MUSORO WE KUFUNDA 17
Anamai—Fundirai ne Muezaniso wa Eunisi
“Mwana wangu, purutana kupangira ka baba ako, uye usarambe kufundisa ka Mai ako. Ikona kakaita hingana korowa yakanaka iri mu musoro mako uye korari yakanaka iri mu mukuro mako.”—ZVIE. 1:8, 9.
NGOMA 137 Akadzi Akagondeka, Hanzvadzi dze ciKristu
ZVATICAFUNDA *
1-2. (a) Eunisi wainga ari ani, uye zvinetso zvipi zvaakasongana nazvo hingana mai? (b) Panganidzai foto ye pa kapa.
BHAIBHERI arireketi nge zve rubhabhatidzo ra Timoti, asi mai a Timoti Eunisi akapfara maningi pa zuwa irona. (Zvie. 23:25) Rangarirai kupfara kurikuita Eunisi eciona Timoti ari mu mvura ecibhabhatidzwa. Iyena unotanga kunyemwerera ecitsamira Roidhi mbiya ake Timoti. Eunisi unodzibata kuti asaceme paanonga eciona Timoti ecinyikwa mu mvura. Paanozoona Timoti ecibviswa mu mvura uye ecinyemwerera iyena unokonerhwa kudzibata uye unotanga kucema. Eunisi wakasongana ne zvinetso zvakawanda, kunyazi zvakadaro iyena wakakwanisa kubetsera mwana wake kuti ade Djehovha uye Djesu Kristu. Asi zvinetso zvipi zvaakasongana nazvo paaifundisa mwana wake?
2 Timoti wakakurira mu mhuri yakaparadzana pane zvekunamata. Baba ake ainga ari mu Grego, mai na mbiya ake ainga ari Adjudha. (Zvi. 16:1) Pamweni Timoti paainga aciri djaha, Roidhi na Eunisi ndipona paakagara Akristu. Asi baba ake aazi kugara Mukristu. Hino cisananguro cipi caizoizwa na Timoti? Iyena wainga aanothunga rokuita zvisananguro zvake kamare. Iyena waizosanangura kuenda ku gereja ra baba ake here? Waizosanangura kuteera tsika ye Adjudha here kana kuti waizosanangura kugara mu fundi wa Djesu?
3. Maererano na Zvierengo 1:8, 9, Djehovha anorangarirei nge zve kupeta masimba kunoita anamai pakufundisa ana awo cokwadi?
3 Anamai e ciKristu e mazuwa ano anodawo maningi mhuri dzawo. Anamai anoda maningi kubetsera anawo kuti agare ne ushamwari wakabamba na Djehovha. Zvezvirokwazvo Djehovha anokoshesa mainingi kupeta masimba kaanoita. (Erengai Zvierengo 1:8, 9.) Djehovha akabetsera anamai akawanda kuti afundise ana awo kuti ade uye amuseenzere.
4. Zvinetso zvipi zvirikusongana ne anamai amweni mazuwa ano?
4 Anamai angakwanisa kudzibvunzisa kuti ana angu, acakawanisa kuseenzera Djehovha hinga zvakaizwa na Timoti here? Zvezvirokwazvo abereki anoziya zviri kusongana ne ana awo mu nyika ino ya Sathani. (1 Pe. 5:8) Kupinda izvona, anamai akawanda anorera ana awo ari oga uye amweni atori ne amuna asikaseenzeri Djehovha. Nge muezaniso hanzvadzi imweni inozwi Christine * yakati: “Mwamuna wangu wainga ari baba akanaka uye waida maningi mhuri yedu, asi wainga asikatombodi kuti ana edu agare Apupuri a Djehovha. Inini ndakacema ke makore akawanda ndecirangarira kuti ana angu aizonamata kudini Djehovha.”
5. Ticaonei mu fundo ino?
5 Kana imwimwi muri mai we ciKristu, mungakwanisa kubetsera mwana wenyu kuti ade uye aseenzere Djehovha hingana zvakaizwa na Eunisi. Mu fundo ino, ticaona kuti mungateedzera kudini muezaniso wake pakufundisa ana enyu nge zvamunoreketa uye nge zvamunoita. Uye ticaonawo kuti Djehovha angamubetsera kudini.
