1. Cinyi cicatinyaradza patinozwa tiri tega kana kuti patinonga taremerhwa nge matambudziko? (Pis. 118:5-7)

MAKAMBOZWA hingana muri mwega, musina munhu ungamubetsera pa dambudziko ramakasongana naro here? Kana zviri izvona, andimwipi mwega, aseenzi a Djehovha akatosonganawo nazvo. (1Mad. 19:14) Kana izvi zvikaitika kamuri, edzurirai zvinopikira Djehovha: “Andizombomusii, uye Andizombomupsvetii.” Zvadaro, ticakwanisa kureketa kuti: “Djehovha ndiyena mubetseri wangu; Andizombotyi.” (Ahe. 13:5, 6) Muphostori Pauro wakatarira masoko aya ku hama dze kuDjudheya mu gore ra 61 K.A. Masoko ake anopangidza muzwire uri pana Pisarema 118:5-7.—Erengai.

2. Mu fundo ino ticafundei, uye ngei?

² Hingana mutari we pisarema, Pauro waiziya nge zvakamboitika kaari kuti Djehovha Mubetseri wake. Ngo muezaniso, ke makore anotodarika mairi asati atara tsamba yake ku Ahebheru, Pauro wakaita vhiyaji inongozi eciseenzesa bahari raipengeswa nge dutu. (Zvi. 27:4, 15, 20) Paaita vhiyaji iyi, zvakapangidza pamhene kuti Djehovha wakabetsera Pauro nge mishobo yakawanda uye yakasiyana-siyana. Ngationei mishobo mitatu ii. Djehovha wakamubetsera eciseenzesa Djesu, ngirozi, anhu ano masimba uye hama dze mu ungano. Kufunda katicaita zvakaitika mu upenyu wa Pauro, kucabambisa kutenda mu zvipikirhwa zva Mwari zvekuti Iyena ucadaira zvikumbiro zvedu zvekuda kubetswa.

3. Pauro wakadzibvunzisei, uye ngei?

³ Pauro waida rubetso. Mukati me gore ra 56 K.A., anhu akawanda akamukweya kubva mu tempro mu Djerusarema kaakuenda naye kunze uye akaedza ku muuraya. Pa zuwa rakateera,  Pauro paakaendeswa ku Sinedrio, iyena wakashota padoko basi kuti auraiwe nge azondi ake. (Zvi. 21:30-32; 22:30; 23:6-10) Pa nguwa iyona, zvinoita hingana kuti Pauro wakadzibvunzisa kuti: ‘Ndicatambudzwa dakara riini?’

4. Djehovha wakaseenzesa kudini Djesu pa kubetsera Pauro?

⁴ Pauro wakatambira rubetso ripi? Pa usiku wakateera Pauro asungwa, “Tenzi” Djesu, wakaima dhuze naye akati: “Shinga! Ngekuti unodikana kundipupurira ku Roma hingana zvawakaita ku Djerusarema.” (Zvi. 23:11) Masoko aya akamubambisa maningi! Djesu wakasimba Pauro nge kuparidza kaakaita ku Djerusarema. Uye wakagondesa Pauro kuti waizoguma akacengeteka ku Roma, kaaizoparidzazve. Masure mekutambira masoko aya anobambisa, zvinoita hingana kuti Pauro wakazwa akacengeteka hingana mwana uri mu nyara dza baba ake.

5. Djehovha wakabetsera kudini Pauro eciseenzesa ngirozi? (Onai foto iri pa kapa.)

⁵ Pauro wakasongana no dambudziko ripizve? Kapera makore mairi zviitiko izvi zvaitika mu Djerusarema, Pauro paainga ari mu bharko raienda ku Itália akasongana no dutu rakapenga maningi zvokutoti anhu ainga ari mu bharko akarangarira kuti aizofa. Asi Pauro wainga asikatyi. Ngei? Nge kuti iyena wakabvunza anhu ainga ari mu bharko kuti: “Usiku uno, ngirozi ya Mwari iri ku dii randinoseenzerawo yakati: ‘Usatye Pauro. Unodikana kuenda pa mberi pa Kesari uye ona! Mwari wakupasa anhu ese aunawo mu bharko.’” Djehovha wakaseenzesa ngirozi kuti aphindisezve masoko aakabvunza Pauro eciseenzesa Djesu. Uye zve zvirokwazvo, Pauro wakaguma ku Roma.—Zvi. 27:20-25; 28:16.

