo rakagondeka,” rinoda kureya kunyasa kubatana uye kajinji rinoseenzeswa pakupanganidza rudo ra Djehovha ku aseenzi ake. Soko rimwe-rimwero rinoseenzeswawo pakupanganidza rudo riri pakati pe aseenzi a Mwari. (2 Sam. 9:6, 7) Kugondeka kedu kungakwanisa kubamba ngekuhamba ke nguwa. Ndizvona zvakaitika na Dhanyeri.

11. Kugondeka ka Dhanyeri kakaedzwa kudini paainga acembera? (Onai foto ye pa kapa.)

¹¹ Kugonda ka Dhanyeri kuna Djehovha kakaedzwa mu upenyu wake wese. Asi muedzo wakakura wakaitika iyena paainga ano makore 90. Pa nguwa iyona, Bhabhironi yainga yatorhwa no Amedhiya uye Persiya, uye yaitongwa na Mambo Dhariyo. Aseenzi a mambo ainga asikapfariri Dhanyeri uye ainga asikareremedzi Djehovha. Hino awona akaronga kuti Dhanyeri auraiwe. Awona akaita kuti mambo atare mutemo wairambidza kuti anhu ese asaite munamato kuna Mwari upi hake kunze ka mambo. Dhanyeri waidikana kuima kuita munamato kuna Djehovha ke mazua 30 kuti apangidze kuti wainga akagondeka kuna mambo. Asi Dhanyeri wakaramba kuita izvona. Uye ngendaa yazvo, iyena wakakhandirhwa murindi re mhondoro. Asi Djehovha akakomborera kugondeka ka Dhanyeri ngekumununura mu muromo me mhondoro. (Dha. 6:12-15, 20-22) Tingasakurira kudini kugondeka kakakura kuna Djehovha hingana zvainga zvakaita Dhanyeri?

12. Dhanyeri wakaitei kuti agare no kugondeka kakakura?

¹² Hingana zvataona, kuti tigondeke kuna Djehovha tinodikana kugara no rudo rakakura naye. Dhanyeri wakakwanisa kugondeka kuna Djehovha ngekuti waida Djehovha no mwoyo wake wese. Zvezvirokwazvo Dhanyeri wakasakurira rudo iri ngekurangarira ngezve mawara a Djehovha uye ngekunyasa kurangarira mushobo unopangidza Djehovha mawara aya. (Dha. 9:4) Dhanyeri waitorawo nguwa kuti arangarire zviro zvese zvakanaka zvakaizwa na Djehovha  kaari uye ku anhu Ake. Uye iyena waizvitenda maningi.—Dha. 2:20-23; 9:15, 16.

13. (a) Madjaha anosongana no muedzo upi wekugondeka? Pasai muezaniso. (Onaiwo foto.) (b) Maererano no vhidhiyo, maizoti kudini kana munhu akamubvunzisai kuti ngaapi maonero e Apupuri a Djehovha ngezve kuwakana no munhu we nhego imweyo?

¹³ Kuita hinga Dhanyeri, madjaha anoseenzera Djehovha akatenderedzwa no anhu asikareremedzi Djehovha no mitemo yake. Anhu amweni pamweni aapfariri kana munhu umweni akabhuya kuti unoda Mwari uye kuti unoda kuteerera mitemo yake. Amweni anotoedza kusingirira madjaha edu kuti asiye kugondeka kawo kuna Djehovha. Ngo muezaniso, onai zvakaitika no mudjaha umweni unozwi Graeme unogara ku Austrália. Paainga aciri kufunda ku cikora, iyena wakabatana no mugariro unoshupha. Mufundisi wakabvunzisa afundi ake kuti awona aizoitei kana shamwari yawo ikaabvunza kuti inoda kurarama hinga munhu usiripi we nhengo yake. Mufundisi wakabhuya kuti ese aitsigira shamwari ii aidikana kumuka oenda kumuceto ko sara, uye aya ainga asikatsigiri aidikana kuendawo ku dii rimweni ro sara. Graeme unoti: “Afundi ese akaitsigira, kusiya inini basi no hama imweni.” Zvakazoitika mumasure mazvo wainga uri muedzo wakakura wekugondeka kuna Djehovha. Graeme unoti: “Mufundisi no afundi ese aitituka dakara patakakhumuka. Inini ndakaita zvese zvandaikwanisa kuti ndidziirire kutenda kangu ngo mushobo wakaterama uye uri pakati no pakati, asi awona aazi kuzwa kunyazi soko rimwe randakabhuya.” Graeme wakazwa kudini mumasure me muedzo uu wekugondeka? Iyena unoti: “Inini andizi kupfarira mushobo waakandituka, asi ndakazwa mupfaro wakakura ngekuti ndakakwanisa kudziirira zviya zvandinotenda uye kurumbwa ndakagondeka kuna Djehovha.” c