FUNDISAI MWANA WENYU NGE ZVIYA ZVAMUNOREKETA
6. Maererano na 2 Timoti 3:14, 15, cinyi cakabetsera Timoti kuti agare muKristu?
6 Timoti paainga aciri mudoko, mai ake Eunisi wakaita zviri zvese kuti afundise mwana awo “matarhwa macena,” zviri pambene kuti ainga asina ruzio rakawanda ngekuti ainga asikazi kufunda nge zva Djesu. Kunyazi hazvo Timoti wakafunda zviro padoko mu matarhwa, izvona zvakamubetsera kuti agare muKristu. Asi iyena waizogaradi muKristu here? Timoti wainga aano thunga rokusanangura kuti waizorarama upenyu wake hingana muKristu. Zvezvirokwazvo “wakabetserhwa kuti atende” mu cokwadi nge zva Djesu, ecibetserhwa nga zvia zvaaifundiswa na mai ake. (Erengai 2 Timoti 3:14, 15.) Zvingaita kuti Eunisi wakapfara maningi nge kubetsera mwana wake kuti afunde nge zva Djehovha kunyazi ne zvinetso zvaakasongana nazvo! Zina rokuti Eunisi rinobva pa soko rokuti “kuwina.” Uye iyena wakaita zvinoenderana ne zina rake.
7. Eunisi waidikana kuitei kuti abetsera Timoti mumasure me kubhabhatidzwa?
7 Rubhabhatidzo ra Timoti cainga ciri ciro cinokosha maningi mu upenyu wake. Kunyazi zvakadaro, Eunisi wainga ecida kurumbwa ecimubetsera. Waida kuzoseenzesa kudini upenyu wake? Waizosanangura shamwari dzakashata dzaizomuitisa kuti aite zviro zvakashata here? Waizoenda kucikora ce pamusoro-soro ceku Atena here, caizoita kuti iyena atende zvinofundiswa ne firozofia? Kana kuti waizopedza, simba, udjaha uye nguwa yake ecibatikana pakupsvaka mare here? Eunisi wainga asikadikani kusanangurira Timoti zvekuita, asi iyena waizobetsera kudini mwana wake? Iyena waikwanisa kuseenza ne simba pakufundisa mwana wake kuti ade Djehovha uye kutenda zvese zvainga zvaizwa na Djehovha na Djesu pakubetsera mhuri yake. Abereki eciKristu anofundisa ana awo pasina rubetso re mudoni, andiopi oga anosongana ne zvinetso izvi. Kunyazi mu mhuri ino abereki anoseenzera Djehovha zvingaashuphira kubaya mwoyo ye ana kuti ade uye agume pakuseenzera Djehovha. Abereki angakwanisa kufundei ne muezaniso wa Eunisi?
8. Anamai mungabetsera kudini amuna enyu ari mu cokwadi pakufundisa ana enyu kuti ade Djehovha?
8 Fundai Bhaibheri ne ana enyu. Djehovha anoda kuti anamai abetsere amuna awo pakufundisa ana awo kuti ade Djehovha. Awona angakwanisa kuita izvona nge kutsigira Kunamata ke Mhuri. Reketai zviro zvakanaka pakunamata kenyu ke mhuri, uye itai kuti ikona kupfadze. Mungakwanisa kubetsera mwamuna wenyu nge kureketa zviro zvamucada kufunda. Mwana wenyu ucabetsereka ne fundo ye munhu ega yamunoita meciseenzesa bhuku rinozwi Pfadzwai ne Upenyu Nokusikaperi! asi mungakwanisa kuita izvona mecibetserhwa ne mwamuna wenyu.
