PENE 12
Mea tia ore anei te Atua?
1. Eaha to oe huru ia ravehia te hoê ohipa tia ore?
UA TAVIRIHIA te moni a te hoê vahine ivi ruhiruhia. Ua faaruehia te hoê aiû iti e to ˈna metua vahine. Ua tapeahia te hoê taata no te hoê hara ta ˈna i ore i rave. Eaha to oe huru i mua i teie mau tupuraa? Papu, ia ravehia te hoê ohipa tia ore, e riri tatou. E hinaaro tatou ia faautuahia te taata i rave i te ino e ia tauturuhia te taata i roto i te fifi. Ia ore, e feruri paha ïa tatou, ‘Aita anei te Atua i ite i te ohipa i tupu? No te aha oia e ore ai e faatitiaifaro i teie ohipa?’
2. Eaha to Habakuka huru i mua i te ohipa ino e no te aha aita Iehova i riri ia ˈna?
2 I te roaraa o te tau, ua ui atoa te tahi mau tavini haapao maitai a Iehova i te mau uiraa mai tera te huru. A pure ai te peropheta Habakuka i te Atua, ua ani oia: “Eaha oe e faaite mai ai ia ˈu i te ohipa ino? E no te aha oe e farii ai i te haavîraa? No te aha teie haamouraa e hamani-ino-raa ati aˈe ia ˈu?” (Habakuka 1:3) Aita Iehova i riri ia Habakuka no ta ˈna mau uiraa. Ei Atua parau-tia, eita atoa Iehova e mauruuru ia ravehia te ohipa tia ore. Ua hamani oia i te taata ia au i to ˈna huru, no reira tatou e riri atoa ˈi ia ravehia te hoê ohipa ino.
Mea riri na Iehova te ohipa tia ore
3. A tupu ai te ohipa tia ore, eaha ta Iehova e ite?
3 Aita Iehova e tapo ra i to ˈna mata i mua i te ohipa tia ore, te ite mau ra oia eaha te tupu ra. Te faaite ra te Bibilia, i te tau o Noa, “ite ihora . . . Iehova e ua rahi te ino o te taata i te fenua nei e mea ino noa to ratou mau manaˈo e te mau hinaaro o to ratou aau.” (Genese 6:5) A feruri na i te auraa o taua parau ra. Pinepine tatou i te ite aore ra i te faarooroo i te tahi noa ohipa tia ore i tupu. Area o Iehova, te ite ra oia i te mau ohipa tia ore atoa e tupu ra na te ao atoa nei! Hau atu â, te ite ra Iehova i te mau hinaaro atoa o te aau, te mea i turai i te taata ia rave i teie mau ohipa tia ore.—Ieremia 17:10.
4, 5. (1) E nafea te Bibilia e haapapu ai te tâuˈa ra Iehova i te feia i mauiui no te ohipa tia ore? (2) Eaha te ohipa tia ore i ravehia i nia ia Iehova?
4 Eita Iehova e ite noa i te ohipa tia ore i tupu, e tâuˈa atoa râ oia i te feia i mauiui no te reira. I te hamani-ino-raahia ta ˈna mau tavini, “ua aroha . . . Iehova a faaroo ai i ta ratou autâ no te feia e faahepo ra e e hamani ino ra ia ratou.” (Te mau tavana 2:18) Ua tapao paha oe ia matau te hoê taata i te ite i te ohipa tia ore, eita o ˈna e tâuˈa faahou i te feia e mauiui ra no te reira. Area Iehova, e ere oia mai tera! Noa ˈtu ua ite oia i te mau ohipa tia ore atoa i tupu i na 6 000 matahiti te maoro, aita Iehova i taui, mea riri noa â na ˈna te ohipa tia ore. Te haapapu mai ra te Bibilia mea riri na Iehova “te arero haavare,” “te rima o te haamanii i te toto hara ore” e “te ite haavare o te haavare i te mau taime atoa.”—Maseli 6:16-19.
