1-2. (a) Paya patinonga tecisongana no zvinetso, ngei atidikani kushamisika? (b) Ticaonei mu fundo ino?

 ISUSU anhu a Djehovha, atishamisiki paya patinosongana no zvinetso. Isusu tinoziya kuti Bhaibheri rinobhuya kuti: “Tinodikana kubatana no matambudziko akawanda kuti tipinde mu Umambo wa Mwari.” (Zvii. 14:22) Uyewo tinoziya kuti zvinetso zvatiri kusongana nazvo, zvicanyasa kupera patinoga taakurarama mu nyika ipsva, umo munonga musisina ‘rufu, kana kucema, kana kuridza mhere, kana kurhwadziwa.’—Zvak. 21:4.

² Djehovha aatidziirire pa miedzo yatinosongana nayo. Asi iyena anotibetsera kuti tizvishingirire. Onai zvakarekethwa no muphostori Pauro ku Akristu aigara ku Roma. Iyena wakareketa zvinetso zvakawanda zvaaisongana nazvo uye zvaisonganawo no hama dzimweni. Pedzepo, iyena wakati: “Tirikuwina pa zviro zvese tecibetserhwa na uya akatida.” (Aro. 8:35- 37) Izvi zvinopangidza kuti Djehovha anokwanisa kumubetserai paya pamunonga mecisongana no cinetso. Ngationei kuti Djehovha akabetsera kudini Zuzee uye kuti Iyena angamubetseraiwo kudini.

3. Upenyu wa Zuzee wakacinja kudini ciriporipoco?

³ Djakobo wainga asikafisi rudo raainga anaro kuno mwana wake Zuzee. (Gen. 37:3, 4) Izvona zvakaita kuti madzikoma a Zuzee amuitire shanje. Hino paakazogara no mukana, awona akazotengesa Zuzee hinga muranda ku cikwata cimweni ce atengesi e Midhiyani. Anarume aya, akaenda na Zuzee ku nyika iri kure maningi uye ikona akamutengesazve hinga muranda, asi  pa nguwa ii akamutengesera Potifari, mukuru we arindi a Pfaraoo. Ngokudaro, upenyu wa Zuzee wakacinja ciriporipoco, zuwa rimweni iyena wainga ari mwana anodiwa na baba ake, asi pa zuwa rakazoteera iyena wainga ari murandawo hake mu Edjipitu!—Gen. 39:1.

4. Zvinetso zvipi zvatingasongana nazvo?

⁴ Bhaibheri rinobhuya kuti “munhu wese unosongana no zviro zvakashata.” (Mup. 9:11, Holy Bible—Easy-to-Read Version) Pamweni paya tinosongana no zvinetso zvinosonganawo no “anhu ese”—zvecida kubhuya kuti zvinetso zvekuti munhu upi hake ungakwanisa kusongana nazvo. (1 Ako. 10:13) Uye pamweni paya tinosongana no zvinetso nge ndaa yekutenda kedu. Nge muezaniso, anhu amweni angakwanisa kutiphikisa no kutiseka uye kutotiteerera nge ndaa yekutenda kedu. (2 Ti. 3:12) Asi pasinei no zvinetso kana kuti muedzo watingasongana nawo, Djehovha angakwanisa kutibetsera. Iyena akazviita kudini kuna Zuzee?

5. Potifari wakaziya kudini kuti Djehovha aibetsera Zuzee? (Genesi 39:2-6)

⁵ Erengai Genesi 39:2-6. Potifari wakazviziya kuti Zuzee wainga ari djaha rino uzii wa kakura uye waiseenza no simba. Iyena waiziya kuti ngei zvaidaro. Potifari waiona kuti “Djehovha aiita kuti zvese zvaiizwa ndi [Zuzee] zvibudirire.” b Nokuhamba ke nguwa, Potifari wakasanangura Zuzee kuti agare museenzi wake wakagondeka. Iyena wakakanda zvese mu nyara ma Zuzee kuti azvionerere. Mugumisiro wakhona ndi upi? Potifari waibudirira.

6. Zuzee waizwa kudini nge mugariro we zviro waaisongana nawo?

⁶ Edzai kuona mugariro we zviro wa Zuzee nge mushobo waaiona. Ngacipi ciro caainyanya kuda? Cainga cekuti aonekwe uye akomborerhwe na Potifari here? Pamweni ciro caainyanya kuda ngecekuti asudzunurhwe uye ahwirire kumba ka baba ake. Ngekuti kunyazi no makomborero ese aainga anawo pa nyumba pa Potifari, iyena wainga aciri muranda we munhu asikanamati Mwari. Asi Djehovha aazi kuita kuti Potifari asudzunure Zuzee. Uye mugariro we zviro wa zuzee waizobambirira kushata.