9. Cinyi cingabetsera mai ano mwamuna asiripi Mupupuri wa Djehovha kuti afundise ana awo cokwadi?
9 Anamai amweni anosanangura kufunda ne ana awo pamweni paya ngekuti anonga ecirera ana ari oga uye pamweni paya mwamuna wawo unonga asiripi mu cokwadi. Kana muri pamugarire we zviro wakadaro, musanetseke henyu ngekuti Djehovha acamubetserai. Seenzesai mafarementa ekufundisa atinopaswa ne sangano ra Djehovha kuti mufunde ne ana enyu. Mungakwanisa kubvunzisa abereki aano ruziyo rekurera ana kuti awona ari kuseenzesa kudini mafarementa awona pa kunamata kawo ke mhuri. * (Zvie. 11:14) Namatai kuna Djehovha kuti amubetserei kuziya mwoyo ye ana enyu. (Zvie. 20:5) Mubvunzisei kuti ‘zvinetso zvipi zvauri kubatana nazvo kucikora?’ Mubvunzo wakadai unokwanisa kuita kuti mutangise makani.
10. Cinyi camunodikanazve kuita kuti mubetsere ana enyu kuti afunde nge zva Djehovha?
10 Psvakai mukana wekufundisa ana enyu nge zva Djehovha. Reketai nge zva Djehovha uye zviro zvakawanda zvakanaka zvaakambomuitira (Dhe. 6:6, 7; Isa. 63:7) Kuita izvona zvakanaka maningi maka-maka kana pano ciro cinosomupinga kuti musafunde ne ana enyu nguwa dzese. Christine, wamboreketwa unoti: “Ndainga ndisina mikana yakawanda kuti ndifundise ana angu nge zva Djehovha, ndiyo ndaa ndaikhorovhera mikana yese yaibuda kuti ndirekete nge zve zvisikwa uye zviro zve ku mwiya. Ana angu paakakura ndakaakohomedzesa kuti afunde Bhaibheri ari oga.” Zvinokosha maningi kuti tirekete zvakanaka nge zve sangano redu uye ne hama dzedu dze mu ungano. Musarekete zvakashata nge zve akuru. Zvamunoreketa nge zve akuru ndizvo zvicaita kuti ana enyu asanangure kuti acareketa ne akuru here kana kuti haiwa paanonga ecida rubetso.
11. Maererano na Tiyago 3:18, ngei zvecikosha kuti panyumba pagare ne runyararo?
11 Itai kuti panyumba penyu pagare ne runyararo. Nguwa dzese, pangidzai kuti munoda mwamuna wenyu uye ne ana enyu. Reketai ne mwamuna wenyu nge mushobo wakanaka uye ne rureremedzo, uye fundisai ana enyu kuti aite zvimwezvo. Kana mukarumbwa meciita izvona zvicaita nyore kuti panyumba penyu pagare ne runyararo uye zvicaita nyore kufundisa ana enyu nge zva Djehovha. (Erengai Tiyago 3:18.) Onai muezaniso wa Jozsef, unoseenza hingana piyonero kamare ku Romênia. Baba ake akaita zvese zvaaikwanisa kuti mai ake pamwepo ne hama dzake asaseenzere Djehovha. Jozsef unoti: “Mai angu akapeta masimba kuti panyumba paoneke runyararo. Baba angu paaibambirira kutirambidza kuti tisaseenzere Djehovha, mai angu aiitawo zviri zvese kuti apangidze unaki. Mai edu paaiona kuti zviri kutinetsera kupurutana baba edu, aicedza nesu masoko ari pana Aefeso 6:1-3. Pedzepo aicedza nge zve mawara akanaka ainga na baba edu uye aibetsera kuona kuti ngei taidikana kuareremedza uye kuwada. Izvona, zvakaita kuti panyumba pedu pagare ne runyararo.”
FUNDISAI ANA ENYU NGE ZVIYA ZVAMUNOITA
12. Maererano na 2 Timoti 1:5, muezaniso wa Eunisi wakabetsera kudini Timoti?
12 Erengai 2 Timoti 1:5. Eunisi wakapasa muezaniso wakanaka kuna Timoti. Iyena wakafundisa Timoti kuti kutenda ke zvirokwazvo kunobatanidzawo mabasa. (Tg. 2:26) Timoti waiona kuti kutenda ka mai ake, kaibva pa rudo rawo rakabamba kuna Djehovha. Iyena waikwanisa kuona kuti mai ake aipfara nge kuti aiseenzera Djehovha. Muezaniso wa Eunisi wakabetsera kudini Timoti? Pauro wakati Timoti wainga anokutenda kakabamba hingana ka mai ake. Izvi azvizi kuitika zvega. Timoti wakaona muezaniso wa mai ake, uye wakasanangura kuuteedzera. Nge mushobo umwewo, nyamasi uno anamai akawanda anofundisa ana awo kuti ade Djehovha nge muezaniso wawo “pasina masoko.” (1 Pe. 3:1, 2) Imwimwi mungazviitawo. Asi mungazvita kudini?