5 E ite-atoa-hia to Iehova riri i te ohipa tia ore na roto i teie mau parau ta te peropheta Mika i faahiti i te mau aratai ino i Iseraela: “Eiaha anei outou ia ite i te mea tia?” I muri iho, ua faahiti Iehova i te ino rahi ta ratou i rave na roto i te parau teimaha mau. Teie ta Iehova faautuaraa i faatae atu na roto i te peropheta Mika: “E tae te hoê taime e pii ai ratou ia Iehova no te tauturu, eita râ oia e pahono ia ratou. E huna oia i to ˈna aro ia ratou no ta ratou mau ohipa iino.” (Mika 3:1-4) Mea au ore roa na Iehova te parau-tia ore! Haamanaˈo ra oe, ua ravehia te ohipa tia ore matamua roa i nia ia Iehova iho! Ahia ˈtura tausani e tausani matahiti i teie nei to Satani faatihaehae-noa-raa ia Iehova ma te tia ore! (Maseli 27:11) Hau atu â, ua mauiui Iehova no te ohipa tia ore roa ˈˈe i ravehia aˈenei a haapohehia ˈi ta ˈna Tamaiti tei ore i “rave i te hara.” (Petero 1, 2:22; Isaia 53:9) Papu, te taa maitai ra ia Iehova te mauiui o te feia ua ravehia te ohipa tia ore i nia ia ratou e te tâuˈa mau ra oia ia ratou.
6. Eaha to tatou huru i mua i te hoê ohipa tia ore e no te aha tatou mai tera ˈi?
6 E Atua parau-tia Iehova. I te mea ua poietehia tatou ia au i to ˈna huru, mea riri iho â ïa na tatou ia ravehia te hoê ohipa tia ore. (Genese 1:27) No te aha râ te Atua e vaiiho ai ia tupu te ohipa tia ore?
Ua faahapahia ta te Atua huru faatereraa
7. Mea nafea te iˈoa o te Atua e ta ˈna huru faatereraa i te faainoraahia? A faataa.
7 No te taa no te aha te Atua e vaiiho ai ia tupu te ohipa tia ore, mea faufaa ia ite tatou ua faahapahia te Atua i roto i te ô i Edene. Mai ta tatou i ite, e tiaraa to te Atua poiete no te faatere i te fenua e te feia atoa e parahi ra i nia iho. (Salamo 24:1; Apokalupo 4:11) Tau taime i muri aˈe i te poieteraahia te taata, ua faainohia te iˈoa o te Atua e ua faahapahia ta ˈna huru faatereraa. Mea nafea te reira i te tupuraa? Ua faaue Iehova i te taata matamua ra o Adamu eiaha e amu i te maa hotu o te hoê tumu raau i roto i te ô i Edene. Eaha te tupu ia faaroo ore noa ˈtu oia? Ua parau te Atua, e “pohe mau â” oia. (Genese 2:17) E ere te faaueraa a te Atua i te mea fifi no Adamu raua Eva. Ua imi râ Satani i te ravea ia manaˈo Eva mea etaeta roa ta te Atua faaueraa. Ua parau tia ˈtu Satani ia Eva: “Eita roa orua e pohe. Ua ite hoi te Atua e i te mahana iho â e amu ai orua i te reira maa hotu, e araara to orua mata e e riro orua mai te Atua, i te iteraa i te maitai e te ino.”—Genese 3:1-5.
8. (1) Eaha ta Satani i hinaaro ia manaˈo Eva? (2) Mea nafea Satani i te tuinoraa i te roo o te Atua e te vahavaharaa i ta Iehova huru faatereraa?
8 Ua hinaaro Satani ia manaˈo Eva ua haavare e ua huna Iehova ia ˈna i te tahi parau faufaa. Ua faatupu Satani i te feaa ia tiaturi Eva e ere o Iehova i te Atua maitai. Ua tuino mau Satani i te roo o te Atua e ua vahavaha atoa i ta Iehova huru faatereraa. Aita Satani i parau e ere o Iehova te faatere o te mau mea atoa, ua faahapa râ oia i ta ˈna huru faatereraa. Te parau ra hoi o ˈna aita e tano ta Iehova huru faatereraa, aita o ˈna e imi ra i te maitai o te feia ta ˈna e faatere ra.