6. Cipikirhwa cipi ca Djesu cingatibetsera, uye ngei?

⁶ Isusu tirikutambira rubetso ripi? Djesu uri kutibetserawo hingana zvaakaitira Pauro. Ngo muezaniso, Djesu wakapikira ateeri ake ese kuti: “Ndicange ndi nemwi mazuwa ese dakara pa mugumo we nyika.” (Mt. 28:20) Masoko a Djesu anotibambisa. Ngei? Ngekuti mazuwa atiri kurarama anoshupha. Ngo muezaniso, munhu watinoda akafa, tinorhwadziwa haiwa pa mazuwa mashoma basi, asi pamweni ke makore akatowanda. Amweni ari kusongana ne matambudziko anobarhwa nge ku cembera. Amweni ari kusongana ne matambudziko akaringana ne depressão. Kunyazi zvakadaro, tinoona simba rekuenderera mberi nge kuti tinoziya kuti Djesu unesu “mazuwa ese,” kunyazi tiri mu nyika ino iri mucidima.—Mt. 11:28-30.

7. Maererano na Zvakapangidzwa 14:6, Djehovha uri kutibetsera kudini nyamasi uno?

 ⁷ Soko ra Mwari rinotigondesa kuti Djehovha unotibetsera eciseenzesa ngirozi. (Ahe. 1:7, 14) Ngo muezano, ngirozi dzinotitsigira uye dzinotipasa nhungamiriro patinoparidzira “masoko anopfadza e Umambo” ku “madzinza ese no mareketero no anhu.”—Mt. 24:13, 14; erengai Zvakapangidzwa 14:6.

8. Djehovha wakabetsera kudini Pauro eciseenzesa mukuru mukuru we anyahondo?

⁸ Pauro wakatambira rubetso ripi? Mukati me gore ra 56 K.A., Djesu wakabambisa Pauro kuti ucaguma ku Roma. Ngo kudaro, aDjudha amweni akaronga kumubata uye kumuuraya. Mukuru mukuro we anyahondo unozwi Claudius Lysias we ku Roma paakazvizwa, akaenda konunura Pauro. Nokukasika, Claudius wakaendesa Pauro—wakadziirirhwa no masurudado akawanda—kubva ku Cesaréia dakara ku Djerusarema painga no mukuwo unokwana kuita 65 miles kana kuti (105 km). Ku Cesaréia, Govhernadhori Felix wakareketa kuti Pauro “waidikana kucengetedzwa mu nyumba ya mambo Herodhi.” Pauro wainga wakacengeteka pa anhu aya aida kumuuraya.—Zvi. 23:12-35.

9. Govhernadhori Festo wakabetsa kudini Pauro?

⁹ Makore mairi adarika, Pauro wainga aciri mukaraboso ku Cesaréia. Felix wainga atsiya govhernadhori Festo. aDjudha akakumbira Festo kuti Pauro auye kuzotongerhwa ku Djerusarema, asi Festo wakaramba. Pamweni govhernadhori waiziya kuti aDjuda ainga “akaronga kumubata kuti amuuraye mu gwanza.”—Zvi. 24:27–25:5.

10. Govhernadhori Festo wakadaira kudini Pauro paaida kuendesa nyaya yake kuna Khesari?

¹⁰ Nge kuhamaba ke nguwa, Pauro wakazotongerhwa ku Cesaréia. Festo “ecida kuzwi wakanaka nge aDjudha,” iyena wakabvunzisa Pauro kuti: “Unoda here kuendeswa ku Djerusarema kuti wootongwa nyaya idzi pa mberi pangu?” Pamweni Pauro waiziya kuti waizouraiwa ku Djerusarema, uye waiziyawo zvaaidikana kuita kuti aponese upenyu wake, kuitira kuti agume ku Roma uye aite basa rake rekuparidzira. Iyena wakati: “Ndicaendesa nyaya ii kuna Khesari!” Masure mekubvunzisa anacipangamazano ake, Festo wakati kuna Pauro: “Ngekuti waendesa nyaya kuna Khesari; ucaenda kuna Khesari.” Zvakaizwa ndi Festo zvakaponesa Pauro ku aya aida kumuuraya. Nge kuhamba ke nguwa, Pauro waizonga aaku Roma—kure ke aDjudha aimupsvaka kuti amuuraye.—Zvi. 25:6-12.

