Ndakabarhwa mu gore ra 1941, mu mhuri yainga isina zvakawanda ku Paris, França. Ndaida maningi kufunda, hino ndakatsukwara maningi nge kuti pandainga ndino makore 10, ndakasiya cikora nge kuti ndakabathwa ne tuberikurozi! Medhiko wakandibvunza kuti ndaidikana kugara kumba ndakawata nge kuti mazazu angu ainga akaremba. Hino pamwedzi dzakawanda inini ndaierenga dhisionario uye ndecipurutana urongwa we Radhiyo we Sorbonne ye Universidade ye Paris. Medhiko paakandibvunza kuti ndainga ndapora uye zvainga zvooita kuhwirira ku cikora, ndakapfara maningi. Ndairangarira kuti: ‘Zvinoizwa ne mamedhiko zvinoshamisa!’ Uye kubva ipona, cido cangu cainga ciri cokuda kurapa anhu. Baba angu paaindibvunzisa zvandaida kuzoita ndakura, ndaidaira kuti: “Ndirikuda kugara medhiko.” Izvi ndizvona zvakandiitisa kuti ndinyanye kuda medhisina.

Mhuri yangu yainamata ciKatorika. Asi inini ndainga ndisikazii zvakawanda nge zva Mwari, uye ndainga ne mibvunzo yakawanda. Pendakatanga kufunda medhisina ku Universidade ndipo pendakagara ne cokwadi cekuti upenyu wainga wakasikwa.

Inini ndiciri kuedzurira pendakaona kekutanga maserura e maruwa ndeciseenzesa mikroskopiyo. Ndakashamisika maningi pendakaona zvinoita matii e maserura paanonga ecitonhorerhwa uye paanopisirhwa. Ndakaonawo kuti sitoprajima cinogara muserura cinododoka pacinobatana ne munyu uye cinokura pacinobatana ne mvura. Zviro  izvi ne zvimweniwo zvinoita kuti zviro zvikwanise kurarama pa migariro yakasiyana-siyana. Pendakaona kushupha kuzwisisa ke serura rimwe na rimwe, ndakagara ne cokwadi cokuti upenyu wainga usikazi kuphinduka wega asi painga pano Musiki.

Pandainga ndaa mugore recipiri ndecipfunda medhisina, ndakaona zvipangidzo zvekuti Mwari ariyo. Mu dhisiprina re anatomia, takafunda kuti muskuro inobatanidza makodo ne midzira zvinoseenza pamwepo, izvi zvinoshamisa. Nge muezaniso, ndakafunda kuti mudzira unobatanidza muskuro we pamuoko e zvikunwe zvifunyane, ngokudaro unoumba ponte inoita kuti mudzira inoenda dakara kunoperera cikunwe iteedze, uye pa nguwa imweyo irumbwe iri pa mbuto imweyo. Kupinda izvona tecido dzakabamba dzinotsigira mudzira dziri dhuze ne makodo edu e zvikunwe. Kudai zvisiripi izvona, mudzira dze pa nyara dzaizogara dzakatambarara uye zvikunwe zvainga zvisikazoseenzi zvakanaka. Ndakaona kuti uya wakaita muiri we munhu ane uzii wakakura.

Ndakashamisika maningi pandakafunda kufema kunoita mwana paanobva kubarhwa. Mwana asati abarhwa, unotambira mwiya wekufema nge pa cikunbvu ca mai ake. Ndiyo ndaa ma alveolo, zviro zvidoko zvakaita hinga mabharau anogara mukati me mazazu aambodzari ne mwiya. Masumana manganani mwana asati abarhwa maparedhi e mukati e ma alveolo anokutirhwa nge ciro cinozwi sulfatante. Mumasure mekuti mwana wabarhwa uye ofema kekutanga panoitika zviro zvinoshamisa. Boo riri mu mwoyo me mwana rinofungika zvoita kuti ngazi iende mumazazu. Panguwa iyona sulfatante inoitisa kuti maparedhi e ma alveolo asabatane uye awona anodzara ne mwiya. Pa nguwa doko basi, mwana unokwanisa kufema ega.