9. (1) Eaha tei tupu a faaroo ore ai Adamu raua Eva e eaha te tahi mau uiraa faufaa roa tei hiti mai? (2) No te aha aita Iehova i haamou i tei orure hau ia ˈna i reira iho?
9 Ua faaroo ore Adamu raua Eva ia Iehova ma te amu i te maa hotu opanihia e ua pohe raua mai ta te Atua iho â i parau. No ta Satani mau pariraa, ua hiti mai te tahi mau uiraa faufaa roa: Mea tano anei na Iehova e faatere i te taata aore ra mea au aˈe na te taata e faatere ia ˈna iho? Ta Iehova anei te huru faatereraa maitai roa ˈˈe? Ua nehenehe Iehova e faaohipa i to ˈna puai hope no te haamou i reira iho i tei orure hau ia ˈna. E ere to ˈna mana tei faahapahia, to ˈna râ roo e ta ˈna huru faatereraa. Ahani Adamu, Eva e o Satani i haamouhia i reira iho, eita te reira e haapapu mea tano ta Iehova huru faatereraa. E e nehenehe e manaˈohia e parau mau paha ta Satani. Ua titauhia ïa te taime, na te tau e faaite mai mea au aˈe iho â anei na te taata e faatere ia ratou iho.
10. Eaha ta te tau i faaite no nia i ta te taata huru faatereraa?
10 Eaha ˈtu ra ta te tau i faaite mai? Ua tamata te taata e rave rau huru faatereraa. Eaha te faahopearaa? Ta te Bibilia iho â i parau, oia hoi ua “faatere . . . te taata i te taata no to ˈna iho ati.” (Koheleta 8:9) Ua tano roa te parau a te peropheta Ieremia: “Ua ite maitai au, e Iehova, eita e haere i te taata ia ite mai i to ˈna eˈa o ˈna anaˈe. Aita e tiaraa to te taata e haere ra ia aratai i to ˈna mau taahiraa.”—Ieremia 10:23.
11. No te aha Iehova i vaiiho ai i te taata ia mauiui?
11 Mai te omuaraa iho â, ua ite Iehova e faatupu ta te taata faatereraa i te mauiui rahi. E parau anei tatou: “Eita e tano ia vaiiho Iehova ia tupu te mauiui rahi?” A feruri na e titauhia ia tâpûhia ta oe tamarii ia ora mai to ˈna maˈi. E peapea oe no te mea e mauiui o ˈna no teie tâpûraa, ua ite atoa râ oe e maoti te reira e nehenehe ai ta oe tamarii e maitai mai. Oia atoa, ua ite e ua faaara atea mai te Atua e hopoi mai ta te taata huru faatereraa i te mauiui. (Genese 3:16-19) Ua ite atoa râ oia mea faufaa ia taa te taata eita ratou e oaoa mai te peu na ratou e faatere ia ratou iho. I reira noa e haapapu-roa-hia ˈi ta te Atua anaˈe huru faatereraa te mea maitai roa ˈˈe.
Ua faahapahia te taata
12. Mai tei itehia i roto i te hiˈoraa o Ioba, mea nafea Satani i te faahaparaa i te taata?
12 Na roto i te faahaparaa i ta te Atua huru faatereraa, aita noa Satani i faaino i te roo o Iehova, i ta ˈna atoa râ mau tavini. A tapao na i ta Satani i parau ia Iehova no nia i te taata parau-tia ra o Ioba: “Aita anei oe i tuu i te hoê aua paruru ati aˈe ia ˈna e to ˈna utuafare e ta ˈna faufaa taatoa? Ua haamaitai oe i te ohipa a to ˈna rima, e ua aere ta ˈna mau animara i te fenua. No te taui râ, a toro i to oe rima e a tairi i ta ˈna faufaa taatoa. E faaino mau â oia ia oe i mua i to oe aro.”—Ioba 1:10, 11.