14. Cinyi cingatibetsera kuti tirumbwe takagondeka kuna Djehovha?

¹⁴ Kuita hingana Dhanyeri, patinonyasa kuda Djehovha ticashinga kurumbwa takagondekawo Kaari. Uye rudo redu kuna Djehovha ricanyasa kubamba patinofunda ngezve mawara ake. Ngo muezaniso, tingafunda ngezve zviro zvaakasika. (Aro. 1:20) Uye kuti imwimwi mutunhudzire rudo uye rureremedzo renyu kuna Djehovha, munodikana kufunda ngezve mundandanda we mafundo anoti: “Zvakangoitika Zvega Here?” kana kuona mavhidhiyo. Imwimwi mungaerengawo mabhurushura anoti: A Vida—Teve um Criador? uye A Origem da Vida—Cinco Perguntas Que Merecem Resposta. Onai zvakarekethwa no musikana umweni we cidjaha unozwi Esteri unogara ku Dinamarca. Iyena unobhuya ngezve mabhurushura aya kuti: “Mushobo wekurangarira wakadai unoshamisa. Mabhurushura aya aabhuyi zvamunodikana kutenda; awona anondobhuya cokwadi uye anosiya kuti imwimwi muite cisananguro mwega.” Ben wamborekethwa ngezvake unoti: “Masoko aya akabambisa kutenda kangu uye akandibetsera kuti ndigare no rugondo rekuti Mwari akasika upenyu.” Mumasure mekufunda mabhurushura aya, zvezvirokwazvo imwimwi mucatenderana no zvinorekethwa no Bhaibheri kuti: “Djehovha, Mwari wedu, makasisira kuti mutambire kukudzwa, no kureremedzwa no simba, ngokuti makasika zviro zvese uye ngokuda kenyu zviripo uye zvakasikwa.”—Zvak. 4:11. d

15. Mushobo upizve umweni watingabambisa nawo ushamwari wedu na Djehovha?

¹⁵ Mushobo umweni watingatunhudzira rudo redu kuna Djehovha, ngewe kufunda ngezve upenyu we Mwana wake Djesu. Musikana  umweni we cidjaha unogara ku Alemanha unozwi Samira wakaita izvona. Iyena unoti: “Inini ndakanyasa kuziya Djehovha ngekufunda ngezva Djesu.” Paainga aciri mudoko, Samira wainga ano cinetso cekuzwisisa kuti Djehovha angagara kudini no mazwiro. Asi iyena waikwanisa kuzwisisa kuti Djesu aizwa kudini. Iyena unoti: “Inini ndaipfarira Djesu ngekuti iyena ainga ano ushamwari uye aida ana.” Iyena paairumbwa ecifunda ngezva Djesu, rudo rake kuna Djehovha rairumbwa recitunhudzira. Ngei? Iyena unoti: “Nokuhamba ke nguwa, inini ndakatanga kuzwisisa kuti Djesu aiteedzera Baba ake nge mushobo wakakwana. Awona akatodzana maningi. Uye ndakazwisisa kuti cimwe ce zvikonzeri zvakaita kuti Djehovha atume Djesu pa nyika ngecekuti anhu akwanise kunyasa kuziya Djehovha.” (Juau 14:9) Kana imwimwi mecida kubambisa ushamwari wenyu na Djehovha, zvakadini kufunda zvakawanda ngezva Djesu? Kana mukaita izvona, kugondeka kenyu uye rudo renyu kaari zvicatunhudzira.

16. Ngei tecidikana kugara takagondeka? (Pisarema 18:25; Mika 6:8)

¹⁶ Aya anopangidza kugondeka kakawanda kakhona ano shamwari dzakagondekawo. (Rute 1:14-17) Kusiya izvona, patinogondeka kuna Djehovha tinozwa runyararo re mukati. Ngei? Ngekuti Djehovha anogondesa kuti acagondeka ku aya anopangidza kugondeka kaari. (Erengai Pisarema 18:25; Mika 6:8.) Rangarirai zvinoteera—kunyazi takadodoka maningi pakuezaniswa no Musiki wemasimba ese, iyena anogondesa kuti acarumbwa ecitida! Uye patinonga tino ushamwari wakabamba kudai na Djehovha, apana cinetso, kana muzondi, kunyazi rufu zvingatiparadzanisa naye. (Dha. 12:13; Ruka 20:37, 38; Aro. 8:38, 39) Ndiyo ndaa zvinokosha maningi kuti titeedzere Dhanyeri uye torumbwa takagondeka kuna Djehovha!

17-18. Zviro zvipizve zvatinofunda no muezaniso wa Dhanyeri?

¹⁷ Mu fundo ino, taona mawara mairi basi a Dhanyeri. Asi pano zvakawanda zvatingafunda kubva pa muezaniso wake. Ngo muezaniso, Djehovha akapasa mundandanda we zviono uye hope kuna Dhanyeri uye Iyena akaita kuti Dhanyeri akwanise kududzira hope dzainga dzakaringana no uphorofita. Wakawanda we uphorofita iwona wakatodzadzika. Dzimweni dzakhona dzinopanganidza ngezve zviro zvicaitika mune ramangwana zvicabata-bata anhu ese panyika.

¹⁸ Mu fundo inoteera, ticaona zvakawanda ngezve uphorofita uwiri wa Dhanyeri. Kuzwisisa uphorofita uwona kucabetsera tese isusu kuti tiite zvisananguro zvakanaka zvino pasinei no thunga ratinaro. Uphorofita uwona ucatibetserawo kuti titunhudzire ushingi wedu uye kugondeka kedu kuti tigare takagadzirira kuzorhwisana no miedzo mune ramangwana.