13. Ngei mai ecidikana kukanda ushamwari wawo na Djehovha pa mbuto yekutanga?
13 Kandai ushamwari wenyu na Djehovha pa mbuto yekutanga. (Dhe. 6:5, 6) Hingana anamai akawanda, imwimwi murikupeta masimba ari ese kuti mukwanise kuriritira ana enyu. Munopedza nguwa yakawanda, simba uye hope. Kunyazi muno zviro zvakawanda zvekuita munodikana kusanangura nguwa, yekuti mubambise ushamwari wenyu na Djehovha. Rumbwai meciita munamato, fundo yenyu ye munhu ega, uye kupinda misangano nguwa dzese. Kana mukadaro mucakwanisa kubambisa ushamwari wenyu na Djehovha uye mucakwanisa kupasa muezaniso wakanaka ku mhuri yenyu uye kune amweni.
14-15. Mafundei kubva pa muezaniso wa Leanne, Mariya na Juau?
14 Onai miezaniso ye madjaha amweni akafundira kuda Djehovha uye kumugonda nge kuona miezaniso ya mai awo. Christine mwana we musikana wa Leanne unoti: “Zvainga zvisikaiti kufunda Bhaibheri baba edu paanonga ari panyumba. Asi mai angu ainga ano kutenda kakabamba uye aipinda misangano yese. Tainga tisina ruziyo rakawanda re Bhaibheri, asi kunyazi zvakadaro tainga tinokutenda kakabamba nge ndaa ye muezaniso wawo. Taiziya kuti Apupuri a Djehovha ano cokwadi kunyazi hazvo tainga tisati tapinda misangano.”
15 Hanzvadzi imweni inozwi Mariya, yainga ina baba aiphikisa cokwadi inoti: “Mai angu ainga ano ushingi wakakura maningi kupinda hanzvadzi dzese dzandakamboziya. Pandainga ndiri mwana mudoko ndainga ndisikaiti zviro zvakawanda ngekuthyira zvaizorekethwa nge anhu amweni. Asi pandaiona ushingi wainga una mai angu wekukanda Djehovha pa mbuto yekutanga mu upenyu wawo zvakandibetsera kuti nditame kuthya munhu.” Juau una baba airambidza kureketa zviro zvekunamata pa nyumba unoti: “Ciro cinondishamisa nge cekuti mai angu ainga akagadzirira kuita zvese zvaanokwanisa kuti apfadze baba angu asi asikasii rudo rawo kuna Djehovha.”
16. Muezaniso we anamai eciKristu unobetsera kudini amweni?
16 Anamai, edzurirai kuti muezaniso wenyu unobetsera maningi mu upenyu we anhu amweni. Zvingaitika kudini? Onai kuti muezaniso wa Eunisi wakabata-bata kudini muphostori Pauro. Iyena wakatara kuti kutenda ka Timoti kusiripi kekunyepedzera ‘kakatanga na Eunisi.’ (2 Tim 1:5) Muphostori Pauro wakaziya rini kuti Eunisi wainga ano kutenda kakabamba? Zviripamhene kuti akaziyana parhendo rake rokutanga re umisionario ku Listra paakaziyana na Roidhi na Eunisi. (Zvi. 14:4-18) Pamweni iyena ndiye akabetsera anakadzi aya kuti agare Akristu. Ciborangarirai basi: Painga padarika makore 15 Pauro paakatarira Timoti tsamba iyona! Iyena wainga acirikuedzurira kutenda kakabamba ka Eunisi, uye iyena, pamweni no Akristu airarama pa nguwa iyona aimuona hingana muezaniso wakanaka wekuteedzera. Kana mecirera ana enyu muri mwega edzurirai kuti muezaniso wenyu wekutenda unobambisa maningi hama dzedu.