13. No Satani, eaha te tumu e tavini ai Ioba i te Atua e eaha ta Satani e mârô ra no nia i te taata atoa?
13 Ua parau Satani te paruru ra Iehova ia Ioba ia here e ia tavini oia ia ˈna. Te auraa atoa ïa te parau ra Satani te tavini ra Ioba i te Atua no te mea noa e haamaitai Iehova ia ˈna. Te mârô ra Satani ia tatarahia teie mau haamaitairaa, e faaino te taata parau-tia ra o Ioba i to ˈna Atua poiete. Ua ite Satani ua riro Ioba ei “taata afaro . . . e te hapa ore, o te mǎtaˈu i te Atua e te haapae i te ino.” a No Satani, mai te peu e fati Ioba, e tia atoa ïa ia ˈna ia na reira i nia i te toea o te huitaata. Te mârô mau ra ïa Satani e tavini te taata atoa i te Atua no te mea e haamaitai oia ia ratou. Ua faaô atoa Satani i te mau taata atoa i roto i teie pariraa, ua na ô hoi oia: “E horoa te hoê taata i ta ˈna mau mea atoa no to ˈna ora.”—Ioba 1:8; 2:4.
14. Eaha ta te tau i faaite mai no nia i ta Satani pariraa i te taata?
14 I te roaraa o te tau, mea rahi mai ia Ioba tei ore i taiva ia Iehova noa ˈtu te mau tamataraa. Mea hape roa ïa ta Satani i parau. Ua faaoaoa ratou i te aau o Iehova na roto i to ratou haapao maitai i roto i te ati e ua nehenehe Iehova e pahono i ta Satani faatihaehaeraa teoteo mau. (Hebera 11:4-38) Oia, aita te feia e here ra i te Atua i taiva ia ˈna. Noa ˈtu ua hepohepo ratou i mua i te fifi ino mau, ua tamau ratou i te tiaturi e horoa mai Iehova i te puai no te faaoromai.—Korinetia 2, 4:7-10.
15. Eaha te uiraa e hiti mai no nia i te mau haavaraa a te Atua i tahito ra e to mua nei?
15 E ite-atoa-hia e Atua parau-tia Iehova i roto i te tahi atu mau tupuraa. Te faatia ra hoi te Bibilia ua haava Iehova i te tahi mau taata e te tahi mau nunaa i tahito ra ma te tia. Ua tohu-atoa-hia e haava oia i te huitaata i mua nei. No te aha tatou e papu ai ua haava e e haava â Iehova ma te parau-tia?
O Iehova anaˈe te Atua parau-tia
Eita roa ˈtu Iehova “e haamou . . . i te taata parau-tia e te taata ino”
16, 17. Eaha te tahi mau tupuraa o te faaite e ere to tatou manaˈo e ta tatou faaotiraa i te mea tia i te mau taime atoa?
16 Mea tano ta te Bibilia e parau ra no nia ia Iehova: “E eˈa parau-tia anaˈe hoi to ˈna.” (Deuteronomi 32:4) Aita hoê i rotopu ia tatou mai tera te huru, eita hoi tatou e nehenehe e ite i te mau mea atoa e e ere atu ra ïa to tatou manaˈo e ta tatou faaotiraa i te mea tia i te mau taime atoa. A opua ˈi Iehova e haamou ia Sodoma, ua taparuparu Aberahama ia Iehova noa ˈtu ua ite o ˈna mea ino te feia no ǒ. Ua ui atu oia: “E haamou iho â anei oe i te taata parau-tia e te taata ino?” (Genese 18:23-33) Papu maitai e eita Iehova e na reira. I te taime noa hoi i tae ai te taata parau-tia o Lota e ta ˈna na tamahine i te oire o Zoara, “haamairi maira Iehova i te ofai ura e te auahi i nia ia Sodoma.” (Genese 19:22-24) I to te Atua faaiteraa i te aroha hamani maitai i te feia o Nineve, “riri roa ihora” Iona. Aita te peropheta i mauruuru no te mea ua tohu aˈena oia i to ratou haamouraa, aita râ o ˈna i hiˈo ua tatarahapa ratou ma te aau tae.—Iona 3:10–4:1.