11. Pauro wakarangarira nge zve masoko api anonyaradza akafemerhwa ndi Isaiya?

¹¹ Pauro paaimira kuita vhiyaji yake ye kuenda ku Itália, pamweni iyena wakarangarira nge zve ngwadzo yakafemerhwa mu phorofita Isaia ku azondi a Djehovha: “Rongai zano, asi aribudiriri! Reketai zvamunoda, asi azvizobudiriri, ngekuti Mwari ana isusu!” (Isa. 8:10) Pauro waziya kuti Mwari waizomubetsera, uye izvi zvaizomubambisa pese paaizosongana no zvineso zvaizouya.

12. Juriyo wakabata kudini Pauro, uye zvinoita hingana kuti Pauro wakazwisisei?

¹² Mukati me gore ra 58 K.A., Pauro wakatanga vhiyaji yake kuenda ku Itália. Nge kuti iyena wainga ari musungwi, waionererhwa no mukuru mukuru we anyahondo we Roma unozwi Juriyo. Kubva panguwa ii zvecienda mberi, Juriyo wainga ane simba rekuita kuti upenyu wa Pauro urhwadze kana kuti haiwa. Waizosenzesa kudini masimba ake?  Zuwa rakateera, paakabuda mu bharko, Juriyo wakabata Pauro no usisi uye wakatendera kuti iyena aende no shamwari dzake. Ngo kuhamba ke nguwa, Juriyo wakazotoponesawo upenyu wa Pauro. Wakazviita kudini? Masorudado aida kuuraya anhu ese ainga ari mu bharko, asi Juriyo akaarambidza. Ngei? Iyena “wainga akashinga kutora Pauro akacengeteka.” Zvinoita hingana kuti Pauro wakazwisisa utungamiriri wa Djehovha pane zvakaizwa no mukuru mukuru uyu une mwoyo wakanaka.—Zvi. 27:1-3, 42-44.

13. Djehovha unoseenzesa kudini anhu ano masimba?

¹³ Isusu tirikutambira rubetso ripi? Kana zvecienderana no cinangwa cake, Djehovha unokwanisa kuseenzesa mwiya wake mucena uno simba kuti aite kuti anhu anomasimba aite zvaanoda. Mambo Soromoni akatara kuti: “Mwoyo wa mambo wakaita hingana murambo we mvura uri mu nyara dza Djehovha. Iyena unoendesa kese kaanoda.” (Zvie. 21:1) Masoko aya anoreyei? Anhu anokwanisa kucera mukandira kuti apause mvura kuitira kuti iende kaanoda. Zvimwezvoo, Djehovha unoseenzesa mwiya wake mucena kuti apause ndangariro dze magovhernadhori kuti aite zvinoenderana no cinangwa cake. Izvi pazvinoitika, anhu anomasimba anozwa ecida kuita cisananguro cinobetsera anhu aMwari.—Ezanisirai na Esdra 7:21, 25, 26.

14. Maererano na Zviito 12:5, tinodikana kuita minamato kuna ani?

¹⁴ Tingaitei? Tinganamatira “madzimambo na ese aya ano masimba” paanodaidzwa kuti aite cisananguro cingabatanidza basa redu uye kurarama ke ciKristu. (1Ti. 2:1, 2, masoko opasi; Ne. 1:11) Hingana zvakaizwa no aKristu e kutanga, isusuwo tinonamata kuna Djehovha nge zve hama no hanzvadzi dziri mukaroboso. (Erengai Zviito 12:5; Ahe. 13:3) Kudarika izvi, tinganamata nge zve aonereri e asumgwa ano tungamirira hama dzedu. Tinokwanisa kukumbira Djehovha kuti aseenzese ndangariro dze anhu akadaro kuti aakohomedzese kuita hingana Juriyo uye kuti abate atinonamata nawo no “usisi.”—Onai masoko e pasi ekufunda ari pana Zviito 27:3.

15-16. Djehovha wakabetsera kudini Pauro eciseenzesa Aristarko na Ruka?

¹⁵ Pauro wakatambira rubetso ripi? Mukati me vhiyaji yake rekwenda ku Roma, Pauro wakatambira kakawanda rubetso ra Djehovha eciseenzesa hama dzaanonamata nadzo. Ngationei miezaniso imweni.