7. Mugariro we zviro wa Zuzee wakabva pakushata wecienda pakushatisisa ge mushobo upi? (Genesi 39:14, 15)

⁷ Hinga zvinopangidzwa mu kapituro 39 ya Genesi, mukadzi wa Potifari wakapfarira maningi Zuzee uye wakaita zviri zvese kuti amucengedze. Asi pese pazvaiitika, Zuzee wairamba. Pakupedzesera, iyena wakatsamwira maningi Zuzee zvekuti wakazobhuya kuti iyena wainga aedza kuda kumudzipa. (Erengai Genesi 39:14, 15.) Potifari paakaziya izvona, iyena wakaita kuti Zuzee akandwe mukaraboso, uye ndimona maakagara ke makore manganani. (Gen. 39:19, 20) Asi karaboso iyona yainga yakadini? Soko re ciHebheru rakaseenzeswa na Zuzee kuti areye “karaboso,” ringareya “cimbo” kana kuti “rindi,” zvecipangidza kuti yainga iri mbuto ino cidima uye wainga asikazokwanisi kubudemo. (Gen. 40:15, masoko e pasi) Kupinda izvona, Bhaibheri rinopangidza kuti mu nguwa imweni mirenje dza Zuzee dzainga dzakasungwa no makorenti uye akakanda masimbi mumutsipa make. (Pis. 105: 17, 18) Mugariro we zviro wa Zuzee waindorumbwa wecibambirira kushata. Museenzi uu wainga akagondeka wakazogara musungwawo hake.

8. Mungagara no rugondo ripi kunyazi zvinetso pazvinobambirira kushata?

⁸ Imwimwi makambosongana no mugariro we zviro mu upenyu zvekuti makaita minamato yakawanda, kunyazi zvakadaro zviro zvakatobambirira kushata? Izvona zvingakwanisa kuitika. Djehovha aatidziiriri pa matambudziko ngokuti nyika ino iri kutongwa na Sathani. (1 Juau 5:19) Kunyazi zvakadaro, imwimwi mungakwanisa kugara no rugondo re ciro cimwe: Djehovha anonyasa kuziya zvese zvamuri kusongana nazvo uye iyena anomurangrirai maningi. (Mat. 10:29-31; 1 Ped. 5:6, 7) Kupinda izvona Djehovha akagondesa kuti: “Nariini ndinozokusiya uye nariini ndinozokupsveta.” (Aheb. 13:5) Djehovha angakwanisa kumubetserai imwimwi kamare kunyazi mugariro we zviro wakashata weciita hingana auperi. Ngationei kuti Djehovha akaita kudini izvona pa nyaya ya Zuzee.

9. Zvinyi zvinopangidza kuti Djehovha ainga ana Zuzee pa nguwa yaainga ari mukaraboso? (Genesi 39:21-23)

⁹ Erengai Genesi 39:21-23. Djehovha akaita kuti Zuzee abudirire pa zviro zvese, kunyazi paainga aciri mukaraboso. Akazviita kudini? Hingana zvakaitika kuna Potifari, Zuzee wakagondwa no mukuru we karaboso, pasikazi kupinda nguwa yakareba, Zuzee wakatambira ubaba we kuonerera asungwa amweni. Bhaibheri rinotobhuyawo kuti “mukuru we karaboso wainga asikaiti ciro cipi haco pa ubaba wese wakapaswa Zuzee.” Parizvino Zuzee wainga uno ciro cekuita—basa rakanaka. Cinjo iyona yainga isikatoetserhwi! Izvona zvainga zvisikaiti kuti musungwa wakapumhwa ndaa yekuda kuedza kudzipa mukadzi we mukuru we utongi atambire basa raidikanwa kupaswa munhu waigondwa. Izvona zvainga zvisikaitiki zvega. Genesi 39:23 inoti: “Djehovha aiita kuti zviro zvese zvaiizwa na Zuzee zvibudirire.”