Inini ndaida kuziya zvakawanda nge zve musiki we zviro izvi zvinoshamisa, hino ndakatanga kuerenga Bhaibheri ne cido cese. Ndakashamisika maningi nge mitemo ye usiri yakapaswa Aisraeri ndi Mwari ke makore anodarika 3000. Mwari akaabvunza kuti afushire psvina uye osamba mazuwa ese, okandawo mu quarentena munhu wainga ano nhenda inopaswana. (Re. 13:50; 15:11; Dhe. 23:13) Nhungamiriro idzi dze Bhaibheri dzaiita kuti matenda asabararike, zviro zvakazoonekwa ne masientista paapadarika makore 150. Ndakaziawo kuti mitemo yakaringana ne usiri we pamaponde, uri pa bhuku ra Revhitiko yaiitawo kuti dzindza re Aisraeri risarhware-rhware. (Re. 12:1-6; 15:16-24) Ndakazogumawo pa mhedziso yekuti Musiki akapasawo mitemo idzi Aisraeri aida kugarika kawo uye aizoakomborera kudai akapurutana. Ndakagara ne rugondo rokuti Bhaibheri rakafemerhwa na Mwari, asi pa nguwa iyona ndainga ndisati ndaziya zina rake.

Pandainga ndiri ku faculdade ye medhisina, ndakaziya musikana umweni unozwi Lydie uye ndakamupfarira maningi. Isusu takacata mu gore ra 1965 pandainga ndiri pakati pe faculdade. Mu gore ra 1971, tainga tabara ana atatu pa ana atanhatu atinawo. Lydie unondibetsera maningi kubasa kunyazi mu mhuri.

Ndakaseenza mu cipitari ke makore 3 ndisati ndafungura clínica yangu kamare. Mumasure me  nguwa doko, kazado yendareketa pakutanga yakauya mu cipitarimo, pendaiatarira mitombo ye mwamuna wayo, mukadzi wakona wakati: “Tapota, atidi mitombo ino ngazi.” Ndakashamiswa uye ndakabvunzisa kuti: “Zvirokwazvodi? Ngei?” Iyena wakadaira eciti: “Isusu tiri Apupuri a Djehovha.” Inini ndainga ndisati ndambozwa nge zve Apupuri a Djehovha uye maonero awo nge zve ngazi. Pedzepo wakabata Bhaibheri ondipangidza zvikonzero zvinoita kuti arambe ngazi. (Zvi. 15:28, 29) Mu masure mwazvo, iyena ne mwamuna wake akareketa zvaizoizwa ne Umambo wa Mwari mune ramangwana, kupedza matambudziko, nhenda uye rufu. (Zvak. 21:3, 4) “Panguwa iyona kamare, inini ndakati, zvamuri kundibvunzezvo, cido cangu kubvira ndiciri mwana mudoko!” “Kuti ndirerutse matambudziko e anhu.” Ndakapfarira maningi zvandaizwa uye takapedza nguwa imwe tecicedza. Kazadoyo peyakaenda ndakasanangura kusiya kugara mu Katoriko, ndakaziya kuti Musiki wandaishamisika naye une zina rokuti—Djehovha!

Kazado iyona yakauya kucipitari kangu kanokwana 3, uye pese paaiuya isusu taicedza ke nguwa inodarika imwe. Ndakaapika kuti auye kumba kangu, kuti ticedze zvakawanda nge zve Bhaibheri. Lydie wakatendera kugara pa fundo yangu, asi iyena wainga asikatenderi kuti fundiso dzimweni dze ciKatorika dzainga dzakashata. Ndiyo ndaa ndakapika padhre umweni kuti auye kuzocedza nesu. Takacedza nge zve fundiso dze gereja, dakara pakati pe usiku teciseenzesa Bhaibheri basi. Izvona zvakaita kuti Lydie agare ne rugondo rokuti Apupuri a Djehovha anofundisa cokwadi. Kubva ipona rudo redu kuna Djehovha rakatunhudzira uye takabhabhatidzwa muna 1974.

Zviro zvandakafunda nge zve cido ca Mwari ku anhu zvakaita kuti ndiongorore zviro zvainga zviri pa mbuto yekutanga mu upenyu wangu. Inini na Lydie takasanangura kukanda Djehovha pa mbuto yekutanga mu upenyu wedu. Tainga takashinga kurera ana edu maererano ne cokwadi ce Bhaibheri. Takaafundisa kuda Djehovha ne anhu uye izvona zvakaita kuti mhuri yedu igare yakabatana.—Mat. 22:37-39.