¹⁶ Adoni airi akagondeka a Pauro, Aristarko  na Ruka, akasanangura kuenda naye ku Roma. * Awona akadzipira kukanda upenyu wawo pa ngozi kuitira kuti agare na Pauro, kunyazi zvisikaiti hingana kuti umwe wawo wainga asikazi kutambira rugondo kubva kuna Djesu rekuti aizoguma ku Roma. Awona akazoona paa padarika nguwa yakareba, kuti aizoponeswa. Ngo kudaro Aristarko na Ruka paakakwira bharko ku Cesaréia, Pauro wakanamata kuna Djehovha zvecibva pa mwoyo, ecitenda ngo rubetso raakapaswa eciseenzesa hama mbiri idzi dzakashinga.—Zvi. 27:1, 2, 20-25.

17. Djehovha akabetsera kudini Pauro eciseenzesa hama dzaanonamata nadzo?

¹⁷ Mukati me vhiyaji, Pauro wakabetserhwa nge hama. Ngo muezaniso, muthaundi re portuária ye Sidon, Juriyo wakatendera kuti Pauro aende “ku shamwari dzake uye kuti adziirirhwe nawo.” Uye nge kuhamba nge nguwa, ku thaundi re Puteoli, Pauro no adoni ake “akagumira hama uye akakohomedzeswa kuti agare nawo ke mazuwa anokwana kuita manomwe.” AKristu e mbuto ii paaibata zvakanaka Pauro no adoni ake, zviri pamhene kuti Pauro wakaunzisa mupfaro mukuru kune hama idzi, ecireketa zviro zvinowabambisa. (Ezanisai na Zviito 15:2, 3.) Mu masure mekuzorora, Pauro no amweni ake akaenderera mberi no rhwendo rawo.—Zvi. 27:3; 28:13, 14.

18. Cinyi cakaita kuti Pauro atende Mwari uye agare no ushingi?

¹⁸ Paaihamba ecienda ku Roma, pamweni Pauro wakarangarira zvaainga akatarira ungano ii mu makore matatu adarika: “Ndaano makore akawanda ndecida kuuya kamuri.” (Aro. 15:23) Ngo kudaro, iyena wainga asikazvirangariri kuti waizoguma ari musungwa. Zvinoita hingana kuti akabambiswa maningi paakaona hama dzakabva ku Roma dzakaemera mugwanza kuti dzimucungamidze! “Paakaawona, Pauro wakatenda Mwari uye wakabambiswa.” (Zvi. 28:15) Onai kuti Pauro wakatenda Mwari nge ndaa yekuti hama idzi  dzakamuimira. Ngei? Ngekuti Pauro wakaonazve kuti Djehovha wainga amubetsera eciseenzesa hama dzaainamata nadzo.

19. Hingana zvinoreketwa pana 1 Pedru 4:10, Djehovha unotiseenzesa kudini kuti abetsere aya anoda kubetswa?

¹⁹ Tingaitei? Pano hama kana hanzvadzi yamunoziya iri mu ungano menyu, inogara yecinetseka nge ndaa ye kurhwara kana kuti miyedzo yakakura yaari kusongana nayo here? Pamweni yakatamikirhwa no munhu waaida. Kana tikaziya munhu urikuda rubetso, tingakwanisa kukumbira Djehovha atibetsere kuti tirekete kana kuita ciro cinopangidza rudo. Zvatinoreketa uye no zvatinoita, zvingakwanisa kugara rubetso rinodiwa no hama uye hanzvadzi dzedu. (Erengai 1 Pedru 4:10.) * Aya atinobetsera anokwanisa kugara no rugondo ra Djehovha rekuti, “Andizombomusii, uye andizombomupsvetii” rinoseenza kaari. Izvi azviiti kuti mupfare here?

20. Ngei tecireketa no rugondo rekuti: “Djehovha ndiyena mubetseri wangu”?

²⁰ Hingana zvakaitika kuna Pauro no adoni ake, tinosonganawo no matambudziko akakura. Asi pa nguwa dzimweni, tinoziya kuti tinokwanisa kugara no ushingi nge kuti Djehovha anesu. Iyena unotipasa rubetso eciseenzesa Djesu uye ngirozi. Kupinda izvi, kana zvecienderana no kuda kake, Djehovha unokwanisa kutibetsera eciseenzesa anhu ano masimba. Uye akawanda edu akadzionera ega, Djehovha unoseenzesa mwiya wake mucena kuti akohomedzese aseenzi ake kuti abetsere hama no hanzvadzi dzawo dze ciKristu. Ngo kudaro, higana Pauro, tino cikonzero cekureketa no rugondo rese kuti: “Djehovha ndiyena mubetseri wangu; Andizombotyi. Munhu ungandiitei?”—Ahe. 13:6.