10. Ngei Zuzee pamweni aazi kuzwa hingana urikubudirira pa zviro zvese?

¹⁰ Edzaizve kudzikanda pa mbuto ya Zuzee. Mumasure mekuti apumhwa uye akandwa mukaraboso, munorangarira kuti iyena waiona hingana waibudirira pa zviro zvese here? Ngazvipi zvainyanya kudiwa na Zuzee pa mugariro uu we zviro? Zvainga zvekuti iyena apangidzirhwe usisi no mukuru we karaboso here? Haiwa, zvainyanya kudiwa na Zuzee nge zvekuti azwi aana ndaa uye asudzunurhwe. Iyena wakatokumbira musungwa umweni wainga waakuda kubuda kuti arekete na Pfaraoo kuti asudzunurhwe. (Gen. 40:14) Asi pa nguwa iyona mwanarume iyena aazi kureketa na Pfaraoo. Ndiyo ndaa,  Zuzee wakagarazve makore anokwana kuita mairi mukaraboso. (Gen. 40:23; 41:1, 14) Kunyazi no zvese izvi, Djehovha aindorumbwa ecibetsera Zuzee. Akazviita kudini?

11. Djehovha akapasa Zuzee kuzwisisa kupi, uye izvona zvakabetsera kudini pakudzadzika ke cinangwa ca Djehovha?

¹¹ Zuzee paainga aciri mukaraboso Djehovha akaita kuti mambo we Edjipitu arote hope mbiri dzinothyisa. Pfaraoo wakapererhwa no mazano ecida kuziya kuti hope idzona dzaida kureyei. Pedzepo paakazoziya kuti Zuzee waikwanisa kududzira hope iyena wakaita kuti Zuzee abviswe mukaraboso. No rubetso ra Djehovha Zuzee wakadudzira hope dza Pfaraoo uye wakatokwanisa kuita kuti iyena apfarire zano raakamupasa. Zvakagara pamhene kuna Pfaraoo kuti Djehovha aikomborera Zuzee, ndiyo ndaa Zuzee wakagadzwa kuti aonerere kuunganidzwa ke zvekurhya zvese mu nyika ye Edjipitu. (Gen. 41:38, 41-44) Mumasure me kacinguwa, nzara yakakura yakaguma haiwa basi mu nyika ye Edjipitu, asi yakagumawo mu nyika ye Kanani, mbuto yaigara mhuri ya Zuzee. Parizvino Zuzee wainga wakagadzirira kuti aponese mhuri yake uye kuti adziirire mubarirhwana waizobarhwa Mesiya.

12. Djehovha akaitei kuti Zuzee abudirire pa zviro zvese?

¹² Edzai kurangarira zvakaitika mu upenyu wa Zuzee. Ndiyani wakaitisa kuti Potifari aone zviro zvakanaka zvaiizwa na Zuzee uyo wainga ari murandawo hake? Ndiyani wakaitisa kuti mukuru we karaboso azwire usisi Zuzee uyo wainga ari musungwawo hake? Ndiyani wakaitisa kuti Pfaraoo arote hope dziya dzaithyisa uye ndiyani wakaita kuti Zuzee akwanise kudzidudzira? Ndiyani wakaitisa kuti Pfaraoo agadze Zuzee hingana mukuru wekuonerera zvekurhya mu Edjipitu? (Gen. 45:5) Zviri pamhene kuti Djehovha ndiyena aiita kuti Zuzee abudirire pa zviro zvese. Kunyazi no uzondi wakasongana na Zuzee ku hama dzake, pakupedzesera Djehovha akacinja mugariro we zviro kuti adzadzise cinangwa Cake.

13. Kodi Djehovha anoonerera zvese zvinoitika katiri here? Panganidzai.

¹³ Tingafundei pa ngano ya Zuzee? Djehovha anopindira pa mugariro wese we zviro mu  upenyu wedu here? Djehovha anoonerera zviro zvese zvinoitika mu upenyu wedu uye no zviro zvese zvakashata zvinoitika kuti zviitike no cinangwa cakanaka here? Haiwa, andizvopi zvinofundiswa no Bhaibheri. (Mup. 8:9; 9:11) Asi cokwadi ngecekuti, Djehovha anonyasa kuziya zvitsinzwa zvese zvatinosongana nazvo uye patinomukumbira rubetso iyena anotipurutana. (Pis. 34:15; 55:22; Isa. 59:1) Kupinda zvese izvi, Djehovha anotibetsera kuti tishingirire. Asi anozviita kudini?