Ana edu aizviziya kuti Lydie na inini taipindirana pa zvese pa nyaya yezvisananguro hingana abereki. Nguwa dzimweni taitoseka petaizviedzurira. Awona aiziya kuti isusu taiteerera nhungamiriro dza Djesu dzekuti “soko rokuti ‘Honde’ rinodikana kugara honde, uye rokuti ‘Haiwa,’ rinodikana kugara haiwa.” (Mat. 5:37) Hingana muezaniso, mwana wedu we musikana paainga  ano makore 17, Lydie wakarambidza mwana we musikana wedu asaende koovhakaca ne madjaha amweni. Asi musikana umweni wakabvunza mwana wedu kuti: “Kana mai ako asikakutenderi kuti uende kumbira baba ako!” Asi mwana wedu wakadaira eciti: “Azvibetseri. Ngekuti awona anotenderana pa zvese.” Ana edu 6 aizviziya kuti isusu tiri airi tainga takabatana pakuseenzesa mazano e Bhaibheri. Tinotenda nge kugara ne ajinji e nhengo ye mhuri yedu yeciseenzera Djehovha.

Zvirokwazvo kuti kuziya cokwadi kakacinja zvetaikanda pa mbuto yekutanga mu upenyu, asi inini ndaida kuseenzesa ruziyo rangu re medhisina kuti ndibetsere anhu a Mwari. Ndiyo ndaa ndakadzipira kuti ndiseenze hinga medhiko pa Bheteri re ku Paris uye nokuhamba ke nguwa pa Bheteri re ku Louviers. Ndiri kubetsera pa Bheteri hingana medhiko ke makore 50. Pakati pe nguwa ii, ndakaita ushamwari wakanaka ne hama dzinogara pa Bheteri uye amweni awo aakunyumba dzinocengeterhwa acemberi. Zuwa rimweni, ndakashamisika pandakaziya hama imweni ipsva yaiuya ku Bheteri. Inini ndainga ndakagadzirira kwartu yayo ke makore 20 akadarika!

Pamakore ese aya, ndakaona kuti Djehovha anoseenzesa sangano rake kuti ritungamirire uye ridziirire anhu ake. Izvona zvakatunhudzira rudo rangu kaari. Nge muezaniso, mukutanga ke makore a 1980 Dare Rinotungamirira rakaita urongwa ku Estados Unidos kuti ribetsere mamedhiko kuti anyase kuzwisisa maonero e Apupuri a Djehovha pa nyaya ye ngazi.

Pedzepo, muna 1988, Dare Rinotungamirira rakaumba dhepartamento ripsva rinozwi Serviços de Informações sobre Hospitais. Pakutanga dhepartamento iri raionerera nge zve Comissões de Ligação com Hospitais (COLIH) rakaumbwa ku Estados Unidos kuti ribetsere Apupuri a Djehovha pakuraphwa ke uthongo pasina ngazi. Pedzepo kakaumbwa COLIHs mu nyika yese zvecibatanidzawo França. Zvinopfadza maningi kuona mushobo unoizwa ne sangano ra Djehovha kuti abetsere hama dzawo ne rudo pa nguwa yaanoda rubetso!

Cido cangu cainga cokurapa anhu, ndiyo ndaa ndaipfarira nge zve medhisina. Asi pakuongorora zviro zvandaikanda pa mbuto yekutanga, ndakaona kuti kurapa kainyanya kukosha kandaikwanisa kuitira anhu, kainga kurapa pa mwiya, kana kuti kubetsera anhu kuti agare ne ushamwari na Djehovha—Manyuko e upenyu. Ndiyo ndaa mu masure mekuti tagumisa makore e kuzorora Lydie na inini takapedza nguwa yakawanda teciseenza mu basa rokuparidzira masoko akanaka e Umambo wa Mwari hingana mapionero e nguwa dzese. Dakara nyamasi uno, ticiri kuita basa rokuponesa anhu.

Ndiciri kuita zvandinokwanisa kuti ndithurudze marhwadzo e anhu anorhwara. Asi ndinoziya kuti kunyazi mamedhiko anotonyasa kurapa aakwanisi kupedza matenda ne rufu. Ndiri kuetsera ne mwoyo wese nguwa ye kuti marhwadzo, matenda, uye rufu kunonga kusisina. Ndinoziya kuti mbai-mbai pano mu nyika ipsva ndinonga ndino nguwa yakawanda ndecifunda nge zve zvisikwa zva Mwari kutobatanidzawo ciro cinoshamisa masikire aakaita munhu. Ndino rugondo rokuti zviro zvakanakisisa zvicauya, cido cangu pacicadzadzika kamare!