17 Ua haapapu Iehova ia Aberahama e eˈa parau-tia to ˈna, eiaha noa na roto i te haamouraa i te feia iino, na roto atoa râ i te faaoraraa i te feia parau-tia. I roto i te tupuraa o Iona, ua faaite Iehova e Atua aroha hamani maitai oia tei “ineine i te faaore i te hara” a te feia ino o te taui i to ratou haerea. (Salamo 86:5) E ere Iehova mai te feia o te faautua ia vetahi ê no te haapapu noa e mana to ratou e e ere ratou i te taata paruparu! Hau atu â, e faaite noa Iehova i te aroha hamani maitai mai te peu e tumu ta ˈna no te na reira.—Isaia 55:7; Ezekiela 18:23.
18. Eaha te haapapu ra eita Iehova e ru i te faautua?
18 Eita Iehova e tapo i to ˈna mata ia ravehia te ohipa ino. I te toparaa to ˈna nunaa i roto i te haamoriraa idolo, ua parau Iehova ma te papu: “E haava vau ia oe ia au i to oe mau haerea e e faautua vau ia oe no ta oe mau ohipa hairiiri atoa. Eita to ˈu mata e aroha ia oe. Eita atoa vau e faaite i te aumihi, e faatae hoi au i nia ia oe i te mau faahopearaa o to oe iho mau haerea.” (Ezekiela 7:3, 4) Ia ore te taata e taui i to ratou haerea, e faautua Iehova. Mea papu râ ta ˈna haavaraa. I to ˈna faarooraa i te reo faahapa i to Sodoma e Gomora, ua parau Iehova: “E pou vau e hiˈo e mea tano anei te reo faahapa tei tae roa mai ia ˈu ra e mea ino mau â anei ta ratou mau ohipa.” (Genese 18:20, 21) E nehenehe mau tatou e mauruuru e ere Iehova mai te taata e rave rahi o te haava oioi hou a ite ai eaha mau na te ohipa i tupu! Oia mau, mai ta te Bibilia e faataa ra, ua riro Iehova ei “Atua haapao maitai, aita roa to ˈna e parau-tia ore.”—Deuteronomi 32:4.
E rave noa iho â Iehova i te mea tia
19. Eaha te titauhia ia rave ia ore tatou e taa i te tahi o ta Iehova mau ohipa?
19 I roto i te Bibilia, aita i faataahia te mau ohipa atoa ta Iehova i rave i tahito e aita atoa i horoahia te mau haamaramaramaraa atoa no nia i ta ˈna mau haavaraa i mua nei. No reira, ia ore tatou e taa i te tahi aamu aore ra parau tohu Bibilia, e faatupu anaˈe i te hoê â feruriraa e to te peropheta Mika tei papai: “E tiai ru vau i te Atua o te faaora ia ˈu.”—Mika 7:7.
20, 21. No te aha tatou e tiaturi ai e rave noa iho â Iehova i te mea tia?
20 I roto i te mau tupuraa atoa, e rave noa iho â Iehova i te mea tia. Noa ˈtu eita te taata e ite aore ra e tâuˈa e ohipa tia ore tei ravehia, te fafau ra Iehova: “Na ˈu te tahoo. Na ˈu e faautua.” (Roma 12:19) Mai te peu e tiai ru tatou ia Iehova, te tiaturi papu ra ïa tatou ia ˈna mai te aposetolo Paulo tei na ô: “Eaha ïa ta tatou e parau, mea tia ore te Atua? Eiaha roa ˈtu!”—Roma 9:14.
21 Te ora nei tatou i te “tau ino mau . . . e te fifi ia faaruru.” (Timoteo 2, 3:1) E rave rahi taata tei mauiui no “te mau ohipa haavîraa” e te tia ore. (Koheleta 4:1) I te mea aita Iehova i taui, mea riri noa â na ˈna te ohipa tia ore e te tâuˈa noa ra o ˈna i te feia i mauiui no te reira. Ia ore tatou e taiva ia Iehova e ia tamau tatou i te turu i ta ˈna faatereraa, e horoa mai oia i te puai no te faaoromai tae noa ˈtu i te taime e faatitiaifaro ai oia i te mau mea atoa na roto i ta ˈna Faatereraa arii.—Petero 1, 5:6, 7.