14. Djehovha anotibetsera kudini pa nguwa dzinoshupha?

¹⁴ Mushobo umweni Djehovha waanotibetsera ndiwona, nge we kutinyaradza no kutibambisa uye kajinji kakhona izvi zvinoitika pa nguwa yatainga tecida kamare. (2 Ako. 1:3, 4) Ndizvona kamare zvakaitika ku hama imweni ye ku Turcomenistão inozwi Eziz, iyona yakatemerhwa makore mairi e kugara mukaraboso nge ndaa yekutenda kayo. Eziz unoti: “Pa zuwa randaida kutongwa comacibesi, hama imweni yakandipangidza Isaya 30:15 inoti: ‘Simba renyu riri pa kurumbwa makaterama uye muine rugondo.’ Vhersikuro ii nguwa dzese yaindibetsera kuti ndirumbwe ndakaterama uye ndigonde na Djehovha pa zvese. Kurangarira nge zve vhersikuro ii kakandibetserawo nguwa yese yandainga ndiri mukaraboso.” Imwimwi munokwanisa kuedzurira zuwa ramakabetserhwa na Djehovha nge kumunyaradzai uye kumubambisai pa nguwa yamaida izvona kamare?

15-16. Zvinyi zvamafunda pa muezaniso we hanzvadzi Tori?

¹⁵ Kajinji kakhona, isusu tinokwanisa kuona kubetserhwa katakaizwa na Djehovha kuti tishingirire mumasure me kupera ke miyedzo. Ndizvona kamare zvaizwa hanzvadzi inozwi Tori. Iyona yainga ino mwana wayo waidainzwa Mason, wairhwara nhenda ye câncer ke makore 6, dakara paakazoshaika. Zvinozwisisika  kuti hanzvadzi Tori ainga apererhwa. Iyona inoti: “Ndiri kuona kuti kuna mai, apana ciro cinorhwadza kupinda izvi. Ndino rugondo rekuti baba upi hake, waizotendera kuti zvinorhwadza maningi kuona mwana wako ecitambudzika kudarika kurhwadziwa kaunoita iwewe kamare.”

¹⁶ Mugariro uu we zviro wakashupha maningi hanzvadzi Tori, asi pedzepo wakazotanga kurangarira mushobo waakabetserhwa na Djehovha paaibatana no matambudziko aya. Iyona inotizve: “Ndikarangarira zvakaitika sure, ndinoona nyara ye rudo ya Djehovha yecindibetsera pa nguwa yese yo nhenda yo mwana wangu. Ngo muezaniso, kunyazi Mason wainga ecirhwadziwa maningi uye zvainga zvisikaiti kuti avhakacirhwe, hama no hanzvadzi dzaipedza nguwa mbiri dzecienda kushipitari. Nguwa dzese, painga pano munhu pa mbuto inotambirirhwa anhu ecindietsera kuti andibetsere—akagadzirira kubetsera pa zvese zvandaida. Kusiya izvona, hama dzakandibetserawo pa zviro zve kunyama. Kunyazi mu nguwa inoshupha, apana catakashoterhwa naco.” Djehovha akapasa hanzvadzi Tori zvaaida kuti ashingirire, uye akaitawo zvimwezvo kuna Mason. —Onai bhokisi rakazwi: “ Djehovha Akatipasa Zviya Zvataida Kamare.”

17-18. Zvinyi zvingatibetsera kuona rubetso ra Djehovha mu nguwa dzinoshupha uye tingapangidza kudini kuti tinotenda ndizvo? (Pisarema 40:5)

¹⁷ Erengai Pisarema 40:5. Cinangwa ce munhu anokhwira dunhu nge ce kuguma pamusoro pe dunhuro kamare. Asi paanonga ecidaro, anomboima kuti aringire mbuto dzakanaka. Ngo mushobo umwewo, nguwa dzese torai kanguwa kuti mumborangarire kuti Djehovha akamubetserai kudini kuti mubudirire kunyazi pamaisongana no zvinetso. Panopera zuwa, dzibvunzisei kuti: ‘Djehovha andikomborera kudini nyamasi? I zvirokwazvo kuti cinetso acisati capera, asi Djehovha ari kundibetsera kudini?’ Edzai kuona mushobo umwe wamuri kukomborerhwa na Djehovha.

¹⁸ Zvingaita kuti muri kuita minamato kuti zvinetso zvenyu zvipere, izvona zvinozwisisika uye zvakatonaka kuzviita. (Afi. 4:6) Asi zvakanaka kumboona makomborero atinawo nyamasi uno. Ngekuti Djehovha akapikira kutibambisa uye kutibetsera kuti tishingirire. Hino rumbwai mecitenda zvinoizwa na Djehovha kuti amubetsere. Ngokudaro, mucakwanisa kuona mabetserhwe amunoizwa na Djehovha pamunosongana no zvitsinzwa hinga zvakaitika na Zuzee.—Gen. 41:51, 52.