17. Zvinyi zvamungaita kana mukaona kuti mwana wenyu aaripi kupfarira zviro zve kunamata?
17 Zvakadini kunyazi no kupeta masimba kamunonga maita ana enyu osama kupfarira cokwadi? Edzurirai kuti kufundisa ana kunotora nguwa. Hingana zvinopangidzwa pa imaji ye pa kapa, pamunosima mbeu, imwimwi amuzii kuti muti iwona ucakura here dakara pakubara mucero. Amuzii kuti muti iwona unokura here kana kuti haiwa, kunyazi zvakadaro, munoita penyu nge kurumbwa meciudirira. (Mk. 4:26-29) Zvimwezvoo, mai angakwanisa kudzibvunzisa kuti kupeta masimba kaarikuita kuri kubetsera mwana wawo here. Amuzii kuti iyena ucaseenzera Djehovha here kana kuti haiwa. Asi kana mukarumbwa mecipeta masimba kubetsera mwana wenyu, zvicamubetsera kuti akure pano zvokunamata.—Zvie. 22:6.
GONDAI RUBETSO RA DJEHOVHA
18. Djehovha angabetsera kudini mwana wenyu kuti akure pakunamata?
18 Kubvira kare Djehovha agara ecibetsera madjaha akawanda kuti agare shamwari dzake. (Pis. 22:9, 10) Zvezvirokwazvo kana mwana wenyu ecida, Djehovha angakwanisa kumubetsera kuti akure pane zvokunamata. (1Ako. 3:6, 7) Kunyazi mwana wenyu asikapfariri cokwadi, Djehovha acarumbwa ecimuda. (Pis. 11:4) Kunyazi padoko paanopangidza kuti anoda kuseenzera Djehovha nge “mwazvo,” ayena anonga akagadzirira kuti amubetsere. (Zvi. 13:48; 2 Mak. 16:9) Ayena acamubetsera kuti mukwanise kureketa zviro zvinobaya mwoyo pa nguwa yakasisira. (Zvie. 15:23) Djehovha anokwanisa kuseenzesa hama kana hanzvadzi dze mu ungano menyu kuti ikwanise kubetsera mwana wenyu. Kana mwana wenyu akakura Djehovha acamubetsera kuti aedzurire zviro zvamakamufundisa painga aciri mwana mudoko. (Juau 14:26) Zvezvirokwazvo, Djehovha acamukomborera kana mukarumbwa mecifundisa mwana wenyu nge masoko uye nge zviito.
19. Mungagara kudini ne rugondo rokuti Djehovha anomuda uye anomupfarira?
19 Rudo rina Djehovha kamuri aribvi pa zvisananguro zvinoizwa ne mwana wenyu. Ayena anomuda ngekuti zvezvirokwazvo imwimwi munomuda. Kana mecirera ana muri mwega Djehohva anomugondesai kuti ayena acagara Baba ku mwana wenyu uye Mudziiriri kamuri. (Pis. 68:5) Amukwanisi kuziya kuti ana enyu acaseenzera Djehovha here kana kuti haiwa. Asi kana mukagonda ne rubetso ra Djehovha uye morumbwa mecipeta masimba ari ese, zvezvirokwazvo mucapfarirhwa na Djehovha.
NGOMA 134 Ana i Nhaka ya Mwari
^ par. 5 Mu fundo ino ticaona kuti anamai angafundei ne muezaniso wa Eunisi mai a Timoti, uye angabetsera kudini ana awo kuti aziye uye ade Djehovha.
^ par. 4 Mazina amweni akacinjwa.
^ par. 9 Nge muezaniso onai fundo 50 mu bhuku Pfadzwai ne Upenyu Nokusikaperi! uye musoro unoti: “Zvimwe Zvamungaita Pakunamata Kwemhuri Uye Pakudzidza Muri Moga” mu Murindiri wa 15 ya Agosto wa 2011, mapaji. 6-7 mu ciShona.